این معضل آنقدر جدی است که وقتی مدت زمان ساخت بنایی از 10 یا 15 سال عبور کند، خیلی ها دیگر آن را به چشم یک ملک قدیمی و ساختمان کلنگی می بینند!
پیری زودرس ساختمان ها در ایران در حالی است که متوسط عمر مفید بناها و سازه ها در کشورهای توسعه یافته به 100 سال هم می رسد.
تغییر سبک زندگی ایرانیان را باید یکی از عوامل مهم در ایجاد این معضل بدانیم، چرا که خیلی از هموطنان ترجیح می دهند به جای یک خانه قدیمی حتی با وجود سبک ساخت سنتی و اصیل و معماری زیبا در یک منزل نوساز و نونوار زندگی کنند.
گسترش روزافزون خودرو و نیاز به پارکینگ، ورود فناوری های نو به بازار و مصالح ساختمانی جدید، ایرانیان را که خیلی از آنان از فرهنگ چشم و هم چشمی نیز تبعیت می کنند، واداشته تا بخواهند در خانه هایی نو و جدید سکونت داشته باشند.
موضوع دیگر که به معضل پیری زودرس ساختمان ها در کشور دامن زده، افزایش تراکم است که به مالکان برای تخریب بناهای قدیمی و ساخت آپارتمان های جدید انگیزه می بخشد.
با محدودیت های مالی شهرداری ها و کم شدن درآمد آنها طی یک و دو دهه اخیر تراکم فروشی شدت بیشتری به خود گرفته و شاهد تخریب خیلی از منازل با عمرهای کمتر از 30 تا 40 سال و ساخت منازل مسکونی جدید به جای آنها بوده ایم.
کیفیت نامناسب و استفاده از مصالح نامرغوب با انگیزه کسب سود بیشتر از سوی برخی سازندگان غیرمتعهد از دیگر دلایل عمر کم ساختمان ها در ایران است.
از سوی دیگر برخلاف کشورهای توسعه یافته، آیین نامه های مربوط به طراحی ساختمان برابر زلزله در ایران طی دهه های اخیر هرچند سال یکبار تغییر یافته است و این مساله موجب شده تا استاندارد ساخت واحدهای مسکونی و سازه ها به طور مرتب تغییر یابد که این مساله ناخودگاه به افزایش میل ساخت آپارتمان های جدید و تخریب منازل با عمر کوتاه، منجر شده است.
به عنوان نمونه پس از زلزله اخیر در کرمانشاه به اعتقاد بعضی مسئولان مشخص شد که موضوع شتاب زلزله برای ساختمان ها در این منطقه نیازمند بازنگری و تغییر است، در صورتی که در آیین نامه های طراحی ساختمان برابر زلزله، این میزان شتاب برای این نقطه پیش بینی نشده و رقم کمتری درنظر گرفته شده بود.
اگر هزینه ساخت هر متر بنا را یک میلیون تومان درنظر بگیریم، سالیانه شاهد صرف هزاران میلیارد تومان هزینه برای تخریب و نوسازی واحدهای مسکونی با سن کمتر از 40 سال در کشور هستیم.
ساخت آپارتمان و منزل مسکونی علاوه بر صرف منابع مادی، منابع خدادادی همچون آب ، خاک و مواد معدنی را نیز مورد مصرف قرار می دهد بنابراین با تخریب و ساخت واحدهای مسکونی جایگزین ،مقدار قابل توجهی پول و مواهب خدادادی مورد استفاده قرار می گیرد و به این ترتیب با داشتن عمر کم در ساختمان ها و هزینه کردن برای جایگزین بناها در آنها در واقع منابع خدادادی و مادی خود را تلف می کنیم.
علت دیگر پایین بودن عمر ساختمان ها در ایران که نباید به سادگی از آن عبور کرد، کم توجهی به نگهداری بناها است، در حالی که هزینه های زیادی صرف ساخت یک بنا می شود و در این خصوص آیین نامه های مختلفی در هنگام احداث وجود دارد اما تقریبا هیچ آیین نامه ای در رابطه با نگهداری ساختمان ها وجود ندارد و با گرفتن پروانه پایان کار، به جز بهره برداری کاری برای حفظ و نگهداری بنا به آن شکل انجام نمی شود.
علاوه بر زیان های مادی که عمر کم ساختمان ها در ایران و نوسازی آنها برای مردم و کشور بدنبال دارد، از آثار سوء زیست محیطی مربوط به این موضوع نیز نباید غفلت کرد، چرا که تخریب واحدهای مسکونی در هر شهر سالیانه صدها هزار تن نخاله ساختمانی تولید می کند و این خود معضلی برای محیط زیست به شمار می رود.
در نهایت با توجه به اینکه سالیانه مقدار گزافی از منابع مادی و خدادادی کشور صرف ساخت ساختمان های جدید می شود، باید سئولان نسبت به این موضوع ورود پیدا کنند و با فرهنگ سازی، اصلاح آیین نامه ها و قوانین و تشدید برنامه های نظارتی عمر ساختمان ها و بناهای کشور را افزایش دهند، به گونه ای که دیگر یک بنا با عمر 15 تا 20 سال کلنگی به حساب نیامده و نیازمند تخریب و نوسازی نباشد.
رضا اولادی
انتهای پیام پیری زودرس ساختمان ها در ایران در حالی است که متوسط عمر مفید بناها و سازه ها در کشورهای توسعه یافته به 100 سال هم می رسد.
تغییر سبک زندگی ایرانیان را باید یکی از عوامل مهم در ایجاد این معضل بدانیم، چرا که خیلی از هموطنان ترجیح می دهند به جای یک خانه قدیمی حتی با وجود سبک ساخت سنتی و اصیل و معماری زیبا در یک منزل نوساز و نونوار زندگی کنند.
گسترش روزافزون خودرو و نیاز به پارکینگ، ورود فناوری های نو به بازار و مصالح ساختمانی جدید، ایرانیان را که خیلی از آنان از فرهنگ چشم و هم چشمی نیز تبعیت می کنند، واداشته تا بخواهند در خانه هایی نو و جدید سکونت داشته باشند.
موضوع دیگر که به معضل پیری زودرس ساختمان ها در کشور دامن زده، افزایش تراکم است که به مالکان برای تخریب بناهای قدیمی و ساخت آپارتمان های جدید انگیزه می بخشد.
با محدودیت های مالی شهرداری ها و کم شدن درآمد آنها طی یک و دو دهه اخیر تراکم فروشی شدت بیشتری به خود گرفته و شاهد تخریب خیلی از منازل با عمرهای کمتر از 30 تا 40 سال و ساخت منازل مسکونی جدید به جای آنها بوده ایم.
کیفیت نامناسب و استفاده از مصالح نامرغوب با انگیزه کسب سود بیشتر از سوی برخی سازندگان غیرمتعهد از دیگر دلایل عمر کم ساختمان ها در ایران است.
از سوی دیگر برخلاف کشورهای توسعه یافته، آیین نامه های مربوط به طراحی ساختمان برابر زلزله در ایران طی دهه های اخیر هرچند سال یکبار تغییر یافته است و این مساله موجب شده تا استاندارد ساخت واحدهای مسکونی و سازه ها به طور مرتب تغییر یابد که این مساله ناخودگاه به افزایش میل ساخت آپارتمان های جدید و تخریب منازل با عمر کوتاه، منجر شده است.
به عنوان نمونه پس از زلزله اخیر در کرمانشاه به اعتقاد بعضی مسئولان مشخص شد که موضوع شتاب زلزله برای ساختمان ها در این منطقه نیازمند بازنگری و تغییر است، در صورتی که در آیین نامه های طراحی ساختمان برابر زلزله، این میزان شتاب برای این نقطه پیش بینی نشده و رقم کمتری درنظر گرفته شده بود.
اگر هزینه ساخت هر متر بنا را یک میلیون تومان درنظر بگیریم، سالیانه شاهد صرف هزاران میلیارد تومان هزینه برای تخریب و نوسازی واحدهای مسکونی با سن کمتر از 40 سال در کشور هستیم.
ساخت آپارتمان و منزل مسکونی علاوه بر صرف منابع مادی، منابع خدادادی همچون آب ، خاک و مواد معدنی را نیز مورد مصرف قرار می دهد بنابراین با تخریب و ساخت واحدهای مسکونی جایگزین ،مقدار قابل توجهی پول و مواهب خدادادی مورد استفاده قرار می گیرد و به این ترتیب با داشتن عمر کم در ساختمان ها و هزینه کردن برای جایگزین بناها در آنها در واقع منابع خدادادی و مادی خود را تلف می کنیم.
علت دیگر پایین بودن عمر ساختمان ها در ایران که نباید به سادگی از آن عبور کرد، کم توجهی به نگهداری بناها است، در حالی که هزینه های زیادی صرف ساخت یک بنا می شود و در این خصوص آیین نامه های مختلفی در هنگام احداث وجود دارد اما تقریبا هیچ آیین نامه ای در رابطه با نگهداری ساختمان ها وجود ندارد و با گرفتن پروانه پایان کار، به جز بهره برداری کاری برای حفظ و نگهداری بنا به آن شکل انجام نمی شود.
علاوه بر زیان های مادی که عمر کم ساختمان ها در ایران و نوسازی آنها برای مردم و کشور بدنبال دارد، از آثار سوء زیست محیطی مربوط به این موضوع نیز نباید غفلت کرد، چرا که تخریب واحدهای مسکونی در هر شهر سالیانه صدها هزار تن نخاله ساختمانی تولید می کند و این خود معضلی برای محیط زیست به شمار می رود.
در نهایت با توجه به اینکه سالیانه مقدار گزافی از منابع مادی و خدادادی کشور صرف ساخت ساختمان های جدید می شود، باید سئولان نسبت به این موضوع ورود پیدا کنند و با فرهنگ سازی، اصلاح آیین نامه ها و قوانین و تشدید برنامه های نظارتی عمر ساختمان ها و بناهای کشور را افزایش دهند، به گونه ای که دیگر یک بنا با عمر 15 تا 20 سال کلنگی به حساب نیامده و نیازمند تخریب و نوسازی نباشد.
رضا اولادی
کپی شد
