احمد حمزه‌زاده مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان شرقی گفت: با آزادسازی بخش‌های مهمی از اراضی «ربع رشیدی» که در تملک بخش خصوصی بود این مجموعه تاریخی ۷۰۰ساله یک گام به ثبت جهانی نزدیک شده است.
احمد حمزه‌زاده درباره آخرین وضعیت پایگاه میراث‌فرهنگی ربع رشیدی تبریز به خبرنگار «جماران» گفت: در حال حاضر «ربع رشیدی» در تملک اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است، البته بخشی از املاک متعلق به این محوطه تاریخی در تملک بخش خصوصی بود که با همکاری وزارت میراث‌فرهنگی و شهرداری کلان‌شهر خریداری و آزادسازی شد.
او گفت: در تازه‌ترین اقدام شهریور امسال با تخصیص ۲۵ میلیارد تومان حدود هزار متر از اراضی تحت مالکیت بخش خصوصی در محوطه ربع رشیدی خریداری و تملک کردیم.
حمزه‌زاده افزود: آنچه امروز به‌عنوان محوطه تاریخی ربع رشیدی در تبریز شناخته می‌شود، آثار بازمانده‌ای از شهرک دانشگاهی ربع رشیدی و همچنین آثاری است که از دوره صفویه بر روی اتلال ربع رشیدی تحت عنوان قلعه رشیدیه یا قلعه تبریز ساخته شده، این محوطه ۱۳ هکتاری سال ۱۳۵۴ با شماره ۹۴۳ در فهرست آثار ملی کشورمان ثبت شده و همچنین وقف‌نامه «ربع رشیدی» یکی از معدود آثار ایرانی ثبت شده در فهرست میراث یونسکو است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی ادامه داد: با توجه به اهمیت مجموعه، در سال 1398 « ربع رشیدی» به عنوان پایگاه ملی از سوی وزارت تصویب شد و مدیریت این مجموعه در حال حاضر زیر نظر مدیر پایگاه است و تمامی عملیات کاوش، حفاظتی و مرمتی طبق پلان مدیریت پایگاه صورت می¬پذیرد و از اعتبارات ملی و استانی برای مدیریت پایگاه هزینه می شود.
حمزه‌زاده گفت: تا امروز اقدامات مهمی در این محوطه تاریخی انجام شده که از آن‌ها می‌شود به اجرای ۵ فصل کاوش‌های روشمند باستان‌شناختی مشترک مابین دانشگاه هنر، هیئت‌های ایرانی و آلمانی؛ تملک اراضی داخل عرصه، حصارکشی و نماکاری حصار قلعه مشترک مابین شهرداری تبریز و اداره کل میراث‌فرهنگی، ساماندهی داخل مجموعه که شامل ساخت انبار مصالح و احداث ساختمان چوبی برای استقرار اعضای هیئت کاوش، ساخت دیوار حائل برای ایجاد نمایشگاه صنایع‌دستی، حفاظت‌های اولیه و سالانه از محل ترانشه‌ها (این حفاظت به‌وسیله کاه‌گل بروی یافته‌های معماری اجرا شده است.)، نصب تابلوهای راهنما در کل مسیر، ایجاد مسیر چوبی و انعقاد تفاهم‌نامه مشترک اداره کل و دانشگاه هنر اسلامی تبریز اشاره کرد.
او ادامه داد: بی شک برای مجموعه‌ای با این اهمیت باستان‌شناسی اقدامات صورت گرفته کافی نیست و برای آینده برنامه‌هایی مثل تهیه پرونده ثبت جهانی ربع رشیدی، راه‌اندازی سایت موزه و پارک باستان‌شناسی، اتمام مسیرهای گردشگری اجرا شده با چوب، راه‌اندازی مرکز مطالعات سفال، کاشی و آهک، بازنگری عرصه و حریم، اتمام تملک عرصه، ادامه کاوش‌های باستان‌شناختی، احیای یافته‌های حاصل از کاوش، تجهیز فیزیکی پایگاه، تأمین نیروی انسانی متخصص، اجرای سیستم حفاظت الکترونیکی، اجرای سیستم نورپردازی، ایجاد بازارچه صنایع‌دستی در دستور کار این اداره کل قرار دارد.
«ربع رشیدی» اولین مجتمع دانشگاهی جهان است که در قرن هشتم ه.ق به دست رشیدالدین فضل‌الله همدانی وزیر فرزانه پادشاهان مغول (ایلخانیان) ساخته شد و با مدیریتی بی‌بدیل و کارآمد اداره می‌شد.
این مجموعه بخش‌های مختلف مذهبی، عرفانی، آموزشی، درمانی و اجتماعی را شامل می‌شد که برای هر بخش فضا و مکان مناسبی طراحی شده بود، حتی برای اقامت و پذیرائی کارگزاران و معلمین و متعلمین آن محلی معین تعیین کرده بودند.
