یکپارچه سازی شالیزارها از مهم ترین راهکارها برای بهبود روند تولید برنج است و عملیاتی شدن این طرح در سالهای اخیر کاهش هزینه ها، افزایش تولید، کاهش مصرف آب و نیز اسان شدن کشت برنج را در پی داشته است.
به گزارش ایرنا، استان مازندران 11 درصد ارزش افزوده اقتصادی تولیدات بخش کشاورزی کشور را در اختیار دارد که حدود 4.5 برابر میانگین کشور و حائز رتبه اول است و ' برنج ' به عنوان گل سرسبد کشاورزی مازندران با تولید بیش از یک میلیون تن برابر با حدود 42درصد مورد نیاز کشور در این استان تامین می شود.
برنج از محدود محصولات کشاورزی است که در هر سه مرحله کاشت، داشت و برداشت با مشقت فراوانی همراه است و کشاورزان برنج کار همواره از مرحله شخم و شیار، خزانه گیری تا برداشت و تبدیل آن به برنج سفید باید شبانه روزی تلاش و مراقبت کنند تا بتوانند محصول قابل قبولی را تولید کنند.
اهمیت کشت شالی به عنوان یک ماده غذایی استراتژیک و نقش آن در امنیت غذایی کشور در مازندران همواره مورد تاکید بوده و بر همین اساس مکانیزه کردن هر چه بیشتر برنجکاری با بکارگیری ماشین های مدرن سبب شد تا دغدغه کشاورزان برخلاف سال های پیش از انقلاب به حداقل ممکن برسد.
هزینه بالای تولید، پایین بودن عملکرد، عدم کنترل و مدیریت آب در مزارع و اتلاف آن، مصرف بی رویه نهاده ها،نداشتن جاده دسترسی به مزارع و عدم بهره وری مطلوب از منابع آب و خاک اجرای طرح تسطیح و نوسازی شالیزارهای مازندران را امری اجتناب ناپذیر کرده بود و به همین دلیل اگرچه این طرح به کندی پیش می رود، اما همواره در دهه های گذشته مورد توجه بوده است.
طرح تسطیح و یکپارچه سازی اراضی شالیزاری به عنوان مهمترین زیرساخت و اثرگذارترین عامل برای دستیابی به خوداتکایی در تولید برنج از دهه 70شمسی مورد توجه قرار گرفته و امروز حدود 30 درصد از 220 هزار هکتار شالیزارهای استان مازندران مجهز به این طرح شدند.
دولت 85 درصد هزینه اجرای طرح تسطیح و یکپارچه سازی اراضی شالیزاری را پرداخت می کند و فقط 15 درصد آن را کشاورز با شرایط خاص متحمل می شود.
ذکر این نکته مهم است اگر یک کشاورز حتی کمترین زمین را در منطقه اجرای طرح تسطیح داشته باشد ولی مخالف اجرای آن باشد، به دلیل خلا قانونی تا زمانی که کشاورز راضی نشود، نمی توان طرح را اجرا کرد و مسئولان یکی از دلایل کندی اجرای پروژه را همین عامل عنوان می کنند.
به گفته کارشناسان، افزایش تولید در واحد سطح ،کاهش هزینه، حفظ کاربری اراضی کشاورزی، صرفه جویی 25 درصدی در مصرف آب، کاهش سختی کار، اجرای عملیات مکانیزاسیون ،افت 20 درصدی ضایعات محصولات و از همه مهم تر کشت مجدد برنج از مزیت های اجرای طرح تجهیز و نوسازی شالیزارها است.
طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری شمال کشور از سال 70 آغاز شد و تاکنون 60 هزار هکتار در مازندران اجرایی شده است.
هر چند طرح تسطیح یکپارچه سازی زمین های شالیزاری به دلایل مختلف تا حدودی به کندی پیش می رود اما مسئولان با پرداخت تسهیلات در خرید ادوات و تجهیزات کشاورزی، علاوه بر اینکه امروز تا 95درصد شخم و شیارها با تراکتور انجام می شود ، 30درصد نشاء کاری و 90 درصد برداشت نیز به صورت مکانیزه انجام می شود.
بر پایه آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران طی سال های 92 تاکنون بیش از هشت هزار و 852دستگاه انواع ماشین آلات شامل تراکتور، انواع نشاکار و کمباین های مخصوص برداشت برنج به ناوگان کشاورزی استان اضافه شده است.
کارشناسان معتقدند به دلیل کوچک و خرد بودن زمین های شالیزاری به کارگیری ماشین آلات پیشرفته سخت و تا حدودی غیر قابل اجراست و به همین دلیل اجرای طرح تسطیح و یکپارچه سازی زمین های شالیزاری همواره باید مورد توجه باشد.
سرانه زمین های شالیزاری در مازندران هفت هزار متر مربع است و بیش از 350 هزار برنجکار در 220 هزارهکتار زمین به عنوان بهره بردار امر معاش می کنند.
انجام عملیات تسطیح و یکپارچه سازی زمین های شالیزاری شمال در 2 برنامه پنجم و ششم توسعه کشور مورد توجه جدی تر قرار گرفته است بطوریکه بر اساس برنامه ششم توسعه،یکصد هزار هکتار از اراضی شالیزاری استان های مازندران و گیلان یکپارچه سازی ، تجهیز و نوسازی می شود و شورای اقتصاد نیز برای اجرای این طرح هشت هزار و 500 میلیارد ریال اعتبار پیش بینی کرده است.
سهم سالانه هر یک از 2 استان شمالی مازندران و گیلان طی سال های برنامه ششم توسعه در تسطیح ونوسازی اراضی شالیزاری 10 هزار هکتار است.
همزمان با اجرای طرح تسطیح و یکپارچه سازی شالیزاری، آبگرفتگی اراضی کشاورزی پایین دست از دغدغه های کشاورزان و مسئولان استان نیز مورد توجه قرار گرفت و زهکشی235هزار هکتار از اراضی زراعی استان به عنوان مهمترین طرح های زیر ساختی در سند توسعه کشاورزی مازندران شروع شده است.
از سوی دیگر توجه به ارقام کم آب بر و سد سازی برای مهار آب های سطحی و لایروبی رودخانه ها و آببندان ها نیز به عنوان دیگر طرح های مهم زیر ساختی برای برنج کاری در مازندران است بطوریکه در هر یک از این بخش ها شاهد پیشرفت هایی هستیم.
در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی هشت سد کوچک و بزرگ در مازندران مانند سد شهید رجایی در ساری و البرز درسوادکوه احداث و مشکل آب زراعی بخشی از زمین های استان رفع شد.
ساخت سد بر روی رودخانه پر آب هراز در آمل با گرفتن خط اعتباری ویژه در حال ساخت است که با بهره برداری از این سد ،مهار آب سطحی پشت سدهای استان از 10 درصد فعلی به 30 درصد افزایش می یابد.
مازندران یکی از مناطق پر آب ایران به شمار می آید، اما به دلیل این که از آب های سطحی این استان استفاده مطلوبی نمی شود و حجم وسیعی از این منابع آبی بدون بهره برداری مفید به دریای خزر می ریزد، در مواقعی از سال کشاورزان این منطقه با مشکل کم آبی مواجه می شوند.
بر اساس آمارهای رسمی، توان بالقوه آب مازندران در حد 6 میلیارد و 600میلیون مترمکعب است که از این مقدار چهار میلیارد و 900میلیون مترمکعب آب های سطحی و بقیه آب های زیرزمینی است .
به طور میانگین سالانه حدود یک میلیارد و 550میلیون مترمکعب آب در بخش آب های سطحی و یک میلیارد و 350میلیون مترمکعب در بخش آب زیرزمینی بهره برداری می شود و بقیه آب سطحی طی سال به صورت هرز به دریا می ریزد.
**توجه جدی به آببندان های شمال
بر اساس آمار رسمی ، مساحت کل آب بندان های استان های گلستان ، مازندران و گیلان حدود 33 هزار هکتار است که آب آبیاری حدود 150 هزار هکتار اراضی شالیزاری را تأمین می کند.
استان مازندران حدود 800 قطعه آببندان دارد ولایروبی آببندان ها و بازگرداندن آنها به زنجیره تولید یکی از محوری ترین برنامه های دولت است.
بر اساس برنامه دولت، کار لایروبی این ذخیرگاههای آبی کشاورزی شمال به همراه سردهنه های زراعی با بهره گیری از فناوری های جدید و تامین اعتبار در حال اجرا است.
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور مستقر در آمل با اشاره به طرح تجهیز و نوسازی زمین های شالیزاری در استان گفت: تامین اعتبار و همکاری بیشتر شالیکاران می تواند عملیات تسطیح و یکپارچه سازی شالیزارهای مازندران را دو چندان کند چراکه اگر این طرح به صورت کامل اجرا شود، علاوه بر افزایش تولید و مکانیزه شدن تمامی فرایند تولید به طور یقین مصرف آب تا نصف یعنی از 2میلیارد متر مکعب به یک میلیارد متر مکعب کاهش می یابد.
**معرفی 53 رقم برنج
بررسی ها نشان می دهد که اگرچه ایستگاه تحقیقات برنج مازندران از سال 1342 در آمل ایجاد شده اما از سال 1373 با انجام تحقیقات ، در معرفی انواع ارقام برنج، مقابله با آفات و بیماری ها ،کاهش مصرف سموم کشاورزی و کاهش محسوس ضایعات برنج و مکانیزاسیون شالیکاری تلاش فراوانی صورت گرفته است.
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور مستقر در آمل با بیان اینکه در سه دهه اخیر تاکنون 53رقم در موسسه تحقیقات برنج کشور معرفی شد که 25رقم آن در شعبه آمل توسط کارشناسان تولید شده است.
عبدالرحمان عرفانی به خالص سازی رقم برنج طارم محلی به عنوان مهمترین و غالب کشت برنجکاری شمال اشاره کرد و گفت: امروز طارم صدری و محلی مازندران زبانزد است.
عرفانی مهمترین دستاوردهای سال های اخیر این موسسه را تولید سالانه 40 تا 50 تن بذر مادری شالی برنج در استان عنوان کرد و گفت: اگرچه هنوز به نسبت نیاز استان فاصله زیادی داریم اما این دستاورد بسیار مهمی برای افزایش تولید در شالیکاری است.
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور با اعلام این که راهبرد وزارت جهادکشاورزی برای خوداتکایی کشور به محصول برنج داخلی بر محور بالا بردن بهره وری مصرف آب و افزایش بازده تولید در سطح استوار است، گفت: همسو با این رویکرد موسسه تحقیقات در صدد معرفی ارقام کیفی پرمحصول متناسب با شرائط جدید اقلیمی شمال کشور است.
وی اضافه کرد: در یک دهه اخیر چندین رقم پرمحصول کیفی در موسسه تحقیقات برنج کشور به کشاورزان معرفی شد، اما به دلیل واردات بی رویه، نبود خرید تضمینی با قیمت مناسب و عدم پرداخت بموقع مطالبات شالیکاران سطح کشت ارقام پرمحصول تا سال 92 تا 90 درصد کاهش یافت.
وی به وجود ارقام' شیرودی ' ، ' فجر ' و ' ندا ' به عوان رقم های کیفی پر محصول برنج اشاره کرد و بیان داشت: در سال زراعی آینده رقم ' تیسا ' به عنوان یک رقم کیفی پرمحصول برای کشت رونمایی می شود.
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور توضیح داد: این رقم مقاوم به آفات ، کم آب بر ، دارای عملکرد هشت تا 9 تن شلتوک در هکتار، پا کوتاه و مقاوم در مقابل ورس شدن ( خوابیدگی ) است.
**کاهش مصرف سموم کشاورزی
مدیر موسسه تحقیقات برنج مازندران با معرفی ارقام مختلف مصرف سموم کشاورزی از 16تا 12هزار تن تا دهه هفتاد امروز به حدود سه هزارو 500تن کاهش یافته است، گفت:از 24 تا 26 هزار تن مصرف کل سموم در ایران،حدود سه هزارو 500 تن در سال در مازندران مصرف می شود که از این مقدار، یک هزار و 500 تا 2 هزار تن سم گرانول دیازینون برای مقابله با کرم ساقه خوار برنج است که ماده موثره آن فقط 5 تا 10 درصد است.
وی از دیازینون به عنوان مهمترین سم در مقابله شیمیایی علیه کرم ساقه خوار که اصلی ترین آفت برنجکاری محسوب می شود، نام برد و ادامه داد: در یک دهه اخیر با انجام فعالیت های پیشگیری از جمله شخم زمستانه و از بین بردن علف هرز حاشیه مزارع و همچنین مبارزه بیولوژیک با استفاده از زنبور تریکو گراما ، مصرف این سموم به صورت محسوس کاهش یافته است.
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور یکی از دستاوردهای مهم این موسسه در برنجکاری در سال های اخیر را آبیاری تناوبی در کشت برنج عنوان کرد و گفت: بر اساس بررسی های صورت گرفته ، میزان آب مصرفی اراضی شالیزاری به ازای هر هکتار به طور میانگین هشت تا 10 هزار مترمکعب است که با اعمال مدیریت و کارهای فنی و مهندسی مانند آبیاری تناوبی و پلاستیک کشی بر روی کرت ها تا 30 درصد می توان از میزان آب مصرفی کم کرد.
عرفانی توضیح داد: از آنجاییکه تامین آب 36 درصد از اراضی شالیزاری استان مازندران از طریق چاه، 15 درصد از طریق آببندان ها، 31 درصد از طریق سد و کانال و مابقی به صورت تلفیقی از منابع موجود صورت می گیرد ، مدیریت آبیاری تناوبی بر منابع آب کشاورزی استان قابل اجرا است.
**کاهش 20 تا 25درصدی ضایعات در تبدیل شالی به برنج سفید
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور با بیان اینکه تا یک دهه پیش به دلیل فرسوده بودن واحد های شالیکوبی های مازندران تا 35درصد شالی در تبدیل به برنج سفید به صورت ضایعات از بین می رفته است، گفت: امروز با مدرن شدن حدود 350واحد از 950 واحد شالیکوبی فعال استان ضایعات در تبدیل شالی به برنج سفید در واحد های پیشرفته به زیر پنج درصد کاهش یافت.
عرفانی توضیح داد: بر اساس برنامه وزارت جهاد کشاورزی تا پنج سال آینده 300واحد دیگر شالیکوبی های این استان باید مدرن شود.
**مکانیزه شدن برنجکاری در مازندران
رئیس اداره فناوری های مکانیزه جهاد کشاورزی مازندران فرایند مکانیزه شدن برنجکاری در استان را در سال های اخیر مطلوب ارزیابی کرد و گفت: در حال حاضر 20 هزار دستگاه تراکتور در استان جود دارد که چهار هزار دستگاه آن مخصوص شخم وشیار و آب تخت کردن شالیزار است.
پرویز موسی نژاد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: تراکتورهای با قدرت 25 قوه تا کمتر از 50 قوه اسب برای شخم و شیار و آب تخت کردن شالیزارهای استان مناسب هستند .
وی با اعلام این که دولت برای خرید تراکتور تا 80 درصد قیمت آن تسهیلات پرداخت می کند، گفت که به همین خاطر هر سال بر تعداد تراکتورهای مخصوص شالیزاری درمازندران اضافه می شود.
رئیس اداره فناوری های مکانیزه جهاد کشاورزی مازندران با تاکید بر این که شالیکاری در مازندران زنجیره ای شده است و به کارگیری تراکتورهای مخصوص شالیزاری برای کشاورزان یک الزام است، توضیح داد: برای نشاء مکانیزه، زمین های شالیزاری باید از حالت باتلاقی خارج شوند و به همین دلیل شالیکاران خود به خود به سمت استفاده از تراکتورهای سبک وزن می روند.
وی ادامه داد: درحال حاضر حدود 30 درصد نشا کاری در مازندران مکانیزه و با دستگاه انجام می شود که نشان دهنده این است که بوته آن از بانک نشاء تامین می شود.
وی با بیان اینکه از سال 92 تاکنون بیش از چهار هزارو 500دستگاه کمباین مخصوص برداشت شالی وارد مازندران شده است، گفت: اکنون حدود 95درصد برداشت ها به صورت مکانیزه انجام می شود.
وی 70 درصد هزینه تولید برنج را پرداخت دستمزد کارگران در نشاءکاری و درو دانست و گفت: امروز این هزینه ها با مکانیزه شدن از دوش شالیکاران برداشته شده و کاهش یافته است.
6990/1899
انتهای پیام به گزارش ایرنا، استان مازندران 11 درصد ارزش افزوده اقتصادی تولیدات بخش کشاورزی کشور را در اختیار دارد که حدود 4.5 برابر میانگین کشور و حائز رتبه اول است و ' برنج ' به عنوان گل سرسبد کشاورزی مازندران با تولید بیش از یک میلیون تن برابر با حدود 42درصد مورد نیاز کشور در این استان تامین می شود.
برنج از محدود محصولات کشاورزی است که در هر سه مرحله کاشت، داشت و برداشت با مشقت فراوانی همراه است و کشاورزان برنج کار همواره از مرحله شخم و شیار، خزانه گیری تا برداشت و تبدیل آن به برنج سفید باید شبانه روزی تلاش و مراقبت کنند تا بتوانند محصول قابل قبولی را تولید کنند.
اهمیت کشت شالی به عنوان یک ماده غذایی استراتژیک و نقش آن در امنیت غذایی کشور در مازندران همواره مورد تاکید بوده و بر همین اساس مکانیزه کردن هر چه بیشتر برنجکاری با بکارگیری ماشین های مدرن سبب شد تا دغدغه کشاورزان برخلاف سال های پیش از انقلاب به حداقل ممکن برسد.
هزینه بالای تولید، پایین بودن عملکرد، عدم کنترل و مدیریت آب در مزارع و اتلاف آن، مصرف بی رویه نهاده ها،نداشتن جاده دسترسی به مزارع و عدم بهره وری مطلوب از منابع آب و خاک اجرای طرح تسطیح و نوسازی شالیزارهای مازندران را امری اجتناب ناپذیر کرده بود و به همین دلیل اگرچه این طرح به کندی پیش می رود، اما همواره در دهه های گذشته مورد توجه بوده است.
طرح تسطیح و یکپارچه سازی اراضی شالیزاری به عنوان مهمترین زیرساخت و اثرگذارترین عامل برای دستیابی به خوداتکایی در تولید برنج از دهه 70شمسی مورد توجه قرار گرفته و امروز حدود 30 درصد از 220 هزار هکتار شالیزارهای استان مازندران مجهز به این طرح شدند.
دولت 85 درصد هزینه اجرای طرح تسطیح و یکپارچه سازی اراضی شالیزاری را پرداخت می کند و فقط 15 درصد آن را کشاورز با شرایط خاص متحمل می شود.
ذکر این نکته مهم است اگر یک کشاورز حتی کمترین زمین را در منطقه اجرای طرح تسطیح داشته باشد ولی مخالف اجرای آن باشد، به دلیل خلا قانونی تا زمانی که کشاورز راضی نشود، نمی توان طرح را اجرا کرد و مسئولان یکی از دلایل کندی اجرای پروژه را همین عامل عنوان می کنند.
به گفته کارشناسان، افزایش تولید در واحد سطح ،کاهش هزینه، حفظ کاربری اراضی کشاورزی، صرفه جویی 25 درصدی در مصرف آب، کاهش سختی کار، اجرای عملیات مکانیزاسیون ،افت 20 درصدی ضایعات محصولات و از همه مهم تر کشت مجدد برنج از مزیت های اجرای طرح تجهیز و نوسازی شالیزارها است.
طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری شمال کشور از سال 70 آغاز شد و تاکنون 60 هزار هکتار در مازندران اجرایی شده است.
هر چند طرح تسطیح یکپارچه سازی زمین های شالیزاری به دلایل مختلف تا حدودی به کندی پیش می رود اما مسئولان با پرداخت تسهیلات در خرید ادوات و تجهیزات کشاورزی، علاوه بر اینکه امروز تا 95درصد شخم و شیارها با تراکتور انجام می شود ، 30درصد نشاء کاری و 90 درصد برداشت نیز به صورت مکانیزه انجام می شود.
بر پایه آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران طی سال های 92 تاکنون بیش از هشت هزار و 852دستگاه انواع ماشین آلات شامل تراکتور، انواع نشاکار و کمباین های مخصوص برداشت برنج به ناوگان کشاورزی استان اضافه شده است.
کارشناسان معتقدند به دلیل کوچک و خرد بودن زمین های شالیزاری به کارگیری ماشین آلات پیشرفته سخت و تا حدودی غیر قابل اجراست و به همین دلیل اجرای طرح تسطیح و یکپارچه سازی زمین های شالیزاری همواره باید مورد توجه باشد.
سرانه زمین های شالیزاری در مازندران هفت هزار متر مربع است و بیش از 350 هزار برنجکار در 220 هزارهکتار زمین به عنوان بهره بردار امر معاش می کنند.
انجام عملیات تسطیح و یکپارچه سازی زمین های شالیزاری شمال در 2 برنامه پنجم و ششم توسعه کشور مورد توجه جدی تر قرار گرفته است بطوریکه بر اساس برنامه ششم توسعه،یکصد هزار هکتار از اراضی شالیزاری استان های مازندران و گیلان یکپارچه سازی ، تجهیز و نوسازی می شود و شورای اقتصاد نیز برای اجرای این طرح هشت هزار و 500 میلیارد ریال اعتبار پیش بینی کرده است.
سهم سالانه هر یک از 2 استان شمالی مازندران و گیلان طی سال های برنامه ششم توسعه در تسطیح ونوسازی اراضی شالیزاری 10 هزار هکتار است.
همزمان با اجرای طرح تسطیح و یکپارچه سازی شالیزاری، آبگرفتگی اراضی کشاورزی پایین دست از دغدغه های کشاورزان و مسئولان استان نیز مورد توجه قرار گرفت و زهکشی235هزار هکتار از اراضی زراعی استان به عنوان مهمترین طرح های زیر ساختی در سند توسعه کشاورزی مازندران شروع شده است.
از سوی دیگر توجه به ارقام کم آب بر و سد سازی برای مهار آب های سطحی و لایروبی رودخانه ها و آببندان ها نیز به عنوان دیگر طرح های مهم زیر ساختی برای برنج کاری در مازندران است بطوریکه در هر یک از این بخش ها شاهد پیشرفت هایی هستیم.
در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی هشت سد کوچک و بزرگ در مازندران مانند سد شهید رجایی در ساری و البرز درسوادکوه احداث و مشکل آب زراعی بخشی از زمین های استان رفع شد.
ساخت سد بر روی رودخانه پر آب هراز در آمل با گرفتن خط اعتباری ویژه در حال ساخت است که با بهره برداری از این سد ،مهار آب سطحی پشت سدهای استان از 10 درصد فعلی به 30 درصد افزایش می یابد.
مازندران یکی از مناطق پر آب ایران به شمار می آید، اما به دلیل این که از آب های سطحی این استان استفاده مطلوبی نمی شود و حجم وسیعی از این منابع آبی بدون بهره برداری مفید به دریای خزر می ریزد، در مواقعی از سال کشاورزان این منطقه با مشکل کم آبی مواجه می شوند.
بر اساس آمارهای رسمی، توان بالقوه آب مازندران در حد 6 میلیارد و 600میلیون مترمکعب است که از این مقدار چهار میلیارد و 900میلیون مترمکعب آب های سطحی و بقیه آب های زیرزمینی است .
به طور میانگین سالانه حدود یک میلیارد و 550میلیون مترمکعب آب در بخش آب های سطحی و یک میلیارد و 350میلیون مترمکعب در بخش آب زیرزمینی بهره برداری می شود و بقیه آب سطحی طی سال به صورت هرز به دریا می ریزد.
**توجه جدی به آببندان های شمال
بر اساس آمار رسمی ، مساحت کل آب بندان های استان های گلستان ، مازندران و گیلان حدود 33 هزار هکتار است که آب آبیاری حدود 150 هزار هکتار اراضی شالیزاری را تأمین می کند.
استان مازندران حدود 800 قطعه آببندان دارد ولایروبی آببندان ها و بازگرداندن آنها به زنجیره تولید یکی از محوری ترین برنامه های دولت است.
بر اساس برنامه دولت، کار لایروبی این ذخیرگاههای آبی کشاورزی شمال به همراه سردهنه های زراعی با بهره گیری از فناوری های جدید و تامین اعتبار در حال اجرا است.
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور مستقر در آمل با اشاره به طرح تجهیز و نوسازی زمین های شالیزاری در استان گفت: تامین اعتبار و همکاری بیشتر شالیکاران می تواند عملیات تسطیح و یکپارچه سازی شالیزارهای مازندران را دو چندان کند چراکه اگر این طرح به صورت کامل اجرا شود، علاوه بر افزایش تولید و مکانیزه شدن تمامی فرایند تولید به طور یقین مصرف آب تا نصف یعنی از 2میلیارد متر مکعب به یک میلیارد متر مکعب کاهش می یابد.
**معرفی 53 رقم برنج
بررسی ها نشان می دهد که اگرچه ایستگاه تحقیقات برنج مازندران از سال 1342 در آمل ایجاد شده اما از سال 1373 با انجام تحقیقات ، در معرفی انواع ارقام برنج، مقابله با آفات و بیماری ها ،کاهش مصرف سموم کشاورزی و کاهش محسوس ضایعات برنج و مکانیزاسیون شالیکاری تلاش فراوانی صورت گرفته است.
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور مستقر در آمل با بیان اینکه در سه دهه اخیر تاکنون 53رقم در موسسه تحقیقات برنج کشور معرفی شد که 25رقم آن در شعبه آمل توسط کارشناسان تولید شده است.
عبدالرحمان عرفانی به خالص سازی رقم برنج طارم محلی به عنوان مهمترین و غالب کشت برنجکاری شمال اشاره کرد و گفت: امروز طارم صدری و محلی مازندران زبانزد است.
عرفانی مهمترین دستاوردهای سال های اخیر این موسسه را تولید سالانه 40 تا 50 تن بذر مادری شالی برنج در استان عنوان کرد و گفت: اگرچه هنوز به نسبت نیاز استان فاصله زیادی داریم اما این دستاورد بسیار مهمی برای افزایش تولید در شالیکاری است.
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور با اعلام این که راهبرد وزارت جهادکشاورزی برای خوداتکایی کشور به محصول برنج داخلی بر محور بالا بردن بهره وری مصرف آب و افزایش بازده تولید در سطح استوار است، گفت: همسو با این رویکرد موسسه تحقیقات در صدد معرفی ارقام کیفی پرمحصول متناسب با شرائط جدید اقلیمی شمال کشور است.
وی اضافه کرد: در یک دهه اخیر چندین رقم پرمحصول کیفی در موسسه تحقیقات برنج کشور به کشاورزان معرفی شد، اما به دلیل واردات بی رویه، نبود خرید تضمینی با قیمت مناسب و عدم پرداخت بموقع مطالبات شالیکاران سطح کشت ارقام پرمحصول تا سال 92 تا 90 درصد کاهش یافت.
وی به وجود ارقام' شیرودی ' ، ' فجر ' و ' ندا ' به عوان رقم های کیفی پر محصول برنج اشاره کرد و بیان داشت: در سال زراعی آینده رقم ' تیسا ' به عنوان یک رقم کیفی پرمحصول برای کشت رونمایی می شود.
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور توضیح داد: این رقم مقاوم به آفات ، کم آب بر ، دارای عملکرد هشت تا 9 تن شلتوک در هکتار، پا کوتاه و مقاوم در مقابل ورس شدن ( خوابیدگی ) است.
**کاهش مصرف سموم کشاورزی
مدیر موسسه تحقیقات برنج مازندران با معرفی ارقام مختلف مصرف سموم کشاورزی از 16تا 12هزار تن تا دهه هفتاد امروز به حدود سه هزارو 500تن کاهش یافته است، گفت:از 24 تا 26 هزار تن مصرف کل سموم در ایران،حدود سه هزارو 500 تن در سال در مازندران مصرف می شود که از این مقدار، یک هزار و 500 تا 2 هزار تن سم گرانول دیازینون برای مقابله با کرم ساقه خوار برنج است که ماده موثره آن فقط 5 تا 10 درصد است.
وی از دیازینون به عنوان مهمترین سم در مقابله شیمیایی علیه کرم ساقه خوار که اصلی ترین آفت برنجکاری محسوب می شود، نام برد و ادامه داد: در یک دهه اخیر با انجام فعالیت های پیشگیری از جمله شخم زمستانه و از بین بردن علف هرز حاشیه مزارع و همچنین مبارزه بیولوژیک با استفاده از زنبور تریکو گراما ، مصرف این سموم به صورت محسوس کاهش یافته است.
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور یکی از دستاوردهای مهم این موسسه در برنجکاری در سال های اخیر را آبیاری تناوبی در کشت برنج عنوان کرد و گفت: بر اساس بررسی های صورت گرفته ، میزان آب مصرفی اراضی شالیزاری به ازای هر هکتار به طور میانگین هشت تا 10 هزار مترمکعب است که با اعمال مدیریت و کارهای فنی و مهندسی مانند آبیاری تناوبی و پلاستیک کشی بر روی کرت ها تا 30 درصد می توان از میزان آب مصرفی کم کرد.
عرفانی توضیح داد: از آنجاییکه تامین آب 36 درصد از اراضی شالیزاری استان مازندران از طریق چاه، 15 درصد از طریق آببندان ها، 31 درصد از طریق سد و کانال و مابقی به صورت تلفیقی از منابع موجود صورت می گیرد ، مدیریت آبیاری تناوبی بر منابع آب کشاورزی استان قابل اجرا است.
**کاهش 20 تا 25درصدی ضایعات در تبدیل شالی به برنج سفید
معاون موسسه تحقیقات برنج کشور با بیان اینکه تا یک دهه پیش به دلیل فرسوده بودن واحد های شالیکوبی های مازندران تا 35درصد شالی در تبدیل به برنج سفید به صورت ضایعات از بین می رفته است، گفت: امروز با مدرن شدن حدود 350واحد از 950 واحد شالیکوبی فعال استان ضایعات در تبدیل شالی به برنج سفید در واحد های پیشرفته به زیر پنج درصد کاهش یافت.
عرفانی توضیح داد: بر اساس برنامه وزارت جهاد کشاورزی تا پنج سال آینده 300واحد دیگر شالیکوبی های این استان باید مدرن شود.
**مکانیزه شدن برنجکاری در مازندران
رئیس اداره فناوری های مکانیزه جهاد کشاورزی مازندران فرایند مکانیزه شدن برنجکاری در استان را در سال های اخیر مطلوب ارزیابی کرد و گفت: در حال حاضر 20 هزار دستگاه تراکتور در استان جود دارد که چهار هزار دستگاه آن مخصوص شخم وشیار و آب تخت کردن شالیزار است.
پرویز موسی نژاد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: تراکتورهای با قدرت 25 قوه تا کمتر از 50 قوه اسب برای شخم و شیار و آب تخت کردن شالیزارهای استان مناسب هستند .
وی با اعلام این که دولت برای خرید تراکتور تا 80 درصد قیمت آن تسهیلات پرداخت می کند، گفت که به همین خاطر هر سال بر تعداد تراکتورهای مخصوص شالیزاری درمازندران اضافه می شود.
رئیس اداره فناوری های مکانیزه جهاد کشاورزی مازندران با تاکید بر این که شالیکاری در مازندران زنجیره ای شده است و به کارگیری تراکتورهای مخصوص شالیزاری برای کشاورزان یک الزام است، توضیح داد: برای نشاء مکانیزه، زمین های شالیزاری باید از حالت باتلاقی خارج شوند و به همین دلیل شالیکاران خود به خود به سمت استفاده از تراکتورهای سبک وزن می روند.
وی ادامه داد: درحال حاضر حدود 30 درصد نشا کاری در مازندران مکانیزه و با دستگاه انجام می شود که نشان دهنده این است که بوته آن از بانک نشاء تامین می شود.
وی با بیان اینکه از سال 92 تاکنون بیش از چهار هزارو 500دستگاه کمباین مخصوص برداشت شالی وارد مازندران شده است، گفت: اکنون حدود 95درصد برداشت ها به صورت مکانیزه انجام می شود.
وی 70 درصد هزینه تولید برنج را پرداخت دستمزد کارگران در نشاءکاری و درو دانست و گفت: امروز این هزینه ها با مکانیزه شدن از دوش شالیکاران برداشته شده و کاهش یافته است.
6990/1899
کپی شد
