به گزارش ایرنا، این روزها کمتر مسلمانی است که عاشقی نکند، آن هم با یاد حسین(ع) و یارانش که غریبانه در محرم سال ۶۱ هجری به شهادت رسیدند و بعد از آن اشک از دیده عشاق شیعه دیگر پاک نشد.
حال بعد از گذر هزار و چهار صد سال از واقعه عاشورا هر مسلمانی بهگونهای عرض ارادت میکند، از نذر شربت و چای تا نذر خانه و اسب.
تعزیه از هنرهای آیینی، مذهبی کهن ایران زمین است که از سالیان گذشته تاکنون در ایران مرسوم بوده و ایرانیان شیعه نیز در به نمایش درآوردن وقایع کربلا و حدیث مصائب سیدالشهدا (ع) به سبک و شیوه اجرای نمایشهای آیینی ایرانیان قدیم و پارهای از عناصر اسطورهای و حماسی نظر داشتهاند.
به تعریف دیگر، تعزیه نمایش مذهبی است که بازتابی از هنر ایرانی و فرهنگ شیعه است که در ایران ایجاد شده و در جهان تشیع نیز به عنوان یک هنر متعالی اجرای اثر دارد. آیین تعزیه خوانی در کنگاور نیز از سابقه طولانی برخوردار بوده و بسیار مورد علاقه و توجه مردم این دیار است. این هنر از دیرباز در این شهرستان و روستاهای آن رونق بسیاری داشته است. تعزیه خوانی روستای «فش» در سال های اخیر در لیست میراث معنوی کشور جای گرفت.
مسئول انجمن تعزیه سازمان بسیج هنرمندان استان کرمانشاه به تاریخچه این هنر متعالی اشاره کرد و افزود: شماری از محققان تاریخچه پیدایش تعزیه را جدا از شباهتهایش با عزاداریهای آیینی گذشته، شکل تکامل یافته تر و پیچیدهتر از سوگواریهای ساده شیعیان سدههای نخستین در سوگ کشته شدگان واقعه کربلا دانستهاند.
«محمدرضا عظیمی» ادامه داد: اگر تعزیه را به معنی عزاداری و نه به معنی شبیه خوانی امروز بدانیم، نخستین سوگواری بعد از حادثه عاشورا از سوی گواهان عینی این واقعه بوده که پس از عاشورا به اسارت رفتهاند.
وی افزود: تعزیه بیشترین رواج خود را با حمایت دولت و حکومت صفویان پیدا کرد در دوره شکوفایی تعزیه، با رواج تشیع و دلایلی مانند روضه خوانی و حمله خوانی، این هنر از حمایت بیشتری برخوردار شد.
عظیمی در ادامه با بیان اینکه تعزیه مجموع هنرهای زندهای است که هر یک به تنهایی امروز صاحب استقلال و حیطه منحصر به فرد خود هستند، عنوان کرد: هنرهایی چون تئاتر، کارگردانی، آواز، ساز و گریم در راستای اصالت پیام ویژه مذهبی و ارتباط حسی اسلام از زاویه تعزیه ادامه پیدا کرده است.
این کارگردان تئاتر و تعزیه، با بیان اینکه پیشینه تعزیه شهرستان کنگاور همانند بسیاری از نقاط ایران نامعلوم است، تصریح کرد: قدیمیترین دیدهها و شنیدههای موجود به سال ۱۳۱۰ هجری شمسی برمی گردد. تعزیه خوانی در کنگاور و روستاهای حومه آن از جمله فش، شهر گودین، حسین آباد، طاهرآباد، کوچه و... قدمتی صد سال یا بیشتر دارند.
او گفت: تعزیه مورد توجه مردمان این خطه بوده و هست، به شکلی که مردمانش در حال کشاورزی و باغداری ، قالی بافی و .... اشعار تعزیه را زمزمه می کنند.
عظیمی معتقد است: تعزیه به عنوان یک هنر یگانه در شهرستان کنگاور به جایگاه مناسبی رسیده که تعزیه خوانان به یک نگاه بالنده و پرورش زا و همچنین گفتمان و تدریس نیاز دارد.
اجرای تعزیه هنرمندان کنگاوری در کربلای معلا
وی در ادامه با اشاره به اینکه یکی از مهمترین اتفاقاتی که پرونده گروه تعزیه خوانی عاشورائیان کنگاور را زرین کرده است اجرای تعزیه در جوار حرم مطهر باب الحوائج حضرت ابالفضل العباس در سال ۱۳۹۵ است، اظهار داشت: به زعم بنده این اجرا می توانست اولین اجرای تعزیه به زبان فارسی و بصورت جامع و کامل در کربلای معلی بوده باشد.
این کارگردان همچنین اضافه کرد: هرسال که محرم فرا میرسد، مردم سرزمینم در روستای فش کنگاور به یاد آن واقعه عظیم، همایشی میسازند سترگ، که گاه برای حضور در این آیین هزاران نفر از سرزمین دور و نزدیک میهمان این برنامه میشوند.
برگزاری مراسم سوم امام در روستای فش
رئیس انجمن تعزیه سازمان بسیج هنرمندان استان اظهار داشت: به برکت نام حضرت سیدالشهدا (ع) روستای فش به عنوان جایگاه و خاستگاه این هنر اصیل اسلامی در غرب کشور قلمداد میشود و نتایج عملی آن در جریان انقلاب اسلامی بر کسی پوشیده نیست.
این بازیگر تئاتر و کارگردان نمایش اظهار داشت: به پاس آیین سرزمین شیفتگان حسین (ع) کاروانی مشتمل بر دهها تعزیه خوان شکل گرفته است که شکوه حرکت این کاروان در روستای فش چشم هر بینندهای را مجذوب خود میکند.
وی در خصوص مراسم سوم امام حسین (ع) اظهار کرد: مراسم شاخص تعزیه خوانی در شهرستان کنگاور از دیرباز روز دوازدهم محرم مصادف با سوم امام حسین (ع) در دهستان فش به صورت سنتی و متشکل از دسته های سینه زنی و زنجیر زنی، اجرای تعزیه غارت خیمه گاه و خاکسپاری شهدای کربلا توسط قبیله بنی اسد انجام میگیرد و در نهایت همه مهمانان مراسم که تعداد آنها به طور تقریبی به چهار تا پنج هزار نفر و در روزهای تعطیل بیش از این تعداد میرسد، نهار را میهمان ساکنین دهستان فش هستند.
مراسم تعزیه روستای فش در سال های اخیر با حمایت و پیگیری مسئولان شهرستان کنگاور و استان کرمانشاه ثبت ملی شد.
همه مسئولان و تعزیه خوانها باید برای حفظ و جلوگیری از فراموشی این هنر دیرینه تلاش کنند. البته نیاز به راه اندازی موزه تعزیه، منابع مکتوب مردم شناسیتعزیه و حضور فعال تعزیه گردان ها به عنوان ضرورتهای این هنر پرمحتوا و گرانسنگ در غرب کشور برکسی پوشیده نیست و باید گفت تقویت این هنر در گسترش و رونق صنعت گردشگری نیز مؤثر است.
۸۰۶۶/۷۴۴۷
گزارش:مجید رحمتی