«احمدرضا لاهیجان‌زاده» روز چهارشنبه در نشست تخصصی بررسی وضعیت زیست محیطی تالاب میقان اراک در اداره کل محیط‌زیست استان مرکزی، افزود: بودجه عمرانی کشور در سال ۹۹ افزایش ندارد اما برای رقم اعتبار عمرانی محیط‌زیست ۲۰ درصد افزایش دیده شده که بخش قابل توجهی از آن برای تالاب‌ها در نظر گرفته شده است.
وی بیان کرد: تعیین حق‌آبه تالاب‌ها به صورت جدی در دستور کار سازمان حفاظت محیط‌زیست است و تاکنون تکلیف حق‌آبه بیش از ۳۰ تالاب مهم کشور مشخص شده و ۴۴ تالاب اصلی دیگر که در خود کانون تولید گرد و غبار دارند نیز باید در اسرع وقت در خصوص حق‌آبه تعیین تکلیف شوند.
معاون محیط‌زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور ادامه داد: حق‌آبه تعیین شده برای تالاب‌ها پس از نهایی شدن در کارگروه حفاظت تالاب‌های کشور با ریاست معاون اول رییس جمهوری مصوب میشود و ابلاغیه آن در اختیار وزارت نیرو قرار می‌گیرد.
لاهیجان‌زاده اظهار داشت: وزارت نیرو باید پس از تامین سهم مطلوب آب آشامیدنی، تعیین حق‌آبه تالاب‌ها را در اولویت داشته باشد.
وی بیان کرد: ۷۰ درصد تالاب‌های کشور در پی خشکسالی پیاپی شرایط مناسبی نداشتند و پس از بارندگی‌های بی‌سابقه شرایط بهتری پیدا کردند و یکی از عوامل مهم در خشک شدن بسیاری از تالاب‌های کشور در سال‌های اخیر مدیریت غیرصحیح در منابع و مصارف آب است.
معاون محیط‌زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور ادامه داد: تالاب‌ها از بزرگترین نعمت‌های خدادادی هستند که باید برای حفظ آن‌ها از هیچ کوششی دریغ نکرد.
لاهیجان‌زاده یادآور شد: سازمان محیط‌زیست تلاش مکرری را برای رسیدن به سطح اجرایی قوانین مختلف حوزه زیست محیطی داشته که یکی از آن‌ها که در سال ۹۶ به ثمر نشست قانون حفاظت از تالاب است و این قانون بسیار قوی‌تر از قوانین چهارگانه است.
وی اظهار داشت: محیط‌زیست استان مرکزی باید طرح جامعی برای تالاب میقان اراک به عنوان سرمایه زیستی این خطه ارایه کند و وظایف دستگاه‌ها به صورت شفاف در آن مشخص شود و در کارگروه ملی حفاظت از تالاب‌ها به تصویب برسد.
معاون محیط‌زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست کشور ادامه داد: طرح توسعه شرکت املاح معدنی ایران بحث‌هایی دارد که به‌طور قطع هر تصمیم در این راستا باید با کار کارشناسی و نظر استان مرکزی انجام میشود.
لاهیجان‌زاده گفت: تعمیق مشارکت مردمی و حساسیت لایه های مردمی در موضوعات محیط زیست اهمیت زیادی دارد و در این راستا تاکنون ۹۰۰ تشکل زیست‌محیطی در کشور فعال شده است.
معاون امور عمرانی استانداری مرکزی نیز در این نشست گفت: نگرانی زیادی در خصوص تالاب میقان اراک وجود دارد و این مجموعه در ساهای قبل آسیب‌هایی را تجربه کرده است.
« مهدی زندیه‌وکیلی» افزود: افزایش حساسیت زیست محیطی از ضرورت‌های استان مرکزی است که متاسفانه در سال‌های قبل صدور مجوزها با درجه حساسیت مطلوب نبوده و تالاب را آسیب‌پذیر کرده است.
وی بیان کرد: فعالیت شرکت املاح معدنی ایران در چندسال گذشته موجب انباشت حجم زیادی از باطله‌ها شد که با تلاش استان این باطله‌ها در حال برگشت به چاله‌های ایجاد شده است.
معاون عمرانی استانداری مرکزی ادامه داد: زیست‌جانوری تالاب میقان شگفت‌انگیز است و این خود بیانگر اهمیت این زیستگاه بوده و نیاز است که ظرفیت‌های زیست محیطی استان از جمله تالاب کویری میقان به درستی معرفی شود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی نیز در این نشست گفت: تالاب میقان اراک از اکوسیستم‌های ویژه کشور به شمار می‌رود که بی‌توجهی به آن می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری را برای جوامع محلی، ساکنان اراک و زنجیره جانوری و گیاهی آن در پی داشته باشد.
«رضا میرزایی» افزود: حجم آبگیری تالاب میقان اراک با وسعت ۱۲ هزار هکتار، ۱۱۰ میلیون متر مکعب است.
وی بیان کرد: تالاب میقان اراک از گذشته به‌عنوان یکی از کانون‌های اصلی ریزگردها در شهر اراک مطرح بوده اما، در این راستا با همکاری منابع طبیعی و محیط‌زیست اقدام‌های خوبی در کاشت قره‌داغ برای جلوگیری از گرد و غبار صورت گرفته است.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی ادامه داد: بزرگترین معدن سولفات‌سدیم کشور در این تالاب فعالیت دارد اما، نباید این حوزه اقتصادی ظرفیت‌های زیست محیطی تالاب را خدشه‌دار کند.
میرزایی تصریح کرد: تالاب میقان اراک ظرفیت خوبی برای توسعه گردشگری است و یکی از زیستگاه‌های مهم پرنده‌نگری کشور است، حفظ حق‌آبه تالاب به‌ویژه در سال‌های کم بارش مورد توجه بوده و یک‌هزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه پساب فاضلاب شهری با هدف جبران کمبودها وارد این تالاب میشود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی افزود: موضوعات گردشگری و نحوه عملکرد شرکت املاح معدنی ایران و برداشت سولفات سدیم این واحد همواره از دغدغه‌های فعالان زیست محیطی استان بوده است و در سال ۹۷ دایک حفاظتی در تالاب میقان اراک ایجاد شد که اقدام خوبی بود و تکمیل آن امری ضروری است.
وی گفت: برج پرنده‌نگری در این تالاب از سال‌های گذشته ایجاد شده اما، شورای فنی استان مرکزی سال گذشته اعلام کرد این برج استحکام لازم را ندارد و باید بازسازی شود.
مدیرکل حفاطت محیط‌زیست استان مرکزی ادامه داد: برگرداندن باطله‌های ناشی از فعالیت‌های شرکت املاح معدنی ایران به چاله‌های ایجاد شده یکی از مطالبات مهم که در طول سنوات گذشته جمع‌آوری شده بود.
میرزایی بیان کرد: این شرکت سالانه ۷۰۰ هزار تن برداشت معدنی دارد که ۹۰ درصد آن باطله میشود و پس از آزمایش‌های دفتر آب و خاک استان در سال ۹۶، مشخص شد برگرداندن باطله‌ها به چاله‌ها مشکلی ایجاد نمی‌کند و این امر به شرکت املاح تکلیف شده است.
مدیرکل حفاظت مخیط‌زیست استان مرکزی افزود: ۲ و نیم میلیون تن تاکنون باطله‌های این واحد معدنی برگشت داده شده و برنامه‌ریزی لازم برای سایر باطله‌ها صورت گرفته و خط انتقال باطله‌های این واحد از طریق پمپاژ انجام میشود که این امر از تردد خودروهای سنگین جلوگیری می‌کند.
میرزایی اکید کرد: فعالیت شرکت املاح معدنی ایران در زمان کوچ و حضور پرندگان مهاجر ممنوع است چرا که آرامش تالاب را برهم می‌زند.
وی گفت: عضویت در کنوانسیون رامسر با جدیت دنبال میشود و انتظار است تالاب میقان اراک در ۱۳ بهمن‌ماه سال ۹۹ میزبان این کنوانسیون باشد.
تالاب کویری میقان اراک در ۱۵ کیلومتری شمال شرق اراک واقع شده و به عنوان یکی از زیستگاه‌های مهم ۱۴۰ گونه پرنده است.
دریاچه فصلی آن علاوه بر نقش محوری در حوزه تنوع زیستی، اثرات مستقیم در مهار کانون‌های تولید شن، نمک و آلایندگی هوای اراک دارد.
کنگر، خودکا، اردک نوک پهن، فلامینگو، غاز خاکستری، هوبره، تنچه، حواصیل، اردک سبز از جمله پرندگان مهاجر استان مرکزی هستند.
درنای خاکستری از گونه‌های خاص و مهم تحت حمایت بین المللی است که تالاب میقان هر ساله با آغاز فصل سرما میزبان کوچ موقت این گونه ارزشمند است.
استان مرکزی با ۱۲ شهرستان دارای بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر جمعیت است.
