به گزارش ایرنا، این آب انبار از معدود بناهای باقی مانده از این نوع در قزوین است، که در محله راه ری یا راه آهن امروزی ئاقع شده و در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است.
این آب انبار، به ثبت رسیده در فهرست آثار ملی که امروز به یکی از جاذبه های مهم گردشگری قزوین نیز تبدیل شده است، به عنوان بزرگترین آب انبار تک گنبدی ایران شناخته می شود و تا کمتر از یک قرن قبل نیز مورد استفاده مردم این شهر قرار داشت.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین در خصوص این بنای تاریخی گفت: آب انبارها و قنات ها 2 شیوه مدیریت منابع و مصارف آب در گذشته و حتی امروز هستند که آب انبار مختص شرب و آب قنات به سایر مصارف اختصاص داشته است.
محمدعلی حضرتی افزود: دانش آب انبارسازی در نقاط کم آب ایران مانند شهرهای یزد، کاشان و کرمان وجود داشته اما چیزی که قزوین را با دیگر نقاط کم آب در این خصوص متمایز می سازد، نقشه و پلان آب انبارها است.
وی با بیان اینکه در گذشته که از آب لوله کشی خبری نبود و آب مورد نیاز مردم قزوین از دل زمین تهیه می شد، گفت: 160 اب انبار عمومی و 500 آب انبار شخصی در قزوین وجود داشته که تا 70-80 سال پیش نیز فعال بودند.
وی افزود: نکته جالب در خصوص این آب انبارها این است که هیچ کدام شبیه دیگری نبوده اند و برای ساخت از یکدیگر کپی نشده بودند.

**آب انبار سردار محله راه ری قزوین، آب انباری متفاوت
حضرتی با بیان اینکه در ساخت این آب انبارها طراحان و معماران اوج هنر و ابتکار خود را به خرج داده بودند، افزود: در احداث بنای آب انبار سردار محله راه ری قزوین معروف به سردار بزرگ دانش در اولویت نخست قرار گرفته چراکه دهنه مخازن این آب انبار با سایر آب انبارها متفاوت است و به جای مستعطیل، مربع شکل دارد و ساخت گنبد عظیم آن نیز نشانگر وجود یک تفکر مهندسی در پشت این بنا است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین اضافه کرد: البته لقب سردار بزرگ به آب انبار محله راه ری اشتباه است چرا که حجم آبگیری آب انبار محله تبریز که به نام سردار کوچک معروف است بیشتر می باشد.
وی با بیان اینکه حجم مخزن این آب انبار سه هزار و 600 متر مربع می باشد و مردم در گذشته برای برداشت آب تا 12.5 متر در این بنا پایین می رفته اند، گفت: علاوه بر دانش، هنر و خلاقیت به کارگرفته شده در این بنا نباید از رویکرد اقتصادی آن نیز غافل شد چرا که در تامین نیازهای مردم شهر به آب نقش مهمی ایفا می کرده است.
وی اظهار کرد: با توجه به گذشت 170تا 180 سال از عمر بنای آب انبار سردار و اینکه حداقل در 100 سال پراز آب بوده است، اظهار کرد: این بنا در این سالها با بروز چندین زلزله با داشتن حجم بالا و بزرگی گنبد، صحیح و سالم باقی مانده که به دلیل نوع مهندسی و پی ریزی دیواره های این بنا است.
حضرتی با بیان اینکه شیوه مهندسی این بنا به گونه ای است که در زمان پرآبی نیازی به رفتن به پایین آب انبار نبوده است، افزود: آب انبار سردار راه ری دارای سه راهشیر بوده که به ترتیب مربوط به دوران پرآبی ، وضعیت متوسط و کم آبی بوده است.
وی با بیان اینکه باید توجه داشت که این بنای مستحکم و مقاوم که دارای تزئینات و آرایه هایی زیبا نیز می باشد در حدود 2 قرن پیش با ابزارهای قدیمی و ابتدایی ساخته شده است، ادامه داد: باید آب انبار سردار محله راه ری قزوین را یک شاهکار هنری بدانیم.
حضرتی گفت: آب انبار سردار محله راه ری قزوین که در سال 1355 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است امروزه به یکی از بناهای مهم تاریخی و گردشگری این شهر تبدیل شده و همه ساله هزاران گردشگر را به خود می بیند.

**آب انبار سردار؛ اوج خلاقیت، دانش و هنر اصیل ایرانی
رییس انجمن معماری و احیای بافت های تاریخی استان قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص بنای آب انبار سردار محله راه ری گفت: اوج خلاقیت، دانش و هنر اصیل ایرانی را در سازه این بنا می توان مشاهده کرد.
محمدرضا نوروزیان گفت: شکل مربع داخل این آب انبار منحصر به فرد است و به دلیل تعبیه گنبد بزرگ و وسیع مربوط به این شگل در نظر گرفته شده است
وی با بیان اینکه این بنا یک سازه دقیق می باشد و مهندسی حساب شده ای دارد، افزود: گنبد آب انبار سردار در محله راه ری به دلیل زیبایی بنا طراحی نشده بلکه در آن زمان بهترین فرم برای چنین بنایی تعبیه چنین گنبدی بوده و ضامن حفظ و مقاومت بنا بوده است.
نوروزیان، گنبد بزرگ و شکل مربع اب انبار سردار محله راه ری را از نکات استراتژیک این سازه دانست و افزود: این بنای مستحکم به عنوان یک مکان عمومی به گونه ای ساخته شده که تا صدها سال قابلیت استفاده و بهره برداری داشته باشد.
وی با بیان اینکه چنین بناهایی می توانند برای دانشجویان حوزه عمران و معماری یک کلاس درس باشند،گفت: متاسفانه به بعد آموزشی و فرهنگی چنین بناهایی کمتر توجه می شود در صورتی که در کشورهای پیشرفته چنین بناهایی محل برپایی اردوهای علمی دانش آموزان و دانشجویان است و جوانان و نوجوانان در آنها علاوه بر دانش افزایی یاد می گیرند که باید نسبت به هویت ملی خود تعلق خاطر داشته باشند.
نوروزیان با بیان اینکه این تصور اشتباه و غلط است که امروز وجود دانش و فناوری را محدود به زمان حاضر بدانیم، افزود: اگرچه در گذشته ابزارهای ساختمانی شکلی ابتدایی و سنتی داشته اند اما در حوزه معماری و مهندسی دانشمندان مطرح و بنامی وجود داشتند و علم مربوط به این حوزه نسل به نسل و سینه به سینه منتقل و در هر دوره با ابتکارات فردی به دانش گذشتگان عمق بیشتری بخشیده می شده است.
وی با بیان اینکه در رابطه با دانش معماری اصیل ایرانی در دوره معاصر متاسفانه دچار یک برش، فاصله و انقتاع نسلی شده ایم، افزود: به همین دلیل دیگر خبری از سازه های باشکوه و زیبایی که در سده های قبل در ایران ساخته شده اند، نیست.
قزوین به شهر آب انبارها معروف است به طوری که در روزگاری نه چندان دور 160 آب انبار عمومی در این شهر وجود داشته که نیاز قزوینی ها به آب شرب و همچنین مصارف بهداشتی را برطرف می ساخته است.
3013*6012 خبرنگار: رضا اولادی ** انتشار دهنده: علی حیدر شاه حسینی
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.