به گزارش ایرنا، آب و خاک از اساسی ترین منابع خلقت هستند که روند روبه رشد جمعیت و وابستگی انسان به این دو منبع ارزشمند حیاتی، ضرورت استفاده بهینه و متعادل از آنها را افزایش می دهد.
در حالی که در آیه 9 سوره حجرات به توازن طبیعت تاکید شده است، اما در چند دهه اخیر به دلیل استفاده ناصحیح عوامل انسانی از طبیعت، به منابع طبیعی و محیط زیست آسیب جدی وارد شده که ماحصل این اقدام ها، بروز سیلابهای مخرب، تشدید خشکسالی پی در پی، فرسایش خاک، کاهش کمی و کیفی منابع آب و پر شدن مخازن سدها از رسوبات بوده است.
استان همدان با وسعت نزدیک به 2میلیون هکتار با آب و هوای نیمه خشک و سرد از این قاعده مستثنی نیست؛ بطوریکه در یک دهه اخیر و با تغییرات اقلیمی و کاهش متوسط بارندگی از 330 به حدود 300 میلیمتر شاهد تغییر شکل بارش ها و پراکنش زمانی و مکانی آن هستیم.
بنابراین برای مقابله با بحران های پیش رو باید آب و خاک به عنوان دو مولفه مهم و اساسی در تولید و توسعه مورد توجه و حفاظت قرار بگیرد.
براساس تحقیقات و یافته های علمی، اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری موثرترین راهکار برای حفظ منابع پایه آب و خاک، تغدیه سفره های آبهای زیر زمینی و توسعه اقتصادی - اجتماعی بهره برداران در عرصه های منابع طبیعی است.
جلوگیری از حمل رسوبات به مخازن سدها و مناطق پائین دست حوزه های آبخیز، جلوگیری از فرسایش خاک حاصلخیز کشاورزی، حفظ و افزایش ارزش تفرجگاهی، توسعه و تقویت پوشش گیاهی، رونق بخشی به تولیدات کشاورزی و دامی و در نهایت افزایش میزان آبدهی چشمه های و قنوات را می توان از مزایای اجرای طرح های آبخوانداری و آبخیزداری برشمرد.
طبق گفته مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان اجرای طرح های آبخیزداری صندوق توسعه ملی استان همدان در 17 زیر حوزه انجام شد.
اسفندیار خزائی افزود: اجرای این طرح ها موجب کنترل بیش از هشت میلیون متر مکعب رواناب و سیلاب، کنترل فرسایش بیش از 60 هزار تن در سال، کنترل بیش از 20 هزار تن رسوب و جلوگیری از حمل آن به مناطق پایین دست شده است.
وی افزایش تولید علوفه به میزان 300 تن در سال و نفوذ پذیری بیش از 30درصد روان آبهای ناشی از بارندگی به آبخوان ها و آبخیزها را از دیگر مزایای اجرای طرح آبخیزداری دانست.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان گفت: کمبود اعتبار نباید موجب کندی و کمرنگ شدن روند اجرای طرح های آبخیزداری این استان شود.
خزایی اظهار داشت: تمامی بخش ها و دستگاه های مسئول در کشور با تقویت اعتبارات حوزه آبخیزداری، هزینه کرد در این بخش را نوعی سرمایه گذاری پایدار بدانند و برای افزایش بودجه این حوزه اقدام کنند.
وی بیان کرد: اجرای طرح های آبخیزداری به عنوان یکی از مهمترین طرح های زیربنایی کشور زمینه ای برای حفظ آب و خاک است.
خرایی منابع طبیعی را بستر حیات و توسعه پایدار دانست و افزود: ایران در کمربند خشک و نیمه خشک خاورمیانه قرار دارد بنابراین مدیریت منابع آب و خاک و توسعه طرح های آبخیزداری، امری ضروری و مهم است.
مدیرکل منابع طبیعی همدان هرگونه هزینه کرد در بخش های منابع طبیعی به ویژه آبخیزداری را نوعی سرمایه گذاری پایدار قلمداد کرد.
خزایی اظهار داشت: چنانچه مصرف آب با گذر زمان به نحو مطلوب مدیریت نشود، به مرور با مشکل خشکسالی و کمبود شدید آب ذخایر سفره های زیرزمینی مواجه می شویم.
وی ادامه داد: برای پیشگیری از بروز این وضعیت، تقویت و توجه به سرمایه گذاری در حوزه آبخیزداری لازم و حیاتی است.
وی اجرای طرح های آبخیزداری را یکی از ملزومات تقویت سفره های آب زیرزمینی عنوان کرد و گفت: حفاظت از درختان و منابع طبیعی به فرهنگ و دغدغه همگانی و اهمیت دادن به ارزش های زیست محیطی منابع طبیعی به یکی از مطالبات همگانی مردم تبدیل شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان اظهار داشت: اگر افرادی درصدد تخریب منابع طبیعی باشند، مردم با آنها برخورد می کنند.
خزایی افزود: حفظ منابع طبیعی و توسعه طرح های آبخیزداری یکی از نیازهای اساسی مردم در شهرها و روستاها است و می توان در این راستا از ظرفیت بخش خصوصی در توسعه طرح های منابع طبیعی استفاده کرد.
وی اضافه کرد: باید با فرهنگ سازی عمیق، به جایی رسید که مردم خودشان از منابع طبیعی حفاظت و در توسعه طرح ها با منابع طبیعی مشارکت داشته باشند.
** تخصیص اعتبار از صندوق توسعه ملی
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی همدان در همین ارتباط به ایرنا گفت: 154 میلیارد ریال اعتبار طرح های آبخیزداری این استان از محل صندوق توسعه ملی پیش بینی شده است.
محمدمهدی آرتیمانی افزود: با توجه به منویات رهبر معظم انقلاب و با توجه به شرایط اقلیمی سالجاری، از محل صندوق توسعه ملی اعتبارات خوبی برای طرح های آبخیزداری در نظر گرفته شد.
به گفته وی، برای اجرای 17 زیر پروژه آبخیزداری اعتباراتی تعریف شده و باید این طرح ها تا پیش از فرا رسیدن فصل سرما نهایی شوند.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی همدان بیان کرد: بیشترین میزان اعتبار برای اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری بخش پیشخور شهرستان فامنین است و به تناسب توسعه یافتگی هر یک از شهرستان ها نیز سهمی معادل 10 میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.
آرتیمانی گفت: اجرای طرح های آبخیزداری راهکاری موثر برای تقویت سفره های آب زیرزمینی، جلوگیری از فرسایش خاک و حفظ و احیای پوشش گیاهی است.
وی از تهیه 50 طرح آبخیزداری در همدان و انجام کارهای مطالعاتی آن در سالهای گذشته خبرداد، ادامه داد: این طرح ها به دلیل کمبود اعتبار در مرحله عملیاتی متوقف شده و اتمام آنها حدود 250 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی همدان تاکید کرد: با توجه به شرایط کنونی و تخصیص اعتبار از محل صندوق توسعه ملی، کارهای موثری در حوزه حفظ منابع پایه آب و خاک در همدان دنبال می شود که امید می رود با تخصیص به موقع اعتبار و مشارکت و همراهی مردم و مسئولان و آبخیزنشینان، این طرح ها به مرحله بهره برداری برسد.
به گفته آرتیمانی حدود 88 درصد آب مصرفی در بخش های مختلف همدان از منابع آب های زیرزمینی است که در سال های اخیر به طور متوسط تا 90 سانتی متر سطح آب این منابع به علت تغییرات اقلیمی و خشکسالی افت کرده است.
وی گفت: اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری در سالجاری به عنوان راهکار کارشناسی و موثر در تقویت منابع آب زیرزمینی در کشور در دستور کار سازمان جنگل ها است.
** انعقاد تفامنامه همکاری
در همین زمینه و به منظور اجرای فرامین رهبر معظم انقلاب در اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری تفاهمنامه همکاری بین استاندار همدان با رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری برای انجام طرح های آبخیزداری همدان منعقد شد.
این تفاهم نامه مربوط به انجام عملیات آبخیزداری و آبخوانداری درحوزه های آبخیز شهرستان های همدان بر اساس مشخصات فنی، نقشه ها و طرح های مطالعاتی تصویب شده که جز جدایی ناپذیر آن تلقی می شود.
دستیابی به اهداف کلان سازمان جنگل ها در راستای حفظ، احیا، توسعه و بهره برداری مناسب و پایدار از منابع طبیعی استان با هدف تحقق اسناد بالادستی و سند چشم انداز در زمینه اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری، کنترل فرسایش، مدیریت منابع پایه آب و خاک، احیا و توسعه مراتع و حوزه های آبخیز، جلب مشارکت های مردم و آبخیز نشینان و استفاده از ظرفیت خیران آبخیزداری از اهداف اساسی این تفاهم نامه است.
بر این اساس استانداری همدان متعهد شد 50 میلیارد ریال از محل اعتبارات استانی به منظور تحقق اهداف یاد شده از طریق تصویب در شورای برنامه ریزی استان و مبادله موافقت نامه با اداره کل منابع طبیعی استان همدان متناسب با سال مالی اختصاص و هماهنگی و همکاری در مجموعه دستگاه های دولتی و غیردولتی مسئول در تحقق اهداف را مورد اشاره قرار دهد.
همچنین سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز متعهد می شود با اختصاص 154 میلیارد ریال از محل اعتبارات ملی طرح های آبخیزداری به منظور تحقق اهداف متناسب با تخصیص اعتبارات ملی، ایجاد زمینه های لازم برای جلب مشارکت مردم ساکن در مناطق اجرایی و دستگاه های دولتی و غیردولتی موثر در دستیابی به اهداف را در دستور کار قرار دهد.
البته اجرای تعهدات پیش بینی شده در مفاد تفاهم نامه مستلزم انجام تعهدات دو طرف به تناسب تخصیص و وصول اعتبارات مورد تفاهم است و تمامی اقدام ها و عملیات اجرایی آبخیزدرای و آبخوانداری بر اساس مطالعات تفصیلی اجرایی در استان خواهد بود.
پیرو این تفاهمنامه شروع عملیات اجرایی طرح های مصوب در استان با تخصیص اعتبار از سوی سازمان جنگلها در 17زیر حوزه در 9 شهرستان شروع شده است.
7526/2090
انتهای پیام در حالی که در آیه 9 سوره حجرات به توازن طبیعت تاکید شده است، اما در چند دهه اخیر به دلیل استفاده ناصحیح عوامل انسانی از طبیعت، به منابع طبیعی و محیط زیست آسیب جدی وارد شده که ماحصل این اقدام ها، بروز سیلابهای مخرب، تشدید خشکسالی پی در پی، فرسایش خاک، کاهش کمی و کیفی منابع آب و پر شدن مخازن سدها از رسوبات بوده است.
استان همدان با وسعت نزدیک به 2میلیون هکتار با آب و هوای نیمه خشک و سرد از این قاعده مستثنی نیست؛ بطوریکه در یک دهه اخیر و با تغییرات اقلیمی و کاهش متوسط بارندگی از 330 به حدود 300 میلیمتر شاهد تغییر شکل بارش ها و پراکنش زمانی و مکانی آن هستیم.
بنابراین برای مقابله با بحران های پیش رو باید آب و خاک به عنوان دو مولفه مهم و اساسی در تولید و توسعه مورد توجه و حفاظت قرار بگیرد.
براساس تحقیقات و یافته های علمی، اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری موثرترین راهکار برای حفظ منابع پایه آب و خاک، تغدیه سفره های آبهای زیر زمینی و توسعه اقتصادی - اجتماعی بهره برداران در عرصه های منابع طبیعی است.
جلوگیری از حمل رسوبات به مخازن سدها و مناطق پائین دست حوزه های آبخیز، جلوگیری از فرسایش خاک حاصلخیز کشاورزی، حفظ و افزایش ارزش تفرجگاهی، توسعه و تقویت پوشش گیاهی، رونق بخشی به تولیدات کشاورزی و دامی و در نهایت افزایش میزان آبدهی چشمه های و قنوات را می توان از مزایای اجرای طرح های آبخوانداری و آبخیزداری برشمرد.
طبق گفته مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان اجرای طرح های آبخیزداری صندوق توسعه ملی استان همدان در 17 زیر حوزه انجام شد.
اسفندیار خزائی افزود: اجرای این طرح ها موجب کنترل بیش از هشت میلیون متر مکعب رواناب و سیلاب، کنترل فرسایش بیش از 60 هزار تن در سال، کنترل بیش از 20 هزار تن رسوب و جلوگیری از حمل آن به مناطق پایین دست شده است.
وی افزایش تولید علوفه به میزان 300 تن در سال و نفوذ پذیری بیش از 30درصد روان آبهای ناشی از بارندگی به آبخوان ها و آبخیزها را از دیگر مزایای اجرای طرح آبخیزداری دانست.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان گفت: کمبود اعتبار نباید موجب کندی و کمرنگ شدن روند اجرای طرح های آبخیزداری این استان شود.
خزایی اظهار داشت: تمامی بخش ها و دستگاه های مسئول در کشور با تقویت اعتبارات حوزه آبخیزداری، هزینه کرد در این بخش را نوعی سرمایه گذاری پایدار بدانند و برای افزایش بودجه این حوزه اقدام کنند.
وی بیان کرد: اجرای طرح های آبخیزداری به عنوان یکی از مهمترین طرح های زیربنایی کشور زمینه ای برای حفظ آب و خاک است.
خرایی منابع طبیعی را بستر حیات و توسعه پایدار دانست و افزود: ایران در کمربند خشک و نیمه خشک خاورمیانه قرار دارد بنابراین مدیریت منابع آب و خاک و توسعه طرح های آبخیزداری، امری ضروری و مهم است.
مدیرکل منابع طبیعی همدان هرگونه هزینه کرد در بخش های منابع طبیعی به ویژه آبخیزداری را نوعی سرمایه گذاری پایدار قلمداد کرد.
خزایی اظهار داشت: چنانچه مصرف آب با گذر زمان به نحو مطلوب مدیریت نشود، به مرور با مشکل خشکسالی و کمبود شدید آب ذخایر سفره های زیرزمینی مواجه می شویم.
وی ادامه داد: برای پیشگیری از بروز این وضعیت، تقویت و توجه به سرمایه گذاری در حوزه آبخیزداری لازم و حیاتی است.
وی اجرای طرح های آبخیزداری را یکی از ملزومات تقویت سفره های آب زیرزمینی عنوان کرد و گفت: حفاظت از درختان و منابع طبیعی به فرهنگ و دغدغه همگانی و اهمیت دادن به ارزش های زیست محیطی منابع طبیعی به یکی از مطالبات همگانی مردم تبدیل شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان اظهار داشت: اگر افرادی درصدد تخریب منابع طبیعی باشند، مردم با آنها برخورد می کنند.
خزایی افزود: حفظ منابع طبیعی و توسعه طرح های آبخیزداری یکی از نیازهای اساسی مردم در شهرها و روستاها است و می توان در این راستا از ظرفیت بخش خصوصی در توسعه طرح های منابع طبیعی استفاده کرد.
وی اضافه کرد: باید با فرهنگ سازی عمیق، به جایی رسید که مردم خودشان از منابع طبیعی حفاظت و در توسعه طرح ها با منابع طبیعی مشارکت داشته باشند.
** تخصیص اعتبار از صندوق توسعه ملی
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی همدان در همین ارتباط به ایرنا گفت: 154 میلیارد ریال اعتبار طرح های آبخیزداری این استان از محل صندوق توسعه ملی پیش بینی شده است.
محمدمهدی آرتیمانی افزود: با توجه به منویات رهبر معظم انقلاب و با توجه به شرایط اقلیمی سالجاری، از محل صندوق توسعه ملی اعتبارات خوبی برای طرح های آبخیزداری در نظر گرفته شد.
به گفته وی، برای اجرای 17 زیر پروژه آبخیزداری اعتباراتی تعریف شده و باید این طرح ها تا پیش از فرا رسیدن فصل سرما نهایی شوند.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی همدان بیان کرد: بیشترین میزان اعتبار برای اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری بخش پیشخور شهرستان فامنین است و به تناسب توسعه یافتگی هر یک از شهرستان ها نیز سهمی معادل 10 میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.
آرتیمانی گفت: اجرای طرح های آبخیزداری راهکاری موثر برای تقویت سفره های آب زیرزمینی، جلوگیری از فرسایش خاک و حفظ و احیای پوشش گیاهی است.
وی از تهیه 50 طرح آبخیزداری در همدان و انجام کارهای مطالعاتی آن در سالهای گذشته خبرداد، ادامه داد: این طرح ها به دلیل کمبود اعتبار در مرحله عملیاتی متوقف شده و اتمام آنها حدود 250 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی همدان تاکید کرد: با توجه به شرایط کنونی و تخصیص اعتبار از محل صندوق توسعه ملی، کارهای موثری در حوزه حفظ منابع پایه آب و خاک در همدان دنبال می شود که امید می رود با تخصیص به موقع اعتبار و مشارکت و همراهی مردم و مسئولان و آبخیزنشینان، این طرح ها به مرحله بهره برداری برسد.
به گفته آرتیمانی حدود 88 درصد آب مصرفی در بخش های مختلف همدان از منابع آب های زیرزمینی است که در سال های اخیر به طور متوسط تا 90 سانتی متر سطح آب این منابع به علت تغییرات اقلیمی و خشکسالی افت کرده است.
وی گفت: اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری در سالجاری به عنوان راهکار کارشناسی و موثر در تقویت منابع آب زیرزمینی در کشور در دستور کار سازمان جنگل ها است.
** انعقاد تفامنامه همکاری
در همین زمینه و به منظور اجرای فرامین رهبر معظم انقلاب در اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری تفاهمنامه همکاری بین استاندار همدان با رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری برای انجام طرح های آبخیزداری همدان منعقد شد.
این تفاهم نامه مربوط به انجام عملیات آبخیزداری و آبخوانداری درحوزه های آبخیز شهرستان های همدان بر اساس مشخصات فنی، نقشه ها و طرح های مطالعاتی تصویب شده که جز جدایی ناپذیر آن تلقی می شود.
دستیابی به اهداف کلان سازمان جنگل ها در راستای حفظ، احیا، توسعه و بهره برداری مناسب و پایدار از منابع طبیعی استان با هدف تحقق اسناد بالادستی و سند چشم انداز در زمینه اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری، کنترل فرسایش، مدیریت منابع پایه آب و خاک، احیا و توسعه مراتع و حوزه های آبخیز، جلب مشارکت های مردم و آبخیز نشینان و استفاده از ظرفیت خیران آبخیزداری از اهداف اساسی این تفاهم نامه است.
بر این اساس استانداری همدان متعهد شد 50 میلیارد ریال از محل اعتبارات استانی به منظور تحقق اهداف یاد شده از طریق تصویب در شورای برنامه ریزی استان و مبادله موافقت نامه با اداره کل منابع طبیعی استان همدان متناسب با سال مالی اختصاص و هماهنگی و همکاری در مجموعه دستگاه های دولتی و غیردولتی مسئول در تحقق اهداف را مورد اشاره قرار دهد.
همچنین سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز متعهد می شود با اختصاص 154 میلیارد ریال از محل اعتبارات ملی طرح های آبخیزداری به منظور تحقق اهداف متناسب با تخصیص اعتبارات ملی، ایجاد زمینه های لازم برای جلب مشارکت مردم ساکن در مناطق اجرایی و دستگاه های دولتی و غیردولتی موثر در دستیابی به اهداف را در دستور کار قرار دهد.
البته اجرای تعهدات پیش بینی شده در مفاد تفاهم نامه مستلزم انجام تعهدات دو طرف به تناسب تخصیص و وصول اعتبارات مورد تفاهم است و تمامی اقدام ها و عملیات اجرایی آبخیزدرای و آبخوانداری بر اساس مطالعات تفصیلی اجرایی در استان خواهد بود.
پیرو این تفاهمنامه شروع عملیات اجرایی طرح های مصوب در استان با تخصیص اعتبار از سوی سازمان جنگلها در 17زیر حوزه در 9 شهرستان شروع شده است.
7526/2090
کپی شد
