به گزارش ایرنا، آیین چهارشنبه ‌سوری جشنی در غروب سه شنبه (شب چهارشنبه) پایان هر سال است که طبق آیین باستان در این روز آتش بزرگی افروخته می شد و تا پاسی از شب و حتی نزدیکی های برآمدن خورشید روشن نگه داشته می شد.
مردم با پریدن از روی آتش، خواهان تطهیر و دوری از بدی و پلیدی، بیماری و غم و رنج بودند.
این آیین کهن طی سال های اخیر دستخوش تغییراتی نابهنجار شد که برای مردم مخاطراتی را بدنبال داشته است.
این آیین در گذشته با رسومات خاصی و به دور از هرگونه آسیبی به دیگران از سوی مردم ایران باستان همراه با شادی برگزار می شد که طی سال های اخیر دستخوش تغییراتی شد، تغییراتی که طی این سال ها صدمات جبران ناپذیری را از لحاظ جانی و مالی در پی داشته است.
براین اساس خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) مرکز شهرکرد در راستای اعتلای فرهنگ پاسداشت این آیین کهن و بررسی مخاطرات آن میزگردی را با حضور سرهنگ علی رزانی رئیس پلیس پیشگیری نیروی انتظامی، شیرین کوهی معاون آموزش جمعیت هلال احمر استان، بابک زمانی پور کارشناس ارشد تاریخ، محمدامین کاویانی کارشناس آموزش و پیشگیری سازمان آتش نشانی شهرکرد و اسکندر محرابی معاون مرکز مدیریت و فوریت های پزشکی استان برگزار نمود که بشرح زیر است.

** فرهنگ سازی مهمترین عامل کاهش خسارت در چهارشنبه آخر سال
کارشناس ارشد تاریخ در استان چهارمحال وبختیاری گفت: آداب و رسوم خاصی از دیرباز در ایران وجود داشته که در طول زمان شکل پیدا کرده و دچار تغییراتی شده است.
بابک زمانی پور افزود: برخی از این آیین ها و سنت ها دارای باور و کارکردهای منفی یا مثبت هستند که فرهنگ سازی برای پاسداشت آنها از جمله آیین پر حاشیه چهارشنبه سوری یک امر مهم و ضروری است.
بگفته وی، برای آیین چهارشنبه آخر سال افراد و گروه های مختلف به این آیین توجه خاص داشته اند.
زمانی پور گفت: همه ساله این آیین برگزار شده و تنها سالی که آیین چهارشنبه آخر سال برگزارنشد، اسفند سال 57 بخاطر حرمت و احترام به خون شهدای انقلاب برگزار نشد.
زمانی پوراظهار داشت: در ریشه یابی های تاریخی چهارشنبه سوری، برگزاری این آیین به روزگار قبل از اسلام باز می گردد و اینکه برخی معتقدند این آیین ریشه در دین زرتشت دارد، صحیح نیست، زیرا آتش افروختن در معابر با توجه به قداست نور و آتش در این آیین، مورد توصیه دین زرتشت نبوده است.
بگفته وی، ریشه های مختلفی برای این آیین در دوران پس از اسلام مطرح می شود که یکی از این ریشه ها مربوط به آغاز قیام 'ابومسلم خراسانی' است که قیام خود را در چهارشنبه آخر سال علیه بنی امیه آغاز کرده بود.
وی اظهار داشت: در آن زمان در خراسان برای اینکه طرفداران بنی امیه شناخته شوند، به طرفدارانش توصیه کرد در پشت بام های منازل خود نزدیک غروب آتش روشن کنند تا طرفداران بنی امیه را شناسایی و با آنها برخورد کنند.
این تاریخ دان افزود: در دوره صفویه نیز به این آیین توجه می شده که با توجه به برانگیختگی های فرهنگی که دوره صفویه داشت و بازگشت به دوران کهن مشاهده می شود که این آیین با بخش های الحاقی مانند شخصیت 'حاجی فیروز' برگزار می شده است.
بگفته وی، چهارشنبه سوری در طول تاریخ با چهارشنبه سوری کنونی یک تفاوت دارد، بگونه ای که آیین آتش افروزی در آن دوران با جمع آوری خار و خاشاک بر پشت بام منازل انجام می شده و امروزه این آیین به معابر عمومی آورده شده است.
وی به تغییر آیین سنتی چهارشنبه سوری در روزگار معاصر اشاره کرد و گفت: کارکردهای سنتی این آیین مانند شکستن کوزه های قدیمی که رسوب گرفته بودند جای خود را به پرتاپ ترقه و مواد محترقه داده است.
زمانی پور افزود: شکستن کوزه یک فرهنگ بهداشتی و برای حفظ سلامت بود که کوزه هایی که رسوب گرفته بودند را می شکستند و کوزه نو خریداری می کردند.
بگفته وی، در فرهنگ ما تا سال1310 گزارش و اثری از آتش افروزی های پر سر و صدا وجود نداشت و از سویی مردم معتقدند آتشی که برافروخته می شود باید سرد شود و با نام و یاد خدا آتش را خاموش می کردند و خاکستر برجای مانده را بدلیل بدشگونی جمع آوری می کردند، اما امروزه بعد از برافروختن آتش همچنان آتش رها می شود.
زمانی پور در ادامه افزود: امروزه بخش های جانبی این آیین سنتی مانند حفاظت محیط، نظافت و جلوگیری از ایجاد حریق گسترده کنار گذاشته شده و در طول زمان جای خود را به یک ولنگاری داده است.
زمانی پور به بخش های دیگر این آیین از جمله شال انداختن، فال گوش ایستادن و قاشق زنی که به منظور ترویج کمک به فقرا و همنوعان و دید و بازدیدها رنگ باخته اشاره کرد و گفت: اینک به آتش افروزی و تولید سرو صدای زیاد بسنده می شود.

**آسیب شناشی جشن ها
رئیس گنجینه آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری گفت: به منظور برگزاری آیین های سنتی و همچنین جشن ها و مراسم ها نیاز به یک آسیب شناسی است.
زمانی پور افزود: خانواده ها در کنار فرزندان و یا برگزاری آیین چهارشنبه سنتی به صورت دسته جمعی در کاهش آسیب ها و مخاطرات چهارشنبه سوری موثرند.
بگفته وی، براساس بررسی های انجام شده بیشترین آسیب ها و حوادث بد و ناگوار زمانی پیش می آید که خانواده ها حضور ندارند و افراد بخصوص جوانان و نوجوانان تنهایی و به شکل تیمی در کنار همدیگر هستند که این حالت بوجود آمده است.
وی با تاکید بر اینکه چهارشنبه سوری سالم و سنتی نیاز به فرهنگ سازی دارد، گفت: نامگذاری یک شعار برای این روز از جمله 'شادی بدون حادثه' یا 'در کنار خانواده بودن' نادیده گرفته شده است.
وی به برخی جبهه گیری ها به منظور جمع آوری این سنت و آیین کهن انتقاد کرد و گفت: جشن چهارشنبه سوری یک جشن خانوادگی است و باید برای برگزاری این آیین با روش های نامتعارف یک جایگزین درست انتخاب شود.
زمانی پور بیان کرد: در ایران، مدیریت شادی وجود ندارد و باید دراین زمینه فرهنگ سازی شود.

** توصیه های پلیس برای چهارشنبه بدون خطر
رئیس پلیس پیشگیری نیروی انتظامی چهارمحال وبختیاری با اشاره به اجرای برنامه و اقدامات پیشگیرانه برای چهارشنبه آخر سال بدون حادثه افزود: نیروی انتظامی هیچ مخالفتی با شادی مردم که سالم، آبرومند و بدون مشکل آفرینی برای دیگران باشد، مخالفتی ندارد.
سرهنگ علی رازانی افزود: آنچه که در چهارشنبه آخر سال گذشتگان اتفاق می افتاد و آنچه اینک شاهد هستیم، تفاوت های زیادی دارد و سنخیتی با ماهیت این جشن وجود ندارد.
بگفته وی، در آیین چهارشنبه آخر سال طی چند سال اخیر شاهد هستیم که صدمات جانی و مالی زیادی به مردم وارد شده است.
سرهنگ رازانی به منظور پیشگیری از حوادث چهارشنبه آخر سال که بیشتر کودکان و نوجوانان قربانیان این حوادث هستند توصیه کرد؛ در این آیین کنار فرزندان خود باشند تا هیجانات آنها را کنترل کنند.
وی گفت: خانواده ها باید خطرات مواد محترقه را به فرزندان آموزش دهند و اجازه خرید این مواد را که بیشتر غیراستاندارد و دست ساز است را به آنها ندهند.
سرهنگ رازانی افزود: از تجمع و برافروختن آتش، پرتاپ ترقه در معابر عمومی و تقاطع ها، میادین و خیابان ها، کوچه های محل تردد مردم پرهیز کنند که این اعمال جرم و اخلال در نظم عمومی است.
وی با تاکید بر اینکه وحشت دیگران را دست مایه شادی خود قرار ندهند و به بهانه چهارشنبه آخر سال باعث وحشت و آسیب به دیگران نشوند، افزود: آرامش خود را به آتش نسپارید.
رئیس پلیس پیشگیری چهارمحال وبختیاری با تاکید براینکه رویکرد پلیس پیشگیرانه و اجتماعی است، افزود: نیروی انتظامی بدنبال این است که جرمی در جامعه اتفاق نیفتد.
وی از اجرای برنامه های پیشگیرانه، آموزش در مدارس، محلات و مساجد و فضای مجازی خبر داد و گفت: با افرادی که با امنیت مردم بازی کنند و موجب سلب آرامش مردم شوند برخورد قاطع و قانونی خواهد شد.
بگفته وی، برابر ماده 618 قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیزات هر کس با هیاهو، جنجال و حرکات غیرمتعارف یا تعرض به افراد موجب بر هم زدن نظم و امنیت شود یا دیگران را از کسب و کار بازدارد، مجاراتش حبس و شلاق است و کسانی که در میادین، تقاطع و چهار راه ها آتش برپا کنند یا انسداد معابر داشته باشند، مواد محترقه پرتاپ کنند و موجب صدمات جسمی و مالی شوند، با آنان برخورد قانونی می شود.
بگفته وی، خودروهایی که رانندگان آنها برای دیگران ایجاد مزاحمت کنند، حرکات حادثه ساز انجام دهند، نیز تا پایان تعطیلات نوروز توقیف خواهند شد.
وی اظهار داشت: واحدهایی که مبادرت به فروش موادمحترقه دست ساز و غیر استاندارد می کنند نیز پلمب خواهند شد.
سرهنگ رازانی افزود: خط قرمز پلیس امنیت و آرامش مردم است و کسانی که با امنیت و آرامش مردم بازی کنند و امینت را خدشه دار کنند، با برخورد قانونی پلیس مواجه می شوند.
وی با تاکید براینکه اقدامات پلیس سلبی و انتظامی نیست، افزود: رویکرد پلیس اجتماعی است و خانواده ها در بحث خودکنترلی باید تلاش کنند.

**فرهنگ سازی برزرگداشت این آیین به دور از حادثه
کارشناس آموزش و پیشگیری سازمان آتش نشانی وخدمات ایمنی شهرداری شهرکرد نیز با اشاره به فرهنگ سازی به عنوان یک اصل در کاهش حوادث چهارشنبه آخر سال گفت: با توجه به فرهنگ سازی هایی که انجام شده طی سال های اخیر تعداد حوادث منجر به خسارت در استان کاهش داشته است.
محمدامین کاویانی افزود: سازمان آتش نشانی جهت پیشگیری از این گونه حوادث و خطرات چهارشنبه آخر سال برنامه هایی از جمله آماده باش 20 اکیپ آتش نشان از جمله خودروهای آتش نشانی، نیروهای عملیات و اداری و همچنین برنامه های آموزشی از جمله برگزاری مانور در مدارس، آموزش در مدارس، محلات و مساجد را برگزار کرده است.
وی همچنین از اجرای تئاتر خیابانی با عنوان آتش بس و نمایشگاه هنرهای تجسمی با همکاری حوزه هنری در شهر شهرکرد خبر داد.
کاویانی اظهار داشت: آیین سنتی چهارشنبه سوری به عنوان یک فرهنگ و آیین سنتی در فرهنگ جامعه نهادینه شده است و نمی توان این امر را محدود کنیم.
وی از خانواده ها خواست در برگزاری این آیین در کنار فرزندان بخصوص جوانان و نوجوانان باشند.
کارشناس آموزش و پیشگیری سازمان آتش نشانی شهرداری شهرکرد با بیان اینکه نیروهای آتش نشانی در برخی نقاط که سال های گذشته بیشترین تعداد حوادث را داشته است، استقرار بیشتری دارند، افزود: به همراه هر خودروی آتش نشان یک مامور انتظامی و یک مامور خدمات شهری حضور خواهد داشت.
وی به حضور خانواده ها در کنار فرزندان تاکید کرد و گفت: در این شب آتشی روشن کنند که توان خاموش کردن آن را داشته باشند.
کاویانی، با اشاره به افزایش روشن کردن لاستیک در شب چهارشنبه سوری افزود: این اقدام علاوه بر آلودگی محیط زیست، باعث کندی امدادرسانی در برخی مواقع حساس می شود.

**خدمات اولیه کامل به حادثه دیدگان چهارشنبه آخر سال ارائه می شود
معاون مرکز مدیریت و فوریت های پزشکی چهارمحال وبختیاری نیز از آمادگی کامل نیروهای اورژانس 115 در نقاط شهری و روستایی استان طی 24 ساعت شبانه روز بخصوص در شب چهارشنبه آخر سال خبر داد.
اسکندر محرابی افزود: در استان 50 پایگاه اورژانس فعال است که از این تعداد 17 پایگاه شهری و 33 پایگاه روستایی است که در مجموع 233 نیروی تکنسین اورژانس و یا پرستار هستند.
بگفته وی، به منظور بالا بردن توان امدادی مردم بخصوص دانش آموزان در مواقع بحران و آتش سوزی، دوره های آموزشی در مدارس استان با حضور کارشناسان اورژانس برگزار شد.
بگفته وی، در آیین چهارشنبه آخر سال پارسال استان 2 تن دچار مصدومیت شدند که یک بچه 3 ساله در بروجن از ناحیه صورت و جوان 12 ساله از ناحیه دست بودند.

** آموزش اصل مقابله با حوادث است
معاون آموزش جمعیت هلال احمر چهارمحال وبختیاری نیز به ارائه آموزش های خودامدادی و امدادرسانی این جمعیت اشاره کرد و گفت: ارائه آموزش مهمترین راه مقابله با حوادث است.
شیرین کوهی افزود: جمعیعت هلال احمر استان آمادگی امدادرسانی در حوادث و سوانح و اجرای آموزش های همگانی و خودامدادی را دارد.
وی گفت: این جمعیت آمادگی دارد با استفاده از ظرفیت رسانه ها آموزش ها و توصیه های مربیان این جمعیت را به مردم ارائه کند.
کوهی با تاکید بر اینکه جمعیت هلال احمر در بحث حوادث شهری متولی نیست و اورِژانس متولی است، افزود: این جمعیت به عنوان پشتیبان عمل می کند.
وی در خصوص کاهش حوادث چهارشنبه آخر سال به همراه داشتن یک کپسول پودری در کنار برگزاری این آیین را ضروری دانست.
کوهی، به نقش خانواده ها در کاهش حوادث و سوانح چهارشنبه آخر سال تاکید کرد و گفت: شعار این جمعیت در حوزه آموزش 'خانواده آماده، جامعه آماده، جامعه تاب آور' است که این امر با ارائه آموزش محقق می شود.
کارشناسان اجتماعی و فرهنگی معتقدند؛ آنچه که در آیین سنتی چهارشنبه سوری باید مد نظر خانواده ها و مردم جامعه باشد، حفظ اصالت این آیین، شادی خانواده ها بدون آسیب رساندن به شخص یا اشخاص و آرامش در جامعه می باشد.
7360//6021
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.