گرچه مطابق قانون چنانچه فردی با همسرش متارکه کرده باشد، با انتخاب همسر دوم و ثبت رسمی ازدواج و ثبت شدن نام او در شناسنامه اش میتواند به اداره ثبت احوال مراجعه و درخواست حذف نام همسر اول را ارائه دهد اما به طور کلی حذف نام زوج از شناسنامه زوجه تنها در صورتی امکانپذیر خواهد بود که در دوران عقد جدایی انجام شده باشد و دوشیزه بودن زوجه مطابق احکام قضایی و سند طلاق قابل استنباط باشد.
البته چندی قبل سازمان ثبت احوال از پیش نویس طرحی خبر داد که بر اساس آن واژه طلاق از شناسنامه زنان مطلقه حذف می شد اما مخالفان این طرح عقیده داشتند اگر این اقدام، رنگ و بوی قانونی به خود بگیرد ممکن است در صورت ازدواج مجدد زوجه، این امر توسط او مخفی شود و پس از شروع زندگی مشترک و مشخص شدن ازدواج قبلی، این ازدواج نیز با مشکلاتی مواجه شده و حتی آمار طلاق را بیش از پیش افزایش دهد.
مسعود رضایی، نماینده مردم شیراز در مجلس معتقد است باید در همه موضوعات به سوی شفافیت رفت چرا که بسیاری از مشکلات به دلیل کتمان مسائل و عدم شفافیت سازی رخ می دهد. این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در گفت وگو با «خبرجنوب» در حالی که طلاق را یک امر ناپسند تلقی میکند اما در عین حال بر این باور است که این مقوله یک راه حل حقوقی بین زن و شوهر برای حل مشکلات و پایان دادن به برخی مسائل است که هم شرع و هم قانون آن را پذیرفته است. به گفته این نماینده مجلس اگر طلاق، منطقی و با آگاهی صورت بگیرد نه قبح است و نه ناپسند که بخواهیم آن را از شناسنامه افراد خارج کنیم بلکه یک سند حقوقی است که اشخاص ذی نفع یا ذی ضرر باید از آن مطلع باشند. رضایی اعتقاد دارد حذف طلاق از شناسنامه، کار درستی نیست یعنی در حقیقت پاک کردن یک موضوع، آگاهی و دانسته انسان هاست چرا که اگر کسی به مساله طلاق تن داده و پذیرفته که این امر صورت بگیرد باید به مفهوم، دیدگاه و منطقی که پشت آن است نیز بیندیشد. گرچه نماینده مردم شیراز در مجلس تاکید می کند که این حرفها به منزله تایید اصل موضوع طلاق نیست اما آن را به عنوان یک راه حل نهایی و پایان بخشیدن به یکسری اختلافات زناشویی که هرگز منجر به سازش
نمیشود، تلقی میکند و در عین حال انتظار دارد دیگران نیز با دید باز و با بصیرت به این موضوع نگاه کنند.
از منظر این نماینده مجلس ناآگاهی و جهل به یک موضوع از لحاظ حقوقی، فرد را در آینده با چالشهای جدیدی مواجه میکند که ممکن است اثر سوء آن خیلی بدتر باشد. گرچه به عقیده موافقان حذف واژه طلاق از شناسنامه، حذف این فاکتور به امنیت روانی زنان کمک میکند و به دلیل ارتباط نداشتن زن و شوهر با هم بعد از جدایی اصلا لازم نیست نامشان در شناسنامه هم باقی بماند اما این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس معتقد است این موضوع شاید از این جهت درست باشد اما از سویی اعتماد عمومی را تحت الشعاع قرار می دهد.
از نظر او اول باید فلسفه طلاق درک شود و اینکه زن و شوهرهایی که از هم جدا شده اند حتما تا اینجای کار را پذیرفته اند و به این نتیجه رسیدهاند که به این امر تن دهند بنابراین با این فرضیه هیچ دلیلی ندارد پس از جدایی بر حذف واژه طلاق از شناسنامه خود پافشاری کنند و خود را فریب دهند.
به گفته این نماینده مجلس این خودفریبی در نهایت به یک عقده روانی تبدیل خواهد شد که میتواند روح و روان زنان مطلقه را به بازی بگیرد چنانچه جامعه نیز باید به این درک برسد که زنان مطلقه کار ناپسندی مرتکب نشدهاند بلکه در یک شرایط بحرانی، اینگونه تشخیص داده اند که یک راه رهایی و عاقلانه را انتخاب کنند گرچه این موضوع به هیچ عنوان به منزله تایید امر طلاق نیست.
به باور رضایی حذف واژه طلاق از شناسنامه در حقیقت یک نوع فریب روانی است و مثل این میماند که کسی دردی داشته باشد اما بخواهد روی آن سرپوش بگذارد چنانچه با این رویه نه تنها نمیتوان از درد رهایی یافت بلکه درد، مضاعف هم میشود چون هر لحظه بیم آن میرود که مبادا موضوع ازدواج قبلی فاش شود که البته افشای چنین موضوعی تاثیرات سوئی به دنبال خواهد داشت.
از نظر این نماینده مجلس شاید اکنون با زدن مهر طلاق بر شناسنامه، یک نگرانی درونی در زنان مطلقه شکل بگیرد اما قطعا بعدها در صورت مخفی نگه داشتنش، آسیب آن دامن یک فامیل و خانواده را میگیرد و چالشهای جدیدی رقم میزند.
46
