گزارش جالب نیویورک تایمز درباره وضعیت استخراج بیت کوین در ایران و دور زدن تحریم‌های آمریکا !

روزنامه مطرح نیویورک تایمز، گزارش مفصل و جالبی درباره وضعیت استخراج بیت کوین در ایران و امکان دور زدن تحریم‌های آمریکا با ارزهای دیجیتال منتشر کرده است. ترجمه این مقاله خواندنی را ادامه می‌خوانید.

تهران – سرمایه‌گذار ۲۲ ساله اروپایی از یک خودرو به یک مکان صنعتی گل‌آلود قدم می‌گذارد و در میان غرش ژنراتور برق بنزینی، صدای خود را بالا می‌برد تا شنیده شود.

همتایان ایرانی او – یک متخصص عینکی فناوری اطلاعات، یک «بیتکوینر سرسخت» و همچنین مدیری که این مرکز را می‌چرخاند – به بازدیدکننده خارجی‌ خود کانتینرهای خاکستری را نشان می‌دهند که هزاران کامپیوتر کوچک را در خود جای داده‌اند. این کامپیوترها پس از نصب و اجرا، به پردازش ارز دیجیتالی کمک خواهند که حداقل از نظر تئوری می‌تواند به ایران در دور زدن تحریم‌های ایالات متحده یاری برساند.

ارزش بیت کوین، پادشاه ارزهای دیجیتال، به طرز وحشتناکی غیرقابل پیش‌بینی بوده اما ابتکار عملی در جنگ اقتصادی بین تهران و واشنگتن خواهد بود.

اقتصاد ایران با وجود تحریم‌های بانکی که به طرز چشمگیری مانع از فعالیت شرکت‌های تجاری خارجی در کشور می‌شود، درگیر مشکلات زیادی است. اما رهگیری تراکنش‌های بیت کوین بسیار سخت است که امکان انجام پرداخت‌های بین‌المللی و دور زدن محدودیت موجود روی بانک‌ها را برای ایرانی‌ها فراهم می‌کند.

در گذشته، خطر تحریم‌های ایالات متحده برای مانع شدن از تجارت با ایران کافی بود اما پرداخت‌های ناشناس در بیت کوین می‌تواند این جریان را تغییر دهد. آمریکا همچنان می‌تواند بر شرکت‌های بزرگ نظارت داشته باشند و آن‌ها را از تجارت با ایران بترساند اما شرکت‌های کوچک و متوسط بی‌شماری وجود دارند که می‌توانند با استفاده از بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال کسب و کار خود را به پیش ببرند.

وزارت خزانه‌داری آمریکا که به خوبی از تهدید دور زدن تحریم‌ها آگاه است، تلاش می‌کند تا بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را مطیع خود سازد. چند هفته پیش، خزانه‌داری آمریکا در واکنش به یک حمله سایبری که گفته می‌شود از ایران نشات گرفته است، روی دو فرد ایرانی و کیف پول‌های بیت کوین آن‌ها، تحریم‌هایی را اعمال کرد.

این وزارتخانه همچنین به بازارهای دیجیتال خرید و فروش کننده بیت کوین و شرکت‌های فروشنده دستگاه‌های استخراج هشدار داده که نباید به ایرانی‌ها خدمات دهند. سایت‌های معاملاتی شناخته شده زیادی در حال مسدود سازی کاربران ایرانی خود هستند. برخی از آن‌ها حتی پول کاربران ساکن ایران خود را توقیف کرده‌اند.

وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای اظهار داشت:

این نهاد به شدت ایران و دیگر نظام‌هایی که به دنبال به کارگیری ارزهای دیجیتال هستند را دنبال خواهد کرد.

اما ارزهای دیجیتال بنابر ماهیتشان، توسط یک نهاد یا شخص خاصی کنترل نمی‌شوند. در بهترین حالت، تلاش برای تنظیم یا نظارت بر معاملات آن‌ها مانند بازی واکمول است. با بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، هیچ راهی برای تکرار مجدد تحریم‌های بانکی که به اقتصاد ایران آسیب می‌زنند، وجود ندارد.

بازی واکمول (whack-a-mole) – کنترل و تنظیم تراکنش‌های بیت کوین مانند انجام چنین بازی‌ بی پایانی است.

تراکنش‌های بیت کوین روی یک دفتر کل دیجیتال یا پایگاه داده به نام بلاک چین ثبت می‌شوند. این دفتر کل بین کامپیوترهای مستقل زیادی به اشتراک‌ گذاشته شده و توسط آن‌ها نگهداری می‌شود. این سیستم به طور واضحی برای رفع نیاز از بانک‌های مرکزی و نهادهای بزرگ مالی طراحی شده است. مانند ایمیل‌هایی که بدون رد شدن از مراکز خدمات پست به دست افراد می‌رسند، نگهداری سوابق شبکه توسط کامپیوترهای سراسر دنیا موجب می‌شود تا پول بدون عبور از هیچ نهاد متمرکزی جا به جا شود.

دولت ایران در تشخیص توانایی‌های بالقوه بیت کوین در دور زدن تحریم‌ها، آهسته عمل کرده است. اما بنابر صحبت‌های اخیر یکی از مقامات ایران، عبدالحسن فیروزآبادی، اکنون دولت در حال تصمیم‌گیری برای برپایی صرافی‌ها به منظور تسهیل تجارت ارزهای دیجیتال است. علیرغم شکست ارز دیجیتال دولتی ونزوئلا، پترو، بانک مرکزی ایران چندی پیش اعلام کرد که برای راه‌اندازی یک ارز دیجیتال مشابه تصمیم‌گیری می‌کند. با توجه به اسم پول رسمی ایران، شاید نام آن کریپتو – ریال باشد.

در مقایسه با کشور گرجستان که هزاران نفر وارد فضای کسب و کار بیت کوین شده‌اند، ریسک‌پذیری ایران برای ورود به بیت کوین هنوز بالا نیست.

اما در این فارم (مزرعه) استخراج بیابانی که در تهران واقع است، به نظر می‌رسد هیچ‌کس نگران پیامد‌های ژئوپلتیک بیت کوین نیست.

داخل یکی از کانتینرها – دستگاه‌های استخراج بیت کوین – آرش خاموشی، نیویورک تایمز

این تاسیسات یا همان فارم استخراج دارای ۲,۸۰۰ دستگاه استخراج چینی است که داخل هشت کانتینر نصب شده‌اند. فارم‌های استخراج، یک سری محاسبات دشوار کامپیوتری را انجام می‌دهند که به عنوان عملیات استخراج (ماینینگ) از آن یاد می‌شود. ماینینگ برای تایید تراکنش‌های بیت کوین ضروری است.

سرمایه‌گذار اروپایی با بی توجهی به بارش باران، از ماشین حساب تلفن همراهش برای مشخص کردن مقدار سود این فارم استفاده کرد. جمع قدرت پردازش منهای هزینه‌های برق و تاسیسات.

حاصل محاسبات او ۵ بیت کوین در ماه بود که اگر با قیمت هر بیت کوین حدود ۴,۰۰۰ دلار حساب کنیم، مجموعا ماهی ۲۰,۰۰۰ دلار خواهد شد.

او گفت:

خیلی بد نیست

بیت کوین هم مانند بقیه دارایی‌ها نوسان دارد اما نوسان بیت کوین به حدی است که از قیمت ۲۰,۰۰۰ دلار طی یک سال به زیر ۴,۰۰۰ دلار سقوط می‌کند.

بهزاد، مدیر اجرایی ایران‌اسیک (IranAsic)، شرکتی که این تاسیسات را می‌گرداند گفت:

ما برای حفظ روند کار فقط دو مهندس داریم. همین.

او هم مانند سرمایه‌گذار اروپایی به خاطر ترس از تحریم‌های آمریکا مایل به گفتن نام خانوادگی‌اش نبود.

مدل این دستگاه‌های چینی انت‌ماینر V9S بوده که به گفته سرمایه‌گذار اروپایی از رده خارج شده هستند. با این حال او گفت:

فکر می‌کنم اینجا آخرین نقطه در کره زمین است که این دستگاه‌ها هنوز در آن سودآوری دارند.

این موضوع نشان می‌دهد که ایران قدم‌های اولیه خود برای تبدیل شدن به یکی از قطب‌های جهانی ماینینگ بیت کوین را بر می‌دارد.

به دلیل یارانه زیاد دولتی، هزینه برق در ایران پایین است. هر کیلووات ساعت برق (صنعتی) در ایران حدود ۰.۶  سنت (۰.۰۰۶ دلار – معادل ۷۰ تومان) هزینه دارد و این در مقایسه با قیمت ۱۲ سنتی برق در آمریکا و ۳۵ سنتی در آلمان است.

در ماه‌های اخیر، تعداد زیادی از سرمایه‌‌گذاران خارجی از اروپا، روسیه و آسیا تصمیم‌ گرفتند تا تاسیسات ماینینگ خود را به ایران و دیگر کشورها مانند گرجستان که برق ارزان دارند، منتقل کنند.

سرمایه‌گذار اروپایی گفت:

ما برای بقا در این صنعت باید انعطاف پذیر باشیم و به جاهایی برویم که هزینه‌ها پایین هستند.

ضیا صدر، متخصص بیت کوینی که تمام تراکنش‌های مالی بین‌المللی خود را با بیت کوین انجام می‌دهد – آرش خاموشی – نیویورک تایمز

یک «بیتکوینر سرسخت» همراه با این گروه بود. ضیا صدر، جوان ۲۵ ساله ریش دار با کلاهی پشمی و یک کوله پشتی پر از هارد و کلیدهای USB که دارایی بیت کوین او را ذخیره می‌کردند.

او گفت:

آقای صدر گفت که در حال حاضر به مهندسی محصولات اینترنتی برای مشتریان خارجی می‌پردازد و در ازای آن بیت کوین دریافت می‌کند.

او در این خصوص گفت:

این‌ها پروژه‌های بزرگی نیستند اما اگر بیت کوین نبود من در ایران نمی‌توانستم قرار داد ببندم و پول دریافت کنم.

اگر آقای صدر سعی می‌کرد که این تراکنش‌ها را به روش معمول و از طریق سازمان‌های مالی انجام دهد، حسابش احتمالا مسدود می‌شد.

در حالی که تراکنش‌های آقای صدر کوچک هستند، برخی از شرکت‌های بزرگتر در حال شروع استفاده از بیت کوین برای انجام پرداخت‌ها و رهایی از تحریم هستند. طرفین آسیایی و اروپایی به طرز رو به رشدی در صدد تعامل هستند چرا که نظر دولت‌هایشان مخالف با تصمیم ترامپ مبنی بر لغو برجام و بازگشت مجدد تحریم‌ها است.

آقای صدر که درباره بیت کوین با مقامات دولتی صحبت کرده است، گفت:

راه دیگری برای ما وجود ندارد. هیچ کس نمی‌تواند بیت کوین را تحریم کند. نه دولت آمریکا و نه هیچ دولت و نهاد مالی دیگری توانایی این کار را ندارند.

نه کاملا. تحریم دو آدرس بیت کوین متعلق به دو فرد ایرانی نشان داد که وزارت خزانه‌داری آمریکا می‌تواند برای معامله‌گران دردسر ایجاد کند حتی اگر میزان آن خیلی کم باشد. البته آدرس‌های ناشناس جدید در عرض چند دقیقه ساخته می‌شوند.

این اقدامِ وزارت خزانه‌داری آمریکا پس از اینکه وزارت دادگستری این کشور اعلام کرد که دو فرد ایرانی دیگر متهم به دست داشتن در جریان باج‌افزار سام‌سام هستند، صورت گرفت. باج‌افزار سام‌سام بدافزاری است که به بیمارستان‌های آمریکایی، مراکز دولتی و شهر آتلانتا حملات سایبری شدیدی انجام داده بود. متهمان اصلی این پرونده، فرامرز شاهی‌ سوندی و مهدی شاه منصوری، هم‌اکنون تحت تعقیب FBI هستند.

در جریان حمله به آتنلانتا، یکی از مهمترین حملات سایبری به یکی از مهمترین شهرهای آمریکا، باج‌افزار وارد سیستم‌های کامپیوتری شد و داده‌های مهم داخل آن را گرو گرفت و در نهایت برای آزادسازی آن‌ها بیت‌ کوین‌هایی به ارزش ۵۱,۰۰۰ دلار دریافت کرد. به گفته مقامات، آن‌ها در طول این حملات رقمی بالغ بر ۶ میلیون دلار بیت کوین باج گرفتند.

زمانی که هکرها می‌خواستند این بیت کوین‌ها را به ریال ایران تبدیل کنند، با دو صرافی محلی از طریق واتس‌اپ ارتباط برقرار کردند. نام این معامله‌گران، علی خوراشادی‌زاده، ۲۹ ساله و محمد قربانیان، ۳۱ ساله بود. آن‌ها برخی از بیت کوین‌‌های آلوده را برای هکرها به ریال تبدیل کردند.

در ۲۸ نوامبر (۷ آذر) زمانی که دوست آقای قربانیان به او اطلاع داد که نامش تیتر اخبار است، او ابتدا فکر کرد که اشتباه شده است. قربانیان متوجه شد که دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری، او و علی خوراشادی‌زاده را همراه با آدرس‌های بیت کونشان تحت تحریم‌ها قرار داده است. آدرس‌های بیت کوینی که به وب‌سایت‌های این افراد مرتبط بودند، باعث شناسایی آن‌ها شده بود.

محمد قربانیان یک معامله‌گر بیت کوین در منزلش در تهران – او توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا تحت تحریم‌ قرار گرفت و وب‌سایتش مسدود شد اما یک هفته بعد با یک سایت جدید کارش را از سر گرفت – آرش خاموشی – نیویورک تایمز

آقای قربانیان گفت:

لطفا بگذارید همه بدانند که مثل هر بانک یا معامله‌گر دیگری، من هیچ اطلاعی از اینکه مشتریانم چگونه پول‌‌هایشان را بدست می‌آورند، ندارم. من فقط معامله می‌کنم. هکر نیستم. من هیچ ارتباطی با آن افراد ندارم.

با این حال، یک هفته بعد، آقای قربانیان کارش را با ساخت یک آدرس بیت کوین جدید، اما ناشناس از سر گرفت.

او در این خصوص گفت:

شاید اسمم تحت تحریم بماند اما ما در فضای آنلاین از اسم‌ها استفاده نمی‌کنیم.

آقای قربانیان اظهار داشت که تنها اشتباهش عمومی کردن آدرس بیت کوین بوده است.

او در این باره افزود:

تنها کاری که وزارت خزانه‌داری انجام داد، جستجوی نام من در گوگل بود. دیگر چنین اشتباهی را نمی‌کنم.