سفر در دو ماه محرم و صفر بویژه دهه آخر ماه صفر به مشهد مقدس و حضور در کنار مضجع شریف علی ابن موسی الرضا (ع) در غمبارترین ایام سال سنتی دیرینه در مازندران است ، بویژه اگر فصل پاییز و فراغت از کشت و کار مزارع باشد ولی همواره این استقبال و علاقه مورد سوء استفاده عده ای قرار می گیردتا کام زایران را تلخ کند.
کمبود اتوبوس و افزایش نرخ کرایه ها خارج از گردونه حمل و نقل جاده ای و تعاونی ها در روزهای منتهی به ۲۸ صفر و شهادت امام رضا(ع) هر ساله به مشکلی مهم برای مسافرانی تبدیل می شود که قصد زیارت بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) را دارند.
تب و تاب این سفر زیارتی اگر چه گرانی و ارزانی نمی شناسد و هر سختی و رنجی را قابل تحمل می کند ، ولی بی توجهی به حل این معضل دیرینه جای گله گذاری برای زایران و مشتاقان زیات بارگاه امام هشتم (ع) باقی می گذارد ، بویژه این که هیچ کس حاضر به پذیرش مشکل ، قبول مسئولیت و حل آن نیست و در نهایت همه دست اندرکاران از مدیران تعاونی ها مسافربری گرفته تا دستگاههای نظارتی با جمله کلیشه ای " توافق دو جانبه مسافر و راننده اتوبوس بوده " و یا " ما شکایتی از این بابت به صورت مستند دریافت نکردیم " خیال خودشان را راحت می کنند.
این مشکل البته برای مناطقی از استان که دارای پایانه مسافربری مستقل و با سابقه نیستند و به پایانه های شهرستان های دیگر وابستگی دارند ، شدیدتر و بی رحمانه تر بروز می کند چون در این مناطق دست هیچ کس به عدالت نمی رسد و عنوان " مسافر توراهی " خیال همه را از راننده اتوبوس گرفته تا متصدیان شرکت های مسافربری و دستگاههای نظارتی راحت می کند و راهی هم البته برای " مسافر توراهی " بلیت به دست یا بی بلیت جهت احقاق حق باقی نمی گذارد.
۴۰۰ هیات مذهبی در مشهد
اگر چه کمبود اتوبوس در یک دوره زمانی کوتاه دو هفته ای که بیشترین علاقه مندان زیارت و عزاداری عازم مشهد مقدس می شوند ، چندان عجیب و پرسش برانگیز نیست ، ولی آنچه مسافران را آزار می دهد هدایتشان به سمتی است که در نهایت به توافق دو طرفه راننده اتوبوس با مسافران اعم از هیات های مذهبی یا خانواده ها می انجامد چون ظاهرا در پایانه مجازی " توافق دوطرف " هیچگاه کمبود اتوبوس وجود ندارد.
بر اساس اعلام معاون عمرانی استاندار مازندران تنها در دهه آخر ماه صفر حدود ۴۰۰ هیات مذهبی با جمعیتی بیش از ۲۵ هزار نفر عازم مشهد شدند. به این تعداد باید هزاران نفر دیگر را اضافه کرد که به صورت خانوادگی ، گروهی یا انفرادی در این ایام به مشهد سفر کردند. این حجم سفر مازندرانی ها برای زیارت امام هشتم (ع) تقریبا در همه سال هایی که محرم و صفر به فصل پاییز و زمستان می افتد امری طبیعی است و اگر بیشتر نشود ، کمتر نمی شود.
افزایش سه برابری نرخ کرایه اتوبوس
تعدادی از مسافرانی که به خاطر کمبود اتوبوس موفق به سفر زیارتی به مشهد نشدند و تعدادی از شهروندانی که با کرایه چند برابری سفر زیارتی خود را انجام دادند به خبرنگار ایرنا گفتند که هنگام مراجعه برای تهیه بلیت تا سه برابر قیمت مصوب هم پیشنهاد تهیه صندلی و رزو جا به آنها صورت گرفت.
یعقویی یکی از شهروندان نکایی در شرق مازندران ، شهری که پایانه مستقل ندارد به خبرنگار ایرنا گفت : مسئول هیاتی هستم که همه ساله به صورت کاروانی به مشهد مقدس در ماه صفر می رویم ولی امسال به خاطر نبود اتوبوس و گرانی کرایه با سختی و مشکل مواجه بودم .
وی توضیح داد : سال گذشته با ۲.۵ میلیون تومان اتوبوس کرایه کردیم و رفتیم و برگشتیم ولی امسال با هماهنگی انجام شده با راننده قیمت ۶ میلیون تومان را اعلام کرد .
یعقوبی گفت : با مراجعه به تعاونی هم با کمبود اتوبوس رو به رو شدیم و رانندگان به صورت خصوصی هم قیمت بالاتری از نرخ مصوب را اعلام کردند. هیچ راننده ای حاضر نشد با قیمت مصوب هر نفر ۴۰ هزار تومان از نکا به مشهد مسافر ببرد و با توجه به اینکه هیات به مشهد اعزام می شود و هر ساله این سفر معنوی را می رویم به دلیل نبود اتوبوس، مجبور به توافق با راننده شدیم.
افزایش کرایه نداشتیم ، توافق با راننده بوده
مهدی عباسی، مسئول دفتر تعاونی ۲ مسافربری نکا هم به خبرنار ایرنا گفت : از خرداد ماه امسال که نرخ جدید کرایه ها اعلام شد تاکنون هیچ افزایش نرخی نداشتیم و اگر افزایش نرخ کرایه ای وجود داشته است؛ در خارج از تعاونی ها و با هماهنگی افراد و راننده بوده است.
وی افزود : به دلیل سفر اربعین مشکل فراهم کردن اتوبوس داشتیم ، ولی پس از اتمام پیاده روی اربعین تا حدود بسیار بالایی مشکل حل شد و اتوبوس ها برگشتند و کار فعالیت در مسیر مشهد عادی شد ، اما چون برخی از مسافران با تعاونی برای سفر به مشهد هماهنگی نمی کنند و با هماهنگی راننده اتوبوس اقدام به جابه جایی مسافر می کنند؛ این مشکلات وجود دارد.
او ادامه داد : واقعیت این است که با تورم فعلی و مشکلات موجود و افزایش قیمت لوازم یدکی و غیره، این مقدار کرایه ها برای راننده به صرفه نیست اما به دلیل اینکه شغلشان است و در شرایط خاص و دربستی جبران می کنند؛ ادامه فعالیت می دهند.
عباسی گفت: کمبود اتوبوس در برخی موارد و در برخی از ایام سال به دلیل استقبال مسافران وجود دارد؛ چون مسافران اقدام به دربستی گرفتن اتوبوس می کنند و رانندگان هم چون شرایط بهتری وجود دارد و راحت اقدام به سوار و پیاده کردن مسافر در یک مکان می کنند و دردسرهای مختلف دیگر را ندارند؛ از دربستی حمایت می کنند و در شرایط خاصی مثل دهه آخر صفر با کمبود اتوبوس مواجه هستیم.
وی افزود : امروزه به دلیل پیشرفت های ایجاد شده و هماهنگی با موبایل هیات های مذهبی که اغلب مسافران به مشهد را در این ایام تشکیل می دهند با راننده قیمت ها و کرایه را هماهنگ می کنند، اما ما به عنوان کارکنان و عوامل شرکت مسافربری موظفیم تا بر اساس نرخ اعلام شده کرایه دریافت کنیم و رانندگان هم دربستی را ترجیح می دهند و اینگونه در شرایط خاص با مشکل ازدحام مسافر و کمبود اتوبوس رو به رو می شویم.
عباسی با اعلام اینکه در این ایام اغلب افراد و هیات مذهبی به صورت گروهی اقدام به هماهنگی با راننده اتوبوس کرده و تعاونی از این هماهنگی های بی اطلاع است و به همین دلیل افزایش نرخ کرایه ها و در برخی از موارد کمبود اتوبوس برای انتقال مسافران مشاهده می شود، گفت : در شرایط عادی برخی از اتوبوس ها با ظرفیت خالی در ایام سال حرکت می کنند و در برخی از این ایام همچون شهادت امام رضا(ع)، اربعین و مناسبت های مذهبی با ازدحام جمعیت مسافران رو به رو می شویم و در بیشتر موارد هم با توجه به عدم هماهنگی افراد با تعاونی مسافربری دچار مشکلات عدیده می‌شویم و اگر هماهنگی برای رفت و آمد با تعاونی ها باشد؛ بسیاری از این مشکلات حل شده است.
حاشیه پر رنگ تر از متن
در حالی که بر اساس گزارش رسمی سازمان تبلیغات اسلامی و استانداری مازندران دستکم ۲۵ هزار نفر در قالب هیات های مذهبی در دهه آخر ماه صفر به مشهد عزیمت کردند و همچنین با فرض این که به همین میزان هم شهروندان مازنی به صورت خانوادگی و انفرادی سفر کرده باشند ، آمار اداره کل راهداری مازندران حاکی از سفر حدود ۱۰ هزار نفر به صورت رسمی با اتوبوس های در اختیار شرکت های تعاونی است.
علی نصیری، معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای مازندران در این باره به خبرنگار یارنا گفت: از ۲۸ مهرماه تاکنون پنجم آبان ۹ هزار و ۶۱۹ مسافر با تعداد ۵۰۲ دستگاه اتوبوس به مشهد مقدس اعزام شدند.
رییس اداره راهداری و حمل و نقل جاده ای شهرستان بهشهر در شرق مازندران هم به عنوان یک کارشناس حوره حمل و نقل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اعلام اینکه تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر کمبود اتوبوس نداشتند ، گفت : ممکن است هیات مذهبی و یا کاروانی به صورت مستقل در دقایق آخر تصمیم به اعزام گرفته باشد که در چنین شرایطی باید مدتی در صف انتظار بماند تا هماهنگی با شهرستان های همجوار و استان های همجوار انجام شود.
جلال کاظمی بیان داشت: ۷۰ درصد اتوبوس های ما در دهه آخر صفر به مشهد اختصاص داده شده است و در حال جابه جایی مسافران است و هیچ افزایش کرایه ای تاکنون نداشته ایم.
این مسئول با اشاره به اینکه کمبود اتوبوس مختص افرادی است که در دقایق آخر اقدام به این سفر به صورت کاروانی کرده اند و از قبل برای رزو بلیت و حرکت کاروان هاو هیات مذهبی با شرکت مسافربری هماهنگی نکردند؛ گفت: مشکلی برای اعزام فرد و افراد نداریم و اگر کاروانی در دقایق آخر به این سفر اقدام کند به دلیل هماهنگی های انجام شده از قبل با اتوبوس ها مشکلاتی وجود دارد و باید در خط انتظار بماند تا هماهنگ شود.
وی افزود: هر اتوبوسی دارای خط سیر است که در این دوره برای اعزام مسافران به مشهد مقدس، دست شرکت ها بازگذاشته شده است و مشکلی در این بخش ندارند.
این کارشناس راهداری و نقل جاده ای در مورد اینکه چرا عده ای شخصا" به تعاونی ها مراجعه نکرده و با راننده هماهنگ می کنند؛ اظهار داشت: مهمترین دلیل این افراد حمل و نقل راحت و سوار و پیاده شدن در یک مکان مشخص و صرف زمان کمتر در حمل و نقل است در صورتی که در بسیاری از موارد هزینه بیشتری پرداخت می شود.
رییس راهداری و حمل و نقل جاده ای بهشهر در شرق مازندران گفت: مهمترین راهکار برای جلوگیری از این مساله و حل مشکل کمبود اتوبوس باید هماهنگی با شرکت مسافربری انجام شود تا شرکت ها با هماهنگی انجام شده با شرکت های مسافربری شهرستان ها و استان های همجوار در اسرع وقت نسبت به تهیه اتوبوس برای اعزام زائران اقدام کنند.
کاظمی افزود: نباید به این مساله و هماهنگی با راننده بدون اطلاع شرکت مسافربری، تکیه شود و افراد باید در هر صورت به تعاونی ها و شرکت های مسافربری مراجعه و اقدام به مسافرت کنند تا ضمن رعایت ایمنی بیشتر در حمل و نقل و کنترل های مختلف در بین راه، از نظر هزینه ای هم به صرفه باشد.
استان مازندارن دارای بیش از ۱۸۰ شرکت حمل و نقل مسافری است که سالانه پنج میلیون مسافر را جا به جا می کنند.
