به گزارش ایرنا، تالاب های 'چم شور'، 'آق گل' و 'شیرین سو' یکی پس از دیگری خشک می شوند، آب سد اکباتان با کاهش 80 درصدی به خط قرمز رسید، بحرانی شدن سه دشت بزرگ همدان، تولد 24 فروچاله، کاهش 61 درصدی بارندگی، تمام شدن ذخیره برف و ... .
این تیترها روایتی تلخ از وضعیت آب همدان است، روایتی که بر صفحات رسانه ها نقش می بندد و ما بی تفاوت از کنارش می گذریم.
هر روز پنجه زمخت خشکسالی رگ حیاتمان را بیشتر می فشارد و ما همچنان ایستاده ایم بی آنکه کاری بکنیم؛ گویا باور نکرده ایم بحران آب را ... .
هرچند باید واژه بحران را به پستوی ذهنمان بسپاریم و به دنبال واژه معنادارتری بگردیم. کارشناسان بر این باورند که سالهاست مرحله بحران آب را پشت سرنهاده و اکنون دوران 'پسا بحران' را سپری می کنیم.
نخبگان آب و محیط زیست استان همدان از این شرایط بعنوان 'ورشکستگی' یاد می کنند و اعتقاد راسخ دارند که آب سرمایه بزرگ و با ارزشی بود که با غفلتی ناآگاهانه از دستش داده ایم و اکنون یک ورشکسته آبی محسوب می شویم.
دریغ و افسوس بر رودخانه ها، چشمه ها و قنات ها که آب زلال و گوارایشان هم مایه آبادانی شهرها و روستاها بود و هم برکت سفره ها و سرسبزی مزارع مان.
آن روزها مجبور نبودیم برای آب به جان زمین بیفتیم و سهم نسل های بعدی را ناجوانمردانه از اعماقش بیرون بکشیم؛ آن روزها فکر نکردیم که عفریت خشک سالی قبل از نسل های آینده، پنجه بر حلقوم خودمان خواهد فشرد و اینک سرودن مرثیه، بر آبی که دیگر نداریم را چه سود ... .
**خشکسالی و آلودگی آب
آلودگی شیمیایی و میکروبی برخی منابع آبی همدان دردی مضاعف و مرثیه ای دیگر برای آب استان است که سرپرست محیط زیست استان همدان را به گلایه و شکایت واداشته؛ رودخانه عباس آباد بعنوان منبع پشتیبان برای تامین آب شرب مردم همدان آلوده است.
این خبر را سید عادل عربی به پشتوانه پالایش و نمونه برداری های مستمر از این آب ها اعلام می کند و واحدهای مستقر در جوار رودخانه را عامل این آلایندگی می داند.
دلایل همچون اشتغالزایی این واحدها و صدور احکامی که بازدارندگی لازم را ندارد از عوامل ناموفق بودن محیط زیست در برخورد با این واحدهای آلاینده است.
در روزگار بی آبی همدان، این رودخانه ها نعمت بزرگی هستند برای این شهرستان که به دلیل آلوده بودن، دیگر قابل استفاده نیستند و فریادهای محیط زیست نیز به جایی نمی رسد.
هرچند اندک آبهای زیر زمینی باقی مانده نیز از آلودگی در امان نبوده و استفاده بی رویه از کود و سَم های شیمیایی، با طمع تولید بیشتر محصولات کشاورزی، بلایی بر سر منابع زیر زمینی آب آورده که حاصل آن را در چهره ی مأیوس و نا امید کشاورزان استان به ویژه دشت قهاوند و کبودرآهنگ می توان دید ... .
** خاک بی آب ارزش ندارد
حفظ خاک همپای حفظ آب اهمیت دارد، به عبارتی اگر برای حفاظت خاک تلاش نکنیم، آبی هم نخواهیم داشت. اسفندیار خزایی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان به شدت به حفاظت آب و خاک پایبند است و به اعتقاد او کشت های 'پُرآب بر' مانند سیب زمینی و چغندرقند که در همدان رایج است، نه فقط آب، بلکه خاک را نیز از عرصه جدا کرده و از بین می برد و این فاجعه ای دیگر است.
هجوم گونه های گیاهی مانند ورک به رویشگاه های همدان خبر از تغییرات ناخوشایند اقلیم این منطقه خبر می دهد و هشداری است برای این خطه از کشورمان که نیازمند درایت و تدبیر است.
بیابان زدایی طرحی با پشتوانه علمی قوی است که کارشناسان منابع طبیعی با دل و جان انجام می دهند و گونه های گیاهی در مراتع فقیر و بی علف می کارند و دریغ و درد که هنوز هم افراد بومی مقاومت می کنند و دست از سر مراتع در حال مرگ استان برنمی دارند؛ گویی هنوز باور ندارند مرثیه بر آب و خاک استان را ... .
تأکید مدیرکل منایع طبیعی و آبخیزداری همدان، حفاظت از رویشگاه های استان است تا خاک زنده بماند و کمک حالمان شود برای احیا و ماندگاری آب و نگذارد اقلیم همدان از این که هست خشک تر شود.
** صنعت جایگزین کشاورزی شود
به اعتقاد کارشناسان و اهل فن، برای درمان بی آبی، وصله و پینه کردن کارها و راهبردهای کنونی بی فایده بوده و همدان نیازمند یک تغییر اساسی است؛ موضوعی که داوود نعمت اللهی استاد دانشگاه بوعلی سینا به آن تاکید و اضافه می کند که کشورمان توان تولید این میزان محصول کشاورزی را ندارد، چراکه آب به قدر کافی نداریم.
فشار آوردن به آب و خاک برای تولید بیشتر محصولات کشاورزی آنهم با رویکردهای غیرکارشناسی، تیشه ای است که بر ریشه ظرفیت های محدود موجود می زنیم؛ اینجا هم گویی هنوز گوشمان مرثیه غم انگیز آب را نمی شنود ... .
نعمت الهی استاد دانشگاه بوعلی سینا چاره کار را حرکت به سمت صنعتی شدن و تولید کالاهایی با فناوری بالا (هایتک) می داند و بر این باور است که ظرفیت های موجود کشور را باید به سمت این صنایع سوق دهیم؛ چراکه اگر به اندازه یک مشت داروی ضد سرطان تولید کنیم و به جای کارخانه های عریض و طویل، کارگاه های کوچک راه اندازی کرده و از ورود صنایع آلاینده و دست چندم غرب بپرهیزیم؛ می توان به راحتی صنعت را جایگزین کشاورزی کرده و آب و خاکمان را حفظ کنیم.
**جیره بندی پاسخگو نیست
قطع کردن آب در ساعاتی از شبانه روز طرحی است که در سال 86 اجرا شد و شهروندان همدانی روزانه هشت ساعت از مصرف این مایع حیات محروم می شدند؛ طرحی که نتوانست تاثیری بر نهادینه کردن فرهنگ صرفه جویی داشته باشد.
این موضوع را شرکت آب و فاضلاب استان همدان بر اساس حجم آب فروش رفته اعلام و تاکید می کند که میزان مصرف کم نشده بلکه فقط زمان مصرف جابه جا شده و در برخی موارد افزایش هم داشته است.
آنچه امروز می تواند مشترکان را صرفه جو کند کاهش فشار آب درون شبکه است تا شهروندان قدر آب را بیشتر بدانند.
و بازهم طبق گزارش های این شرکت 80 درصد مشترکان براساس الگوی مصرف تعیین شده آب مصرف می کنند. اما آنچه جای تامل دارد این است که الگوی تعریف شده در ایران 2 برابر استانداردهای جهانی است.
**کشاورزی 71 درصد آب همدان را می بلعد
پیش از این بخش کشاورزی متهم به مصرف 90درصد از آب استخراج شده از زمین بود؛ اما مطالعات میدانی مرکز تحقیقات کشاورزی همدان این آمار را به 71 درصد کاهش داده است.
رضا بهراملو با اعلام این خبر قدری از بار تقصیرات کشاورزان و تولیدکنندگان می کاهد؛ اما باید اضافه کرد که این کاهش 21 درصدی هم نمی تواند کشاورزی را تبرئه کند و همچنان کشت و زرع در صدر جدول مصرف آب قرار دارد.
از طرف دیگر باید توجه داشت که نه تنها کشاورزان، بلکه همه در هدر دادن آب سهیم هستیم و بهتر این است، که به دنبال مقصر نباشیم.
اینها را بهراملو که سالها در عرصه سازه های آبی تحصیل و پژوهش کرده می گوید و آب پاکی را روی دست همه می ریزد تا هرکس به اندازه ای که می تواند برای نجات آب تلاش کند؛ حتی به اندازه یک لیوان! تا مرثیه ی آب از این که هست غمگین تر و جانسوز تر نشود.
7527/2090
گزارش: زهرا زارعی** انتشار دهنده: سعید زارع کندجانی
انتهای پیام این تیترها روایتی تلخ از وضعیت آب همدان است، روایتی که بر صفحات رسانه ها نقش می بندد و ما بی تفاوت از کنارش می گذریم.
هر روز پنجه زمخت خشکسالی رگ حیاتمان را بیشتر می فشارد و ما همچنان ایستاده ایم بی آنکه کاری بکنیم؛ گویا باور نکرده ایم بحران آب را ... .
هرچند باید واژه بحران را به پستوی ذهنمان بسپاریم و به دنبال واژه معنادارتری بگردیم. کارشناسان بر این باورند که سالهاست مرحله بحران آب را پشت سرنهاده و اکنون دوران 'پسا بحران' را سپری می کنیم.
نخبگان آب و محیط زیست استان همدان از این شرایط بعنوان 'ورشکستگی' یاد می کنند و اعتقاد راسخ دارند که آب سرمایه بزرگ و با ارزشی بود که با غفلتی ناآگاهانه از دستش داده ایم و اکنون یک ورشکسته آبی محسوب می شویم.
دریغ و افسوس بر رودخانه ها، چشمه ها و قنات ها که آب زلال و گوارایشان هم مایه آبادانی شهرها و روستاها بود و هم برکت سفره ها و سرسبزی مزارع مان.
آن روزها مجبور نبودیم برای آب به جان زمین بیفتیم و سهم نسل های بعدی را ناجوانمردانه از اعماقش بیرون بکشیم؛ آن روزها فکر نکردیم که عفریت خشک سالی قبل از نسل های آینده، پنجه بر حلقوم خودمان خواهد فشرد و اینک سرودن مرثیه، بر آبی که دیگر نداریم را چه سود ... .
**خشکسالی و آلودگی آب
آلودگی شیمیایی و میکروبی برخی منابع آبی همدان دردی مضاعف و مرثیه ای دیگر برای آب استان است که سرپرست محیط زیست استان همدان را به گلایه و شکایت واداشته؛ رودخانه عباس آباد بعنوان منبع پشتیبان برای تامین آب شرب مردم همدان آلوده است.
این خبر را سید عادل عربی به پشتوانه پالایش و نمونه برداری های مستمر از این آب ها اعلام می کند و واحدهای مستقر در جوار رودخانه را عامل این آلایندگی می داند.
دلایل همچون اشتغالزایی این واحدها و صدور احکامی که بازدارندگی لازم را ندارد از عوامل ناموفق بودن محیط زیست در برخورد با این واحدهای آلاینده است.
در روزگار بی آبی همدان، این رودخانه ها نعمت بزرگی هستند برای این شهرستان که به دلیل آلوده بودن، دیگر قابل استفاده نیستند و فریادهای محیط زیست نیز به جایی نمی رسد.
هرچند اندک آبهای زیر زمینی باقی مانده نیز از آلودگی در امان نبوده و استفاده بی رویه از کود و سَم های شیمیایی، با طمع تولید بیشتر محصولات کشاورزی، بلایی بر سر منابع زیر زمینی آب آورده که حاصل آن را در چهره ی مأیوس و نا امید کشاورزان استان به ویژه دشت قهاوند و کبودرآهنگ می توان دید ... .
** خاک بی آب ارزش ندارد
حفظ خاک همپای حفظ آب اهمیت دارد، به عبارتی اگر برای حفاظت خاک تلاش نکنیم، آبی هم نخواهیم داشت. اسفندیار خزایی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان به شدت به حفاظت آب و خاک پایبند است و به اعتقاد او کشت های 'پُرآب بر' مانند سیب زمینی و چغندرقند که در همدان رایج است، نه فقط آب، بلکه خاک را نیز از عرصه جدا کرده و از بین می برد و این فاجعه ای دیگر است.
هجوم گونه های گیاهی مانند ورک به رویشگاه های همدان خبر از تغییرات ناخوشایند اقلیم این منطقه خبر می دهد و هشداری است برای این خطه از کشورمان که نیازمند درایت و تدبیر است.
بیابان زدایی طرحی با پشتوانه علمی قوی است که کارشناسان منابع طبیعی با دل و جان انجام می دهند و گونه های گیاهی در مراتع فقیر و بی علف می کارند و دریغ و درد که هنوز هم افراد بومی مقاومت می کنند و دست از سر مراتع در حال مرگ استان برنمی دارند؛ گویی هنوز باور ندارند مرثیه بر آب و خاک استان را ... .
تأکید مدیرکل منایع طبیعی و آبخیزداری همدان، حفاظت از رویشگاه های استان است تا خاک زنده بماند و کمک حالمان شود برای احیا و ماندگاری آب و نگذارد اقلیم همدان از این که هست خشک تر شود.
** صنعت جایگزین کشاورزی شود
به اعتقاد کارشناسان و اهل فن، برای درمان بی آبی، وصله و پینه کردن کارها و راهبردهای کنونی بی فایده بوده و همدان نیازمند یک تغییر اساسی است؛ موضوعی که داوود نعمت اللهی استاد دانشگاه بوعلی سینا به آن تاکید و اضافه می کند که کشورمان توان تولید این میزان محصول کشاورزی را ندارد، چراکه آب به قدر کافی نداریم.
فشار آوردن به آب و خاک برای تولید بیشتر محصولات کشاورزی آنهم با رویکردهای غیرکارشناسی، تیشه ای است که بر ریشه ظرفیت های محدود موجود می زنیم؛ اینجا هم گویی هنوز گوشمان مرثیه غم انگیز آب را نمی شنود ... .
نعمت الهی استاد دانشگاه بوعلی سینا چاره کار را حرکت به سمت صنعتی شدن و تولید کالاهایی با فناوری بالا (هایتک) می داند و بر این باور است که ظرفیت های موجود کشور را باید به سمت این صنایع سوق دهیم؛ چراکه اگر به اندازه یک مشت داروی ضد سرطان تولید کنیم و به جای کارخانه های عریض و طویل، کارگاه های کوچک راه اندازی کرده و از ورود صنایع آلاینده و دست چندم غرب بپرهیزیم؛ می توان به راحتی صنعت را جایگزین کشاورزی کرده و آب و خاکمان را حفظ کنیم.
**جیره بندی پاسخگو نیست
قطع کردن آب در ساعاتی از شبانه روز طرحی است که در سال 86 اجرا شد و شهروندان همدانی روزانه هشت ساعت از مصرف این مایع حیات محروم می شدند؛ طرحی که نتوانست تاثیری بر نهادینه کردن فرهنگ صرفه جویی داشته باشد.
این موضوع را شرکت آب و فاضلاب استان همدان بر اساس حجم آب فروش رفته اعلام و تاکید می کند که میزان مصرف کم نشده بلکه فقط زمان مصرف جابه جا شده و در برخی موارد افزایش هم داشته است.
آنچه امروز می تواند مشترکان را صرفه جو کند کاهش فشار آب درون شبکه است تا شهروندان قدر آب را بیشتر بدانند.
و بازهم طبق گزارش های این شرکت 80 درصد مشترکان براساس الگوی مصرف تعیین شده آب مصرف می کنند. اما آنچه جای تامل دارد این است که الگوی تعریف شده در ایران 2 برابر استانداردهای جهانی است.
**کشاورزی 71 درصد آب همدان را می بلعد
پیش از این بخش کشاورزی متهم به مصرف 90درصد از آب استخراج شده از زمین بود؛ اما مطالعات میدانی مرکز تحقیقات کشاورزی همدان این آمار را به 71 درصد کاهش داده است.
رضا بهراملو با اعلام این خبر قدری از بار تقصیرات کشاورزان و تولیدکنندگان می کاهد؛ اما باید اضافه کرد که این کاهش 21 درصدی هم نمی تواند کشاورزی را تبرئه کند و همچنان کشت و زرع در صدر جدول مصرف آب قرار دارد.
از طرف دیگر باید توجه داشت که نه تنها کشاورزان، بلکه همه در هدر دادن آب سهیم هستیم و بهتر این است، که به دنبال مقصر نباشیم.
اینها را بهراملو که سالها در عرصه سازه های آبی تحصیل و پژوهش کرده می گوید و آب پاکی را روی دست همه می ریزد تا هرکس به اندازه ای که می تواند برای نجات آب تلاش کند؛ حتی به اندازه یک لیوان! تا مرثیه ی آب از این که هست غمگین تر و جانسوز تر نشود.
7527/2090
گزارش: زهرا زارعی** انتشار دهنده: سعید زارع کندجانی
کپی شد
