دربی یا داربی؟

به گزارش سرویس ورزشی جی پلاس؛ یکی از بزرگترین و جذاب ترین رقابت های فوتبال در تمام جهان مربوط به شهرآوردهای هر کشور است که در هر سطحی که باشد برای آن کشور مهم تلقی می شود. در ایران هم بازی پرسپولیس و استقلال را می توان مهم ترین شهرآورد به حساب آورد که در آسیا هم اهمیت فراوانی دارد. یکی از بحث هایی که در زمان برگزاری این مسابقه بیشتر به چشم می آید اختلاف نظر بر سر تلفظ کلمه داربی یا دربی است. در واقع هر کسی برای خود دلیلی در استفاده از هرکدام از این واژه ها دارد.

درست است که در ایران این کلمه با عنوان شهرآورد شناخته می شود اما بازهم استفاده از کلمه غیرفارسی آن بیش از شهرآورد است. شهرآورد به معنای نبرد شهر است. البته این واژه فقط مربوط به رقابت دو تیم از یک شهر نیست و به مسابقه های میان دو رقیب نیز اطلاق می شود.

دربی درست است یا داربی؟

واژه Derby در تلفظ انگلیسی، داربی (Dar-bee) و در تلفظ آمریکایی ، دربی (Der-bee) نام شهری در جنوب دو منطقه داربی شایر و شایرکانتی انگلستان است. با توجه به اینکه به عقیده بسیاری محل تولد فوتبال انگلستان است و اصل این کلمه ریشه ای مربوط به این کشور دارد، به همین دلیل کلمه داربی را درست می دانند. اگر این کلمه را در دایره المعارف جستجو کنیم به چندین معنا می رسیم. نوعی کلاه نمدی لبه دار، نام شهری در انگلستان و یا مسابقه اسب دوانی معانی است که به ما داده می شود.

داربی از کجا آمد؟

اینکه داربی از کجا آمده است هنوز مشخص نیست و دیدگاه های متفاوتی در این باره وجود دارد.  عده ای می گویند این مسابقه و کلمه مربوط به دشمنی دیرینه لیورپول و اورتون است. باشگاه اورتون حدود 14 سال زودتر از لیورپول تاسیس شد اما به خاطر ثروت بیشتر قرمزها، مالک  ورزشگاه آنفیلد این ورزشگاه را از اجاره اورتونی ها گرفت و به لیورپول داد. به دلیل اینکه ورزشگاه آنفیلد و گودیسون پارک (ورزشگاه اورتون) در میان منطقه استنلی پارک که به یاد ادوارد استنلی، دوازدهمین دوک داربی قرار گرفته، بازی قرمز و آبی های این منطقه به داربی معروف شد. (دوک: لقب مهم اشرافی و از القاب سلطنتی است. در میان لقب‌های پادشاهی بریتانیا، دوک بالاترین و مهم‌ترین درجات، برای مرد است.)

دیدگاه دیگر مربوط به شرط بندی ادوارد استنلی با یکی از دوستانش در مسابقه اسب دوانی است. آن ها برای انتخاب اسم این مسابقه دچار اختلاف می شوند و قرار می گذارند با سکه فرد تعیین کننده نام این مسابقه را مشخص کنند که استنلی، دوک منطقه داربی برنده می شود. زمانی که ادوارد استنلی برنده می شود نام این مسابقه را "داربی استیک" می گذارد.

یکی دیگر از نظریات بسیار قدیمی تر و مربوط به قرن 12 میلادی است. طرفداران این دیدگاه معتقدند داربی از مسابقه مذهبی که در منطقه داربی شایر برگزار می شد، گرفته شده است.

با این احوال افراد و رسانه های زیادی در ایران و جهان از لفظ دربی استفاده می کنند و این غلط مصطلح در عرف فرهنگ نوشتاری وجود دارد و چون برگردان هر دو (داربی و دربی) در داخل ایران یک واژه و آن هم شهرآورد است، لذا اهمیت زیادی به استفاده از واژه های داربی یا دربی، داده نمی شود. این رسانه (جی پلاس) نیز تاکنون از واژه دربی استفاده کرده است.

شهرآوردهای معروف ایران و جهان:

ایران

قدیمی ترین شهرآورد: ایرانجوان بوشهر و شاهین بوشهر

مهم ترین شهرآورد: پرسپولیس و استقلال (شهرآورد سرخابی)

ایتالیا

شهرآورد میلان (دلا مادونینا): آث میلان و اینترمیلان

شهرآورد رم (دلا کاپیتاله): رم و لاتزیو

شهرآورد تورین (دلا موله): یوونتوس و تورینو

شهرآورد ایتالیا: یوونتوس و اینترمیلان

انگلستان

شهرآورد منچستر : منچستریونایتد و منچستر سیتی

شهرآورد لندن: آرسنال و چلسی- تاتنهام و چلسی

شهرآورد شمال لندن: آرسنال و تاتنهام

شهرآورد غرب لندن: چلسی و فولهام

شهرآورد لیورپول (مرسی ساید): لیورپول و اورتون

شهرآورد تایمیر: ساندرلند و نیوکاسل یونایتد

شهرآورد لیورپول و منچستریونایتد

اسپانیا

ال کلاسیکو: رئال مادرید و بارسلونا

شهرآورد بارسلون: اسپانیول و بارسلونا

شهرآورد مادرید: رئال مادرید و اتلتیکو مادرید

آلمان

کلاسیک آلمان (درکلاسیکر): بایرن مونیخ و دورتموند

شهرآورد مونیخ: بایرن مونیخ و مونیخ 1860

شهرآورد دورتموند(داربی روهر یا رودخانه): دورتموند و شالکه

شهرآورد هامبورگ: هامبورگ و سن پائولی

 شهرآورد لاور ساکسونا: اینتراخت برانشوایگ و هانوفر 96

آرژانتین

 سوپرکلاسیکو: بوکاجونیورز و ریور پلات

پرتغال

شهرآورد لیسبون: اسپورتینگ لیسبون و بنفیکا

شهرآورد پورتو: پورتو و بواویستا

اسکاتلند

شهرآورد گلاسکو (داربی اولد فرم شرکت قدیمی): سلتیک و گلاسکو رنجرز

اتریش

شهرآورد وین: راپیدوین و آستریاوین

بلغارستان

شهرآورد ابدی: لفسکی صوفیه و زسکا صوفیه

جمهوری چک

شهرآورد پراگ: اسپارتا پراگ و اسلاویا پراگ

ترکیه

شهرآورد استانبول: گالاتاسرای و فنرباغچه

هلند

شهرآورد آمستردام: آژاکس و فاینورد

یونان

شهرآورد دشمنان ابدی: المپیاکوس و پاناتینایکوس

رومانی

شهرآورد ابدی: استوا بخارست و دینامو بخارست

عربستان

شهرآورد ریاض: الهلال و الاهلی

شهرآورد جده: الاتحاد و الاهلی

شهرآورد سعودی ال کلاسیکو: الهلال و الاتحاد

مصر

شهرآورد قاهره: الاهلی و زمالک

صربستان

شهرآورد بلگراد: پاتیزان و ستاره سرخ

برزیل

شهرآورد برزیل: فلومیننزه و فلامینگو