پایگاه خبری جماران: تولیت و مدرس حوزه علمیه حاج ابوالفتح تهران گفت: امروزه مردم به مرحلهای رسیدهاند که معتقدند، مسئولین به حرف ما وقعی نمینهند؛ از طرف دیگر مردم که میخواهند اظهار انتقاد کنند، ولی جای خاصی برای انتقاد وجود ندارد. لذا از راه عدم رعایت حجاب، مخالفتشان را نشان میدهند. پدر و مادرِ بعضی از آنان شاید مذهبی باشند، ولی فکر میکنند که از این راه میتوانند مخالفت خود را اظهار کنند؛ لذا این مسیر را انتخاب میکنند.
مشروح گفتوگوی خبرنگار جماران با حجتالاسلام والمسلمین سید صدرالدین مرتضوی لنگرودی فرزند مرحوم آیتالله سید محمد حسین مرتضوی لنگرودی در پی می آید:
گفتوگوی ما با حضرتعالی درباره قانون حجاب و عفاف، مسائل و مشکلات روز است. از دیدگاه شما حل چه معضلاتی در اولویت قرار دارد؟
امروز حل مشکلات معاش مردم در اولویت است، چون معضلات اقتصادی زیربنای همهی مشکلات در جامعه است. اگر مردم مقداری از نظر معاش در رفاه باشند، دیگر دنبال بهانه نمیگردند تا احیاناً بیحجاب یا بدحجاب باشند. مردم چون نمیتوانند از کانال و راه دیگری اعتراض خود را نشان دهند، از این راه مخالفت خود را ابراز میکنند.
یعنی آنچه درباره مسائل حجاب در جامعه دیده میشود، ریشه اقتصادی دارد.
بله، من اینگونه فکر میکنم. چون به ذهن مردم میآید که از راه بیحجابی یا بدحجابی میتوانند مخالفت خود را ابراز کنند، این مسیر را انتخاب میکنند. نه اینکه مردم به عریان بودن معتقد باشند، بلکه میخواهند به این وسیله مخالفتشان را نشان دهند.
البته برخی آزادی را هم در کنار مشکلات معیشتی اضافه میکنند. بنابراین، یک مقدار باید مردم بتوانند تنفس اقتصادی داشته باشند.
از نظر شما برخوردهایی چون جریمههای سنگین، برای ممانعت از بیحجابی کارآیی دارد یا نه؟
من فکر میکنم که اگر مسئولان مربوطه بخواهند برخوردهای خشونتآمیز داشته باشند، نتیجهاش برعکس میشود و امور جامعه بهتر نمیشود بلکه مشکلاتی پیش میآید. باید یک مقدار ریشهیابی کرد، و یکی از ریشههای آن، مشکلات اقتصادی مردم است. اگر مردم از نظر اقتصادی رفاه داشته باشند و با آزادی بیان بتوانند مشکلات خود را در حدی که قانون اجازه میدهد ابراز کنند، اوضاع بهتر میشود. مردم باید مشکلات خود را بگویند تا مسئولان مربوطه در صدد حل آنها باشند.
امروزه مردم به مرحلهای رسیدهاند که معتقدند، مسئولین به حرف ما وقعی نمینهند؛ از طرف دیگر مردم که میخواهند اظهار انتقاد کنند، ولی جای خاصی برای انتقاد وجود ندارد. لذا از راه عدم رعایت حجاب، مخالفتشان را نشان میدهند. پدر و مادرِ بعضی از آنان شاید مذهبی باشند، ولی فکر میکنند که از این راه میتوانند مخالفت خود را اظهار کنند؛ لذا این مسیر را انتخاب میکنند.
از دیدگاه شما قانون به طور کلی و قانون حجاب و عفاف به خصوص، برای عملی و کاربردی شدن باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟
مسئولان دیدند که این قانون را با شداد و غلاظ نمیتوانند عملی و اجرا کنند؛ یعنی بخواهند با چکش به مردم تحمیل کنند.
لذا باید مسائل را ریشهیابی کرد؛ یکی از امور ریشهای، وضعیت اقتصادی مردم است. امروزه مردم بسیار در مضیفه هستند و جوانان آمال و آرزویی نمیتوانند داشته باشند. ده سال طول میکشد که جوان صاحب کار و مسکن میشود. البته با این وضعیت اقتصادی جامعه، اینکه یک جوان، پنج سال یا ده سال دیگر صاحب مسکن شود، عملاً چنین احتمالی وجود ندارد. لذا این مشکلات روی هم انباشته میشود و از جایی فوران میکند.
لازم است نشاط در جامعه باشد تا همهی امور در کانال خودش جریان پیدا کند. امروزه در کسب و کار و زندگیهای زناشویی نشاط نیست. جوانانِ امروز هیچ رغبتی به ازدواج ندارند. قدیم درباره مشکلات و مراحل ازدواج جوان از اصطلاح «هفتخوان» استفاده میکردند، اما الان شاید بیش از هفتاد خوان برای این امر وجود داشته باشد. جوان، سرمایه و کار ثابتی ندارد؛ کاری ندارد که آیندهای داشته باشد و امیدی ندارد که در آینده برای خودش سرپناهی درست کند. اگر کسی ارثیهای یا سرمایهای دارد با آن زندگی تشکیل میدهد، و الّا کسی که بخواهد یک زندگی شروع کند، فکر نمیکنم از راه قانونی، اندوختهای پسانداز کند ،مگر اینکه خدای نکرد بخواهد از راههای غیرقانونی، اموالی به دست بیاورد؛ یعنی به صورت طبیعی راه باز نیست. یا جوانی که بخواهد خالصانه زحمت بکشد و کار کند، هیچ امیدی برای ترقی وی متصور نیست. امیدواریم که خداوند آنچه که خیر است برای همه جوانان و شیعیان مقدر کند.
برداشت من این است که اولویت امروز جامعه ما حجاب نیست، بلکه حل مسائل اقتصادی است. درست است؟
بله، مسئولان مشکل اقتصاد را حل کنند و این جهت مقدم بر آن است. چون مشکل اقتصاد زیربنایی است و اگر حل شود، آن هم حل خواهد شد.
در پایان اگر نکتهای دارید به عنوان حسن ختام بفرمایید.
بهترین دعا برای ما طلبهها عاقبت بخیری است. متأسفانه اوضاع به گونهای شده که روحانیت به طرف مادیات رفته است و روحانیت نباید به این امور علاقه داشته باشد. این باعث شده که متأسفانه مقداری از معنویت این صنف کاسته شود.