مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان با موفقیت‌آمیز خواندن عملیات خارح سازی این شناور گفت: این کشتی با پرچم کوموروس که ۲۸ اسفندماه سال گذشته به دلیل عدم حفظ تعادل در اسکله ۲۵ بندر شهید رجایی حین عملیات بارگیری واژگون و عملیات امداد و نجات خدمه به سرعت انجام شد، با موفقیت و به صورت کامل از اسکله ۲۵ این بندر خارج شد.
الله مراد عفیفی‌پور روز شنبه در جمع خبرنگاران افزود: پس از خارج سازی کشتی و انتقال به محل انبارش، بررسی وضعیت کنارهای اسکله توسط تیم غواصی و با استفاده ازدستگاه‌های ساید اسکن سونار هم اکنون در حال انجام است.
وی ادامه داد: مراحل خارج سازی در تمامی حوزه‌های محاسباتی، اجرایی و نظارتی توسط تیم های مجرب داخلی و با نگرش و بهره‌گیری از دانش و تخصص نیروهای بومی صورت گرفت.
مدیرمنطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی در خصوص جزییات بیشتر خارج‌سازی این کشتی خارجی توضیح داد: با توجه به خارجی بودن مالک و خدمه کشتی کانتینری SL-STAR، طبق موازین حقوقی از همان ابتدای حادثه، روند پیگیری‌های قانونی و فنی برای خارج سازی شناور توسط مالک و بیمه گر پیگیری شد.
عفیفی‌پور با بیان اینکه در زمان حادثه تمامی سرنشینان این کشتی نجات یافتند و فقط یکی از خدمه این کشتی دچار آسیب دیدگی شد، ابرازداشت: متاسفانه پس از گذشت چند ماه به دلایل واهی مالک و بیمه گر کشتی از انجام تعهدات خود سرباز زدند.
وی ادامه داد: پس از انجام بررسی‌های کارشناسی در مورد تعیین علت وقوع این سانحه و تمهیدات حقوقی و قضایی پیگیری‌های متعدد با توجه به اقدام نکردن مالک خارجی و بیمه‌گر به خروج کشتی از محوطه بندر شهید رجایی، سازمان بنادر و دریانوردی در راستای سرعت‌بخشی در روند اجرای این کار، عملیات خارج سازی را در دستور کار قرار داد.
عفیفی‌پور اضافه کرد: براساس پایش های میدانی و نظرات کارشناسی تصمیم بر قطعه قطعه کردن شناور و خارج سازی آن به شکل قطعات بزرگ به دلیل حفظ ایمنی اسکله و آبراه صورت گرفت.
به گفته وی، با پیگیری لازم از سوی اداره کل تامین و مهندسی تجهیزات سازمان در راستای شناسایی شرکت‌های توانمند در زمینه حذف خرابی‌های کشتی با فراخوان این شرکت‌ها در سامانه ستاد، نسبت به اخذ مدارک و مستندات لازم اقدام شد و در نهایت برای نخستین بار در کشور منتج به انجام رتبه بندی برای شرکت‌های توانمند در این زمینه گردید.
این صاحب‌نظر در حوزه دریایی ابراز داشت: بعد از این کار نسبت به تهیه اسناد فنی و بازرگانی و هم‌چنین فراخوان شرکت‌ها برای مناقصه خارج سازی غرق شده اقدام و پس از انجام فرآیند قانونی "شرکت تایدواتر خاورمیانه" برنده این مناقصه شد.
عفیفی‌پور در این باره بیان داشت: ۲۹ آبان امسال قراردادی با این شرکت درخصوص خارج سازی این کشتی با رعایت تمامی موارد و ضوابط محیط زیستی، ایمنی، فنی و دریانوردی منعقد شد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان عنوان کرد: پس از انعقاد قرارداد نیز ۸۳ کانتینر باقی‌مانده که امکان خارج‌سازی قبل از اوراق‌سازی کشتی غرق شده را داشتند با روش‌های علمی و تخصصی از دریا خارج و بقیه کانتینرها نیز در ادامه فرایند اوراق‌سازی وجابجایی خارج سازی شدند.
وی گفت: برای جلوگیری از آلودگی آب دریا و صیانت از اکوسیستم دریایی در زمان برش‌کاری ابتدا تمامی مخازن سوخت و روغن توسط دستگاه‌های مخصوص (پمپ های دیافراگمی )تخلیه شد.
مدیرمنطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی افزود: برای جلوگیری از سرایت آلودگی‌های ناشی از برش‌کاری به دیگر نقاط حوضچه با ایجاد حصار، تمامی نقاط پیرامونی محل انجام عملیات محصور شد.
عفیفی‌پور یکی دیگر از اقدامات صورت گرفته قبل از انجام برش کاری را بررسی مخازن شناور و تزریق هوا با هدف سبک‌سازی جهت سهولت در جابجایی شناور عنوان کرد.
وی در این باره بیان داشت: این امر با هدف جلوگیری از آسیب‌های احتمالی که شاید در زمان انجام برش کاری متوجه دیواره اسکله می‌شد، صورت گرفت.
کشتی تجاری به نام SL STAR با طول ۹۱.۵ متر با پرچم کوموروس در اسکله ۲۵ بندر شهید رجایی پهلو گرفته بود ساعت ۹:۵۰ دقیقه صبح روز ۲۸ اسفند۹۷ هنگام عملیات بارگیری دچار سانحه واژگونی شد.
این کشتی ۱۴ نفر سرنشین داشت که همگی اتباع خارجی هستند و در نخستین دقایق بروز سانحه توسط تیم جست و جو و نجات بندر شهید رجایی نجات یافتند.
در راستای اهمیت این موضوع معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی که اسفندماه ۹۷ برای ارزیابی و سنجش نحوه عملکرد ناوگان مسافری دریایی ایران در زمینه پشتیبانی از موج دوم سفرهای نوروزی به استان هرمزگان سفر کرده بود، با حضور در بندر شهید رجایی در نشست با نماینده مالک کشتی سانحه دیده اس ال استار و نماینده کلوب پی اند آی که بیمه گر این کشتی به شمار می رود، شرکت کرد.
هادی حق شناس در این نشست درباره وضعیت کشتی و جمع آوری محموله آن، پاکسازی آلودگی های احتمالی و پیگیری وضعیت خدمه این شناور بر لزوم تسریع در پیشبرد روند حقوقی و قانونی تاکید کرد و گفت: نماینده مالک کشتی و کلوب بیمه ای به انجام امور بر اساس کنوانسیون های بین المللی مکلفند.
وی اضافه کرد: شناورسازی و عملیات سلویج* کشتی سانحه دیده باید در صدر امور قرار گیرد.
نجات کشتی یا سلویج در ادبیات دریایی به ۲ منظور به کار می رود؛ یکی با هدف نجات شناور در حال اضطرار و دیگری برای استخراج لاشه کشتی غرق شده یا به گل نشسته.
عملیات سلویج مجموعه اقداماتی را دربرمی گیرد که به منظور خارج ساختن شناور از شرایط اضطراری و کاهش میزان آسیب های وارد شده بر کشتی حادثه دیده انجام می شود.
این عملیات شامل بازرسی اولیه، جلوگیری از واژگونی بیشتر، یدک کشی، رفع نقص به منظور جلوگیری از آسیب دیدگی بیشتر و از آب بیرون کشیدن یک کشتی غرق شده یا به گل نشسته می‌شود.
عملیات سلویج به لحاظ جنبه های زیست محیطی پیامدهای مثبتی نیز دارد.
بندر شهید رجایی با ۴۰ پست اسکله و ۱۸ دستگاه جرثقیل گنتری کرین (دروازه ای) در ۲۳ کیلومتری غرب بندرعباس مرکز استان هرمزگان واقع شده است.
این بندر بزرگترین و مجهزترین بندر کانتینری ایران است که بیش از ۸۰ درصد عملیات کانتینری بنار سراسر کشور را پشتیبانی می‌کند.
