در حالی فیلم سینمایی «دست ناپیدا» به نقد و بررسی رسید که چهارمین روز جشنواره فیلم فجر به زنده یاد پروانه معصومی تقدیم شد.
جی پلاس، چهارمین روز جشنواره فیلم فجر با نمایش فیلم «دست ناپیدا» به کارگردانی انسیه شاهحسینی و تقدیم این روز به زنده یاد پروانه معصومی آغاز شد.
در ابتدای نشست خبری این فیلم که یکشنبه، ۱۵ بهمنماه در سینمای رسانه برگزار شد، مجتبی امینی -دبیر جشنواره- با اهدای نشان جشنواره به برادرزاده پروانه معصومی از این بازیگر یاد کرد.
انسیه شاه حسینی در این بخش به روی صحنه رفت و گفت: من شوکه شدم وقتی الان اسم ایشان (پروانه معصومی) آمد. من سالها با پروانه زندگی کردم و وقتی این خبر را شنیدم به همکارانم در پروژه گفتم مطمئنم خبر درست نیست، همین الان زنگ میزنم به پروانه و میدانم که خودش گوشی را برمیدارد. زنگ زدم اما هر چه منتظر ماندم پروانه جواب نداد.
او افزود: پروانه همیشه به من میگفت اگر جنوب رفتی مراقب بارانهای ناگهانی آنجا باش. تو دیوانهای، عوامل کارت را به کشتن ندهی. پروانه معصومی واقعا یک معجزه بود.
برادرزاده پروانه معصومی با ذکر خاطره ای از تقدیر این بازیگر در جشنواره های فیلم فجر در سالهای قبل، از مهربانی و جای خالی او یاد کرد.
در ادامه نشست فیلم «دست ها ناپیدا» برگزار شد که انسیه شاه حسینی با اشاره به سوژه فیلمش یادآور شد: من سالها با خاطرات این زنان زندگی کردم و میخواستم از زوایای پنهان زندگی آنها حرف بزنم. حاج قاسم سلیمانی میگفتند که لعنت به کسی که جنگ را دیده و حس کرده و واقعیت را دیده و تریبونی به او برسد و در مورد آن حرف نزد. من هم میخواستم درباره زندگی این زنان در جنگ حرف بزنم.
شاه حسینی درباره چرایی استفاده از لباسها و رنگهای امروزی در فیلم گفت: این طور نیست و من از لباسهای خودم که از دهه شصت داشتم، در این فیلم استفاده کردم.
او ادامه داد: موضوع فیلم «دست ناپیدا» و کتاب «حوض خون» مشترک است ولی آدرس و زاویه دید و برداشت داستان بسیار متفاوت است.
کارگردان «دست ناپیدا» در ادامه اظهار کرد: درباره عاشورا خیلی فیلم ساخته شده است اما وقتی کسی روی منبر میرود، تاثیرگذارتر است. در برخی مواقع کلام پیش میرود و تصویر عقبتر میایستد. ما حتی استخوانهایی که دست این زنان را میبرید، نشان ندادیم زیرا میخواستیم حرمت شهدا را نگه داریم. بعضی چیزها را نمیشد گفت و نشان داد مانند عشق و ایمان که نمیتوان با هیچ المانی آن را نشان داد.
او درباره استفاده از بازیگران بومی در این فیلم گفت: پایه فیلم من مستند است و حضور یک سلبریتی این روایت را مخدوش می کرد. به خاطر همین از بازیگران بومی که بسیار بااستعداد هستند و هنوز فرصت دیده شدن پیدا نکردند، استفاده کردم.
شاه حسینی در پاسخ به این سوال که آیا از فیلم در جبهه غرب خبری نیست ایده گرفته است؟ گفت: خیر این فیلم را بعد از دریافت پروانه ساخت دیدم و با خودم گفتم ای کاش زودتر این فیلم میدیدم و اسم فیلم را می گذاشتم درجبهه شرق خبری هست!
شاهحسینی در ادامه بیان کرد: ما مجبور شدیم زمان دست ناپیدا را کوتاه کنیم اگر زمان فیلم ۱۲۰ دقیقه بود به خیلی از سوال ها پاسخ داده میشد. در این فیلم دختری به جنگ آماده تا از کشت و کشتار عکس بگیرد و در یک مسابقه برنده شود و بتواند اجاره خانهاش را بدهد، ولی وقتی به حقیقت ماجرا پی میبرد دست ناپیدا او را به جای خوب هدایت میکند.
او بیان کرد: موج انفجار خیلی اتفاقات را در جنگ رقم میزند. من کسی را دیدم که بر اثر موج انفجار رگهای دستش مانند کش شده بود. ما در فیلم میگوییم این بچه نماد امید است. شاید اگر امکانات بیشتری داشتیم حرفمان را سینماییتر میزدیم.
شاه حسینی ادامه داد: به اندازه تمام زنها در هر شرایط جنگی و غیرجنگی می توان قضه و فیلم ساخت.
سیدزاده در پاسخ به این پرسش که چه لزومی داشت برای ساخت این فیلم ۲ نهاد دولتی سرمایهگذاری کنند؟ گفت: باید دستتان در کار باشد تا بدانید هزینه ساخت فیلم چقدر است و در وسع یک نهاد نیست و چند نهاد باید مشارکت کنند. بنیاد شهید ۵۱ درصد و فارابی ۲۵ درصد و دو شریک دیگر بخشی از منابع مالی کار را تامین کردند.
شاه حسینی در پاسخ به این پرسش که در این فیلم از خاطرات خانم کاظمزاده عکاس جنگ استفاده شده است؟ گفت: خیر. من فقط اسم خانم کاظم زاده را شنیده بودم.
شاه حسینی درباره استفاده از کتاب حوض خون در این فیلم گفت: در کتاب حوض خون بیشتر درباره بیوگرافی زنان جنگ صحبت شده است و قصه دراماتیزه نشده است.
بافنده بازیگر این فیلم گفت: همه حضور در این فیلم برای من خوشی و خاطره بود. من بچه جنگ هستم و کودکیام با جنگ گذشت. من در کودکی همسایهمان را دیدم که رفت و شهید شد. من با درد زنان پشت صحنه جنگ ناآشنا نیستم.
حسین پوریده دیگر بازیگر این فیلم گفت: دست ناپیدا در این فیلم دست مرا گرفت.
احمدخانی دیگر بازیگر این فیلم بیان کرد: خانم شاهحسینی در این پروژه نقش کوتاه ولی تاثیرگذاری را به من پیشنهاد دادند و من بازی کردم. از اعتماد و دلگرمی خانم شاهحسینی و آقای سیدزاده تشکر میکنم.
بافنده درباره تکرار سوال استفاده از کتاب حوض خون در این فیلم گفت: هیچکس به اندازه من برای لیلا بودن خاطرات خانم شاه حسینی را نشنید.
کاوه ایمانی تدوینگر بیان کرد: این فیلم ۱۸۰ دقیقه بود و در نهایت به اندازهای رسید که شما روی صحنه دیدید.
نازنین سرایی طراح چهره پردازی با اشاره به شرایط جوی محل فیلمبرداری گفت: شرایط خیلی سختی برای حفظ راکورد در فیلم وجود داشت. دست مریزاد میگویم به همه عوامل برای همکاری که داشتند.
در این نشست انسیه شاه حسینی کارگردانی نویسند و طراح صحنه، سید سعید میرزاده تهیه کننده، کاوه ایمانی تدوینگر، احسان نوبخت صدا بردار، آرش قاسمی صدا گذار، حسن ایزدی جلوه های ویژه بصری، احمد رسولیان جلوه های ویژه میدانی، نازنین سرابی طراح چهره، مسعود سخاوت دوست آهنگساز و بازیگران معصومه بافنده، نسرین احمد خانی، حسین پوریده حضور داشتند.