به گزارش ایرنا، 'پیشگیری، بهتر از درمان' جمله ای است که همه ما بارها آنرا شنیده ایم اما عملا کمتر به این اصل مهم در زندگی خود توجه داریم و معمولا از علاج واقعه قبل از وقوع به سادگی عبور می کنیم.
به اعتقاد جمعی از کارشناسان و فعالان مدیریت بحران اصل پیشگیری در این حوزه کمتر مورد توجه قرار می گیرد در حالی که باید بیشترین توجهات مربوط به آن باشد و در اثر همین کم توجهی از حوادث غیرمترقبه و طبیعی، بلاها و فجایعی حادث می شوند که جبران خسارات آنها غیرممکن است.
در میزگردی با حضور قدرت الله مهدیخانی مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین، حکمت الله هاشمی معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین و علی فخار سلیمانی رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی قزوین در خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) به این موضوع و همچنین زوایای مختلف مدیریت بحران و نقاط ضعف و قوت این حوزه پرداخته شد.
** رویکرد پاسخگو محوری در حوادث باید به پیشگیری محوری تبدیل شود
علی فخار سلیمانی، مدیر مرکز هدایت عملیات بحران دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی قزوین در این میزگرد گفت: بخشی از مدیریت بحران به حوزه تامین سلامت مردم و همچنین انتقال مصدومان حوادث و درمان آنها در مراکز درمانی بازمی گردد که متولی این حوزه در سطح استان ها دانشگاه های علوم پزشکی و در سطح کلان وزارت بهداشت و درمان است.
وی با بیان اینکه کارگروه درمان یکی از کارگروه های 14 گانه مدیریت بحران است که دستگاه های حوزه بهداشت و سلامت در آن عضو هستند،اظهار داشت: در این حوزه سیاست گذاری های کاری تعیین و تمهیدات لازم از جمله در حوزه انتقال و درمان حادثه دیدگان و نظارت بر بهداشت و سلامت بازماندگان حوادث و بلایای طبیعی پیش بینی و اتخاذ می شود.
فخار سلیمانی در ادامه از اورژانس 115 به عنوان دستگاه حاضر در خط مقدم حوادث یاد کرد و گفت: براساس استانداردهای تعیین شده باید به ازای هر 40 کیلومتر یک پایگاه امداد و نجات جاده ای داشته باشیم که در استان قزوین 15 پایگاه از برنامه تعیین شده عقب هستیم.
مدیر مرکز هدایت عملیات بحران دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی قزوین افزود: در شهر قزوین نیز نیازمند ایجاد هفت پایگاه امداد و نجات شهری هستیم تا به استانداردهای تعیین شده برسیم.
فخارسلیمانی اظهار داشت: کمبودها در این حوزه نافی ایفای نقش اورژانس در حوادث و رسیدگی به وضع مصدومان نیست بنابراین تلاش شده است تا با هم افزایی و هماهنگی کمبودها جبران و در سریع ترین وقت به حادثه دیدگان امدادرسانی شود.
وی با بیان اینکه بدون شک در هنگام بروز حوادثی چون زلزله آمبولانس های اورژانس جوابگوی خیل مصدومان نیست،افزود: در این راستا بانک اطلاعاتی آمبولانس های استان که در اختیار دیگر دستگاه ها و بخش خصوصی هستند را تهیه کرده ایم تا از ظرفیت آنها در هنگام حوادث و بلایای طبیعی استفاده کنیم.
این مسئول همچنین گفت: در سطح استان قزوین به گونه ای برنامه ریزی شده است که در صورت بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه، بخش درمان بتواند تا 72 ساعت روی پای خود بایستد تا نیروهای کمکی وارد عمل شده و پشتیبانی کنند.
فخارسلیمانی با اشاره به لزوم رسیدگی به وضعیت سازه ای مراکز درمانی قزوین بدلیل قدیمی بودن زیرساخت های این حوزه،اظهار داشت: ساخت بیمارستان های جدید از جمله بیمارستان 700 تختخوابی قزوین را باید به فال نیک گرفت چرا که در هنگام بهره برداری تا حد زیادی کمبود تخت های بیمارستانی قزوین را جبران می کند ضمن آنکه بدون شک سازه آن نیز در برابر زلزله های با قدرت تخریبی بسیار بالا نیز مقاوم خواهد بود.
**خلاء های قانونی پیش روی مدیریت بحران باید از میان بروند
مدیر مرکز هدایت عملیات بحران دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی قزوین در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه زیرساخت های قانونی حوزه مدیریت بحران باید مورد بازنگری قرار بگیرد چرا که این زیرساخت ها پاسخگو محور هستند در حالی که باید پیشگیری محور باشند، افزود: برای بهبود عملکرد مدیریت بحران باید خلاء های قانونی پیش رو در این حوزه را از میان برداشت.
وی اضافه کرد: در حوادث و بلایا همه از اورژانس و هلال احمر انتظار و توقع دارند و از این ارگان ها پاسخ می خواهند در حالی که در حوزه پیشگیری دنبال مقصر و پاسخگو نیستیم و این یک رویه غلط است.
فخار سلیمانی با بیان اینکه باید پیشگیری را به عنوان یک فرهنگ نهادینه کنیم، اظهار داشت: برهمین اساس باید به جای تمرکز به ظاهر و نمای ساختمان های خود به پی آن توجه کنیم و همان گونه به کلاس زبان و هنر فرزندان خود اهمیت می دهیم باید برای اینکه آنها آموزش کمک های اولیه را فرا بگیرند و بدانند در زمان حوادث و بلایای طبیعی باید چه کاری برای حفظ جان خود انجام بدهند نیز حساس باشیم.
** فقط 15 درصد جامعه با خطرات و نحوه برخورد با حوادث غیرمترقبه آشنا هستند
مدیر مرکز هدایت عملیات دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی قزوین با بیان اینکه بررسی ها نشان می دهد 15 درصد جمعیت ما نسبت به خطرات حوادث غیرمترقبه و نحوه برخورد با آن آشنایی دارند.
وی ادامه داد: این میزان کافی نیست چرا که باید تاب آوری اجتماعی در خصوص بلایای طبیعی را بسیار بیشتر کنیم که در این خصوص دستگاه های مختلف و همچنین رسانه ها باید ورود پیدا کنند و خود مردم نیز احساس نیاز داشته باشند و باید اذعان کرد بخش قابل توجهی از آشنایی با حوادث منجر به آمادگی در حین وقوع می شود و از شدت خسارات می کاهد.
این مسئول در ادامه هماهنگی و تعامل دستگاه ها با ستاد مدیریت بحران را ضروری دانست و گفت: در استان قزوین هماهنگی و تعامل دستگاه های عضو این ستاد بسیار خوب و بالاست، البته این بدین معنا نیست که این وضعیت نیازمند ارتقا نباشد.
فخار سلیمانی با بیان اینکه هماهنگی و تعامل بالا در این حوزه موجب بهبود عملکرد مدیریت بحران و کاهش خسارات جانی و مالی در هنگام بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه می شود، افزود: در برخی موارد ناهماهنگی ها می تواند مشکلات و خطرات زیادی به دنبال داشته باشد، مثلا در هر دستگاه و اداره یا فضاهای آموزشی یک درب اضطراری تعبیه شده است اما در بیشتر موارد این درب ها قفل هستند و وقتی پیگیری می کنیم می گویند حراست دستور داده که بسته باشد در صورتی که فلسفه این درب ها به باز بودن همیشگی آنها و خروج سریع جمعیت از مهلکه است.
** هر کس در حوزه مدیریت بحران باید سهم خود را پرداخت کند
حکمت الله هاشمی معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین نیز در این میزگرد گفت: در حوزه مخاطرات طبیعی بحث و حرف زیاد است و باید از زوایا و ابعاد مختلفی به بررسی این موضوع پرداخت.
وی با بیان اینکه در این حوزه مردم و مسئولان و دستگاه ها هر کدام دارای سهم و نقشی مشخص شده هستند که باید ادا شود،افزود: باید مدیریت بحران را به مثابه یک مثلث درنظر بگیریم که در یک ضلع آنها زیرساخت ها، یک ضلع نهادها و دستگاه ها و در ضلع دیگر نیز مردم قرار دارند.
این مسئول با بیان اینکه در چرخه مدیریت بحران با مقولاتی چون 'پیشگیری، آمادگی و بازتوانی' روبرو هستیم، افزود: قانون گذار به خوبی این سه مورد را تشریح و تبیین کرده است اما متاسفانه معمولا موارد اول و دوم که مهم تر هستند کمتر مورد توجه قرار می گیرند و در سطح جامعه بیشتر تمرکز به موضوع بازتوانی که پس از حوادث است، ختم می شود.
هاشمی در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه قزوین سابقه بلایای مختلف طبیعی را داراست اما شدت و تکرار حوادثی چون زلزله، سیل، رانش زمین در آن بالاست، اظهار داشت: نمی توان بدون استراتژی و در نظر گرفتن سه ضلع یاد شده به طور توامان، در برابر این حوادث مقابله کرد.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین با بیان اینکه نباید پاسخگویی در مورد حوادث را تنها به دستگاه های امدادی پس از وقوع بحران معطوف کنیم، گفت: این یک اشتباه راهبردی است که نسبت به حوزه پیشگیری غفلت کنیم و در حین حوادث طبیعی که شدت و حجم خسارات آن بدلیل بی توجهی نسبت به پیشگیری افزایش می یابد تنها از دستگاه های امدادی چون هلال احمر و اورژانس توقع داشته باشیم بلکه باید هرکس از مردم گرفته تا دستگاه های مختلف سهم خود را در مدیریت بحران ایفا کنند.
وی با بیان اینکه بسیاری از خسارات ناشی از بلایای طبیعی به دلیل کم توجهی افراد و برخی دستگاه ها نسبت به مدیریت بحران به بار می آید،گفت: به طور نمونه علم و منطق حکم می کند در بستر و حریم رودخانه ساخت و سازی نباشد اما افراد بدون توجه به این موضوع اقدام به خانه سازی می کنند و دستگاه ها نیز با دریافت جریمه خدمات و مجوز به آنها می دهند و در ادامه بدنبال بروز سیل شاهد خسارات جانی و مالی هستیم و در این شرایط همه از هلال احمر و اورژانس متوقع بوده و از آنها پاسخ می خواهند.
**دستگاه های امدادی معجزه گر نیستند
هاشمی همچنین گفت: در حوزه مدیریت بحران وظایف هر دستگاه کاملا مشخص است و در همین راستا باید اذعان کرد دستگاه های امدادی از جمله هلال احمر معجزه نمی کنند بنابراین نمی توان بی توجهی به حوزه پیشگیری را از طریق حوزه امداد جبران کرد.
وی اظهار داشت: پاسخگویی در مدیریت بحران باید کمترین میزان انرژی و حجم از کارها در این حوزه داشته باشد و بیشترین میزان از کار باید به پیشگیری و آمادگی اختصاص یابد اما در کشور ما این رویه برعکس است و همه پس از وقوع بحران از دستگاه های امدادی توقع حل و فصل مسایل را دارند.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین با بیان اینکه در حوزه پیشگیری و آموزش جای کار زیادی داریم، اظهار داشت: با وجود آنکه نقش هلال احمر در حوزه پاسخگویی مشخص است اما از ظرفیت های این نهاد برای آموزش و کمک به حوزه پیشگیری نیز استفاده می شود.
این مسئول ادامه داد: در حال حاضر طرح خادم با هدف آشناسازی خانواده ها با حوادث غیرمترقبه و نحوه برخورد با آنها توسط هلال احمر دنبال و اجرا می شود که در حوزه آموزش همگانی مدیریت بحران نقش مهمی دارد.
وی همچنین یادآور شد: با وجود تقسیم کار بین دستگاه ها، ارایه خدمات امدادی در هنگام بروز حوادث و بلایای طبیعی باید به صورت پکیج و در قالب یک بسته باشد تا کارآمدی و بازخورد لازم را به دنبال داشته باشد.
هاشمی در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به اینکه حادثه خبر نمی کند، به دوره بازگشت حوادث و بلایای طبیعی اشاره کرد و افزود: در همین سیل امسال در نقاطی از شهرستان بوئین زهرا در جنوب استان قزوین افراد سال خورده اذعان می کردند در طول عمر خود همچین حادثه ای را ندیده بودند و اصلا فکر نمی کردند در منطقه خود سیلی حادث شود.
**پیشگیری هزینه نیست، سرمایه گذاری است
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین با بیان اینکه متاسفانه در خیلی از موارد پیشگیری را هزینه می دانیم در حالی که توجه به این موضوع سرمایه گذاری است، خاطرنشان کرد: پیشگیری هزینه دارد و باید آنرا متحمل شویم چرا که اگر این هزینه را در این مرحله پرداخت نکنیم باید هزینه بسیار بیشتری را در هنگام بروز حوادث متحمل شویم.
وی با اشاره به لزوم تقویت تاب آوری جامعه در برابر حوادث و بلایای طبیعی، گفت: در سال های اخیر در این حوزه اقدامات خوبی شده است و اکنون خسارات جانی و مالی در حوادثی مانند زلزله در کشور خیلی نسبت به گذشته کمتر شده است که این مهم را باید به فال نیک بگیریم اما این موارد را نباید کافی دانست.
هاشمی با بیان اینکه باید پیشگیری را به یک فرهنگ عمومی در جامعه تبدیل کنیم،افزود: آموزش عمومی از طریق رسانه ها کمک خوبی به تحقق اهداف مدیریت بحران در این حوزه می کند بنابراین نقش رسانه ها را در این مورد نباید از نظر دور داشت.
وی اظهار داشت: در حوزه آموزش باید برای اقشار مختلف آموزش هایی را صورت ویژه برنامه هایی را در نظر گرفت و آنها را به شکل مستمر یادآور شد، مثلا برای رانندگان وسایط نقلیه سنگین و حاملان مواد شیمیایی نکاتی را در خصوص ایمنی سفر کوشزد کرد.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر قزوین با بیان اینکه این آموزش ها از بروز برخی حوادث و فجایع جلوگیری می کند،گفت: ماه گذشته واژگونی یک دستگاه کشنده حامل آمونیاک را در آزادراه قزوین-کرج داشتیم که اگر مواد آن به بیرون نشت و درز پیدا می کرد امکان وقوع فاجعه وجود داشت چرا که این مواد بی بوست و سرعت آن 10 برابر خودرو است و می تواند با سرعت بالا و در زمان کم جان افراد زیادی را به خطر بیاندازد و متاسفانه برای راننده این خودرو بار آمونیاک هیچ فرقی با بار سیب زمینی نداشت!
این مسئول با بیان اینکه باید پاسخگویی در حوادث طبیعی را مردم محور کنیم و آنان باید بپذیرند که سهم خود را در حوزه مدیریت بحران پرداخت کنند،افزود: در هیچ جای دنیا بلافاصله پس از زلزله نیروی امدادی نمی تواند حضور داشته باشد و این بازماندگان هستند که وظیفه امدادرسانی را در مرحله ابتدایی برعهده می گیرند که تحقق این موضوع در کشور نیازمند آموزش و ایجاد باور در جامعه است.
**مدیریت بحران کشور باید به وزارتخانه تبدیل شود
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه معتقدم در کشور باید وزارت مدیریت حوادث داشته باشیم، اظهار داشت: تشکیل چنین مجموعه ای به مدیریت بهتر حوادث و پاسخگو کردن دستگاه ها نسبت به عملکرد خود در سطوح مختلف بویژه پیشگیری کمک می کند.
وی با بیان اینکه حوزه مدیریت بحران با جان و مال انسان ها سروکار دارد و نباید آنرا کوچک و کم اهمیت شمرد، اظهار داشت: در حال حاضر بعضی کشورهای دنیا این وزارتخانه را دارا هستند که ایجاد آن در کشور می تواند کمک خوبی به بهبود وضع مدیریت بحران کند.
** مدیریت بحران باید تبدیل به فرهنگ عمومی شود
قدرت الله مهدیخانی مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین نیز در این میزگرد گفت: قزوین را باید جزو نقاط حادثه خیز کشور دانست چراکه تاکنون وقوع 25 نوع حادثه و بلای طبیعی را تجربه کرده است.
وی از زلزله، رانش و فرونشست زمین، سرمازدگی و سیل به همراه نشست ساختمان ها در بافت فرسوده و خطر انفجار، آتش سوزی و یا نشت مواد شیمیایی خطرناک به عنوان مهم ترین بلایا و حوادث غیرمترقبه در قزوین یاد کرد و گفت: در حوزه تخریب سوابق نشان می دهد که قدرت تخریبی زلزله در این استان بالاست اما به لحاظ خسارات مالی یاد آور شد این سرمازدگی است که بیشترین میزان خسارت های مادی بلایای طبیعی در قزوین را به خود اختصاص داده است.
مهدیخانی با بیان اینکه سرمازدگی و سیل امسال بیش از 2 هزار میلیارد تومان به قزوین خسارت وارد کردند،گفت: در سال جاری باغات و مزارع استان قزوین 1881 میلیارد تومان از ناحیه سرمازدگی بهاره خسارت دیدند و همچنین وقوع 2 سیل در بوئین زهرا و طارم سفلی بیش از 150 میلیارد تومان خسارت به بار آورد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین گفت: فرونشست زمین از دیگر بلایای نوظهور در این استان است که شاهد گسترش آن هستیم.
وی با بیان اینکه در بخش هایی از جنوب استان قزوین واقع در شهرستان بوئین زهرا با مشکل فرونشست زمین روبرو هستیم که دلیل آن برداشت بی رویه از سفره های زیرزمینی آب طی دهه های گذشته است، اظهار داشت: در آینده نه چندان دور در این مناطق با مشکل ایجاد فروچاله ها روبرو خواهیم بود.
**گسل شمال شهر قزوین، بمب ساعتی
وی در ادامه با اشاره به فعال بودن هشت گسل زلزله در استان قزوین، گفت: از این بین 2 گسل یکی در جنوب استان بنام ایپک و یکی نیز در شمال شهر قزوین وجود دارند که خطرناک تر از سایر گسل ها هستند که مورد آخر را باید به مثابه 'َشیرخفته' و یا بمب ساعتی دانست که می تواند به بروز یک زلزله با قدرت بالا در شهر قزوین منجر شود.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین ادامه داد: در مورد حوادثی چون زلزله نمی خواهیم شهروندان را نگران کنیم اما نگفتن واقعیت ها باعث می شود تا سهل انگاری کنیم و در موقع حادثه خسارات بیشتری متحمل شویم.
این مسئول گفت: تقریبا بیشتر شهرهای استان و همچنین 58 روستا در معرض خطر سیل قرار دارند که البته با همت دستگاه های اجرایی ذیربط و شهرداری ها اقدامات مقابله ای خوبی در سطح شهرها در خصوص پیشگیری از خسارات مربوط به این حادثه انجام شده است.
مهدیخانی همچنین استقرار واحدهای مختلف شیمیایی در استان قزوین و حمل و نقل و جابه جایی مواد شیمیایی خطرناک مانند آمونیاک به دلیل قرار داشتن قزوین در شاهراه ارتباطی کشور را از دیگر دغدغه ها و چالش های مدیریت بحران در قزوین نام برد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین در خصوص وضعیت مقاومت ساختمان های مسکونی استان قزوین در برابر زلزله نیز گفت: به دنبال ابلاغ مقررات و قوانین جدید در بحث ساخت و ساز در سال 86 وضعیت استقامت واحدهای مسکونی که از این سال به بعد احداث شده اند نسبتا خوب است اما در مورد ساختمان هایی که پیش از این سال ساخته شده اند نگرانی وجود دارد البته این به معنای اینکه همه ساختمان هایی که قبل از این ساخته شده اند دچار مشکل هستند، نیست.
وی با بیان اینکه نظارت ضعیف دستگاه های مسئول عامل احداث ساختمان های نامرغوب و غیرمقاوم در برابر زلزله است، اظهار داشت: به عنوان نمونه امسال شاهد بودیم ساختمان هایی که عمر احداث آنها در بافت فرسوده شهر قزوین از 2 تا 3 سال تجاوز نمی کرد با نشت یک لوله آب دچار گسست شده و در خطر فروریزی قرار گرفتند، در صورتی که بسیاری از بناها در کنار رودها و دریا وجود دارند بنابراین اگر قرار باشد با یک نشت لوله ساختمانی فرو بریزد مشخص است که در هنگام ساخت به مسایل ایمنی و کیفی آن توجهی نشده است.
**مقاومت 50 درصد خانه های روستایی قزوین مقابل زلزله
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین گفت: در حوزه مسکن روستایی وضعیت بهتر است و نگرانی خیلی جدی نداریم به گونه ای که می توان اذعان کرد بیش از 50 درصد واحدهای روستایی استان قزوین در برابر زلزله با قدرت 6 تا 7 ریشتر مقاوم هستند.
وی با بیان اینکه در حوزه مقاوم سازی واحدهای مسکونی یک ضعف فرهنگی در جامعه وجود دارد، اظهار داشت: بسیاری از شهروندان هنگام خرید یک خودرو از زوایای مختلف آنرا مورد بررسی قرار می دهند و حتی در این خصوص هزینه می کنند اما در وقت خرید یک آپارتمان و خانه مسکونی که محل استراحت و زندگی بیشتر لحظات عمرآنهاست به این موضوع توجهی ندارند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین گفت: در مواردی که قانون به ما اجازه داده ورود پیدا کرده و از ظرفیت های قانونی برای پیشگیری و کاهش خسارات استفاده می کنیم اما در بعضی موارد مانند حوزه ساختمان سازی باید شاهد نظارت کامل دستگاه ها و همچنین رعایت مقررات از سوی خود مردم باشیم.
مهدیخانی در مورد اینکه آیا امکانات و تجهیزات استان قزوین برای پاسخگویی به حوادث و بلایای طبیعی جوابگو است نیز گفت: ما حوادث و بحران ها را بسته به شدت و حجم به چند سطح محلی، منطقه ای و ملی تقسیم می کنیم و اگر یک حادثه ملی بر ما حادث شود بدون شک امکانات استان پاسخگو نیست اما باید یادآور شد طی سال های اخیر امکانات و اعتبارات قابل توجهی از سوی دولت به حوزه مدیریت بحران اختصاص یافته است.
این مسئول افزود: قانون گذار خلاء کمبود امکانات امدادی و مدیریت بحران در حین وقوع بلایای بزرگ طبیعی را با الزام تمامی دستگاه های اجرایی دولتی، بخش های تعاونی و حتی خصوصی در به اختیار گذاشتن تجهیزات خود به مدیریت بحران جبران کرده است و با تعیین معین برای هر منطقه در این خصوص پیش بینی ها و تمهیدات لازم را اتخاذ نموده و بر همین اساس اکنون قزوین معین استان های همسایه و همچنین مناطق 5، 6، 21 و 22 تهران در حوادث و بلایای طبیعی است.
**اگر زلزله هفت ریشتری در قزوین بیاید، 2 هزار خانه به طور کامل تخریب می شود
وی در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به نتایج مطالعه خطرپذیری شهر قزوین در برابر زلزله که چندسال پیش از طریق شبیه ساز رایانه ای انجام شده است، گفت: براساس مطالعات انجام شده در بدترین وضعیت می تواند زلزله ای با قدرت هفت ریشتر بدنبال فعالیت گسل شمال قزوین که 70 کیلومتر طول دارد در این شهر حادث شود که در چنین وضعیتی 274 هزار تن از شهروندان جان سالم بدرمی برند اما 89 هزار نفر نیازمند کمک های اولیه خواهند بود و 11 هزار نیز به خدمات پزشکی نیازمند خواهند بود.
مهدیخانی ادامه داد: در این مطالعه تعداد افرادی که زیرآوارها مدفون می شوند سه هزار و 700 نفر و تعداد فوتی ها پنج هزار نفر خواهد بود و همچنین 16 هزار واحد مسکونی معادل 28 درصد واحدهای مسکونی قزوین آسیب خفیف می بینند، 12 هزار و 546 واحد معادل 21 درصد کل ساختمان های قزوین در حد متوسط آسیب می بینند و 13 درصد ساختمان ها نیز معادل هفت هزار و 360 واحد با آسیب جدی مواجه می شوند و همچنین 1889 واحد مسکونی معادل 2 درصد ساختمان های شهر قزوین نیز به طور کلی تخریب و نابود خواهند شد.
وی با بیان اینکه باید نتایج این مطالعات منجر به توجه بیشتر به مقاوم سازی و ایمنی در برابر حوادث غیرمترقبه شود، یادآور شد: هزینه مطالعات اینچنینی در حوزه مدیریت بحران بسیار بالاست و گاه تنها برای یک مطالعه در محدوده ای کوچک باید ده ها میلیارد تومان اعتبار صرف کرد.
** فرهنگ پیشگیری باید جایگزین فرهنگ مقابله شود
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به اهمیت توجه به پیشگیری و نقش آن در کاهش تلفات جانی و خسارات مالی در حین بروز حوادث و بلایای طبیعی، گفت: متاسفانه این اصل همواره مورد غفلت واقع شده است در حالی که ما باید فرهنگ پیشگیری ار جایگزین فرهنگ مقابله کنیم.
وی با بیان اینکه اگر به پیشگیری آن گونه شایسته است باید توجه کنیم خسارات جانی و مالی ناشی از حوادث طبیعی بین 50 تا 70 درصد کاهش می یابد، اظهار داشت: اما متاسفانه در سطح جامعه نسبت به این موضوع بی توجهی وجود دارد و معمولا منتطر می مانیم تا حادثه ای رخ دهد و سپس بعد آن همه به کارشناسان مدیریت بحران تبدیل می شوند.
مهدیخانی با اشاره به برگزاری زنگ ایمنی در مدارس، گفت: طی سال های اخیر آموزش های خوبی در حوزه مدیریت بحران در سطح مدارس صورت گرفته است چرا که دانش آموزان سفیران خوبی برای ارایه نکات آموزشی مدیریت بحران به خانواده خود هستند و وجود 250 هزار دانش آموز در سطح استان قزوین در این خصوص یک ظرفیت قابل توجه است.
این مسئول در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه مقام معظم رهبری فرموده اند حادثه بلا نیست بلکه اقدامات غیراصولی ماست که از حادثه بلا می سازد، اظهار داشت: مدیریت بحران موضوعی فرابخشی است اما متاسفانه برای برخی دستگاه ها و مسئولان این مقوله جدی گرفته نمی شود به عنوان مثال خیلی از شهرداری ها در بخش هایی از شهر خود مجوز احداث برج و ساختمان های بلند مرتبه می دهند در حالی که یک نرده بان مناسب برای امدادرسانی به ساکنان برج ها را ندارند.
وی با بیان اینکه در حوادث و بلایای طبیعی 2 دیدگاه سنتی و جدید وجود دارد که اولی می گوید حادثه رخ می دهد و کاری نیز از دست ما ساخته نیست اما دومی می گوید حادثه بوقوع می پیوندد اما می توان با برنامه ریزی و مدیریت بحران خسارات آنرا کاهش داد؛افزود: باید در مسیر رویکرد دوم حرکت کنیم و بر این اساس باید مقوله مدیریت بحران به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود.
مهدیخانی با بیان اینکه در حوزه مدیریت بحران نیازمند مشارکت مردم هستیم، اظهار داشت: نخستین امدادگران بعد از حوادث و بلایای طبیعی بازماندگان حادثه هستند و در زمان طلایی باید بتوانند اقدامات موثری را در حوزه امداد و نجات انجام دهند تا نیروهای امدادی در محل حضور یابند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین، آمادگی و توان نیروهای امدادی قزوین و همچنین کشور را برای مقابله با حوادث بالا دانست و گفت: این نیروها به لحاظ توانمندی چیزی از امدادرسانان کشورهای پیشرفته همچون ژاپن کم ندارند اما موضوعی که در این خصوص اهمیت دارد مشارکت مردم در هنگام وقوع بلایاست چرا که در هیچ جای دنیا در حوادثی مانند زلزله و سیل در لحظات اولیه امدادگران به دلیل وسعت حادثه نمی توانند در همه مناطق حادثه دیده حضور یابند و این بازماندگان هستند که باید نقش امدادی بازی کنند.
**نبود فرهنگ بیمه برای جبران خسارات
مهدیخانی در ادامه فرهنگ بیمه در بین مردم قزوین و کشور را ضعیف دانست و افزود: با توجه به پررنگ بودن بلایایی چون خشکسالی و سرمازدگی در کشور تنها راه قانونی جبران خسارات به کشاورزان تحت پوشش بودن بیمه است.
مهدیخانی در بخش دیگری از صحبت های خود به نقش رسانه ها در کمک به حوزه مدیریت بحران اشاره کرد و با بیان اینکه یکی از 14 کارگروه ذیل ستاد مدیریت بحران استان ها کارگروه آموزش و اطلاع رسانی است، افزود: این حوزه نقش بسیار مهمی دارد چرا که با آموزش و اطلاع رسانی در این حوزه می توانیم مردم را برای مقابله مناسب با حوادث و بلایای طبیعی آشنا کرده و از این طریق حجم خسارات را کاهش دهیم.
3013
انتهای پیام به اعتقاد جمعی از کارشناسان و فعالان مدیریت بحران اصل پیشگیری در این حوزه کمتر مورد توجه قرار می گیرد در حالی که باید بیشترین توجهات مربوط به آن باشد و در اثر همین کم توجهی از حوادث غیرمترقبه و طبیعی، بلاها و فجایعی حادث می شوند که جبران خسارات آنها غیرممکن است.
در میزگردی با حضور قدرت الله مهدیخانی مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین، حکمت الله هاشمی معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین و علی فخار سلیمانی رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی قزوین در خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) به این موضوع و همچنین زوایای مختلف مدیریت بحران و نقاط ضعف و قوت این حوزه پرداخته شد.
** رویکرد پاسخگو محوری در حوادث باید به پیشگیری محوری تبدیل شود
علی فخار سلیمانی، مدیر مرکز هدایت عملیات بحران دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی قزوین در این میزگرد گفت: بخشی از مدیریت بحران به حوزه تامین سلامت مردم و همچنین انتقال مصدومان حوادث و درمان آنها در مراکز درمانی بازمی گردد که متولی این حوزه در سطح استان ها دانشگاه های علوم پزشکی و در سطح کلان وزارت بهداشت و درمان است.
وی با بیان اینکه کارگروه درمان یکی از کارگروه های 14 گانه مدیریت بحران است که دستگاه های حوزه بهداشت و سلامت در آن عضو هستند،اظهار داشت: در این حوزه سیاست گذاری های کاری تعیین و تمهیدات لازم از جمله در حوزه انتقال و درمان حادثه دیدگان و نظارت بر بهداشت و سلامت بازماندگان حوادث و بلایای طبیعی پیش بینی و اتخاذ می شود.
فخار سلیمانی در ادامه از اورژانس 115 به عنوان دستگاه حاضر در خط مقدم حوادث یاد کرد و گفت: براساس استانداردهای تعیین شده باید به ازای هر 40 کیلومتر یک پایگاه امداد و نجات جاده ای داشته باشیم که در استان قزوین 15 پایگاه از برنامه تعیین شده عقب هستیم.
مدیر مرکز هدایت عملیات بحران دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی قزوین افزود: در شهر قزوین نیز نیازمند ایجاد هفت پایگاه امداد و نجات شهری هستیم تا به استانداردهای تعیین شده برسیم.
فخارسلیمانی اظهار داشت: کمبودها در این حوزه نافی ایفای نقش اورژانس در حوادث و رسیدگی به وضع مصدومان نیست بنابراین تلاش شده است تا با هم افزایی و هماهنگی کمبودها جبران و در سریع ترین وقت به حادثه دیدگان امدادرسانی شود.
وی با بیان اینکه بدون شک در هنگام بروز حوادثی چون زلزله آمبولانس های اورژانس جوابگوی خیل مصدومان نیست،افزود: در این راستا بانک اطلاعاتی آمبولانس های استان که در اختیار دیگر دستگاه ها و بخش خصوصی هستند را تهیه کرده ایم تا از ظرفیت آنها در هنگام حوادث و بلایای طبیعی استفاده کنیم.
این مسئول همچنین گفت: در سطح استان قزوین به گونه ای برنامه ریزی شده است که در صورت بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه، بخش درمان بتواند تا 72 ساعت روی پای خود بایستد تا نیروهای کمکی وارد عمل شده و پشتیبانی کنند.
فخارسلیمانی با اشاره به لزوم رسیدگی به وضعیت سازه ای مراکز درمانی قزوین بدلیل قدیمی بودن زیرساخت های این حوزه،اظهار داشت: ساخت بیمارستان های جدید از جمله بیمارستان 700 تختخوابی قزوین را باید به فال نیک گرفت چرا که در هنگام بهره برداری تا حد زیادی کمبود تخت های بیمارستانی قزوین را جبران می کند ضمن آنکه بدون شک سازه آن نیز در برابر زلزله های با قدرت تخریبی بسیار بالا نیز مقاوم خواهد بود.
**خلاء های قانونی پیش روی مدیریت بحران باید از میان بروند
مدیر مرکز هدایت عملیات بحران دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی قزوین در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه زیرساخت های قانونی حوزه مدیریت بحران باید مورد بازنگری قرار بگیرد چرا که این زیرساخت ها پاسخگو محور هستند در حالی که باید پیشگیری محور باشند، افزود: برای بهبود عملکرد مدیریت بحران باید خلاء های قانونی پیش رو در این حوزه را از میان برداشت.
وی اضافه کرد: در حوادث و بلایا همه از اورژانس و هلال احمر انتظار و توقع دارند و از این ارگان ها پاسخ می خواهند در حالی که در حوزه پیشگیری دنبال مقصر و پاسخگو نیستیم و این یک رویه غلط است.
فخار سلیمانی با بیان اینکه باید پیشگیری را به عنوان یک فرهنگ نهادینه کنیم، اظهار داشت: برهمین اساس باید به جای تمرکز به ظاهر و نمای ساختمان های خود به پی آن توجه کنیم و همان گونه به کلاس زبان و هنر فرزندان خود اهمیت می دهیم باید برای اینکه آنها آموزش کمک های اولیه را فرا بگیرند و بدانند در زمان حوادث و بلایای طبیعی باید چه کاری برای حفظ جان خود انجام بدهند نیز حساس باشیم.
** فقط 15 درصد جامعه با خطرات و نحوه برخورد با حوادث غیرمترقبه آشنا هستند
مدیر مرکز هدایت عملیات دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی قزوین با بیان اینکه بررسی ها نشان می دهد 15 درصد جمعیت ما نسبت به خطرات حوادث غیرمترقبه و نحوه برخورد با آن آشنایی دارند.
وی ادامه داد: این میزان کافی نیست چرا که باید تاب آوری اجتماعی در خصوص بلایای طبیعی را بسیار بیشتر کنیم که در این خصوص دستگاه های مختلف و همچنین رسانه ها باید ورود پیدا کنند و خود مردم نیز احساس نیاز داشته باشند و باید اذعان کرد بخش قابل توجهی از آشنایی با حوادث منجر به آمادگی در حین وقوع می شود و از شدت خسارات می کاهد.
این مسئول در ادامه هماهنگی و تعامل دستگاه ها با ستاد مدیریت بحران را ضروری دانست و گفت: در استان قزوین هماهنگی و تعامل دستگاه های عضو این ستاد بسیار خوب و بالاست، البته این بدین معنا نیست که این وضعیت نیازمند ارتقا نباشد.
فخار سلیمانی با بیان اینکه هماهنگی و تعامل بالا در این حوزه موجب بهبود عملکرد مدیریت بحران و کاهش خسارات جانی و مالی در هنگام بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه می شود، افزود: در برخی موارد ناهماهنگی ها می تواند مشکلات و خطرات زیادی به دنبال داشته باشد، مثلا در هر دستگاه و اداره یا فضاهای آموزشی یک درب اضطراری تعبیه شده است اما در بیشتر موارد این درب ها قفل هستند و وقتی پیگیری می کنیم می گویند حراست دستور داده که بسته باشد در صورتی که فلسفه این درب ها به باز بودن همیشگی آنها و خروج سریع جمعیت از مهلکه است.
** هر کس در حوزه مدیریت بحران باید سهم خود را پرداخت کند
حکمت الله هاشمی معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین نیز در این میزگرد گفت: در حوزه مخاطرات طبیعی بحث و حرف زیاد است و باید از زوایا و ابعاد مختلفی به بررسی این موضوع پرداخت.
وی با بیان اینکه در این حوزه مردم و مسئولان و دستگاه ها هر کدام دارای سهم و نقشی مشخص شده هستند که باید ادا شود،افزود: باید مدیریت بحران را به مثابه یک مثلث درنظر بگیریم که در یک ضلع آنها زیرساخت ها، یک ضلع نهادها و دستگاه ها و در ضلع دیگر نیز مردم قرار دارند.
این مسئول با بیان اینکه در چرخه مدیریت بحران با مقولاتی چون 'پیشگیری، آمادگی و بازتوانی' روبرو هستیم، افزود: قانون گذار به خوبی این سه مورد را تشریح و تبیین کرده است اما متاسفانه معمولا موارد اول و دوم که مهم تر هستند کمتر مورد توجه قرار می گیرند و در سطح جامعه بیشتر تمرکز به موضوع بازتوانی که پس از حوادث است، ختم می شود.
هاشمی در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه قزوین سابقه بلایای مختلف طبیعی را داراست اما شدت و تکرار حوادثی چون زلزله، سیل، رانش زمین در آن بالاست، اظهار داشت: نمی توان بدون استراتژی و در نظر گرفتن سه ضلع یاد شده به طور توامان، در برابر این حوادث مقابله کرد.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین با بیان اینکه نباید پاسخگویی در مورد حوادث را تنها به دستگاه های امدادی پس از وقوع بحران معطوف کنیم، گفت: این یک اشتباه راهبردی است که نسبت به حوزه پیشگیری غفلت کنیم و در حین حوادث طبیعی که شدت و حجم خسارات آن بدلیل بی توجهی نسبت به پیشگیری افزایش می یابد تنها از دستگاه های امدادی چون هلال احمر و اورژانس توقع داشته باشیم بلکه باید هرکس از مردم گرفته تا دستگاه های مختلف سهم خود را در مدیریت بحران ایفا کنند.
وی با بیان اینکه بسیاری از خسارات ناشی از بلایای طبیعی به دلیل کم توجهی افراد و برخی دستگاه ها نسبت به مدیریت بحران به بار می آید،گفت: به طور نمونه علم و منطق حکم می کند در بستر و حریم رودخانه ساخت و سازی نباشد اما افراد بدون توجه به این موضوع اقدام به خانه سازی می کنند و دستگاه ها نیز با دریافت جریمه خدمات و مجوز به آنها می دهند و در ادامه بدنبال بروز سیل شاهد خسارات جانی و مالی هستیم و در این شرایط همه از هلال احمر و اورژانس متوقع بوده و از آنها پاسخ می خواهند.
**دستگاه های امدادی معجزه گر نیستند
هاشمی همچنین گفت: در حوزه مدیریت بحران وظایف هر دستگاه کاملا مشخص است و در همین راستا باید اذعان کرد دستگاه های امدادی از جمله هلال احمر معجزه نمی کنند بنابراین نمی توان بی توجهی به حوزه پیشگیری را از طریق حوزه امداد جبران کرد.
وی اظهار داشت: پاسخگویی در مدیریت بحران باید کمترین میزان انرژی و حجم از کارها در این حوزه داشته باشد و بیشترین میزان از کار باید به پیشگیری و آمادگی اختصاص یابد اما در کشور ما این رویه برعکس است و همه پس از وقوع بحران از دستگاه های امدادی توقع حل و فصل مسایل را دارند.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین با بیان اینکه در حوزه پیشگیری و آموزش جای کار زیادی داریم، اظهار داشت: با وجود آنکه نقش هلال احمر در حوزه پاسخگویی مشخص است اما از ظرفیت های این نهاد برای آموزش و کمک به حوزه پیشگیری نیز استفاده می شود.
این مسئول ادامه داد: در حال حاضر طرح خادم با هدف آشناسازی خانواده ها با حوادث غیرمترقبه و نحوه برخورد با آنها توسط هلال احمر دنبال و اجرا می شود که در حوزه آموزش همگانی مدیریت بحران نقش مهمی دارد.
وی همچنین یادآور شد: با وجود تقسیم کار بین دستگاه ها، ارایه خدمات امدادی در هنگام بروز حوادث و بلایای طبیعی باید به صورت پکیج و در قالب یک بسته باشد تا کارآمدی و بازخورد لازم را به دنبال داشته باشد.
هاشمی در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به اینکه حادثه خبر نمی کند، به دوره بازگشت حوادث و بلایای طبیعی اشاره کرد و افزود: در همین سیل امسال در نقاطی از شهرستان بوئین زهرا در جنوب استان قزوین افراد سال خورده اذعان می کردند در طول عمر خود همچین حادثه ای را ندیده بودند و اصلا فکر نمی کردند در منطقه خود سیلی حادث شود.
**پیشگیری هزینه نیست، سرمایه گذاری است
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین با بیان اینکه متاسفانه در خیلی از موارد پیشگیری را هزینه می دانیم در حالی که توجه به این موضوع سرمایه گذاری است، خاطرنشان کرد: پیشگیری هزینه دارد و باید آنرا متحمل شویم چرا که اگر این هزینه را در این مرحله پرداخت نکنیم باید هزینه بسیار بیشتری را در هنگام بروز حوادث متحمل شویم.
وی با اشاره به لزوم تقویت تاب آوری جامعه در برابر حوادث و بلایای طبیعی، گفت: در سال های اخیر در این حوزه اقدامات خوبی شده است و اکنون خسارات جانی و مالی در حوادثی مانند زلزله در کشور خیلی نسبت به گذشته کمتر شده است که این مهم را باید به فال نیک بگیریم اما این موارد را نباید کافی دانست.
هاشمی با بیان اینکه باید پیشگیری را به یک فرهنگ عمومی در جامعه تبدیل کنیم،افزود: آموزش عمومی از طریق رسانه ها کمک خوبی به تحقق اهداف مدیریت بحران در این حوزه می کند بنابراین نقش رسانه ها را در این مورد نباید از نظر دور داشت.
وی اظهار داشت: در حوزه آموزش باید برای اقشار مختلف آموزش هایی را صورت ویژه برنامه هایی را در نظر گرفت و آنها را به شکل مستمر یادآور شد، مثلا برای رانندگان وسایط نقلیه سنگین و حاملان مواد شیمیایی نکاتی را در خصوص ایمنی سفر کوشزد کرد.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر قزوین با بیان اینکه این آموزش ها از بروز برخی حوادث و فجایع جلوگیری می کند،گفت: ماه گذشته واژگونی یک دستگاه کشنده حامل آمونیاک را در آزادراه قزوین-کرج داشتیم که اگر مواد آن به بیرون نشت و درز پیدا می کرد امکان وقوع فاجعه وجود داشت چرا که این مواد بی بوست و سرعت آن 10 برابر خودرو است و می تواند با سرعت بالا و در زمان کم جان افراد زیادی را به خطر بیاندازد و متاسفانه برای راننده این خودرو بار آمونیاک هیچ فرقی با بار سیب زمینی نداشت!
این مسئول با بیان اینکه باید پاسخگویی در حوادث طبیعی را مردم محور کنیم و آنان باید بپذیرند که سهم خود را در حوزه مدیریت بحران پرداخت کنند،افزود: در هیچ جای دنیا بلافاصله پس از زلزله نیروی امدادی نمی تواند حضور داشته باشد و این بازماندگان هستند که وظیفه امدادرسانی را در مرحله ابتدایی برعهده می گیرند که تحقق این موضوع در کشور نیازمند آموزش و ایجاد باور در جامعه است.
**مدیریت بحران کشور باید به وزارتخانه تبدیل شود
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه معتقدم در کشور باید وزارت مدیریت حوادث داشته باشیم، اظهار داشت: تشکیل چنین مجموعه ای به مدیریت بهتر حوادث و پاسخگو کردن دستگاه ها نسبت به عملکرد خود در سطوح مختلف بویژه پیشگیری کمک می کند.
وی با بیان اینکه حوزه مدیریت بحران با جان و مال انسان ها سروکار دارد و نباید آنرا کوچک و کم اهمیت شمرد، اظهار داشت: در حال حاضر بعضی کشورهای دنیا این وزارتخانه را دارا هستند که ایجاد آن در کشور می تواند کمک خوبی به بهبود وضع مدیریت بحران کند.
** مدیریت بحران باید تبدیل به فرهنگ عمومی شود
قدرت الله مهدیخانی مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین نیز در این میزگرد گفت: قزوین را باید جزو نقاط حادثه خیز کشور دانست چراکه تاکنون وقوع 25 نوع حادثه و بلای طبیعی را تجربه کرده است.
وی از زلزله، رانش و فرونشست زمین، سرمازدگی و سیل به همراه نشست ساختمان ها در بافت فرسوده و خطر انفجار، آتش سوزی و یا نشت مواد شیمیایی خطرناک به عنوان مهم ترین بلایا و حوادث غیرمترقبه در قزوین یاد کرد و گفت: در حوزه تخریب سوابق نشان می دهد که قدرت تخریبی زلزله در این استان بالاست اما به لحاظ خسارات مالی یاد آور شد این سرمازدگی است که بیشترین میزان خسارت های مادی بلایای طبیعی در قزوین را به خود اختصاص داده است.
مهدیخانی با بیان اینکه سرمازدگی و سیل امسال بیش از 2 هزار میلیارد تومان به قزوین خسارت وارد کردند،گفت: در سال جاری باغات و مزارع استان قزوین 1881 میلیارد تومان از ناحیه سرمازدگی بهاره خسارت دیدند و همچنین وقوع 2 سیل در بوئین زهرا و طارم سفلی بیش از 150 میلیارد تومان خسارت به بار آورد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین گفت: فرونشست زمین از دیگر بلایای نوظهور در این استان است که شاهد گسترش آن هستیم.
وی با بیان اینکه در بخش هایی از جنوب استان قزوین واقع در شهرستان بوئین زهرا با مشکل فرونشست زمین روبرو هستیم که دلیل آن برداشت بی رویه از سفره های زیرزمینی آب طی دهه های گذشته است، اظهار داشت: در آینده نه چندان دور در این مناطق با مشکل ایجاد فروچاله ها روبرو خواهیم بود.
**گسل شمال شهر قزوین، بمب ساعتی
وی در ادامه با اشاره به فعال بودن هشت گسل زلزله در استان قزوین، گفت: از این بین 2 گسل یکی در جنوب استان بنام ایپک و یکی نیز در شمال شهر قزوین وجود دارند که خطرناک تر از سایر گسل ها هستند که مورد آخر را باید به مثابه 'َشیرخفته' و یا بمب ساعتی دانست که می تواند به بروز یک زلزله با قدرت بالا در شهر قزوین منجر شود.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین ادامه داد: در مورد حوادثی چون زلزله نمی خواهیم شهروندان را نگران کنیم اما نگفتن واقعیت ها باعث می شود تا سهل انگاری کنیم و در موقع حادثه خسارات بیشتری متحمل شویم.
این مسئول گفت: تقریبا بیشتر شهرهای استان و همچنین 58 روستا در معرض خطر سیل قرار دارند که البته با همت دستگاه های اجرایی ذیربط و شهرداری ها اقدامات مقابله ای خوبی در سطح شهرها در خصوص پیشگیری از خسارات مربوط به این حادثه انجام شده است.
مهدیخانی همچنین استقرار واحدهای مختلف شیمیایی در استان قزوین و حمل و نقل و جابه جایی مواد شیمیایی خطرناک مانند آمونیاک به دلیل قرار داشتن قزوین در شاهراه ارتباطی کشور را از دیگر دغدغه ها و چالش های مدیریت بحران در قزوین نام برد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین در خصوص وضعیت مقاومت ساختمان های مسکونی استان قزوین در برابر زلزله نیز گفت: به دنبال ابلاغ مقررات و قوانین جدید در بحث ساخت و ساز در سال 86 وضعیت استقامت واحدهای مسکونی که از این سال به بعد احداث شده اند نسبتا خوب است اما در مورد ساختمان هایی که پیش از این سال ساخته شده اند نگرانی وجود دارد البته این به معنای اینکه همه ساختمان هایی که قبل از این ساخته شده اند دچار مشکل هستند، نیست.
وی با بیان اینکه نظارت ضعیف دستگاه های مسئول عامل احداث ساختمان های نامرغوب و غیرمقاوم در برابر زلزله است، اظهار داشت: به عنوان نمونه امسال شاهد بودیم ساختمان هایی که عمر احداث آنها در بافت فرسوده شهر قزوین از 2 تا 3 سال تجاوز نمی کرد با نشت یک لوله آب دچار گسست شده و در خطر فروریزی قرار گرفتند، در صورتی که بسیاری از بناها در کنار رودها و دریا وجود دارند بنابراین اگر قرار باشد با یک نشت لوله ساختمانی فرو بریزد مشخص است که در هنگام ساخت به مسایل ایمنی و کیفی آن توجهی نشده است.
**مقاومت 50 درصد خانه های روستایی قزوین مقابل زلزله
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین گفت: در حوزه مسکن روستایی وضعیت بهتر است و نگرانی خیلی جدی نداریم به گونه ای که می توان اذعان کرد بیش از 50 درصد واحدهای روستایی استان قزوین در برابر زلزله با قدرت 6 تا 7 ریشتر مقاوم هستند.
وی با بیان اینکه در حوزه مقاوم سازی واحدهای مسکونی یک ضعف فرهنگی در جامعه وجود دارد، اظهار داشت: بسیاری از شهروندان هنگام خرید یک خودرو از زوایای مختلف آنرا مورد بررسی قرار می دهند و حتی در این خصوص هزینه می کنند اما در وقت خرید یک آپارتمان و خانه مسکونی که محل استراحت و زندگی بیشتر لحظات عمرآنهاست به این موضوع توجهی ندارند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین گفت: در مواردی که قانون به ما اجازه داده ورود پیدا کرده و از ظرفیت های قانونی برای پیشگیری و کاهش خسارات استفاده می کنیم اما در بعضی موارد مانند حوزه ساختمان سازی باید شاهد نظارت کامل دستگاه ها و همچنین رعایت مقررات از سوی خود مردم باشیم.
مهدیخانی در مورد اینکه آیا امکانات و تجهیزات استان قزوین برای پاسخگویی به حوادث و بلایای طبیعی جوابگو است نیز گفت: ما حوادث و بحران ها را بسته به شدت و حجم به چند سطح محلی، منطقه ای و ملی تقسیم می کنیم و اگر یک حادثه ملی بر ما حادث شود بدون شک امکانات استان پاسخگو نیست اما باید یادآور شد طی سال های اخیر امکانات و اعتبارات قابل توجهی از سوی دولت به حوزه مدیریت بحران اختصاص یافته است.
این مسئول افزود: قانون گذار خلاء کمبود امکانات امدادی و مدیریت بحران در حین وقوع بلایای بزرگ طبیعی را با الزام تمامی دستگاه های اجرایی دولتی، بخش های تعاونی و حتی خصوصی در به اختیار گذاشتن تجهیزات خود به مدیریت بحران جبران کرده است و با تعیین معین برای هر منطقه در این خصوص پیش بینی ها و تمهیدات لازم را اتخاذ نموده و بر همین اساس اکنون قزوین معین استان های همسایه و همچنین مناطق 5، 6، 21 و 22 تهران در حوادث و بلایای طبیعی است.
**اگر زلزله هفت ریشتری در قزوین بیاید، 2 هزار خانه به طور کامل تخریب می شود
وی در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به نتایج مطالعه خطرپذیری شهر قزوین در برابر زلزله که چندسال پیش از طریق شبیه ساز رایانه ای انجام شده است، گفت: براساس مطالعات انجام شده در بدترین وضعیت می تواند زلزله ای با قدرت هفت ریشتر بدنبال فعالیت گسل شمال قزوین که 70 کیلومتر طول دارد در این شهر حادث شود که در چنین وضعیتی 274 هزار تن از شهروندان جان سالم بدرمی برند اما 89 هزار نفر نیازمند کمک های اولیه خواهند بود و 11 هزار نیز به خدمات پزشکی نیازمند خواهند بود.
مهدیخانی ادامه داد: در این مطالعه تعداد افرادی که زیرآوارها مدفون می شوند سه هزار و 700 نفر و تعداد فوتی ها پنج هزار نفر خواهد بود و همچنین 16 هزار واحد مسکونی معادل 28 درصد واحدهای مسکونی قزوین آسیب خفیف می بینند، 12 هزار و 546 واحد معادل 21 درصد کل ساختمان های قزوین در حد متوسط آسیب می بینند و 13 درصد ساختمان ها نیز معادل هفت هزار و 360 واحد با آسیب جدی مواجه می شوند و همچنین 1889 واحد مسکونی معادل 2 درصد ساختمان های شهر قزوین نیز به طور کلی تخریب و نابود خواهند شد.
وی با بیان اینکه باید نتایج این مطالعات منجر به توجه بیشتر به مقاوم سازی و ایمنی در برابر حوادث غیرمترقبه شود، یادآور شد: هزینه مطالعات اینچنینی در حوزه مدیریت بحران بسیار بالاست و گاه تنها برای یک مطالعه در محدوده ای کوچک باید ده ها میلیارد تومان اعتبار صرف کرد.
** فرهنگ پیشگیری باید جایگزین فرهنگ مقابله شود
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به اهمیت توجه به پیشگیری و نقش آن در کاهش تلفات جانی و خسارات مالی در حین بروز حوادث و بلایای طبیعی، گفت: متاسفانه این اصل همواره مورد غفلت واقع شده است در حالی که ما باید فرهنگ پیشگیری ار جایگزین فرهنگ مقابله کنیم.
وی با بیان اینکه اگر به پیشگیری آن گونه شایسته است باید توجه کنیم خسارات جانی و مالی ناشی از حوادث طبیعی بین 50 تا 70 درصد کاهش می یابد، اظهار داشت: اما متاسفانه در سطح جامعه نسبت به این موضوع بی توجهی وجود دارد و معمولا منتطر می مانیم تا حادثه ای رخ دهد و سپس بعد آن همه به کارشناسان مدیریت بحران تبدیل می شوند.
مهدیخانی با اشاره به برگزاری زنگ ایمنی در مدارس، گفت: طی سال های اخیر آموزش های خوبی در حوزه مدیریت بحران در سطح مدارس صورت گرفته است چرا که دانش آموزان سفیران خوبی برای ارایه نکات آموزشی مدیریت بحران به خانواده خود هستند و وجود 250 هزار دانش آموز در سطح استان قزوین در این خصوص یک ظرفیت قابل توجه است.
این مسئول در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه مقام معظم رهبری فرموده اند حادثه بلا نیست بلکه اقدامات غیراصولی ماست که از حادثه بلا می سازد، اظهار داشت: مدیریت بحران موضوعی فرابخشی است اما متاسفانه برای برخی دستگاه ها و مسئولان این مقوله جدی گرفته نمی شود به عنوان مثال خیلی از شهرداری ها در بخش هایی از شهر خود مجوز احداث برج و ساختمان های بلند مرتبه می دهند در حالی که یک نرده بان مناسب برای امدادرسانی به ساکنان برج ها را ندارند.
وی با بیان اینکه در حوادث و بلایای طبیعی 2 دیدگاه سنتی و جدید وجود دارد که اولی می گوید حادثه رخ می دهد و کاری نیز از دست ما ساخته نیست اما دومی می گوید حادثه بوقوع می پیوندد اما می توان با برنامه ریزی و مدیریت بحران خسارات آنرا کاهش داد؛افزود: باید در مسیر رویکرد دوم حرکت کنیم و بر این اساس باید مقوله مدیریت بحران به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود.
مهدیخانی با بیان اینکه در حوزه مدیریت بحران نیازمند مشارکت مردم هستیم، اظهار داشت: نخستین امدادگران بعد از حوادث و بلایای طبیعی بازماندگان حادثه هستند و در زمان طلایی باید بتوانند اقدامات موثری را در حوزه امداد و نجات انجام دهند تا نیروهای امدادی در محل حضور یابند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قزوین، آمادگی و توان نیروهای امدادی قزوین و همچنین کشور را برای مقابله با حوادث بالا دانست و گفت: این نیروها به لحاظ توانمندی چیزی از امدادرسانان کشورهای پیشرفته همچون ژاپن کم ندارند اما موضوعی که در این خصوص اهمیت دارد مشارکت مردم در هنگام وقوع بلایاست چرا که در هیچ جای دنیا در حوادثی مانند زلزله و سیل در لحظات اولیه امدادگران به دلیل وسعت حادثه نمی توانند در همه مناطق حادثه دیده حضور یابند و این بازماندگان هستند که باید نقش امدادی بازی کنند.
**نبود فرهنگ بیمه برای جبران خسارات
مهدیخانی در ادامه فرهنگ بیمه در بین مردم قزوین و کشور را ضعیف دانست و افزود: با توجه به پررنگ بودن بلایایی چون خشکسالی و سرمازدگی در کشور تنها راه قانونی جبران خسارات به کشاورزان تحت پوشش بودن بیمه است.
مهدیخانی در بخش دیگری از صحبت های خود به نقش رسانه ها در کمک به حوزه مدیریت بحران اشاره کرد و با بیان اینکه یکی از 14 کارگروه ذیل ستاد مدیریت بحران استان ها کارگروه آموزش و اطلاع رسانی است، افزود: این حوزه نقش بسیار مهمی دارد چرا که با آموزش و اطلاع رسانی در این حوزه می توانیم مردم را برای مقابله مناسب با حوادث و بلایای طبیعی آشنا کرده و از این طریق حجم خسارات را کاهش دهیم.
3013
کپی شد
