یکی از مهمترین رخدادهای پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، توجه بیشتر به بهداشت فردی و اجتماعی است به گونه‌ای که این روزها بیشتر مردم با ماسک روی صورت و دستکش‌های پلاستیکی به دست در فضای جامعه ظاهر شوند.
مردم برای جلوگیری از شیوع کرونا، روزانه چندین مرتبه و با حساسیت زیاد دستان خود را شست و شو می‌دهند و هر بار که سطوح و وسایل اطراف خود را دست می‌زنند با الکل و محلول ضدعفونی کنند.
بازار در بیشتر شهرها در آستانه عید نوروز از رونق بیفتد و بسیاری از مردم خانه‌نشین شوند و مانند سالهای گذشته اسفندماه دیگر خبری از شلوغی بازار نیست.
شیوع ویروس کرونا که از کشور چین آغاز و به سرعت به یک بحران جهانی تبدیل شد و بسیاری از کشورهای جهان را درگیر خود کرده است.
در ایران نیز ۳۰ بهمن با انتشار خبر ابتلای دو شهروند قمی به ویروس کرونا، فضای کشور به شدت متاثر از این ویروس شد و بسیاری از مردم تلاش می‌کنند با رعایت توصیه‌های بهداشتی خود را از ابتلا به این ویروس در امان نگاه دارند.
دست دادن و دیده‌بوسی از مراودات روزانه مردم رخت بربسته و مهمانی‌های شبانه، مراسمات فاتحه‌خوانی و جشن‌های عروسی به حداقل رسیده و مردم جز برای انجام کارهای ضروری از خانه‌های خود خارج نمی‌شوند.
دست دادن و دیده‌بوسی از مراودات روزانه مردم حذف شده است و مهمانی‌های شبانه، مراسمات فاتحه‌خوانی و جشن‌های عروسی به حداقل رسیده و مردم جز برای انجام کارهای ضروری از خانه‌های خود خارج نمی‌شوند.
این روزها مدارس تعطیل شده و کلاس‌های درس به صورت مجازی دایر می‌شود و برخی از مراجعات اداری به صورت غیرحضوری انجام می‌شود و نقش فضای مجازی و دولت الکترونیک در زندگی مردم پررنگ‌تر شده است.
در این میان اگر چه زحمت مادران در تمییز و ضدعفونی کردن خانه‌ها دو چندان شده اما نقش پدر نیز در خارج از خانه برای تامین مایحتاج موردنیاز اعضای خانواده بیشتر شده است.
مسئولیت دوچندان مادر در حفظ سلامتی خانواده
یک بانوی شهرکردی در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: هر چند این روزها درگیر خانه‌تکانی شب عید هستیم ، اما ضدعفونی کردن خانه به مخصوص دستگیره‌های درب و راهروهای ورودی خانه، شست‌وشوی مداوم لباس‌ها و تذکر نکات بهداشتی به فرزندان، زحمت مادران را دو چندان کرده است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر نگرانی برای محافظت از اعضای خانواده به ویژه در مواقعی که فرزندان بیرون از خانه هستند به دغدغه فکری مادران تبدیل شده و با وجود توصیه‌های بسیاری که به نوجوانان می‌شود ،اما جا انداختن حساسیت موضوع برای آنها سخت است و کمتر به توصیه‌های بهداشتی توجه می‌کنند.
این بانوی شهرکردی اضافه کرد: کودکان هم برای بیرون رفتن از خانه خیلی بهانه‌گیری می‌کنند و اصرار به خرید لباس و وسایل عید دارند اما نمی‌توان برای آنها توضیح داد که بیرون از خانه خطر ابتلا به ویروس کرونا وجود دارد.
وی تصریح کرد: از زمان انتشار خبر شیوع ویروس کرونا رفت و آمدهای خانوادگی فامیل متوقف شده وحتی مراسم‌های شادی به تعویق افتاده و همه به فکر سلامتی خود و خانواده‌هایشان هستند.
یک شهروند دیگر نیز در همین رابطه به خبرنگار ایرنا گفت: محدودیت امکانات بهداشتی نظیر ماسک و محلول‌های ضدعفونی‌کننده و نگرانی از شیوع بالای بیماری در استان ،مردم را به شدت نگران کرده است.
وی با بیان اینکه رعایت توصیه‌های بهداشتی به یک وسواس فکری برای مردم تبدیل شده است، تصریح کرد: اگر چه نظافت و پاکیزگی جزیی از سبک زندگی ما ایرانیان است، اما این موضوع با ظهور ویروس کرونا حالت افراط به خود گرفته و هر چقدر هم دستان خود را بشوییم و ماسک بزنیم آرامش‌خاطر نداریم و همچنان با وسواس کارهای روزمره خود را انجام می‌دهیم.
تغییر سبک زندگی با بروز وسواس فکری
این شهروند افزود: البته این تغییر سبک زندگی و رعایت وسواس‌گونه موارد بهداشتی را بیشتر در قشر متوسط و مرفه شاهد هستیم و قشر ضعیف جامعه که ناگزیر از ادامه فعالیت روزانه در سطح جامعه است مثل افرادی که زباله جمع می‌کنند و یا کودکان کار و کارگرانی که باید در محیط‌های آلوده مشغول به کار شوند، کمتر دیده می‌شود.
کرونا در تغییر سبک زندگی افرادی که با فقر دست و پنجه نرم می‌کنند چندان اثرگذار نبوده است.
وی خاطر نشان کرد: کرونا در تغییر سبک زندگی افرادی که با فقر دست و پنجه نرم می‌کنند، چندان اثرگذار نبوده چرا که تهیه ملزومات بهداشتی و حفاظت شخصی مثل ماسک، دستکش و محلول‌های ضدعفونی با قیمت‌های بالایی به فروش میرسند و برخی از این خانواده‌ها توان تامین آن را ندارند.
آنچه در این میان بیش از هر چیز دیگری سبک زندگی مردم را تحت تاثیر خود قرار داده است، نگرانی و وحشت ناشی از ابتلای به ویروس کرونا است.
در چهارمحال و بختیاری نیز نخستین بیمار مبتلا به ویروس کرونا ۱۲ اسفند به ثبت رسید و اکنون مردم بیش از گذشته نگران شیوع این بیماری هستند و شیوه زندگی آنها به شدت متاثر از آن شده است.
یک جامعه‌شناس در همین خصوص با ارائه تعریفی از سبک زندگی به خبرنگار ایرنا گفت: سبک زندگی ترکیبی از الگوهای رفتاری و عادات فردی در تمامی بخش‌های زندگی شامل تغذیه، تحرک بدنی، استرس، کیفیت خواب و نوع پوشش است که در پی اجتماعی شدن به وجود آمده است، در واقع سبک زندگی پدیده‌ای چند وجهی است که تمام جنبه‌های زندگی روزمره افراد را همچون روابط اجتماعی، طرز تفکر، کار، غذا، بهداشت و احساسات را در بر می‌گیرد.
حمید فدایی با اشاره به شرایط حاکم بر جامعه که متاثر از شیوع ویروس کرونا شده است، تصریح کرد: آنچه در این روزها به چشم می‌خورد شکل‌گیری روابط و بروز رفتارهایی است که نشان از بحرانی بودن فضای جامعه دارد.
ترس و نگرانی نسبت به شیوع کرونا در جامعه، بر شاخص امید به زندگی تاثیر منفی گذاشته و همدلی و تعاملات اجتماعی را بسیار کمرنگ کرده است.
وی ادامه داد: ترس و نگرانی نسبت به شیوع این بیماری در جامعه، بر شاخص امید به زندگی تاثیر منفی گذاشته و همدلی و تعاملات اجتماعی را بسیار کمرنگ کرده است.
فدایی تصریح کرد: با این وجود نمی‌توان از تاثیر مثبتی که این موضوع بر رعایت بهداشت محیط و بهداشت فردی گذاشته نیز چشم‌پوشی کرد.
این مدرس دانشگاه پیام‌نور شهرکرد ادامه داد: کرونا در ایران به یک اپیدمی تبدیل شده است که وضعیت بحرانی و خطرناکی را در برگرفته که باید تا می‌توان نگرانی را از جامعه رفع کرد و تسلیم این بیماری نشد.
ضرورت تقویت رشد عقلانیت جمعی
فدایی، رشد عقلانیت جمعی از طریق افرایش آگاهی‌های عمومی را از مهمترین راهکارهای کاهش استرس و نگرانی در جامعه دانست و گفت: تقویت همبستگی اجتماعی و ارتقای امید و نشاط اجتماعی، فرهنگ کمک‌رسانی و آموزش به شهروندان از دیگر راهکارهای موثری است که می‌توان ضمن کاهش استرس، سطح امید به زندگی را در جامعه ارتقاء داد.
وی، بهره‌گیری از ظرفیت دانشگاهیان، نخبگان و کنشگران اجتماعی در مدیریت فضای جامعه را امری ضروری دانست و افزود: با بهره‌گیری از این ظرفیت مهم می‌توان بر روی فرهنگ غلبه بر ویروس کرونا اقدام کرد.
فدایی، دسترسی مردم به اطلاعات صحیح و منطبق بر واقعیت را از دیگر راهکارهای مدیریت ترس و اضطراب حاکم بر جامعه کنونی دانست و تصریح کرد: توجه به اخبار غیرعلمی و شایعات موجود در بحرانی شدن فضای جامعه اثرگذار است از همین رو باید تا می‌توان با انعکاس اخبار صحیح اضطراب و نگرانی را از جامعه دور کرد.
وی خاطر نشان کرد: هرچند ترس و اضطراب احساساتی است که در چنین زمانی امری طبیعی تلقی می‌شود و باید آن را بپذیریم و قصد سرکوب آن را نداشته باشیم اما نباید مدیریت و کنترل آن را از دست داد.
اگرچه شیوع کرونا در جامعه تاثیرات منفی بر زندگی مردم گذاشته اما نمی‌توان از فرصت‌هایی که در حاشیه این بحران شکل گرفته غافل شد.
یک روانشناس نیز با اشاره به اثرات شیوع ویروس کرونا بر زندگی مردم به خبرنگار ایرنا گفت: اگرچه شیوع کرونا در جامعه تاثیرات منفی بر زندگی مردم گذاشته اما نباید از فرصت‌هایی که در حاشیه این بحران شکل گرفته غافل شد.
نسرین صادقی‌نسب افزود: در ابتدا باید گفت که ناشناخته بودن و غیرقابل پیش‌بینی بودن ویروس کرونا سبب شده تا مردم جهان و از جمله مردم ایران نسبت به این بیماری در مقایسه با سایر بیماری‌های دیگر واکنشی متفاوت از خود نشان دهند.
وی تصریح کرد: این واکنش با شاخص‌هایی چون ترس و نگرانی همراه است که به طور کامل طبیعی است و نباید از مردم بخواهیم که نترسند و نگران نباشند چرا که نتیجه عکسی به همراه خواهد داشت.
همدلی مسئولان مهمترین عامل مدیریت ترس
صادقی‌نسب همدلی مسئولان را مهمترین عامل مدیریت ترس و نگرانی مردم دانست و گفت: اینکه مردم احساس کنند که تنها نیستند و اراده‌ای مبنی بر حمایت و حفاظت از آن وجود دارد، از وسواس فکری و ذهنی آنها می‌کاهد.
وی، دلگرمی دادن به مردم را گام بعدی مدیریت ترس و نگرانی دانست و افزود: مسئولان و متولیان امر می‌توانند با اطلاع‌رسانی‌های صحیح و انتقال مناسب پیام‌های خود به مردم نوعی دلگرمی را در مدیریت هرچه بهتر بحران به مردم نشان دهند.
صادقی‌نسب افزود: اگر دولت بتواند در مواقع بحرانی تعلق خاطر را در مردم شکل دهد، آن زمان با رفتارهایی نظیر کمبود ماسک، احتکار، گرانفروشی و هجوم مردم برای خرید کالاهای بهداشتی بدون رعایت حق و حقوق یکدیگر روبرو نمی‌شویم.
صادقی‌نسب ادامه داد: با این وجود برخی از مردم زندگی خود را با چنین شرایطی وفق داده و خیلی‌ها در حال خانه‌تکانی هستند، بازار می‌روند و امور روزمره خود را با رعایت نکات بهداشتی انجام می‌دهند.
این روانشناس به فرصت‌های شکل گرفته در جامعه در پی شیوع ویروس کرونا نیز اشاره کرد و گفت: می‌توان با دید دیگری به ویروس کرونا نگاه کرد به این نحو که در خانه ماندن فرصتی را برای گرم کردن کانون خانواده قرار داده، اعضای خانواده ساعات بیشتر در کنار یکدیگر هستند، با هم حرف می‌زنند و بیشتر از روزهای دیگر از حال یکدیگر با خبر می‌شوند.
صادقی‌نسب افزود: پدر خانواده می‌تواند در این روزها به مادر در انجام کارهای خانه کمک کند، همکاری در خانواده پررنگ‌تر می‌شود، فرصت مطالعه بیشتر فراهم شده و افراد می‌توانند کارهای مفیدی برای گذراندن ساعات بیشتری که در خانه هستند درنظر بگیرند.
می‌توان در شرایط بحرانی هم سبک زندگی مناسبی برای مردم ترسیم کرد اما این موضوع نیازمند نقش هدایتگری اقشار با نفوذ و ایفای نقش همدلانه دولت است.
وی خاطر نشان کرد: می‌توان در شرایط بحرانی هم سبک زندگی مناسبی برای مردم ترسیم کرد اما این موضوع نیازمند نقش هدایتگری اقشار با نفوذ و ایفای نقش همدلانه دولت است.
به گزارش ایرنا، ۱۱ روز پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، روز دوشنبه ۱۲ اسفند نخستین مورد مثبت ابتلا به این ویروس در چهارمحال و بختیاری شناسایی شد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد با اعلام این خبر افزود: حال این بیمار وخیم نیست و علت و چگونگی ابتلای این فرد به ویروس کرونا در دست بررسی است.
به گزارش ایرنا، ویروس کرونا که شیوع آن از اواخر دسامبر سال گذشته میلادی (دی‌ماه) در چین شروع شد، به تعدادی از کشورهای جهان نیز سرایت کرده است.
شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون، رعایت نکات بهداشتی، جلوگیری از دست دادن‌های مکرر از سوی پزشکان برای مقابله با این ویروس توصیه شده است.
