جامها، بشقابها، سکهها و زیورآلات طلایی و نقرهای به همراه کاشیها و سفالهای زرینفام و لعابدار و پیکرکهای گِلی و سنگی، بخشی از ۲۱۱ شیء تاریخی ایران است که برای ۶ ماه نمایش، به چین فرستاده شده، درحالیکه چین آنها را به ارزش حدودی ۱۱۴ میلیون یورو بیمه کرده است.
جی پلاس، نمایشگاه «شکوه ایران باستان: نمایشگاه آثار فرهنگی ایران» از ۲۱ دیماه ۱۴۰۲ (۱۱ ژانویه ۲۰۲۴) در موزه کاخ پکن آغاز شده است. برای این نمایشگاه از موزه ملی ایران ۲۱۱ شیء تاریخی با قدمت بیش از ۳ هزار سال تا دوره صفوی به چین فرستاده شده است. انتقال این آثار باستانی با مصوبه هیأت وزیران انجام شده که اجازه خروج آثار و برپایی این نمایشگاه را به مدت ۶ ماه به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی داده است.
ایسنا نوشت؛ هادی میرزایی ـ مدیر ادارهکل موزهها در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ پیشتر گفته بود: تمام هزینههای مربوط به این نمایشگاه از آمادهسازی اشیاء تا بستهبندی، حمل و نقل و اعزام امنای اموال فرهنگی ـ تاریخی موزه ملی ایران و نمایندگان ایران برای حضور در افتتاحیه نمایشگاه با چین بوده است. علاوهبر این، دولت چین برای این آثار به ایران «تضمین صیانت از اموال» داده است. علی دارابی ـ معاون میراث فرهنگی ـ نیز گفته است حامی مالی این نمایشگاه بانک کشاورزی چین است. بررسی مستندات موجود نیز نشان میدهد که این ۲۱۱ شیء تاریخی ۱۱۴ میلیون و ۲۰۵ هزار یورو از سوی چین بیمه شده است.
تکوک زرین هخامنشی به شکل شیر نشسته از همدان، جام زرین مارلیک با نقش اسب شاخدار، آجر لعابدار قلایچی با نقش جانور، پارچ دستهدار نقرهای همدان، جلو تنه شیر تخت جمشید از جنس لاجورد، سرمجسمه تخت جمشید از خمیر آبی، تکوک زرین هخامنشی، نیمتنه انسانی گچی از حاجیآباد فارس، کاسه شیشهای ساسانی از دیلمان گیلان، بشقاب نقرهای ساسانی و بشقاب پایهدار نقرهای ساسانی با نقش سوارکار، از جمله شاخصترین آثار این نمایشگاه هستند که در کنار مجموعهای از سکهها و زیورآلات طلایی و نقرهای و ظروف شیشهای، برنجی و مسی، پلاکها و مُهرهای مفرغی، تکوکها، تندیسها و مجسمههای سنگی و گِلی، کاشیهای لعابدار و همچنین کتیبههای تخت جمشید به نمایش گذاشته شدهاند.
سرستون گاو کاخ آپادانای تخت جمشید، نسخه اویغوری از مجموعه شیخ صفیالدین اردبیلی، یک برگ نگارگری از خمسه نظامی و یک ورق نگارگری از سده ۱۶ و ۱۷ میلادی، به همراه مجسمه داریوش، پنج شیئی هستند که بازآفرینی شده و مولاژ آنها به نمایش گذاشته شده است.
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اعلام کرده است این ۲۱۱ شیء تاریخی به همراه ۵ شیء مولاژ (بازآفرینیشده) در ۶ ماه، که هیأت وزیران مصوبه و مجوز آن را داده، در دو شهر چین به نمایش گذاشته میشوند. قرار است این آثار تا ۱۱ آوریل ۲۰۲۴ برابر با ۲۱ فروردینماه ۱۴۰۳ در کاخ موزه پکن (شهر ممنوعه) باشند. پیشتر، از برپایی این نمایشگاه در موزه شهرهای شانگهای، گوانجو، شنجن، شیان و ارومچی نیز سخن گفته شده بود. بنابر اظهارات مسئولان میراث فرهنگی، با پایان ۶ ماه اعتبار مصوبه دولت، قرار است برای نمایش این ۲۱۱ شیء در چهار شهر نام بردهشده، در صورت تأیید، مصوبه دیگری گرفته شود.
موزه کاخ پکن (شهر ممنوعه) که به مدت سه ماه محل نمایش این آثار تاریخی ایران است، یکی از مهمترین مقاصد گردشگری تاریخی چین محسوب میشود و تا پیش از همهگیری کرونا روزانه ۸۰ هزار نفر بازدیدکننده داشت. مسئولان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی میگویند بلیتهای نمایشگاه «شکوه ایران باستان»، که در این محل برپا شده، تا دو هفته آینده پیشفروش شده است.
برپایی این نمایشگاه، درحالی که پیشتر آثار تاریخی از ایران در چین به نمایش گذاشته شده بود، در رسانههای این کشور بازتاب قابل توجهی داشته است. روزنامه چاینا دیلی با انتشار تصاویری از این نمایشگاه از برپایی آن در موزه کاخ پکن تا اوایل بهار خبر داده و در توصیف آن نوشته است «جذابیت هنرمندانه، جایگاه ایران باستان را به عنوان قطبی مهم برای تبادلات فرهنگی شرق و غرب آشکار میکند.»
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هدف از برگزاری این نمایشگاه را معرفی شایسته تاریخ و تمدن شکوهمند ایران و نیز ترغیب و تشویق گردشگران چینی برای سفر به ایران و با توجه به تأثیر برگزاری نمایشگاهها بر جذب گردشگران خارجی اعلام کرده است.
بنابر اظهارات علی دارابی، قائممقام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ایران در چهار دهه اخیر ۳۷ نمایشگاه با آثار موزه ملی در جهان برگزار کرده که نمایشگاه شکوه ایران باستان سیوهشتمین نمایشگاه به شمار میآید.
براساس تفاهمنامه موزهای ایران و چین قرار است با پایان نمایشگاه «شکوه ایران باستان»، چین نیز متقابلا نمایشگاهی از آثار تاریخی خود در ایران برپا کند.