به سمت ورودی دانشگاه که نزدیک می‌شوند آرام مقنعه خود را جلوتر می‌کشند؛ به جایگاه حراست که می‌رسند با یک دست به نحوی که لاک‌های ناخن خیلی خودنمایی نکند جای خالی دکمه را پر می‌کنند و مانتوی جلو بازشان را بسته نگه می‌دارند تا یک‌بار دیگر بتوانند از درب ورودی وارد دانشگاه شوند. چشمان حراست گاهی با اغماض و گاهی جدی ظاهر دانشجویان را اسکن می‌کند تا اگر مورد حادی بود اقدامی جدی انجام دهد؛ اما نه این اقدام خیلی جدی و اثرگذار می‌شود و نه آن دانشجوها این رویه را رها می‌کنند و چرخه نگرانی مسئولان، برخورد حراست و عدم توجه دانشجو به مقوله حجاب همچنان ادامه دارد.
به گزارش ایسنا منطقه قزوین، حجاب و نوع پوشش مسئله نخست نظام کشورمان نیست ولی به جهت آنکه امری اجتماعی محسوب می‌شود و تمام بدنه جامعه با آن مواجه هستند و اثرگذار بر سایر موضوعات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است؛ اهمیت ویژه‌ای دارد.
در نشست هم‌اندیشی خبرگزاری ایسنا منطقه قزوین با محوریت موضوع «مداخله دانشگاه در پوشش دانشجویان؛ آری یا خیر؟!» از باب فهم بهتر این مسئله و تبیین دقیق رویکرد صحیح در حوزه حجاب در بستر دانشگاه به بررسی جوانب مختلف این مسئله پرداختیم و از نظرات کارشناسان و مسئولان دعوت شده بهره‌مند شدیم.
در این نشست معاونت و کارشناسان فرهنگی دانشگاه‌های علوم پزشکی قزوین، بین‌المللی امام خمینی (ره) و فنی مهندسی بوئین‌زهرا، دبیر بنیاد عفاف و حجاب استان، کارشناس معاونت امور اجتماعی استانداری قزوین، مدیر سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی استان و مسئول و جانشین انجمن دانشجویان دانشگاه فرهنگیان قزوین به‌عنوان برگزیدگان هشتمین دوره مسابقات مناظره کشور حضور داشتند.
در بخش نخست این گزارش ضمن بررسی کلیات موضوع عفاف و حجاب از جنبه‌های مختلف به این موضوع مهم پرداخته شد که آیا باید بخش‌های مختلف دانشگاه از جمله معاونت فرهنگی، حراست، تشکل‌ها در حوزه پوشش دانشجویان خود ورود پیدا کنند یا خیر و جوانب هر کدام از این انتخاب‌ها چیست؟
مشروح بخش نخست این نشست به شرح ذیل است:
ایسنا: آیا شاهد دینی و اعتقادی برای امر حجاب وجود دارد؟
آقایان اولین خطاب حجاب در قرآن هستند
فاطمه محمدبیگی دبیر بنیاد عفاف و حجاب استان قزوین: حجاب یکی از محکمات قانونی و دینی است و کسی که خلاف آن عمل کند جرمی را مرتکب می‌شود، در قرآن کریم بحث عفاف و حجاب را می‌توان در قالب‌های مختلف دید؛ پنج مرحله آیات نزول حجاب داریم که سه مرحله آن خطاب آقایان هستند پس آقایان اولین خطاب در حوزه حجاب هستند و خداوند مسئول عفاف و حجاب را آقایان می‌داند؛ هر چند خانم‌ها خط مقدم و تکاوران این حوزه هستند.
محمد نوری الموتی دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان قزوین: اینکه خداوند خود ناظر بر رفتار بندگانش است و در آفرینش انسان‌ها آن را تنها نگذاشته و پیامبران خود را فرستاده، نشان می‌دهد ما در حال نظاره شدن از سوی یک عامل بالاتر هستیم که خداوند در بالاترین سطح آن قرار دارد. هیچ کشوری وجود ندارد که بزرگ‌تر و رئیس‌جمهوری نداشته باشد و حتی در محیط خانواده‌ها نیز کسی به‌عنوان بزرگ‌تر خانه وظیفه راهبری دیگر اعضا را بر عهده دارد.
البسه ایرانی- اسلامی آرامش بخش است
احمد اسفندیاری کارشناس امور اجتماعی - فرهنگی استانداری قزوین: در مقایسه بین لباس‌های نامتعارف با لباس‌های که باید یک مسلمان داشته باشد می‌بینیم که البسه‌ای دارای هویت ایرانی- اسلامی آرامش‌بخش‌تر است چرا که پیوند ناگسستنی بین میزان دین‌داری و موفقیت و میزان دین‌داری و کاهش آسیب‌های اجتماعی وجود دارد. طبق تحقیقاتی علمی که در این حوزه انجام شده می‌بینیم غالب افرادی که در زندگی دچار مسئله و آسیبی می‌شوند میزان التزام به دین‌داری در آن‌ها کمتر است و آسیب‌های اجتماعی چون اعتیاد، خودکشی و طلاق و امثال آن در خانواده‌های مذهبی در کمترین سطح خود قرار دارد.
ایسنا: حال‌وروز حجاب و عفاف در سطح جامعه و به‌ویژه دانشگاه‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فهم غلط از موضوع عفاف و حجاب در دانشگاه‌ها
سمیه بکشلو مدیر سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی استان قزوین: موضوع عفاف و حجاب از موضوعات مظلوم و بی‌دفاع جمهوری اسلامی است از آن جهت که به بهانه‌های سیاسی و غیرسیاسی این موضوع مورد خدشه قرار گرفته است. از دیگر سو اقدامات علمی و فرهنگی اثربخش و قابل‌توجهی در این حوزه صورت نگرفته است. فلذا در حوزه آزاداندیشی و نظریه‌پردازی ضعف‌های زیادی در این حوزه وجود دارد و نتیجه آن شده که بستر برای افراد سوءاستفاده‌گر فراهم شود.
ما در موضوع حجاب به سیاسی بازی دچاریم؛ چنانچه برخی برای رأی آوری دست‌آویزی به آن دارند و موضوعات مختلف را به آن ربط می‌دهند تا به‌واسطه آن رأی لازم را کسب کنند. فهم نادرست از موضوع حجاب و عفاف و منحصر کردن آن به جامعه زنان از دیگر آفت‌هایی است که در سیاست‌های کلان دیده می‌شود.
حجاب بانوان در نوک پیکان هجمه دشمن
مصطفی سعادتی کارشناس حوزه آزاداندیشی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره): هجمه دشمن در بحث حجاب بسیار است و نباید آن را در حد کوچک دید؛ با این حال احساس می‌شود حجابی که در نوک پیکان هجمه دشمن قرار دارد و بر سر آن بحث می‌شود مربوط به حجاب بانوان است و پوشش آقایان در سطح بعدی قرار دارد و دشمن در تلاش برای اثرگذاری در این حوزه است.
ابوالفضل سلیمانی جانشین و مسئول روابط عمومی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان قزوین: متأسفانه نتوانسته‌ایم حجاب را به مرحله ظهور و باور برسانیم و آن در حد تئوری باقی‌مانده است، این همه‌سال با این رویه به جلو رفته‌ایم و بدون فعالیت فرهنگی مناسب کارها را به‌پیش برده‌ایم، ازاین‌رو پیشرفت ما در این حوزه چندان نیست تا آثار آن در جامعه قابل‌مشاهده باشد.
حجاب نماد مقاومت است
فاطمه محمدبیگی: در جنگ ارزشی بین ما و آمریکا زنان در خط مقدم قرار دارند به‌گونه‌ای که «برژنسکی» مشاور امنیت ملی کاخ سفید معتقد است هر چادر زن ایرانی به‌منزله یک پرچم است که برداشتن هر چادر از سر بانوان به‌منزله سقوط یک پرچم آنهاست. ازاین‌رو موضوع حجاب در حال حاضر تنها به حیطه دین‌مداری و ارزشی محدود نمی‌شود و حجاب ما به‌عنوان نماد مقاومت و نقش‌آفرینی در حوزه امنیتی به‌منزله مقابله با صهیونیست و آمریکاست و باید به موضوع عفاف و حجاب از حوزه‌های مختلف نگاه کنیم.
ضعف محتوایی و تولیدی در حوزه پوشش و حجاب بسیار جدی است
مهدی تبارک کارشناس فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی قزوین: ضعف محتوایی و تولیدی در حوزه پوشش و حجاب بسیار جدی است و کاری جدی در این حوزه صورت نگرفته است. وقتی نمودهای جدید بی‌عفتی و بی‌حجابی را می‌بینیم می‌توانیم بسترهایی که دشمن بر روی آن کار کارشناسی کرده را ملاحظه کنیم. با وجود تلاش و هجمه بسیار دشمن، متأسفانه ما در این حوزه یا بی‌سوادانه عمل کرده‌ایم و یا در روش‌های خود اشتباه وارد شده‌ایم همین امر هم موجب تأثیرگذاری کم در حوزه عفاف و حجاب شده است.
ایسنا: موضوع عفاف و حجاب در ظرف قانون می‌گنجد؟
در هر کشوری باید قوانین آن را پذیرا باشیم
محمد نوری الموتی: کلمه قانون در معنای حقوقی یعنی قرارداد، حد و مرز، قاعده و در عرف اجتماعی، دستورالعمل بهترین زیستن و عامل برقراری نظم و انضباط اجتماعی است، قانون ابزاری برای نشان دادن سطح درک اجتماعی نسبت به سایر تمدن‌هاست، از این تعریف چنین برمی‌آید که قانون در همه کشورها وجود دارد و می‌خواهد نظم و انضباط را برقرار کند؛ ما در کشوری زندگی می‌کنیم که قوانین و هنجارها و ارزش‌هایی را دارد و باید قوانین آن را پذیرا باشیم.
حجاب محدودیتی سازنده است
مصطفی سعادتی: جمله معروفی وجود دارد که «حجاب محدودیت نیست بلکه مصونیت است»، اگر بخواهم این جمله را تکمیل و یا اصلاح کنم باید بگویم که حجاب محدودیت است اما محدودیتی سازنده؛ کما اینکه بسیاری از تکالیف دینی نیز محدودیتی را برای ما ایجاد می‌کند که این محدودیت‌ها در نهایت سازنده است برای مثال خداوند یک مؤمن را از خوردن شراب و گرفتن رشوه و نزول و ربا منع کرده و یا تکلیف روزه را واجب کرده است، این احکام دینی و تکالیف عبادی بسیار مهم و اساسی است و ضمن سازنده بودن موجب می‌شود کسی که آن را در راستای بندگی انجام می‌دهد احساس سبکی و آرامش داشته باشد. موضوع حجاب نیز این‌چنین است، درست است محدودیت‌هایی را برای فرد به همراه دارد اما در پشت آن محدودیت‌ها سازندگی و خودسازی را برای خود شخص و دیگران می‌توان مشاهده کرد.
ایسنا: حد پوشش در معتبرترین دانشگاه‌های دنیا چگونه است؟ آیا یک دانشجوی خارجی با موضوعی به نام نوع پوشش در دانشگاه خود مواجه می‌شود؟
قانون حجاب مختص دانشگاه‌های ایران نیست
محمد نوری الموتی: هر دانشگاهی قوانینی دارد که نشان‌دهنده اعتبار آن است و اگر این قوانین وجود نداشته باشد نشان‌دهنده سطح پایین آن است. در تحقیق انجام شده از دانشگاه‌های برتر جهان دریافتیم که در این دانشگاه‌ها نیز موضوع حد و حدود پوشش و ظاهر افراد مورد توجه است، برای مثال دانشگاه «آکسفورد» انگلستان قوانین سفت‌وسختی برای پوشش و حجاب دارد از جمله آنکه استفاده از لباس‌های باز در آن ممنوع است و یا در دانشگاه «بریستول» انگلیس پوشیدن شلوار لی و شلوارک مجاز نیست، همچنین دانشگاه «تگزاس» آمریکا آرایش‌های غلیظ و غیرمتعارف را ممنوع کرده و ناخن‌های دانشجویان نیز نباید بیش از نیم اینچ طول داشته باشد.
داشتن این قوانین در دانشگاه‌های مختلف مثل آکسفورد نشان می‌دهد اگر قانون حجاب و پوشش مورد توجه نباشد هرج‌ومرج را در محیط آن دانشگاه شاهد خواهیم بود. وضع چنین قوانینی نیازمند نظارت و کنترل جدی در دانشگاه است تا کسی تخلف از آن نداشته باشد لذا وجود حراست در دانشگاه امری طبیعی و ضروری است و کسی نمی‌تواند منکر آن باشد.
مصطفی سعادتی: بحث قوانینی که در کشورهای اروپایی مطرح شد ناظر بر هر دو جنبه تکلیفی و سلبی است و بایدهایی را در حوزه‌های مختلف از جمله پوشش برای دانشجویان خود بیان می‌کند و بی‌شک ناظری نیز برای اجرای این مصوبات وجود دارد.
ایسنا: چه کسانی قوانین مربوط به حجاب را در سطح دانشگاه‌ها مصوب می‌کنند؟
مرتضی هادی‌زاده مدیر فرهنگی دانشگاه فنی مهندسی بوئین‌زهرا: قوانین مربوط به دانشگاه در حوزه‌های مختلف توسط شورای فرهنگی هر دانشگاه به تصویب می‌رسد و در سر در همان دانشگاه نصب می‌شود. در این شورا معاونت آموزش، دو نماینده از تشکل‌های دانشجویی دانشگاه، معاونت فرهنگی، رئیس دانشگاه، نماینده نهاد رهبری در دانشگاه و نماینده بسیج اساتید حضور دارند و خروجی این جلسات در قالب مصوبات اجرایی می‌شود.
برخی برای اینکه معروف را معروف‌تر کنند قوانین را سخت‌تر می‌نویسند این در حالی است که در شورای فرهنگی هر دانشگاهی نمایندگان تشکل‌های فعال آن دانشگاه نیز حضور دارند حال اگر دانشجویان نظر خود را در خصوص آنچه وضع می‌شود ندهند مقصر هستند.
ایسنا: به‌صراحت پاسخ دهید آیا موافق مداخله دانشگاه در پوشش دانشجویان هستید یا خیر؟
موافق مداخله دانشگاه در پوشش دانشجویان هستیم اما نه هر گونه مداخله‌ای
محمد نوری الموتی: موضوع حجاب در جامعه ما بسیار مغفول واقع شده است و هجمه‌های بی‌شماری در خصوص آن وجود دارد، ما موافق مداخله دانشگاه در امر پوشش دانشجویان هستیم اما موافق هرگونه مداخله‌ای نیز نیستیم.
احمد اسفندیاری: باید بتوانیم در محیط دانشگاه فضای همدلی را رونق دهیم و از سوی دیگر از دیدگاه مسئولان دانشگاه و انتظاراتی که آن‌ها از دانشجو دارند مسائل مختلف را مشاهده و ارزیابی کنیم چراکه آن‌ها بر حسب وظایف خود عمل می‌کنند و باید مشاهده‌گر فعال باشند.
آیین‌نامه دهه 60 به درد دهه 90 نمی‌خورد
فاطمه محمدبیگی: بارها تأکید کرده‌ام که آیین‌نامه‌ای که برای دهه 60 مصوب شده برای دهه 90 مفید نیست و باید تغییر کند، برای مثال اینکه در آن زمان در حوزه پوشش از مانتوی قهوه‌ای، مشکی و سورمه‌ای استفاده می‌شد آیا باید در دهه 90 نیز چنین عمل کرد یا نیاز به تغییر وجود دارد؟ ما نیازمند تغییر آیین‌نامه‌های دانشگاه متناسب با نیاز جامعه امروز هستیم تا براساس آن هم سلایق نسل جوان را مورد توجه قرار دهیم و هم اصول دینی و ملی و اعتقادی و هویتی خود را نهادینه سازیم.
حجاب را به یک مسئله تبدیل نکنیم
ابوالفضل سلیمانی: حجاب یک موضوع است نه یک مسئله، اما ما آن را به یک مسئله حاد تبدیل کرده‌ایم. در حال حاضر مداخله در دانشگاه‌ها با کسانی که نسبت به این موضوع بی‌توجه هستند به‌صورت مستقیم است و با آن‌ها مقابله صورت می‌گیرد در حالی که می‌توان به‌صورت غیرمستقیم در این زمینه وارد شد و از این طریق اشتباهات صورت گرفته را به جامعه مخاطب گوشزد کرد، باید بدانیم مقتضیات سن دانشجویان به‌گونه‌ای است که گاه تذکر به‌صورت مستقیم موجب واکنش منفی آن‌ها می‌شود ازاین‌رو باید رویکرد خود را به‌صورت مداخله غیرمستقیم مورد توجه قرار دهیم.
جنبه‌های تشویقی و سلبی باید در کنار هم پیش برود
مصطفی سعادتی: شهید مطهری می‌گوید امام علی (ع) در کنار داشتن جاذبه، اگر نیاز بود دافعه هم داشت ازاین‌رو در جایی که نیاز به مداخله مستقیم احساس می‌شود، دانشگاه با ابزار حراست با متخلفان برخورد خواهد کرد؛ ضمن اینکه نیروی انتظامی در سطح شهر چنین وظیفه‌ای را ایفا می‌کند، حال سؤال اینجاست در مواقعی که نیاز به‌عکس‌العمل ضابطان حراست به دلیل تخلفات صورت گرفته و بی‌اهمیت جلوه دادن موضوع حجاب توسط برخی از افراد وجود دارد، چه باید کرد؟ آیا باید گفت اقدام سلبی نکنید و منتظر اثرگذاری کار فرهنگی باشید؟! بی‌شک باید موضوع برخورد با متخلف و فرهنگ‌سازی به‌موازات هم پیش برود.
گزارش از رقیه ملاحسنی خبرنگار ایسنا منطقه قزوین
انتهای پیام
انتهای پیام به گزارش ایسنا منطقه قزوین، حجاب و نوع پوشش مسئله نخست نظام کشورمان نیست ولی به جهت آنکه امری اجتماعی محسوب می‌شود و تمام بدنه جامعه با آن مواجه هستند و اثرگذار بر سایر موضوعات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است؛ اهمیت ویژه‌ای دارد.
در نشست هم‌اندیشی خبرگزاری ایسنا منطقه قزوین با محوریت موضوع «مداخله دانشگاه در پوشش دانشجویان؛ آری یا خیر؟!» از باب فهم بهتر این مسئله و تبیین دقیق رویکرد صحیح در حوزه حجاب در بستر دانشگاه به بررسی جوانب مختلف این مسئله پرداختیم و از نظرات کارشناسان و مسئولان دعوت شده بهره‌مند شدیم.
در این نشست معاونت و کارشناسان فرهنگی دانشگاه‌های علوم پزشکی قزوین، بین‌المللی امام خمینی (ره) و فنی مهندسی بوئین‌زهرا، دبیر بنیاد عفاف و حجاب استان، کارشناس معاونت امور اجتماعی استانداری قزوین، مدیر سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی استان و مسئول و جانشین انجمن دانشجویان دانشگاه فرهنگیان قزوین به‌عنوان برگزیدگان هشتمین دوره مسابقات مناظره کشور حضور داشتند.
در بخش نخست این گزارش ضمن بررسی کلیات موضوع عفاف و حجاب از جنبه‌های مختلف به این موضوع مهم پرداخته شد که آیا باید بخش‌های مختلف دانشگاه از جمله معاونت فرهنگی، حراست، تشکل‌ها در حوزه پوشش دانشجویان خود ورود پیدا کنند یا خیر و جوانب هر کدام از این انتخاب‌ها چیست؟
مشروح بخش نخست این نشست به شرح ذیل است:
ایسنا: آیا شاهد دینی و اعتقادی برای امر حجاب وجود دارد؟
آقایان اولین خطاب حجاب در قرآن هستند
فاطمه محمدبیگی دبیر بنیاد عفاف و حجاب استان قزوین: حجاب یکی از محکمات قانونی و دینی است و کسی که خلاف آن عمل کند جرمی را مرتکب می‌شود، در قرآن کریم بحث عفاف و حجاب را می‌توان در قالب‌های مختلف دید؛ پنج مرحله آیات نزول حجاب داریم که سه مرحله آن خطاب آقایان هستند پس آقایان اولین خطاب در حوزه حجاب هستند و خداوند مسئول عفاف و حجاب را آقایان می‌داند؛ هر چند خانم‌ها خط مقدم و تکاوران این حوزه هستند.
محمد نوری الموتی دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان قزوین: اینکه خداوند خود ناظر بر رفتار بندگانش است و در آفرینش انسان‌ها آن را تنها نگذاشته و پیامبران خود را فرستاده، نشان می‌دهد ما در حال نظاره شدن از سوی یک عامل بالاتر هستیم که خداوند در بالاترین سطح آن قرار دارد. هیچ کشوری وجود ندارد که بزرگ‌تر و رئیس‌جمهوری نداشته باشد و حتی در محیط خانواده‌ها نیز کسی به‌عنوان بزرگ‌تر خانه وظیفه راهبری دیگر اعضا را بر عهده دارد.
البسه ایرانی- اسلامی آرامش بخش است
احمد اسفندیاری کارشناس امور اجتماعی - فرهنگی استانداری قزوین: در مقایسه بین لباس‌های نامتعارف با لباس‌های که باید یک مسلمان داشته باشد می‌بینیم که البسه‌ای دارای هویت ایرانی- اسلامی آرامش‌بخش‌تر است چرا که پیوند ناگسستنی بین میزان دین‌داری و موفقیت و میزان دین‌داری و کاهش آسیب‌های اجتماعی وجود دارد. طبق تحقیقاتی علمی که در این حوزه انجام شده می‌بینیم غالب افرادی که در زندگی دچار مسئله و آسیبی می‌شوند میزان التزام به دین‌داری در آن‌ها کمتر است و آسیب‌های اجتماعی چون اعتیاد، خودکشی و طلاق و امثال آن در خانواده‌های مذهبی در کمترین سطح خود قرار دارد.
ایسنا: حال‌وروز حجاب و عفاف در سطح جامعه و به‌ویژه دانشگاه‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فهم غلط از موضوع عفاف و حجاب در دانشگاه‌ها
سمیه بکشلو مدیر سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی استان قزوین: موضوع عفاف و حجاب از موضوعات مظلوم و بی‌دفاع جمهوری اسلامی است از آن جهت که به بهانه‌های سیاسی و غیرسیاسی این موضوع مورد خدشه قرار گرفته است. از دیگر سو اقدامات علمی و فرهنگی اثربخش و قابل‌توجهی در این حوزه صورت نگرفته است. فلذا در حوزه آزاداندیشی و نظریه‌پردازی ضعف‌های زیادی در این حوزه وجود دارد و نتیجه آن شده که بستر برای افراد سوءاستفاده‌گر فراهم شود.
ما در موضوع حجاب به سیاسی بازی دچاریم؛ چنانچه برخی برای رأی آوری دست‌آویزی به آن دارند و موضوعات مختلف را به آن ربط می‌دهند تا به‌واسطه آن رأی لازم را کسب کنند. فهم نادرست از موضوع حجاب و عفاف و منحصر کردن آن به جامعه زنان از دیگر آفت‌هایی است که در سیاست‌های کلان دیده می‌شود.
حجاب بانوان در نوک پیکان هجمه دشمن
مصطفی سعادتی کارشناس حوزه آزاداندیشی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره): هجمه دشمن در بحث حجاب بسیار است و نباید آن را در حد کوچک دید؛ با این حال احساس می‌شود حجابی که در نوک پیکان هجمه دشمن قرار دارد و بر سر آن بحث می‌شود مربوط به حجاب بانوان است و پوشش آقایان در سطح بعدی قرار دارد و دشمن در تلاش برای اثرگذاری در این حوزه است.
ابوالفضل سلیمانی جانشین و مسئول روابط عمومی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان قزوین: متأسفانه نتوانسته‌ایم حجاب را به مرحله ظهور و باور برسانیم و آن در حد تئوری باقی‌مانده است، این همه‌سال با این رویه به جلو رفته‌ایم و بدون فعالیت فرهنگی مناسب کارها را به‌پیش برده‌ایم، ازاین‌رو پیشرفت ما در این حوزه چندان نیست تا آثار آن در جامعه قابل‌مشاهده باشد.
حجاب نماد مقاومت است
فاطمه محمدبیگی: در جنگ ارزشی بین ما و آمریکا زنان در خط مقدم قرار دارند به‌گونه‌ای که «برژنسکی» مشاور امنیت ملی کاخ سفید معتقد است هر چادر زن ایرانی به‌منزله یک پرچم است که برداشتن هر چادر از سر بانوان به‌منزله سقوط یک پرچم آنهاست. ازاین‌رو موضوع حجاب در حال حاضر تنها به حیطه دین‌مداری و ارزشی محدود نمی‌شود و حجاب ما به‌عنوان نماد مقاومت و نقش‌آفرینی در حوزه امنیتی به‌منزله مقابله با صهیونیست و آمریکاست و باید به موضوع عفاف و حجاب از حوزه‌های مختلف نگاه کنیم.
ضعف محتوایی و تولیدی در حوزه پوشش و حجاب بسیار جدی است
مهدی تبارک کارشناس فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی قزوین: ضعف محتوایی و تولیدی در حوزه پوشش و حجاب بسیار جدی است و کاری جدی در این حوزه صورت نگرفته است. وقتی نمودهای جدید بی‌عفتی و بی‌حجابی را می‌بینیم می‌توانیم بسترهایی که دشمن بر روی آن کار کارشناسی کرده را ملاحظه کنیم. با وجود تلاش و هجمه بسیار دشمن، متأسفانه ما در این حوزه یا بی‌سوادانه عمل کرده‌ایم و یا در روش‌های خود اشتباه وارد شده‌ایم همین امر هم موجب تأثیرگذاری کم در حوزه عفاف و حجاب شده است.
ایسنا: موضوع عفاف و حجاب در ظرف قانون می‌گنجد؟
در هر کشوری باید قوانین آن را پذیرا باشیم
محمد نوری الموتی: کلمه قانون در معنای حقوقی یعنی قرارداد، حد و مرز، قاعده و در عرف اجتماعی، دستورالعمل بهترین زیستن و عامل برقراری نظم و انضباط اجتماعی است، قانون ابزاری برای نشان دادن سطح درک اجتماعی نسبت به سایر تمدن‌هاست، از این تعریف چنین برمی‌آید که قانون در همه کشورها وجود دارد و می‌خواهد نظم و انضباط را برقرار کند؛ ما در کشوری زندگی می‌کنیم که قوانین و هنجارها و ارزش‌هایی را دارد و باید قوانین آن را پذیرا باشیم.
حجاب محدودیتی سازنده است
مصطفی سعادتی: جمله معروفی وجود دارد که «حجاب محدودیت نیست بلکه مصونیت است»، اگر بخواهم این جمله را تکمیل و یا اصلاح کنم باید بگویم که حجاب محدودیت است اما محدودیتی سازنده؛ کما اینکه بسیاری از تکالیف دینی نیز محدودیتی را برای ما ایجاد می‌کند که این محدودیت‌ها در نهایت سازنده است برای مثال خداوند یک مؤمن را از خوردن شراب و گرفتن رشوه و نزول و ربا منع کرده و یا تکلیف روزه را واجب کرده است، این احکام دینی و تکالیف عبادی بسیار مهم و اساسی است و ضمن سازنده بودن موجب می‌شود کسی که آن را در راستای بندگی انجام می‌دهد احساس سبکی و آرامش داشته باشد. موضوع حجاب نیز این‌چنین است، درست است محدودیت‌هایی را برای فرد به همراه دارد اما در پشت آن محدودیت‌ها سازندگی و خودسازی را برای خود شخص و دیگران می‌توان مشاهده کرد.
ایسنا: حد پوشش در معتبرترین دانشگاه‌های دنیا چگونه است؟ آیا یک دانشجوی خارجی با موضوعی به نام نوع پوشش در دانشگاه خود مواجه می‌شود؟
قانون حجاب مختص دانشگاه‌های ایران نیست
محمد نوری الموتی: هر دانشگاهی قوانینی دارد که نشان‌دهنده اعتبار آن است و اگر این قوانین وجود نداشته باشد نشان‌دهنده سطح پایین آن است. در تحقیق انجام شده از دانشگاه‌های برتر جهان دریافتیم که در این دانشگاه‌ها نیز موضوع حد و حدود پوشش و ظاهر افراد مورد توجه است، برای مثال دانشگاه «آکسفورد» انگلستان قوانین سفت‌وسختی برای پوشش و حجاب دارد از جمله آنکه استفاده از لباس‌های باز در آن ممنوع است و یا در دانشگاه «بریستول» انگلیس پوشیدن شلوار لی و شلوارک مجاز نیست، همچنین دانشگاه «تگزاس» آمریکا آرایش‌های غلیظ و غیرمتعارف را ممنوع کرده و ناخن‌های دانشجویان نیز نباید بیش از نیم اینچ طول داشته باشد.
داشتن این قوانین در دانشگاه‌های مختلف مثل آکسفورد نشان می‌دهد اگر قانون حجاب و پوشش مورد توجه نباشد هرج‌ومرج را در محیط آن دانشگاه شاهد خواهیم بود. وضع چنین قوانینی نیازمند نظارت و کنترل جدی در دانشگاه است تا کسی تخلف از آن نداشته باشد لذا وجود حراست در دانشگاه امری طبیعی و ضروری است و کسی نمی‌تواند منکر آن باشد.
مصطفی سعادتی: بحث قوانینی که در کشورهای اروپایی مطرح شد ناظر بر هر دو جنبه تکلیفی و سلبی است و بایدهایی را در حوزه‌های مختلف از جمله پوشش برای دانشجویان خود بیان می‌کند و بی‌شک ناظری نیز برای اجرای این مصوبات وجود دارد.
ایسنا: چه کسانی قوانین مربوط به حجاب را در سطح دانشگاه‌ها مصوب می‌کنند؟
مرتضی هادی‌زاده مدیر فرهنگی دانشگاه فنی مهندسی بوئین‌زهرا: قوانین مربوط به دانشگاه در حوزه‌های مختلف توسط شورای فرهنگی هر دانشگاه به تصویب می‌رسد و در سر در همان دانشگاه نصب می‌شود. در این شورا معاونت آموزش، دو نماینده از تشکل‌های دانشجویی دانشگاه، معاونت فرهنگی، رئیس دانشگاه، نماینده نهاد رهبری در دانشگاه و نماینده بسیج اساتید حضور دارند و خروجی این جلسات در قالب مصوبات اجرایی می‌شود.
برخی برای اینکه معروف را معروف‌تر کنند قوانین را سخت‌تر می‌نویسند این در حالی است که در شورای فرهنگی هر دانشگاهی نمایندگان تشکل‌های فعال آن دانشگاه نیز حضور دارند حال اگر دانشجویان نظر خود را در خصوص آنچه وضع می‌شود ندهند مقصر هستند.
ایسنا: به‌صراحت پاسخ دهید آیا موافق مداخله دانشگاه در پوشش دانشجویان هستید یا خیر؟
موافق مداخله دانشگاه در پوشش دانشجویان هستیم اما نه هر گونه مداخله‌ای
محمد نوری الموتی: موضوع حجاب در جامعه ما بسیار مغفول واقع شده است و هجمه‌های بی‌شماری در خصوص آن وجود دارد، ما موافق مداخله دانشگاه در امر پوشش دانشجویان هستیم اما موافق هرگونه مداخله‌ای نیز نیستیم.
احمد اسفندیاری: باید بتوانیم در محیط دانشگاه فضای همدلی را رونق دهیم و از سوی دیگر از دیدگاه مسئولان دانشگاه و انتظاراتی که آن‌ها از دانشجو دارند مسائل مختلف را مشاهده و ارزیابی کنیم چراکه آن‌ها بر حسب وظایف خود عمل می‌کنند و باید مشاهده‌گر فعال باشند.
آیین‌نامه دهه 60 به درد دهه 90 نمی‌خورد
فاطمه محمدبیگی: بارها تأکید کرده‌ام که آیین‌نامه‌ای که برای دهه 60 مصوب شده برای دهه 90 مفید نیست و باید تغییر کند، برای مثال اینکه در آن زمان در حوزه پوشش از مانتوی قهوه‌ای، مشکی و سورمه‌ای استفاده می‌شد آیا باید در دهه 90 نیز چنین عمل کرد یا نیاز به تغییر وجود دارد؟ ما نیازمند تغییر آیین‌نامه‌های دانشگاه متناسب با نیاز جامعه امروز هستیم تا براساس آن هم سلایق نسل جوان را مورد توجه قرار دهیم و هم اصول دینی و ملی و اعتقادی و هویتی خود را نهادینه سازیم.
حجاب را به یک مسئله تبدیل نکنیم
ابوالفضل سلیمانی: حجاب یک موضوع است نه یک مسئله، اما ما آن را به یک مسئله حاد تبدیل کرده‌ایم. در حال حاضر مداخله در دانشگاه‌ها با کسانی که نسبت به این موضوع بی‌توجه هستند به‌صورت مستقیم است و با آن‌ها مقابله صورت می‌گیرد در حالی که می‌توان به‌صورت غیرمستقیم در این زمینه وارد شد و از این طریق اشتباهات صورت گرفته را به جامعه مخاطب گوشزد کرد، باید بدانیم مقتضیات سن دانشجویان به‌گونه‌ای است که گاه تذکر به‌صورت مستقیم موجب واکنش منفی آن‌ها می‌شود ازاین‌رو باید رویکرد خود را به‌صورت مداخله غیرمستقیم مورد توجه قرار دهیم.
جنبه‌های تشویقی و سلبی باید در کنار هم پیش برود
مصطفی سعادتی: شهید مطهری می‌گوید امام علی (ع) در کنار داشتن جاذبه، اگر نیاز بود دافعه هم داشت ازاین‌رو در جایی که نیاز به مداخله مستقیم احساس می‌شود، دانشگاه با ابزار حراست با متخلفان برخورد خواهد کرد؛ ضمن اینکه نیروی انتظامی در سطح شهر چنین وظیفه‌ای را ایفا می‌کند، حال سؤال اینجاست در مواقعی که نیاز به‌عکس‌العمل ضابطان حراست به دلیل تخلفات صورت گرفته و بی‌اهمیت جلوه دادن موضوع حجاب توسط برخی از افراد وجود دارد، چه باید کرد؟ آیا باید گفت اقدام سلبی نکنید و منتظر اثرگذاری کار فرهنگی باشید؟! بی‌شک باید موضوع برخورد با متخلف و فرهنگ‌سازی به‌موازات هم پیش برود.
گزارش از رقیه ملاحسنی خبرنگار ایسنا منطقه قزوین
انتهای پیام
کپی شد
