فیروزجای نوظهور شطرنج ایران!

جی پلاس؛ رقابت های آزاد بین المللی گیلان با برگزاری دور نهم به پایان رسید و نوجوان دوازده ساله اهوازی به مقام سوم رسید. این رقابت ها هر چند عنوان بین المللی را یدک می کشید، اما تنها سه استاد خارجی در آن شرکت کردند؛ دو استاد بزرگ آذربایجانی و ارمنی (رسول اف و بابوجیان) و یک استاد بین المللی ترکمنستان. چند شطرنجباز خارجی دیگر از عراق هم در جدول حاضر بودند اما بازیکنان شاخصی نبودند. در بین بازیکنان ایرانی یک نوجوان 12 ساله اهوازی در این رقابت ها درخشید و حتی تا آستانه قهرمانی هم رفت اما در نهایت سوم شد. سینا موحد شطرنجبازی مستعد که در این رقابت ها به میزان چشمگیر 168 واحد به ریتینگ بین المللی اش اضافه کرد و در این مسابقات با آرش طاهباز و مسعود مصدق پور به تساوی رسید.

موحد در حال حاضر 12 سال و دو ماه دارد ریتینگ 2058 را داراست. اما درخشش در مسابقات گیلان و پیش از آن در ایلام افزایشی 250 واحدی! را برای او به دنبال خواهد داشت. به این ترتیب موحد در فهرست بعدی فدراسیون جهانی شطرنج ریتینگ 2310 را ثبت خواهد کرد که برای بازیکنی به سن و سال او فوق العاده است.

موحد (متولدخرداد 89) از علیرضا فیروزجا (خرداد 82) فوق ستاره و سوپر استاد بزرگ حال حاضر شطرنج جهان که رتبه سه رده بندی جهانی را در اختیار دارد، دقیقا 7 سال کوچکتر است اما ریتینگ او از ریتینگ 7 سال پیش فیروزجا بالاتر است. فیروزجا در تابستان سال 94، زمانی که دوازده سال داشت به ریتینگ 2277 رسیده بود که حدود 30 واحد از ریتینگی که موحد ماه آینده خواهد داشت، کمتر است.

نکته دیگر این که به دلیل شیوع کرونا مسابقات شطرنج حدود دو سال برگزار نشد و موحد نتوانست در هیچ مسابقه ای شرکت کند، در غیر این صورت می توانست ریتینگی حتی بالاتر از عدد فعلی داشته باشد. پروفایل موحد در سایت فدراسیون جهانی شطرنج و نمودار رشد ریتینگ او نیز موید همین مطلب است که در فاصله بین نوامبر 2019 (دو ماه پیش از آغاز کرونا) تا یک سال پیش نمودار او یک خط صاف با شیب صفر است. با این حال او بیکار ننشست و در مسابقات آنلاین توانست در رده های سنی زیر 10 سال قهرمان جهان شود.

اما نکته ای که بیش از ریتینگ اهمیت دارد، سبک خاص بازی اوست. موحد در دور پایانی رقابت های گیلان با 7 امتیاز مشترکا صدرنشین بود. او در مصاف با بابوجیان استاد بزرگ ارمنی که نزدیک به 400 واحد ریتینگ از او بالاتر بود با مهره سیاه قرار گرفت، اما به جای انجام بازی محتاطانه و تلاش برای گرفتن مساوی یک بازی تهاجمی و ریسک آمیز را پیش گرفت و استاد بزرگ ارمنی را حسابی اذیت کرد. هر چند در نهایت به دلیل سن و سال و تجربه کمترش بازی را واگذار کرد اما این سبک بازی هجومی و تاکتیکی یادآور بازی های درخشان فیروزجا در این سن و سال بود.

موحد در شطرنج با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کند. او در حال حاضر در اهواز زندگی می کند و مشکل مسافت، اسکان و حضور حتی در مسابقات داخلی را دارد. از سوی دیگر بحث اعزام های بین المللی و هزینه های مربی مطرح است. او شبیه همه بازیکنان نسل فعلی شطرنج تنها با حمایت خانواده و هزینه های شخصی در حال پیشرفت است و هیچ پاداش و حمایتی از او انجام نمی گیرد.

 پدر موحد با گلایه از حمایت هایی که از پسرش نشده در مصاحبه ای دو سال پیش گفته بود: من به شخصه برای سینا هزینه زیادی کردم و در سفرهای خارج از کشور که باید همراه او می‌رفتم، هزینه‌های بسیار سنگینی را متحمل شدم حتی سفرهای داخلی جهت شرکت در مسابقات داخلی نیز هزینه بالایی دارد. حقیقتا اگر کسی فرزند مستعدی دارد باید خودش از آن فرزند حمایت کند و اگر نکند آن استعداد از بین خواهد رفت. شطرنج ورزش پرهزینه‌ای است و هزینه‌هایی از قبیل سفرهای داخلی، خارجی و مربی که به ازای هر ساعت آموزشی حق‌الزحمه بالایی دریافت می‌کنند را شامل می‌شود. این هزینه‌ها را خودم شخصا پرداخت می‌کنم. فدراسیون شطرنج نیز تا کنون هیچ کمکی به ما نکرده است

شطرنج ایران با از دست دادن علیرضا فیروزجا، تلخ ترین اتفاق ممکن را تجربه کرد. اما درس نگرفتن از اتفاقات گذشته و عدم حمایت از ستاره هایی که می توانند جای او را پر کنند، گناهی نابخشودنی و اشتباهی برگشت ناپذیر است. سینا موحد با وجود سن و سال کم افتخارات زیادی در رده های سنی دارد و حالا با عبور از ریتینگ 2300 و کسب عنوان استاد فیده (عنوان استادی فیده نیاز به گرفتن نورم ندارد) باید مورد حمایت قرار گیرد تا بتواند هر چه سریعتر با کسب نورم های لازم استاد بین المللی و استاد بزرگی به شکوفایی کامل برسد.