دکتر مهوش معاذینژاد روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، با توصیه به والدین در ارتباط با جدی گرفتن افسردگی در میان نوجوانان، افزود: اگر علائم افسردگی به صورت وخیم در نوجوانان مشاهده شود والدین باید به سرعت برای رفع آن اقدام کنند.
او گفت: نوجوانی با تغییرات جسمی، عاطفی و اجتماعی همراه است و علاوه بر آن، اضطراب و نگرانی در برخورد با عوامل استرسزا، فشار والدین، مهارت اجتماعی پایین در والدین، عدم اطلاعات والدین و نوجوانان از مراحل رشد دوران نوجوانی، خشمهای شدید از والدین، احساس مفید نبودن، حس بیارزشی و دوست داشتنی نبودن زمینه را برای بروز افسردگیهای شدید در نوجوانان فراهم میکند.
وی اظهار داشت: گاهی افسردگی به حدی شدید است که علاوه بر مشاوره به دارو درمانی هم نیاز است اما خوشبختانه در اکثر مراجعان، درمان بدون نیاز به دارو و بامداخلات روان شناختی امکان پذیر است.
او گفت: نکته مشترکی که بین همه این مراجعان وجود دارد این است که متوجه میشوم مدت زیادی است که احساس ارزشمندی و دوست داشتنی بودن از وجودشان رفته و نسبت به خود بیگانه و یا در حالت قهر با خویش به سر میبرند.
وی توضیح داد که انسانها در زمان افسردگی لذت و علائق خود را از دست میدهند به طوری که در بخش عمده روز احساس غمگینی، پوچی، خستگی، ناامیدی و تمایل به تنهایی دارند و وزن آنها افزایش یا کاهش چشمگیری داشته، بیقراری، کندی روانی- حرکتی، خواب آلودگی مفرط و یا بیخوابی در آنها به شدت مشاهده میشود، توانایی تفکر و تمرکز به شدت کاهش یافته و اندیشهپردازی درباره مرگ و خودکشی حتی بدون نقشههای خاص و اقدام به خودکشی و خودزنی اتفاق میافتد که این نشانهها موجب آشفتگی چشمگیری در کارکرد اجتماعی، شغلی، تحصیلی و سایر زمینهها خواهد شد.
چرا احساس افسردگی میکنم؟
این روانشناس در ادامه گفت: در طول سالهایی که با مراجعانم سروکار داشتهام متوجه شدم که در واقع همه انسانها گاهی اوقات با احساسات غم، ناراحتی، بدبختی، تنهایی و خستگی روبرو هستند که در حالت عادی این احساسات بیشتر از یکی دو هفته دوام نمیآورند و مانع زندگی نرمال افراد نمیشوند و خود افراد از پس آن بر میآیند اما اگر این احساسات طولانیتر شده و در زندگی فرد تداخل ایجاد کنند و باعث مشکلات جدی در زندگی شوند آنگاه شخص نیاز به مشاوره و روانشناس دارد.
معاذینژاد افزود: این اتفاق دلایل زیادی دارد. اتفاقات زندگی، والدین، محیط، اطرافیان، معلمان و دوستان آگاهانه یا ناآگاهانه و با برچسب زدن و مقایسه باعث به وجود آمدن این حس در فرد میشوند.
وی توضیح داد که قدم اول برای تجربه حس خوب و آشتی با خویش تصمیمگیری مراجعان روی این مسأله است که آیا میخواهد از این به بعد خودش را با وجود همه اشتباهات و عیب و نقصهایش دوست داشته باشد یا خیر؟ که معمولا تصمیم سختی برای این افراد است ولی وقتی متوجه میشوند که برای تغییر حالشان لازم است به آن پایبند میشوند و به خود تعهد میدهند که از این پس مانند دوست و یاوری مهربان با خویش رفتار کرده و آنچه که برای بهترشدن حال درونشان لازم است انجام دهند.
وی توضیح داد که افراد دارای افسردگی متوجه میشوند اگر خودشان را واقعاً دوست داشته باشند باید مراقب سلامت جسم و روانشان باشند و به پاکسازی ذهن از طریق کار بر روی افکار و احساسات و پاکسازی جسم از طریق کار بر روی تغذیه صحیح و ورزش بپردازند.
علت «افسردگی» در فصول پاییز و زمستان چیست؟
این روانشناس در ادامه گفت: افسردگیهای فصلی در بهمن و دی ماه شیوع بیشتری دارد و معمولاً با شروع پاییز و زمستان کارکرد برخی از هورمونها دچار مشکل میشوند اما هنوز علت دقیق افسردگی از نگاه روانپزشکان مشخص نشده با این وجود آنها معتقدند که تأثیر عرض جغرافیایی بر اختلالات خلقی به واسطه تغییرات دسترسی به نور خورشید ایجاد میشود.
معاذی نژاد افزود: فرضیههای دیگر در این مساله نیز نشان میدهند که کاهش نور خورشید ساعت بیولوژیکی بدن که نوع خواب و خلق انسانها را تنظیم میکند در زمستان کمتر میشود، همچنین بر اساس یکی از تئوریها، مواد شیمیایی مغز که اطلاعات را بین اعصاب منتقل میکند دستخوش تغییرات شده و قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند عدم تعادل را اصلاح کند.
افسردگی را جدی بگیرید
این روانشناس در بخش پایانی سخنانش با تاکید بر اینکه افسردگی را باید جدی گرفت، گفت: نباید افسردگی را مخفی کرد و از بیان آن خجالت کشید و برای جلب توجه هم نقش افسرده را بازی کرد اما اگر این بیماری روحی به سراغ هر فردی آمد باید برای درمان آن تلاش کند.
معاذینژاد افزود: افسردگی مانند دندان پوسیده است، آنقدر درد میگیرد تا مجبور به درمانش شد و اگر دیر اقدام شود همانطور که دندان کشیده میشود، روح هم دچار آسیب میشود.
وی با بیان اینکه در فرهنگ ما هنوز درمان افسردگی جا نیفتاده است، گفت: هنوز فکر میکنیم افسردگی یعنی دیوانگی، فکر میکنیم خوبیت ندارد عیب و زشت است، ولی تا دیر نشده باید درمان شود.