به گزارش ایرنا، همایش «بشاگرد ومحرومیت: رهایی یا تثبیت؟» که بازخوانی چند دهه فعالیت های محرومیت زدایی در این منطقه است، به همت جهاد دانشگاهی صنعتی شریف، مدرسه توسعه پایدار برای ایران، جامعه یاوری فرهنگی برگزار شد.
شروع این همایش با اکران مستندی کوتاه از فعالیت های خیرخواهانه و انسان دوستانه « مرحوم حاج عبدالله والی» و برادرانش و تلاش های آنها برای رشد و پیشرفت این منطقه آغاز شد.
رضا درمان مدیرعامل موسسه خیریه جامعه فرهنگی یاوری در ادامه این مراسم گفت: ما بعد از 36 سال تجربه مدرسه سازی، فهمیدیم و درک کردیم، مدرسه ساختن و مدرسه رفتن به معنی آموزش نیست. در واقع آن اتفاقی که باید رخ دهد تا آموزش کامل شود، با ساخت مدرسه شکل نمی گیرد.
وی افزود: در گزارش بانک توسعه جهانی در سال 2018، گزارش مفصلی در حوزه آموزش تدوین شده بود که کلید واژه و جمله اصلی آن نیز همین بود. جمله ای که من آن را قرض گرفتم و مطرح کردم. اینکه «مدرسه رفتن به معنی آموزش نیست». به همین دلیل امروز اینجا هستیم تا یاد بگیریم، اگر می خواهیم آموزش درست اتفاق بیفتد، باید در کنار مدرسه سازی کارهای دیگری نیز انجام دهیم.
درمان با اشاره به اینکه دی ماه سال گذشته برای بازدید چند مدرسه و وضعیت آموزش به بشاگرد سفر کرده بود، اضافه کرد: راهنمایی که همراه ما بود، به من گفت شما آمده اید اینجا تا روی ذهن آدم ها کار کنید و مردم اینجا آماده اند که روی دل شما کار کنند. این موضوع را شوخی نگیر. این جمله خیلی روی من تاثیر داشت.
وی ادامه داد: من برای ارزیابی و ساخت و ساز مدارس به نقاط مختلفی سفر کرده ام، اما چیزی که در میان همه مناطق محروم مشترک بود، گفتمان فقر است. فکر می کنم آنچه که امروز بشاگرد را اذیت می کند و در آن نهادینه شده است موضوع فقر مالی نیست؛ موضوع فقر فرهنگی است.
مدیرعامل جامعه یاوری تصریح کرد: تصور می کنم ما به عنوان سازمانی که در حوزه آموزش کار می کنیم باید سعی کنیم رویکردهای جدیدی را اتخاذ کنیم و یاد بگیریم، چطور با این موضوع مقابله کنیم. در این صورت افراد بومی و ساکن منطقه خودشان خوب می توانند این فضا را اصلاح کنند و از این شرایط بیرون بیایند.
**چه بر سر بشاگرد آورده ایم؟
در ادامه همایش حسین شادزی تسهیلگر اشتغال روستایی و فعال بشاگرد درباره تجربیات خود از حضور در بشاگرد و برقراری روابط دوستانه با بشاگردی ها صحبت هایش را این طور آغاز کرد: من در این منطقه کیلومترها پیاده رفته ام، الاغ سواری کرده و در توفان شن گرفتار شده ام تا با مردم روستایی زندگی کنم و از آنها یاد بگیرم. به همین دلیل تجربیات زیادی از ارتباط با این مردم و زندگی با آنها به دست آورده ام.
وی افزود: ما در روستاها کارهای تسهیل گرانه انجام داده ایم. در این مدت به روستاییان یاد دادم اگر می خواهید چیزی داشته باشید، باید بهایش را پرداخت کنیم. چون چیزهای رایگان در بین آدم ها ارزشی نمی یابند.
شادزی با بیان اینکه ما قدرت کلمات را باور نداریم، افزود: در روستایی در ازای مشاوره به مردم 95 هزار تومان یعنی نفری 5 هزار تومان از آنها دریافت کردم.
این فعال بشگردی با نشان دادن 95 هزار تومان ادامه داد: این پول را به یادگار نگه داشتم. مردم روستا آن روز متوجه شدند، هیچ چیز رایگان نیست و باید برای به دست آوردن چیزی که می خواهند تلاش کنند.
وی اضافه کرد: محرومیت چسبیده به بشاگرد، آنقدر این عنوان را به کار برده ایم که امروز ممکن است به راحتی داد بزنیم و بگوییم که من از منطقه محروم بشاگرد هستم.
شادزی تاکید کرد: زمانی با سیلی صورتمان را سرخ نگه می داشتیم، اما چه شده که امروز بلند می شویم و کنار فرزندمان داد می زنیم «من محروم هستم». مگر محرومیت افتخار دارد؟ چه بلایی سر این افراد آوردیم که امروز این طور شده اند؟
این تسهیلگر اشتغال روستایی با بیان یکی از خاطراتش از سفر به یکی از روستاهای بشاگرد گفت: فردی بود که 650 نفر زیر نظر او در روستا کار می کردند، اما متاسفانه بعضی مواقع خودشان را ندار و نیازمند وانمود می کردند و به افرادی که وارد آن روستا می شدند می گفتند چه برای ما آورده اید؟
وی تصریح کرد: لازم است که بعضی از روستاها و جوامع محلی را رها کنیم. در کارشان مداخله نکنیم و وقتی خودشان مسیر اشتغال و رشد و پیشرفت را به دست آورده اند، کاری با آنها نداشته باشیم. این یکی از اصول تسهیلگری است.
شادزی بیان کرد: با لباس رسمی حرف های رسمی می زنیم و با مردم می نشینیم و بدون اینکه به حرف هایشان گوش بدهیم، برای آنها و زندگی و آینده شان ایده مطرح می کنیم. بدتر از همه اینکه گاهی بسته های حمایتی رایگان به آنها می دهیم. به آنها می گویم بدبخت و محروم چرا؟ چون مثل ما لباس نپوشیده اند. اما نمی دانیم آن لباسی که یک زن بشاگردی به تن دارد به خاطر سوزن دوزی و ظرافت و نوع پارچه قیمت آن کمتر از 300 هزار تومان نیست، اما چون شبیه ما لباس نپوشیده فکر می کنیم بدبخت و محروم است.
این تسهیلگر اشتغال روستایی افزود: ما محرومیت را در نمادها می بینیم. کمااینکه توسعه را در نمادها می بینیم. این یعنی چه؟ یعنی اگر می خواهیم از توسعه حرف بزنیم، سراغ توسعه فضای فیزیکی می رویم. باید یاد بگیریم که اشتباهاتمان را تکرار نکنیم.
وی در بخش دیگری از صحبت هایش با نشان دادن تصویری از گوسفندان در حال چرا در چراگاه گفت: به نظر شما کسی که این گوسفندها را دارد فرد محرومی است؟ خب پس چه می شود، فردی که 10 راس یا 20 راس دام دارد خودش را محروم می بیند. آیا چیزی جز فکر او است؟
شادزی ادامه داد: خیلی از گروه های جهادی و نهادهای مردمی در بشاگرد فعالیت دارند. به مردم صبحانه و ناهار و دیگر خدمات رایگان می دهند. پس چرا هنوز بشاگرد، بشاگرد است؟ چون فکر محرومیت در ذهن مردم تغییر پیدا نکرده و کمک های اشتباهی که به آنها می کنیم باعث شده تا این تصویر محرومیت را هر روز یدک بکشند.
این فعال بشگردی تاکید کرد: ما مردم را نمی شناسیم. توانمندی های آنها را نمی بینیم و برایشان نسخه می پیچیم.
وی با نشان دادن عکسی دیگر از حجله یک تازه داماد داخل کپری بزرگ،تمیز و تزیین شده که مجهز به کولر گازی بود گفت: ما نسخه های توسعه شهری را در روستاها پیاده می کنیم. مظهر توسعه یافتگی بشاگرد هم خانه هایی است که با سلیقه و مدل بنیاد مسکن ساخته شده است. جالب اینکه ما در همه روستاها خانه ساخته ایم و بشگردی ها، در کنار همان خانه یک کپر ساخته اند. خیلی از آنها هنوز در کپر زندگی می کنند چون کپر بخشی از فرهنگ و سنت آنها است.
وی ادامه داد: کپری که در عکس می بینید مجهز به کولر گازی بسیار بزرگ، بسیار هم زیبا و تمیز بود اما در محوطه یکی از خانه های بنیاد مسکن قرار داشت. سوال این است که چرا ما تلاش می کنیم سنت ها و فرهنگ های یک جامعه محلی را عوض کنیم و برایشان نسخه می پیچیم.
شادزی تصریح کرد: نمی دانم چه بر سر بشاگرد آوردیم. من فقط اشتباهات و درس های زندگی خودم را مطرح کردم. نمی دانم چه شده که هنوز محرومیت را یدک می کشد و شاید نهادها باید رویکردشان را عوض کنند شاید هم نه. اما فقط یک خواهش دارم از افراد دعوت می کنم نه به عنوان خیر بلکه به عنوان سرمایه گذار روی پروژه های روستایی کار کنند و یاد بگیرند پولشان را از مردم پس بگیرند.
**انقلاب نکردیم که در تهران، تهران مال درست کنیم
محمدرضا حسینی مدیرکل سابق حوزه ریاست کمیته امداد امام خمینی و مشاور رئیس کمیته امداد نیز گفت: بشاگرد یک منطقه نیست بلکه یک منطقه حاکم بر خیلی از جاهای کشور ما است که این منطق در خیلی از نقاط محروم کشور حاکم است نه فقط در بشاگرد. در جنوب کرمان، در سیستان و بلوچستان در خراسان جنوبی نیز به چشم می خورد.
وی با اشاره به فعالیت های گروه های جهادی در مناطق محروم افزود: فعالیت های گروه های جهادی قابل تقدیر است اما آنها با درکی که امروز از مناطق محروم پیدا کرده اند، تبدیل به مطالبه گری آنها از سوی دستگاه ها نشود فایده ای نخواهد داشت.
حسینی با بیان اینکه بعضی از مدیران امروزی در نزدیکی مناطق محروم زندگی می کنند اما شناختی از آن ندارند تاکید کرد: تصور کنید یک گروه جهادی با حداقل امکانات از تهران به منطقه محروم می رود و نیازهای آن را شناسایی می کند اما بعدها مشخص می شود خود مدیران بومی استان نسبت به منطقه محروم ناآگاه و ناآشنا بوده اند.
مشاور رئیس کمیته امداد با اشاره به آیه ای از قرآن ادامه داد: درجایی از قرآن آمده ما می خواهیم مستضعفین را به حکومت برسانیم. این منطق قرآنی در ادبیات امام خمینی (ره) نیز حاکم بود.ایشان فرمودند تنها آنهایی تا ته خط انقلاب با ما می مانند که طعم فقر و محرومیت را چشیده باشند.
وی اضافه کرد: امام انقلاب کرد که بشاگردها وجود نداشته باشد. امام انقلاب نکرد که در تهران، تهران مال ها درست شود. امام مبنای انقلابش از بین بردن منطقی بوده است که به وجود آورنده بشاگردها و مناطق محروم در کشور است. ما واقعا تا از نزدیک نبینیم، درک درستی از محرومیت پیدا نمی کنیم. آنهایی که این موضوع را درک نکرده فقط شعار خواهند داد. چطور که حاج عبدالله با منطق قرآن و امام آشنا بود و برای کمک وارد بشاگرد شد.
حسینی با بیان اینکه مرحوم حاج عبدالله والی فقط متعلق به بشاگرد نیست، بلکه یک مدل مدیریتی است که امروز در خیلی از گروه های جهادی دیده می شود خاطرنشان کرد: ما امروز والی های زیادی داریم که خانواده های خود را رها کرده و در این مناطق حضور پیدا می کنند.آنها این منطق را درک کرده و بدون شک روزی که در بدنه اجرایی دولت قرار گرفتند، باید بتوانند با تجربه ای که از حضور در این مناطق محروم پیدا کرده اند، ساختارهای اشتباه را تغییر دهند.
وی ادامه داد: برای اصلاح این منطق حضرت امام خمینی(ره) فرموده اند که دانشگاه مبدا تحولات است. اگر دانشگاه اصلاح شود مملکت نیز اصلاح می شود. به همین دلیل دانشگاه ها باید پای کار بیایند. اساتید، گروه های علمی و حتی تشکل های سیاسی هم باید وارد عمل شوند.
مشاور رئیس کمیته امداد بیان کرد: اگر تشکل های سیاسی نیز وارد منطقه و میدان شوند، این موضوعات و بازی های سیاسی را راها خواهند کرد و در مطالبات آینده خود، بدون شک به مسئله محرومیت و حل آن می پردازند.
**65 درصد مردم بشاگرد با سواد هستند
موسی دادی زاده مدیرکل آموزش و پرورش استان هرمزگان نیز در ادامه این همایش در سخنانی به معرفی منطقه محروم بشاگرد پرداخت و گفت: بشاگرد در جنوب شرقی استان هرمزگان واقع شده و با شهرستان های میناب، سیری، جاسک و همچنین استان سیستان و بلوچستان هم مرز است. این شهرستان دارای 3 بخش، 3 شهر، 6 دهستان، 202 آبادی است که از این تعداد 166 آبادی آن دارای سکنه و مابقی خالی از سکنه است.
وی اضافه کرد:جمعیت بشاگرد، 6.5 درصد از جمعیت استان را به خود اختصاص داده و حدود 35 هزار و 85 نفر جمعیت دارد. پراکندگی جمعیت در شهرستان بشاگرد در هر کیلومتر مربع تقریبا 3.8 دهم نفر در یک کیلومتر مربع است. در واقع به خاطر همین پراکندگی و صعب العبور بودن راه های مواصلاتی باعث شده است که فقر و محرومیت در آنجا نمود بیشتری داشته باشد و محرومیت زدایی در بشاگرد با مشکلات و موانع زیادی همراه شود.
دادی زاده ادامه داد: وضعیت بشاگرد امروز به گونه ای است که ضریب پوشش تحصیلی آن در دوره ابتدایی 99 درصد است که از این تعداد در پایه ابتدایی حدود 98 درصد و نرخ جذب نوآموزان 96 درصد است. اما به دوره های متوسطه اول و دوم که می رسیم نرخ پوشش تحصیلی به یکباره کاهش می یابد. درصد پوشش تحصیلی در دوره متوسطه اول حدود 64 درصد در متوسطه دوم حدود 69 درصد است که این کمتر از میانگین استان هرمزگان است.
وی با اشاره به وضعیت صعب العبور بودن راه ها و پراکندگی جمعیت در این منطقه خاطرنشان کرد: این وضعیت باعث شده، خانواده ها به خاطر مشکلات خود در تامین درآمد، در تامین هزینه های تحصیلی دانش آموزان مثل کتب درسی، پوشاک، ایاب و ذهاب نیز به مشکل برخورده و از طرفی نبود هنرستان های فنی و حرفه ای شبانه همه دست به دست هم داده تا پوشش تحصیلی در دوره های متوسطه اول و دوم این منطقه کاهش یابد.
مدیرعامل آموزش و پرورش هرمزگان تاکید کرد: وضعیت آموزش و پرورش بشاگرد قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در شهرستان بشاگرد، مناسب نبود و ما فقط 7 دبستان در 71 روستای این منطقه داشتیم. در نتیجه به خاطر کمبود واحدهای آموزشی دانش آموزان پس از پایان تحصیلات ابتدایی مجبور به ترک تحصیل می شدند. به همین دلیل تقریبا بالای 95 جمعیت منطقه بشاگرد افرادی بودند که از کمترین سواد برخوردار نبودند.
وی با اشاره به وضعیت بشاگرد بعد از انقلاب گفت: بعد از پیروزی انقلاب، توجه ویژه به مناطق محروم، باعث شد تا مدارس ابتدایی به صورت کپری در روستاها دایر شود. پس از آن نیز به همت مرحوم حاج عبدالله والی که به کمک آموزش و پرورش آمد، ساخت مدارس ابتدایی در روستاهای بشاگرد شکل گرفت. در این میان غیر از مدارس راهنمایی در خمینی شهر بشاگرد،مدارس متوسطه اول و دوم نیز به صورت شبانه روزی دایر شدند.
دادی زاده خاطرنشان کرد: با این وجود و با کمک خیرین و سایر نهادها، تا سال 1384 بیش از 73 مدرسه کپری و کانکسی در بشاگرد وجود داشت که در سال 84 جشن برچیدن مدارس کپری و کپرزدایی در بشاگرد انجام می شود. بعد از آن با توجه به خشکسالی های متعددی که در استان هرمزگان به خصوص در بشاگرد به وجود آمد، خیلی ها از این منطقه مهاجرت کرده و در روستاهای جدیدی که امکان ادامه حیات داشت ساکن شدند.
وی افزود: به همین دلیل امروز در بشاگرد 3 مدرسه کپری و 8 مدرسه کانکسی دارد و امروز تعداد واحدهای آموزشی در این منطقه به 319 واحد ارتقا یافته است. تعداد زیادی از این مدارس توسط خیرین، اعتبارات استانی و ملی ایجاد شده است. همچنین در 40 سال گذشته بشاگرد 130 دانش آموز داشت اما امروز تعداد آنها به 8 هزار 944 نفر رسیده است که این نشان دهنده افزایش رشد فرهنگی در این منطقه است و امروز 65 درصد مردم باسواد هستند.
دادی زاده با بیان اینکه 18 مدرسه شبانه روزی در این منطقه وجود دارد که بالغ بر دو هزار دانش آموز را در خود جای داده گفت: یکی از عواملی که باعث کم شدن تعداد افراد بی سواد در بشاگرد شده، وجود همین مدارس شبانه روزی است. با این حال اما جای خالی مدارس استثنایی برای افرادی که دارای شرایط ویژه هستند، احساس می شود.
مدیرکل اموزش و پرورش هرمزگان تصریح کرد: تردیدی نیست که توسعه انسانی بنیان توسعه پایدار است.
وی در پایان گفت: تامین امکانات کمک آموزشی و تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهی برای مدارس موجود در سطح شهرستان جهت ارتقای کیفیت آموزشی دانش اموزان، تامین نیروی انسانی تحصیلکرده و مجرب که یکی از ضرورت های تحقق عدالت آموزشی است، ایجاد زمینه مناسب برای تحصیل برای بازماندگان از تحصیل که معضلات اجتماعی و فرهنگی و تلاش برای امرار معاش مانع حضور آنها در مدرسه شده است، ایجاد مدارس شبانه روزی از جمله مواردی است که می تواند به رشد و ارتقا فرهنگ منطقه و تحصیل بیشتر دانش آموزان کمک کند.
همایش «بشاگرد ومحرومیت: رهایی یا تثبیت؟» عصر چهارشنبه 4 اردیبهشت ماه در محل آمفی تئاتر جهاد دانشگاهی صنعتی شریف برگزار شد.
6048
انتهای پیام شروع این همایش با اکران مستندی کوتاه از فعالیت های خیرخواهانه و انسان دوستانه « مرحوم حاج عبدالله والی» و برادرانش و تلاش های آنها برای رشد و پیشرفت این منطقه آغاز شد.
رضا درمان مدیرعامل موسسه خیریه جامعه فرهنگی یاوری در ادامه این مراسم گفت: ما بعد از 36 سال تجربه مدرسه سازی، فهمیدیم و درک کردیم، مدرسه ساختن و مدرسه رفتن به معنی آموزش نیست. در واقع آن اتفاقی که باید رخ دهد تا آموزش کامل شود، با ساخت مدرسه شکل نمی گیرد.
وی افزود: در گزارش بانک توسعه جهانی در سال 2018، گزارش مفصلی در حوزه آموزش تدوین شده بود که کلید واژه و جمله اصلی آن نیز همین بود. جمله ای که من آن را قرض گرفتم و مطرح کردم. اینکه «مدرسه رفتن به معنی آموزش نیست». به همین دلیل امروز اینجا هستیم تا یاد بگیریم، اگر می خواهیم آموزش درست اتفاق بیفتد، باید در کنار مدرسه سازی کارهای دیگری نیز انجام دهیم.
درمان با اشاره به اینکه دی ماه سال گذشته برای بازدید چند مدرسه و وضعیت آموزش به بشاگرد سفر کرده بود، اضافه کرد: راهنمایی که همراه ما بود، به من گفت شما آمده اید اینجا تا روی ذهن آدم ها کار کنید و مردم اینجا آماده اند که روی دل شما کار کنند. این موضوع را شوخی نگیر. این جمله خیلی روی من تاثیر داشت.
وی ادامه داد: من برای ارزیابی و ساخت و ساز مدارس به نقاط مختلفی سفر کرده ام، اما چیزی که در میان همه مناطق محروم مشترک بود، گفتمان فقر است. فکر می کنم آنچه که امروز بشاگرد را اذیت می کند و در آن نهادینه شده است موضوع فقر مالی نیست؛ موضوع فقر فرهنگی است.
مدیرعامل جامعه یاوری تصریح کرد: تصور می کنم ما به عنوان سازمانی که در حوزه آموزش کار می کنیم باید سعی کنیم رویکردهای جدیدی را اتخاذ کنیم و یاد بگیریم، چطور با این موضوع مقابله کنیم. در این صورت افراد بومی و ساکن منطقه خودشان خوب می توانند این فضا را اصلاح کنند و از این شرایط بیرون بیایند.
**چه بر سر بشاگرد آورده ایم؟
در ادامه همایش حسین شادزی تسهیلگر اشتغال روستایی و فعال بشاگرد درباره تجربیات خود از حضور در بشاگرد و برقراری روابط دوستانه با بشاگردی ها صحبت هایش را این طور آغاز کرد: من در این منطقه کیلومترها پیاده رفته ام، الاغ سواری کرده و در توفان شن گرفتار شده ام تا با مردم روستایی زندگی کنم و از آنها یاد بگیرم. به همین دلیل تجربیات زیادی از ارتباط با این مردم و زندگی با آنها به دست آورده ام.
وی افزود: ما در روستاها کارهای تسهیل گرانه انجام داده ایم. در این مدت به روستاییان یاد دادم اگر می خواهید چیزی داشته باشید، باید بهایش را پرداخت کنیم. چون چیزهای رایگان در بین آدم ها ارزشی نمی یابند.
شادزی با بیان اینکه ما قدرت کلمات را باور نداریم، افزود: در روستایی در ازای مشاوره به مردم 95 هزار تومان یعنی نفری 5 هزار تومان از آنها دریافت کردم.
این فعال بشگردی با نشان دادن 95 هزار تومان ادامه داد: این پول را به یادگار نگه داشتم. مردم روستا آن روز متوجه شدند، هیچ چیز رایگان نیست و باید برای به دست آوردن چیزی که می خواهند تلاش کنند.
وی اضافه کرد: محرومیت چسبیده به بشاگرد، آنقدر این عنوان را به کار برده ایم که امروز ممکن است به راحتی داد بزنیم و بگوییم که من از منطقه محروم بشاگرد هستم.
شادزی تاکید کرد: زمانی با سیلی صورتمان را سرخ نگه می داشتیم، اما چه شده که امروز بلند می شویم و کنار فرزندمان داد می زنیم «من محروم هستم». مگر محرومیت افتخار دارد؟ چه بلایی سر این افراد آوردیم که امروز این طور شده اند؟
این تسهیلگر اشتغال روستایی با بیان یکی از خاطراتش از سفر به یکی از روستاهای بشاگرد گفت: فردی بود که 650 نفر زیر نظر او در روستا کار می کردند، اما متاسفانه بعضی مواقع خودشان را ندار و نیازمند وانمود می کردند و به افرادی که وارد آن روستا می شدند می گفتند چه برای ما آورده اید؟
وی تصریح کرد: لازم است که بعضی از روستاها و جوامع محلی را رها کنیم. در کارشان مداخله نکنیم و وقتی خودشان مسیر اشتغال و رشد و پیشرفت را به دست آورده اند، کاری با آنها نداشته باشیم. این یکی از اصول تسهیلگری است.
شادزی بیان کرد: با لباس رسمی حرف های رسمی می زنیم و با مردم می نشینیم و بدون اینکه به حرف هایشان گوش بدهیم، برای آنها و زندگی و آینده شان ایده مطرح می کنیم. بدتر از همه اینکه گاهی بسته های حمایتی رایگان به آنها می دهیم. به آنها می گویم بدبخت و محروم چرا؟ چون مثل ما لباس نپوشیده اند. اما نمی دانیم آن لباسی که یک زن بشاگردی به تن دارد به خاطر سوزن دوزی و ظرافت و نوع پارچه قیمت آن کمتر از 300 هزار تومان نیست، اما چون شبیه ما لباس نپوشیده فکر می کنیم بدبخت و محروم است.
این تسهیلگر اشتغال روستایی افزود: ما محرومیت را در نمادها می بینیم. کمااینکه توسعه را در نمادها می بینیم. این یعنی چه؟ یعنی اگر می خواهیم از توسعه حرف بزنیم، سراغ توسعه فضای فیزیکی می رویم. باید یاد بگیریم که اشتباهاتمان را تکرار نکنیم.
وی در بخش دیگری از صحبت هایش با نشان دادن تصویری از گوسفندان در حال چرا در چراگاه گفت: به نظر شما کسی که این گوسفندها را دارد فرد محرومی است؟ خب پس چه می شود، فردی که 10 راس یا 20 راس دام دارد خودش را محروم می بیند. آیا چیزی جز فکر او است؟
شادزی ادامه داد: خیلی از گروه های جهادی و نهادهای مردمی در بشاگرد فعالیت دارند. به مردم صبحانه و ناهار و دیگر خدمات رایگان می دهند. پس چرا هنوز بشاگرد، بشاگرد است؟ چون فکر محرومیت در ذهن مردم تغییر پیدا نکرده و کمک های اشتباهی که به آنها می کنیم باعث شده تا این تصویر محرومیت را هر روز یدک بکشند.
این فعال بشگردی تاکید کرد: ما مردم را نمی شناسیم. توانمندی های آنها را نمی بینیم و برایشان نسخه می پیچیم.
وی با نشان دادن عکسی دیگر از حجله یک تازه داماد داخل کپری بزرگ،تمیز و تزیین شده که مجهز به کولر گازی بود گفت: ما نسخه های توسعه شهری را در روستاها پیاده می کنیم. مظهر توسعه یافتگی بشاگرد هم خانه هایی است که با سلیقه و مدل بنیاد مسکن ساخته شده است. جالب اینکه ما در همه روستاها خانه ساخته ایم و بشگردی ها، در کنار همان خانه یک کپر ساخته اند. خیلی از آنها هنوز در کپر زندگی می کنند چون کپر بخشی از فرهنگ و سنت آنها است.
وی ادامه داد: کپری که در عکس می بینید مجهز به کولر گازی بسیار بزرگ، بسیار هم زیبا و تمیز بود اما در محوطه یکی از خانه های بنیاد مسکن قرار داشت. سوال این است که چرا ما تلاش می کنیم سنت ها و فرهنگ های یک جامعه محلی را عوض کنیم و برایشان نسخه می پیچیم.
شادزی تصریح کرد: نمی دانم چه بر سر بشاگرد آوردیم. من فقط اشتباهات و درس های زندگی خودم را مطرح کردم. نمی دانم چه شده که هنوز محرومیت را یدک می کشد و شاید نهادها باید رویکردشان را عوض کنند شاید هم نه. اما فقط یک خواهش دارم از افراد دعوت می کنم نه به عنوان خیر بلکه به عنوان سرمایه گذار روی پروژه های روستایی کار کنند و یاد بگیرند پولشان را از مردم پس بگیرند.
**انقلاب نکردیم که در تهران، تهران مال درست کنیم
محمدرضا حسینی مدیرکل سابق حوزه ریاست کمیته امداد امام خمینی و مشاور رئیس کمیته امداد نیز گفت: بشاگرد یک منطقه نیست بلکه یک منطقه حاکم بر خیلی از جاهای کشور ما است که این منطق در خیلی از نقاط محروم کشور حاکم است نه فقط در بشاگرد. در جنوب کرمان، در سیستان و بلوچستان در خراسان جنوبی نیز به چشم می خورد.
وی با اشاره به فعالیت های گروه های جهادی در مناطق محروم افزود: فعالیت های گروه های جهادی قابل تقدیر است اما آنها با درکی که امروز از مناطق محروم پیدا کرده اند، تبدیل به مطالبه گری آنها از سوی دستگاه ها نشود فایده ای نخواهد داشت.
حسینی با بیان اینکه بعضی از مدیران امروزی در نزدیکی مناطق محروم زندگی می کنند اما شناختی از آن ندارند تاکید کرد: تصور کنید یک گروه جهادی با حداقل امکانات از تهران به منطقه محروم می رود و نیازهای آن را شناسایی می کند اما بعدها مشخص می شود خود مدیران بومی استان نسبت به منطقه محروم ناآگاه و ناآشنا بوده اند.
مشاور رئیس کمیته امداد با اشاره به آیه ای از قرآن ادامه داد: درجایی از قرآن آمده ما می خواهیم مستضعفین را به حکومت برسانیم. این منطق قرآنی در ادبیات امام خمینی (ره) نیز حاکم بود.ایشان فرمودند تنها آنهایی تا ته خط انقلاب با ما می مانند که طعم فقر و محرومیت را چشیده باشند.
وی اضافه کرد: امام انقلاب کرد که بشاگردها وجود نداشته باشد. امام انقلاب نکرد که در تهران، تهران مال ها درست شود. امام مبنای انقلابش از بین بردن منطقی بوده است که به وجود آورنده بشاگردها و مناطق محروم در کشور است. ما واقعا تا از نزدیک نبینیم، درک درستی از محرومیت پیدا نمی کنیم. آنهایی که این موضوع را درک نکرده فقط شعار خواهند داد. چطور که حاج عبدالله با منطق قرآن و امام آشنا بود و برای کمک وارد بشاگرد شد.
حسینی با بیان اینکه مرحوم حاج عبدالله والی فقط متعلق به بشاگرد نیست، بلکه یک مدل مدیریتی است که امروز در خیلی از گروه های جهادی دیده می شود خاطرنشان کرد: ما امروز والی های زیادی داریم که خانواده های خود را رها کرده و در این مناطق حضور پیدا می کنند.آنها این منطق را درک کرده و بدون شک روزی که در بدنه اجرایی دولت قرار گرفتند، باید بتوانند با تجربه ای که از حضور در این مناطق محروم پیدا کرده اند، ساختارهای اشتباه را تغییر دهند.
وی ادامه داد: برای اصلاح این منطق حضرت امام خمینی(ره) فرموده اند که دانشگاه مبدا تحولات است. اگر دانشگاه اصلاح شود مملکت نیز اصلاح می شود. به همین دلیل دانشگاه ها باید پای کار بیایند. اساتید، گروه های علمی و حتی تشکل های سیاسی هم باید وارد عمل شوند.
مشاور رئیس کمیته امداد بیان کرد: اگر تشکل های سیاسی نیز وارد منطقه و میدان شوند، این موضوعات و بازی های سیاسی را راها خواهند کرد و در مطالبات آینده خود، بدون شک به مسئله محرومیت و حل آن می پردازند.
**65 درصد مردم بشاگرد با سواد هستند
موسی دادی زاده مدیرکل آموزش و پرورش استان هرمزگان نیز در ادامه این همایش در سخنانی به معرفی منطقه محروم بشاگرد پرداخت و گفت: بشاگرد در جنوب شرقی استان هرمزگان واقع شده و با شهرستان های میناب، سیری، جاسک و همچنین استان سیستان و بلوچستان هم مرز است. این شهرستان دارای 3 بخش، 3 شهر، 6 دهستان، 202 آبادی است که از این تعداد 166 آبادی آن دارای سکنه و مابقی خالی از سکنه است.
وی اضافه کرد:جمعیت بشاگرد، 6.5 درصد از جمعیت استان را به خود اختصاص داده و حدود 35 هزار و 85 نفر جمعیت دارد. پراکندگی جمعیت در شهرستان بشاگرد در هر کیلومتر مربع تقریبا 3.8 دهم نفر در یک کیلومتر مربع است. در واقع به خاطر همین پراکندگی و صعب العبور بودن راه های مواصلاتی باعث شده است که فقر و محرومیت در آنجا نمود بیشتری داشته باشد و محرومیت زدایی در بشاگرد با مشکلات و موانع زیادی همراه شود.
دادی زاده ادامه داد: وضعیت بشاگرد امروز به گونه ای است که ضریب پوشش تحصیلی آن در دوره ابتدایی 99 درصد است که از این تعداد در پایه ابتدایی حدود 98 درصد و نرخ جذب نوآموزان 96 درصد است. اما به دوره های متوسطه اول و دوم که می رسیم نرخ پوشش تحصیلی به یکباره کاهش می یابد. درصد پوشش تحصیلی در دوره متوسطه اول حدود 64 درصد در متوسطه دوم حدود 69 درصد است که این کمتر از میانگین استان هرمزگان است.
وی با اشاره به وضعیت صعب العبور بودن راه ها و پراکندگی جمعیت در این منطقه خاطرنشان کرد: این وضعیت باعث شده، خانواده ها به خاطر مشکلات خود در تامین درآمد، در تامین هزینه های تحصیلی دانش آموزان مثل کتب درسی، پوشاک، ایاب و ذهاب نیز به مشکل برخورده و از طرفی نبود هنرستان های فنی و حرفه ای شبانه همه دست به دست هم داده تا پوشش تحصیلی در دوره های متوسطه اول و دوم این منطقه کاهش یابد.
مدیرعامل آموزش و پرورش هرمزگان تاکید کرد: وضعیت آموزش و پرورش بشاگرد قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در شهرستان بشاگرد، مناسب نبود و ما فقط 7 دبستان در 71 روستای این منطقه داشتیم. در نتیجه به خاطر کمبود واحدهای آموزشی دانش آموزان پس از پایان تحصیلات ابتدایی مجبور به ترک تحصیل می شدند. به همین دلیل تقریبا بالای 95 جمعیت منطقه بشاگرد افرادی بودند که از کمترین سواد برخوردار نبودند.
وی با اشاره به وضعیت بشاگرد بعد از انقلاب گفت: بعد از پیروزی انقلاب، توجه ویژه به مناطق محروم، باعث شد تا مدارس ابتدایی به صورت کپری در روستاها دایر شود. پس از آن نیز به همت مرحوم حاج عبدالله والی که به کمک آموزش و پرورش آمد، ساخت مدارس ابتدایی در روستاهای بشاگرد شکل گرفت. در این میان غیر از مدارس راهنمایی در خمینی شهر بشاگرد،مدارس متوسطه اول و دوم نیز به صورت شبانه روزی دایر شدند.
دادی زاده خاطرنشان کرد: با این وجود و با کمک خیرین و سایر نهادها، تا سال 1384 بیش از 73 مدرسه کپری و کانکسی در بشاگرد وجود داشت که در سال 84 جشن برچیدن مدارس کپری و کپرزدایی در بشاگرد انجام می شود. بعد از آن با توجه به خشکسالی های متعددی که در استان هرمزگان به خصوص در بشاگرد به وجود آمد، خیلی ها از این منطقه مهاجرت کرده و در روستاهای جدیدی که امکان ادامه حیات داشت ساکن شدند.
وی افزود: به همین دلیل امروز در بشاگرد 3 مدرسه کپری و 8 مدرسه کانکسی دارد و امروز تعداد واحدهای آموزشی در این منطقه به 319 واحد ارتقا یافته است. تعداد زیادی از این مدارس توسط خیرین، اعتبارات استانی و ملی ایجاد شده است. همچنین در 40 سال گذشته بشاگرد 130 دانش آموز داشت اما امروز تعداد آنها به 8 هزار 944 نفر رسیده است که این نشان دهنده افزایش رشد فرهنگی در این منطقه است و امروز 65 درصد مردم باسواد هستند.
دادی زاده با بیان اینکه 18 مدرسه شبانه روزی در این منطقه وجود دارد که بالغ بر دو هزار دانش آموز را در خود جای داده گفت: یکی از عواملی که باعث کم شدن تعداد افراد بی سواد در بشاگرد شده، وجود همین مدارس شبانه روزی است. با این حال اما جای خالی مدارس استثنایی برای افرادی که دارای شرایط ویژه هستند، احساس می شود.
مدیرکل اموزش و پرورش هرمزگان تصریح کرد: تردیدی نیست که توسعه انسانی بنیان توسعه پایدار است.
وی در پایان گفت: تامین امکانات کمک آموزشی و تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهی برای مدارس موجود در سطح شهرستان جهت ارتقای کیفیت آموزشی دانش اموزان، تامین نیروی انسانی تحصیلکرده و مجرب که یکی از ضرورت های تحقق عدالت آموزشی است، ایجاد زمینه مناسب برای تحصیل برای بازماندگان از تحصیل که معضلات اجتماعی و فرهنگی و تلاش برای امرار معاش مانع حضور آنها در مدرسه شده است، ایجاد مدارس شبانه روزی از جمله مواردی است که می تواند به رشد و ارتقا فرهنگ منطقه و تحصیل بیشتر دانش آموزان کمک کند.
همایش «بشاگرد ومحرومیت: رهایی یا تثبیت؟» عصر چهارشنبه 4 اردیبهشت ماه در محل آمفی تئاتر جهاد دانشگاهی صنعتی شریف برگزار شد.
6048
کپی شد
