در این یادداشت آمده است: سالها پیش، روزنامهنگاری به شوخی گفته بود که کرمانشاه تنها شهری است که در تابلوی خوشآمدی گویی ابتدای شهر نوشته «به کلانشهر کرمانشاه خوش آمدید». این در حالی بود که کرمانشاه نامش در ردیف کلانشهرها نبود اما کرمانشاهیها اصرار داشتند که این شهر، کلانشهر است. کلانشهر در ایران به شهری اطلاق میگردد که یک میلیون نفر و یا بالاتر جمعیت داشته باشد. البته این اصرار بر کلانشهر بودن کرمانشاه از آنجا ناشی میشد که سال 1388 شورای عالی شهرسازی و معماری تصویب کرد کلیه شهرهای با جمعیت بالای 500 هزار نفر هم کلانشهر محسوب میشوند. ایران هماکنون دارای 18 کلانشهر است که تا پیش از این شامل هشت کلانشهر رسمی و 10 کلانشهر غیررسمی بود.
شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، کرج، شیراز، تبریز، قم و اهواز، هشت کلانشهر رسمی و کرمانشاه، ارومیه، رشت، قزوین، همدان، کرمان، یزد، اردبیل، بندرعباس و مرکزی نیز 10 کلانشهر غیررسمی محسوب میشدند.
اما هفته گذشته با اعلام رسمی وزیر کشور، کرمانشاه نیز به جمع کلانشهرها پیوست. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت کشور؛ عبدالرضا رحمانی فضلی در این ابلاغیه به هوشنگ بازوند استاندار کرمانشاه، با اشاره به آخرین سرشماری رسمی کشور در سال 1395 ناظر بر جمعیت 946 هزار و 651 نفری شهر کرمانشاه و با توجه به آخرین برآورد جمعیت در شهر مذکور توسط سازمان مدیریت و برنامهریزی استان کرمانشاه در دی ماه سال جاری و گزارش جمعیت یک میلیون و هفت هزار و 18 نفری این شهر، اعلام کرد که شهر کرمانشاه در زمره کلانشهرهای کشور قرارگرفته است.
بدین ترتیب کرمانشاهیها که هنوز گاه و بیگاه به یاد میآورند که در تقسیمات سالهای دور کشوری، مرکز استان پنجم بودند و در این سالها هم از کلانشهر شدن کرمانشاه سخن میگفتند اینک در میانه تمام مسائل و مشکلاتی که با آن دست و پنجه نرم میکنند، میتوانند به تحقق رویای کلانشهر شدن کرمانشاه دلخوش باشند.
**ابهام در تعریف کلانشهر
وب سایت برزن نیوز که به صورت تخصصی در حوزه برنامهریزی شهری و منطقهای فعالیت میکند در مطلبی به ابهام در تعریف کلانشهر پرداخته و نوشته است: در تعریف بینالمللی کلانشهر که توسط سازمان ملل متحد آورده شده کلانشهر یا مادر شهر به شهرهایی گفته میشود که بیش از هشت میلیون نفر جمعیت داشته باشند. از این رو از دیدگاه تعریف بینالمللی در ایران تنها شهر تهران بهعنوان کلانشهر شناخته میشود. در عین حال همانطور که تعریف مفهوم شهر در کشورهای مختلف متفاوت میباشد، تقسیم بندی انواع شهرها نیز برحسب سطح فعالیتها، میزان جمعیتپذیری و حوزه نفوذ شهر در کشورهای گوناگون با یکدیگر یکسان نیست؛ اما در ادبیات رایج کشور ایران اصطلاح کلانشهر معادل مادر شهر(متروپلیس) است و به شهرهایی اطلاق میشود که حداقل یک میلیون نفر جمعیت داشته و واجد مرکزیتی اقتصادی - سیاسی که در مقیاس ناحیهای یا ملی از موقعیتی مرکزی برخوردار باشد.
تعریف کلانشهر در سال 1387 توسط محمد سعیدیکیا وزیر وقت مسکن و شهرسازی در شورای عالی شهرسازی و معماری اصلاح شد و طبق آن شهرهای با جمعیت بیش از 500 هزار نفر کلانشهر محسوب میشوند. به دلیل نداشتن تعریف حقوقی واحد از کلانشهر در ایران فقط شهرهای بالای یک میلیون نفر میتوانند از مزایای قانون مالیات بر ارزش افزوده بهره بیشتری ببرند.
با تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری شهرهای زیر یک میلیون نفر میتوانند به صورت قانونی و رسمی کلانشهر شوند اما نمیتوانند از قانون مالیات بر ارزش افزوده بهره بیشتری ببرند.
کلانشهرها معمولاً از اهمیت سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی زیادی برخوردارند و از مراکز مهم اقتصادی و تجاری هر کشور بهحساب میآیند. همچنین کلانشهرها معمولا از امکانات بالاتری نسبت به دیگر شهرها برخوردار خواهند بود. از مزایای کلانشهری، اختصاص بودجههای عمرانی ویژه کلانشهرها، امکان ایجاد مترو و ایجاد امکانات و تسهیلات رفاهی برای شهروندان است.
8066
شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، کرج، شیراز، تبریز، قم و اهواز، هشت کلانشهر رسمی و کرمانشاه، ارومیه، رشت، قزوین، همدان، کرمان، یزد، اردبیل، بندرعباس و مرکزی نیز 10 کلانشهر غیررسمی محسوب میشدند.
اما هفته گذشته با اعلام رسمی وزیر کشور، کرمانشاه نیز به جمع کلانشهرها پیوست. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت کشور؛ عبدالرضا رحمانی فضلی در این ابلاغیه به هوشنگ بازوند استاندار کرمانشاه، با اشاره به آخرین سرشماری رسمی کشور در سال 1395 ناظر بر جمعیت 946 هزار و 651 نفری شهر کرمانشاه و با توجه به آخرین برآورد جمعیت در شهر مذکور توسط سازمان مدیریت و برنامهریزی استان کرمانشاه در دی ماه سال جاری و گزارش جمعیت یک میلیون و هفت هزار و 18 نفری این شهر، اعلام کرد که شهر کرمانشاه در زمره کلانشهرهای کشور قرارگرفته است.
بدین ترتیب کرمانشاهیها که هنوز گاه و بیگاه به یاد میآورند که در تقسیمات سالهای دور کشوری، مرکز استان پنجم بودند و در این سالها هم از کلانشهر شدن کرمانشاه سخن میگفتند اینک در میانه تمام مسائل و مشکلاتی که با آن دست و پنجه نرم میکنند، میتوانند به تحقق رویای کلانشهر شدن کرمانشاه دلخوش باشند.
**ابهام در تعریف کلانشهر
وب سایت برزن نیوز که به صورت تخصصی در حوزه برنامهریزی شهری و منطقهای فعالیت میکند در مطلبی به ابهام در تعریف کلانشهر پرداخته و نوشته است: در تعریف بینالمللی کلانشهر که توسط سازمان ملل متحد آورده شده کلانشهر یا مادر شهر به شهرهایی گفته میشود که بیش از هشت میلیون نفر جمعیت داشته باشند. از این رو از دیدگاه تعریف بینالمللی در ایران تنها شهر تهران بهعنوان کلانشهر شناخته میشود. در عین حال همانطور که تعریف مفهوم شهر در کشورهای مختلف متفاوت میباشد، تقسیم بندی انواع شهرها نیز برحسب سطح فعالیتها، میزان جمعیتپذیری و حوزه نفوذ شهر در کشورهای گوناگون با یکدیگر یکسان نیست؛ اما در ادبیات رایج کشور ایران اصطلاح کلانشهر معادل مادر شهر(متروپلیس) است و به شهرهایی اطلاق میشود که حداقل یک میلیون نفر جمعیت داشته و واجد مرکزیتی اقتصادی - سیاسی که در مقیاس ناحیهای یا ملی از موقعیتی مرکزی برخوردار باشد.
تعریف کلانشهر در سال 1387 توسط محمد سعیدیکیا وزیر وقت مسکن و شهرسازی در شورای عالی شهرسازی و معماری اصلاح شد و طبق آن شهرهای با جمعیت بیش از 500 هزار نفر کلانشهر محسوب میشوند. به دلیل نداشتن تعریف حقوقی واحد از کلانشهر در ایران فقط شهرهای بالای یک میلیون نفر میتوانند از مزایای قانون مالیات بر ارزش افزوده بهره بیشتری ببرند.
با تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری شهرهای زیر یک میلیون نفر میتوانند به صورت قانونی و رسمی کلانشهر شوند اما نمیتوانند از قانون مالیات بر ارزش افزوده بهره بیشتری ببرند.
کلانشهرها معمولاً از اهمیت سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی زیادی برخوردارند و از مراکز مهم اقتصادی و تجاری هر کشور بهحساب میآیند. همچنین کلانشهرها معمولا از امکانات بالاتری نسبت به دیگر شهرها برخوردار خواهند بود. از مزایای کلانشهری، اختصاص بودجههای عمرانی ویژه کلانشهرها، امکان ایجاد مترو و ایجاد امکانات و تسهیلات رفاهی برای شهروندان است.
8066
کپی شد