به گزارش ایرنا، 'ظحی و طاها' خواهر و برادر 7 و 10 ساله اهل بندپی بابل بودند که در سال 95 بدلیل وجود شپش در سر مورد درمان خودسرانه از سوی خانواده با سموم کشاورزی قرار گرفته و این مساله مرگ ظحی را در پی داشت و طاها نیز بعد از چند روز در کما از مرگ نجات یافت.
با وجود انتشار مطالب مختلف در زمینه جلوگیری از درمان خودسرانه و وجود حوادثی اینگونه ولی شنیده می شود برخی از خانواده ها هنوز بدلیل ناآگاهی، از روش هایی برای درمان شپش سر استفاده می کنند که به گفته کارشناسان سلامت چندان خوشایند نیست و این روش ها می تواند حوادث جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.
استفاده از سموم کشاورزی، آغشته کردن مو به مدت طولانی با سرکه، استفاده از شامپوهای مختلف بدون تجویز پزشک و یا مراکز بهداشتی و غیر آن از جمله مواردی است که برخی از خانواده ها برای از بین بردن شپش سر استفاده می کنند.
کارشناسان بهداشتی معتقدند که اگر خانواده ها به طور دقیق روش هایی با تجویز پزشک و مراکز بهداشتی درمانی برای از بین بردن شپش سر بکار گیرند راه حل نابودی این انگل بسیار ساده و زودهنگام خواهد بود و هر اندازه از روش های غیر اصولی بهره گیرند درمان طولانی مدت و خطر آن جدی تر خواهد بود.
**شپش چگونه حشره ای است؟
شپش سر به عنوان یک انگلی که تنها مختص انسان است بدون بال، خونخوار، دارای دو شاخک و سه جفت پای کوتاه قادر به پریدن و جهیدن نیست و حرکتی لغزشی دارد.
طول عمر متوسط این انگل یک ماه می باشد و رنگ آن بین خاکستری تا قرمز متغیر است.
اگر چه به طور معمول شپش در جوامع فقیر و متراکم شایعتر است ولی در شرایط همه گیر کلیه طبقات اجتماعی در شهر و روستا در معرض خطر آلودگی قرار دارند.
رحمان باباپور کارشناس ارشد حشره شناسی پزشکی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بابل به خبرنگار ایرنا گفت: شپش سر بیشتر در کودکان به خصوص دختر بچه ها شایعتر است اما در زنان و پسر بچه ها نیز دیده می شود.
وی ادامه داد: این نوع انگل با وضعیت بهداشتی فرد ارتباط دارد اما نمی توان ابتلا به شپش سر را مختص افراد فقیر و با وضعیت بهداشتی نامناسب دانست چرا که کودکان مرفه نیز به این حشره گرفتار می شوند.
باباپور گفت: اندازه شپش سر حدود سه میلی متر بوده ( کوچک تر از مورچه های خیلی کوچک) و تخم آن نیز حدود یک میلی متر می باشد.
وی بیان کرد: شپش سر از خون و لایه های سطحی پوست تغذیه می کند و محل شایعه این انگل در موهای پشت سر و بالای گوش می باشد و گاهی تعداد تخم های آن به حدی زیادی است که مانند سفیدی مو بروز می کند.
باباپور گفت: اولین علامت وجود شپش در سر زمانی ظاهر می شود که شپش شروع به حرکت می کند و به طور معمول از حاشیه دو طرف سر شروع می شود و به طرف مرکز سر گسترش می یابد که در این هنگام فرد مبتلا احساس خارش در سر می کند و به تدریج اگر کنترل نشود خارش سر افزایش می یابد.
وی افزود: این انگل در موهای کوتاه عمر کمتر دارد و در موهای بلند و کثیف عمر بیشتری خواهد داشت.
***چگونه به شپش سر مبتلا می شویم؟
شپش سر از طریق فرد مبتلا با تماس مستقیم و در ازدحام جمعیت از سری به سر دیگر و یا از راه تماس با وسایل فرد مبتلا مانند بالشت، پتو، ملحفه، برس، شانه و دیگر وسایل شخصی منتقل می شود، بنابراین استفاده از وسایل شخصی دیگر در انتقال شپش سر بسیار اثر گذار است.
کارشناس ارشد حشره شناسی پزشکی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت: بهترین دمایی که شپش در آن رشد می کند 37 درجه و نیم است و اگر این انگل در فضایی قرار بگیرد که در دمایی بالاتر از آن و یا پایین تر از آن باشد محل را ترک می کند و به طور نمونه اگر یک انسانی دچار شپش سر باشد و دارای تب 40 درجه باشد شپش از سر آن خارج می شود و یا اگر یک انسانی دچار شپش سر باشد و فوت کند به علت اینکه بدن فرد سرد می شود شپش از سرش دور می شود.
باباپور بیان کرد: بیشترین مبتلایان به شپش سر بخصوص در دختربچه هایی که موهای بلندتری دارند، از شش تا 10 سالگی است.
وی اظهار داشت: در سال گذشته در شهرستان بابل چهار هزار و 142 نفر مبتلا به شپش سر شدند که از این تعداد 41 درصد در سنین شش تا 10 سال بودند.
***راههای پیشگیری از شپش سر
این کارشناس ارشد حشره شناسی بیان کرد: برهمگان اثبات شده است که پیشگیری به مراتب راحت تر از درمان است و اگر خانواده ها در هفته حداقل دو یا سه بار استحمام کنند به هیچ عنوان به این انگل مبتلا نخواهند شد .
باباپور اظهار داشت: خانواده ها باید به خصوص برای دانش آموزان بعد از استفاده از شامپوی نرم کننده از برس های مخصوص دندانه ریز برای شانه کردن سر استفاده کنند و بعد از حمام با سشوار موها را خشک کنند.
وی ادامه داد: باید برای تمام خانواده ها فرهنگ سازی شود که حتی در منزل شخصی خودشان از برس شانه، حوله حمام، روسری، شال، مقنعه و چادر و کلاه دیگران استفاده نکنند.
وی بیان کرد: عدم استفاده از وسایل آرایش عمومی در آرایشگاهها، دفع به موقع موها در آرایشگاه ها، نظافت مرتب اتاق ها و تخت خواب ها، درمان به موقع افراد آلوده جهت پیشگیری از آلوده شدن سایر افراد و همچنین معاینه مرتب موهای دانش آموزان و افرادی که جدید وارد می شوند موثر است.
***روش های درمان شپش سر
کارشناس ارشد حشره شناسی دانشگاه علوم پزشکی بابل بیان کرد: برای از بین بردن و درمان شپش سر دو راه فیزیکی و دارویی وجود دارد .
باباپور افزود: شست و شوی مرتب سر در افراد آلوده با شامپوی معمولی و آب گرم تعداد شپش های بالغ را به طور چشمگیری کاهش می دهد و تراشیدن موی سر در پسر بچه ها و کوتاه کردن موی سر در دختربچه ها در کاهش شپش سر و تخم آن اثر گذار است.
وی گفت: لوازم شخصی فرد از قبیل چادر، مقنعه، شال و روسری و امسال آن به مدت 30 دقیقه با آب داغ جوشانده شود و در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرد.
وی بیان کرد: سرکه به تنهایی برای درمان شپش سر تاثیر ندارد بلکه سرکه را به میزان 50 درصد و 50 درصد آب یعنی به عبارت دیگر دو لیوان آب و دو لیوان سرکه را با هم مخلوط و سپس تمام موها را با این محلول خیس کرده و پنج الی 10 دقیقه به همین حالت باشد که این امر سبب می شود، تخم های شپش از پوست سر فاصله گرفته و حدود یک سانت بر روی موها بنشیند.
باباپور افزود: بعد از این با شانه دندانه ریز موها را شانه کرده و سپس آبکشی می کنیم که در این حالت تخم ها ازسر خارج می شوند، به طور معمول شپش هایی که از سر می افتد انگل های ضعیف تری هستند و در بیرون از سر سه الی پنج روز بیشتر زنده نمی مانند.
وی گفت: مخلوط آب و سرکه نباید بیش از پنج یا 10 دقیقه در سر باشد که بیشتر از آن برای سر مضر است و به هیچ عنوان توصیه نمی شود و درمان دارویی نیز با تجویز پزشک صورت گیرد.
باباپور بیان کرد: متاسفانه بسیاری از خانواده ها در خصوص شپش سر حساسیت بی موردی دارند و احساس می کنند اگر یکی از اعضای خانواده آنها دچار این انگل شده است آن را یک فاجعه تلقی می کنند .
وی گفت: به هیچ عنوان نیاز نیست خانواده ای که دچار شپش سر شده اند کل لوازم خانه را مورد شست و شو قرار دهند بلکه تنها مقنعه یا بالشت فرد مبتلا را مورد شست و شو قرار دهند.
باباپور در ادامه اظهارداشت: خانواده ها بجای شست و شوی تمامی لوازم زندگی به طور مرتب منزل را با جاروی برقی تمیز کنند چرا که جاروی برقی شپش هایی را که از سر افتاده را جمع می کنند و در همان فضای جارو برقی بعد از مدتی از بین خواهد رفت.
وی افزود: شپش سر انگلی است که تنها از خون سر تغذیه می کند و هیچ تغذیه دیگری به غیر از آن ندارد اگر سه روز هم خون به این انگل نرسد یا اینکه در دمای بیشتر از 37 درجه و نیم قرار گیرد از بین خواهد رفت.
کارشناس ارشد حشره شناسی گفت: در برخی از موارد شاهد درمان های خودسرانه خانواده و استفاده از سموم و داروهای غیر مجاز برای درمان شپش سر هستیم در حالیکه این موارد می تواند خطرات جبران ناپذیری را برای فرد مبتلا و خانواده بدنبال داشته باشد.
باباپور افزود: پوست سر از جمله عضو حساس بدن است که بلافاصله سموم را به خصوص اگر در حمام استفاده شود جذب می کند و زمینه مسمومیت و مرگ فرد را بدنبال خواهد داشت.
***شیوع بیشتر شپش سر در سه ماهه نخست بازگشایی مدارس
بنا به نظر کارشناسان، مدارس از جمله مکان های شلوغی است که در ان تعداد این انگل به سرعت شیوع می یابد و پیشگیری و کنترل آن نقش زیادی در سلامت دانش آموزان خواهد داشت.
داود لطیفی معاون پرورشی آموزش و پرورش بابل با بیان اینکه این شهرستان بیشترین دانش آموز را در سطح مازندران تحت پوشش دارد، به خبرنگار ایرنا گفت: در شهر بابل 70 مراقب سلامت و در روستاها کارشناسان خانه بهداشت با مدارس همکاری دارند.
وی ادامه داد: اگر مورد آلوده ای یافت شود بدون فوت وقت به معاونت بهداشتی اطلاع داده می شود تا در مورد درمان شپش سر اقدام شود.
لطیفی اظهار داشت: مراقبان سلامت بدون استثناء تا سلامتی کامل شخص مبتلا پیگیر هستند و بعد از 15 روز آثاری از آن دیده نخواهد شد.
وی اضافه کرد: براساس گزارش های رسیده هر چقدر از زمان سال تحصیلی می گذرد به علت حساسیت های مراقبان سلامت موارد آلوده به مراتب کمتر خواهد شد و به طور معمول در سه ماهه نخست بازگشایی مدارس این موارد شیوع بیشتری دارد چرا که دانش آموزان تحت مراقبت مراقبان سلامت نیستند.
لطیفی بیان داشت : نقش خانواده ها در رعایت بهداشت و نظارت بر فرزندان بسیار در پیشگیری این انگل اثر بخش است و خانواده ها باید مشاوره های کارشناسان معاونت بهداشتی و مربیان سلامت را جدی بگیرند.
شهرستان بابل 530 هزار نفر جمعیت دارد که در سال گذشته از این جمعیت چهار هزار و 142 نفر به شپش سر مبتلا شدند.
/1899/7328
انتهای پیام با وجود انتشار مطالب مختلف در زمینه جلوگیری از درمان خودسرانه و وجود حوادثی اینگونه ولی شنیده می شود برخی از خانواده ها هنوز بدلیل ناآگاهی، از روش هایی برای درمان شپش سر استفاده می کنند که به گفته کارشناسان سلامت چندان خوشایند نیست و این روش ها می تواند حوادث جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.
استفاده از سموم کشاورزی، آغشته کردن مو به مدت طولانی با سرکه، استفاده از شامپوهای مختلف بدون تجویز پزشک و یا مراکز بهداشتی و غیر آن از جمله مواردی است که برخی از خانواده ها برای از بین بردن شپش سر استفاده می کنند.
کارشناسان بهداشتی معتقدند که اگر خانواده ها به طور دقیق روش هایی با تجویز پزشک و مراکز بهداشتی درمانی برای از بین بردن شپش سر بکار گیرند راه حل نابودی این انگل بسیار ساده و زودهنگام خواهد بود و هر اندازه از روش های غیر اصولی بهره گیرند درمان طولانی مدت و خطر آن جدی تر خواهد بود.
**شپش چگونه حشره ای است؟
شپش سر به عنوان یک انگلی که تنها مختص انسان است بدون بال، خونخوار، دارای دو شاخک و سه جفت پای کوتاه قادر به پریدن و جهیدن نیست و حرکتی لغزشی دارد.
طول عمر متوسط این انگل یک ماه می باشد و رنگ آن بین خاکستری تا قرمز متغیر است.
اگر چه به طور معمول شپش در جوامع فقیر و متراکم شایعتر است ولی در شرایط همه گیر کلیه طبقات اجتماعی در شهر و روستا در معرض خطر آلودگی قرار دارند.
رحمان باباپور کارشناس ارشد حشره شناسی پزشکی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بابل به خبرنگار ایرنا گفت: شپش سر بیشتر در کودکان به خصوص دختر بچه ها شایعتر است اما در زنان و پسر بچه ها نیز دیده می شود.
وی ادامه داد: این نوع انگل با وضعیت بهداشتی فرد ارتباط دارد اما نمی توان ابتلا به شپش سر را مختص افراد فقیر و با وضعیت بهداشتی نامناسب دانست چرا که کودکان مرفه نیز به این حشره گرفتار می شوند.
باباپور گفت: اندازه شپش سر حدود سه میلی متر بوده ( کوچک تر از مورچه های خیلی کوچک) و تخم آن نیز حدود یک میلی متر می باشد.
وی بیان کرد: شپش سر از خون و لایه های سطحی پوست تغذیه می کند و محل شایعه این انگل در موهای پشت سر و بالای گوش می باشد و گاهی تعداد تخم های آن به حدی زیادی است که مانند سفیدی مو بروز می کند.
باباپور گفت: اولین علامت وجود شپش در سر زمانی ظاهر می شود که شپش شروع به حرکت می کند و به طور معمول از حاشیه دو طرف سر شروع می شود و به طرف مرکز سر گسترش می یابد که در این هنگام فرد مبتلا احساس خارش در سر می کند و به تدریج اگر کنترل نشود خارش سر افزایش می یابد.
وی افزود: این انگل در موهای کوتاه عمر کمتر دارد و در موهای بلند و کثیف عمر بیشتری خواهد داشت.
***چگونه به شپش سر مبتلا می شویم؟
شپش سر از طریق فرد مبتلا با تماس مستقیم و در ازدحام جمعیت از سری به سر دیگر و یا از راه تماس با وسایل فرد مبتلا مانند بالشت، پتو، ملحفه، برس، شانه و دیگر وسایل شخصی منتقل می شود، بنابراین استفاده از وسایل شخصی دیگر در انتقال شپش سر بسیار اثر گذار است.
کارشناس ارشد حشره شناسی پزشکی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت: بهترین دمایی که شپش در آن رشد می کند 37 درجه و نیم است و اگر این انگل در فضایی قرار بگیرد که در دمایی بالاتر از آن و یا پایین تر از آن باشد محل را ترک می کند و به طور نمونه اگر یک انسانی دچار شپش سر باشد و دارای تب 40 درجه باشد شپش از سر آن خارج می شود و یا اگر یک انسانی دچار شپش سر باشد و فوت کند به علت اینکه بدن فرد سرد می شود شپش از سرش دور می شود.
باباپور بیان کرد: بیشترین مبتلایان به شپش سر بخصوص در دختربچه هایی که موهای بلندتری دارند، از شش تا 10 سالگی است.
وی اظهار داشت: در سال گذشته در شهرستان بابل چهار هزار و 142 نفر مبتلا به شپش سر شدند که از این تعداد 41 درصد در سنین شش تا 10 سال بودند.
***راههای پیشگیری از شپش سر
این کارشناس ارشد حشره شناسی بیان کرد: برهمگان اثبات شده است که پیشگیری به مراتب راحت تر از درمان است و اگر خانواده ها در هفته حداقل دو یا سه بار استحمام کنند به هیچ عنوان به این انگل مبتلا نخواهند شد .
باباپور اظهار داشت: خانواده ها باید به خصوص برای دانش آموزان بعد از استفاده از شامپوی نرم کننده از برس های مخصوص دندانه ریز برای شانه کردن سر استفاده کنند و بعد از حمام با سشوار موها را خشک کنند.
وی ادامه داد: باید برای تمام خانواده ها فرهنگ سازی شود که حتی در منزل شخصی خودشان از برس شانه، حوله حمام، روسری، شال، مقنعه و چادر و کلاه دیگران استفاده نکنند.
وی بیان کرد: عدم استفاده از وسایل آرایش عمومی در آرایشگاهها، دفع به موقع موها در آرایشگاه ها، نظافت مرتب اتاق ها و تخت خواب ها، درمان به موقع افراد آلوده جهت پیشگیری از آلوده شدن سایر افراد و همچنین معاینه مرتب موهای دانش آموزان و افرادی که جدید وارد می شوند موثر است.
***روش های درمان شپش سر
کارشناس ارشد حشره شناسی دانشگاه علوم پزشکی بابل بیان کرد: برای از بین بردن و درمان شپش سر دو راه فیزیکی و دارویی وجود دارد .
باباپور افزود: شست و شوی مرتب سر در افراد آلوده با شامپوی معمولی و آب گرم تعداد شپش های بالغ را به طور چشمگیری کاهش می دهد و تراشیدن موی سر در پسر بچه ها و کوتاه کردن موی سر در دختربچه ها در کاهش شپش سر و تخم آن اثر گذار است.
وی گفت: لوازم شخصی فرد از قبیل چادر، مقنعه، شال و روسری و امسال آن به مدت 30 دقیقه با آب داغ جوشانده شود و در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرد.
وی بیان کرد: سرکه به تنهایی برای درمان شپش سر تاثیر ندارد بلکه سرکه را به میزان 50 درصد و 50 درصد آب یعنی به عبارت دیگر دو لیوان آب و دو لیوان سرکه را با هم مخلوط و سپس تمام موها را با این محلول خیس کرده و پنج الی 10 دقیقه به همین حالت باشد که این امر سبب می شود، تخم های شپش از پوست سر فاصله گرفته و حدود یک سانت بر روی موها بنشیند.
باباپور افزود: بعد از این با شانه دندانه ریز موها را شانه کرده و سپس آبکشی می کنیم که در این حالت تخم ها ازسر خارج می شوند، به طور معمول شپش هایی که از سر می افتد انگل های ضعیف تری هستند و در بیرون از سر سه الی پنج روز بیشتر زنده نمی مانند.
وی گفت: مخلوط آب و سرکه نباید بیش از پنج یا 10 دقیقه در سر باشد که بیشتر از آن برای سر مضر است و به هیچ عنوان توصیه نمی شود و درمان دارویی نیز با تجویز پزشک صورت گیرد.
باباپور بیان کرد: متاسفانه بسیاری از خانواده ها در خصوص شپش سر حساسیت بی موردی دارند و احساس می کنند اگر یکی از اعضای خانواده آنها دچار این انگل شده است آن را یک فاجعه تلقی می کنند .
وی گفت: به هیچ عنوان نیاز نیست خانواده ای که دچار شپش سر شده اند کل لوازم خانه را مورد شست و شو قرار دهند بلکه تنها مقنعه یا بالشت فرد مبتلا را مورد شست و شو قرار دهند.
باباپور در ادامه اظهارداشت: خانواده ها بجای شست و شوی تمامی لوازم زندگی به طور مرتب منزل را با جاروی برقی تمیز کنند چرا که جاروی برقی شپش هایی را که از سر افتاده را جمع می کنند و در همان فضای جارو برقی بعد از مدتی از بین خواهد رفت.
وی افزود: شپش سر انگلی است که تنها از خون سر تغذیه می کند و هیچ تغذیه دیگری به غیر از آن ندارد اگر سه روز هم خون به این انگل نرسد یا اینکه در دمای بیشتر از 37 درجه و نیم قرار گیرد از بین خواهد رفت.
کارشناس ارشد حشره شناسی گفت: در برخی از موارد شاهد درمان های خودسرانه خانواده و استفاده از سموم و داروهای غیر مجاز برای درمان شپش سر هستیم در حالیکه این موارد می تواند خطرات جبران ناپذیری را برای فرد مبتلا و خانواده بدنبال داشته باشد.
باباپور افزود: پوست سر از جمله عضو حساس بدن است که بلافاصله سموم را به خصوص اگر در حمام استفاده شود جذب می کند و زمینه مسمومیت و مرگ فرد را بدنبال خواهد داشت.
***شیوع بیشتر شپش سر در سه ماهه نخست بازگشایی مدارس
بنا به نظر کارشناسان، مدارس از جمله مکان های شلوغی است که در ان تعداد این انگل به سرعت شیوع می یابد و پیشگیری و کنترل آن نقش زیادی در سلامت دانش آموزان خواهد داشت.
داود لطیفی معاون پرورشی آموزش و پرورش بابل با بیان اینکه این شهرستان بیشترین دانش آموز را در سطح مازندران تحت پوشش دارد، به خبرنگار ایرنا گفت: در شهر بابل 70 مراقب سلامت و در روستاها کارشناسان خانه بهداشت با مدارس همکاری دارند.
وی ادامه داد: اگر مورد آلوده ای یافت شود بدون فوت وقت به معاونت بهداشتی اطلاع داده می شود تا در مورد درمان شپش سر اقدام شود.
لطیفی اظهار داشت: مراقبان سلامت بدون استثناء تا سلامتی کامل شخص مبتلا پیگیر هستند و بعد از 15 روز آثاری از آن دیده نخواهد شد.
وی اضافه کرد: براساس گزارش های رسیده هر چقدر از زمان سال تحصیلی می گذرد به علت حساسیت های مراقبان سلامت موارد آلوده به مراتب کمتر خواهد شد و به طور معمول در سه ماهه نخست بازگشایی مدارس این موارد شیوع بیشتری دارد چرا که دانش آموزان تحت مراقبت مراقبان سلامت نیستند.
لطیفی بیان داشت : نقش خانواده ها در رعایت بهداشت و نظارت بر فرزندان بسیار در پیشگیری این انگل اثر بخش است و خانواده ها باید مشاوره های کارشناسان معاونت بهداشتی و مربیان سلامت را جدی بگیرند.
شهرستان بابل 530 هزار نفر جمعیت دارد که در سال گذشته از این جمعیت چهار هزار و 142 نفر به شپش سر مبتلا شدند.
/1899/7328
کپی شد
