سینماهای خیابان زند شیراز، روزگاری پرهیاهو بودند، سالن‌های پر تعداد و صف طویل مردم برای تهیه بلیت، به این خیابان تاریخی رونق می داد و کسب و کار‌ها هم از این رونق بهره مند می شدند، از ساندویچی‌ها و گاری‌های غذافروشی که برخی از آن‌ها هنوز سر پا هستند تا بوتیک‌های اطراف سینماها و حتی دستفروش‌ها.
هم اکنون چهار سینمای شیراز، ایران، فلسطین و پیام در خیابان زند همچنان فعالیت می‌کنند و سینماسعدی هم در خیابان قصردشت شیراز از سینماهای بنام قدیمی به شمار می‌رود.
در طی سالیان گذشته، تغییر نوع نگاه فرهنگی جامعه به مقوله سینما و افزایش توقعات مردم از وضعیت سینماها، باعث رواج پردیس‌های سینما با چند کارکرد فرهنگی شد.
ساخت سینما فرهنگ در کتابخانه ملی و مرکز اسناد شیراز و دو پردیس سینمایی گلستان و هنر شهر آفتاب از سال ۹۴ تا ۹۶ در شمال غرب شیراز ۱۲ سالن سینمایی به شیراز افزود.
پردیس‌هایی که به علت تعدد سالن‌ها و سانس‌ها، عموما همه فیلم‌های روز را اکران می‌کنند و در کنار آن برگزاری رویداد‌های فرهنگی و هنری مانند تئاتر، کنسرت موسیقی و استقرار فروشگاه کتاب آن‌ها را به مکانی برای تلاقی هنر‌ها بدل کرده است.
افزون بر این، در سال‌های گذشته سیاست‌هایی برای دعوت مردم به سینماها از سوی دولت اعمال شده است. سه‌شنبه‌های نیم‌بها و به تازگی شنبه‌های نیم‌بها، مردم را به سالن‌های سینما می‌کشاند.
در یکی از سه شنبه‌های نیم بها به یکی از سینماهای خیابان زند سری زدیم تا شاید بتوان دوباره حال و هوای سینماهای قدیمی شهر را از دل خیابانی که پیوندش با سینما ناگسستنی است، دوباره حس کرد.
خیابانی که امروز کارکرد فرهنگی‌اش کمتر از همیشه به چشم می‌خورد،تعدد بسیار مطب پزشکان، دفتر وکلا،افزایش ساختمان‌های بلند مرتبه دولتی و تجمع شرکت‌ها، افزایش تعداد پاساژها و بوتیک‌ها و ترافیک همیشگی، این خیابان را از چهره گذشته‌اش دور کرده است.
با این حال، فضای سینماهای زند،همچون گذشته باقی مانده است، برخی با اندک تغییراتی، کمی جوان‌تر شده‌اند اما ساختار و شاکله اصلی همان است که بود.
لابی‌ها چندان بزرگ نیست، محل نشستن برای همه فراهم نیست، بلیت فروشی از گیشه همچنان رواج دارد و دستفروش‌ها هم البته در اطراف هر سینما بساط دارند.
سیستم صوت و نور و صدا هم گرچه شاید تغییراتی در این سال‌ها کرده باشد، اما به پای تجربه سینماباز‌ها از سینماهای خصوصی مدرن نمی‌رسد.
صندلی ها و شیب سینما و سالنی بزرگ که روزگاری برای دیدن یک فیلم مملو از جمعیت می‌شد، سه شنبه شاید کمی پررونق تر از دیگر روز‌های هفته باشد چراکه سیل جمعیت منطقه که عموماً از طبقه متوسط جامعه هستند، ترجیح می‌دهند بیشتر فیلم‌ها را نیم‌بها ببینند اما همین موضوع باعث شلوغی بیش از حد لابی می‌شود که ظرفیتی بسیار محدود دارد و فاقد جاذبه‌های بصری و هنری جدید است تا دمی منتظران را سرگرم کند.
بچه‌ها مشغول بازی و دویدن هستند و به‌گونه‌ای خود را مشغول کرده‌اند، بعضی هم با خوراکی‌هایشان چشم به راه آغاز فیلم‌اند.
وارد سینما که می‌شویم، روی صندلی‌های نه چندان استاندارد و راحت می‌نشینیم. راهنمای سالن مردم را راهنمایی می‌کند تا آنکه چراغ‌ها خاموش می‌شود اما مردم همچنان درحال ورود هستند، برخی به اشتباه هر جایی که خواسته‌اند نشسته‌اند، حالا صاحب صندلی رسیده است و باید آن‌هایی را که اشتباه یا به دلخواه نشسته‌اند یا جایشان را خودخواسته به خیال خالی بودن صندلی عوض کرده‌اند، از جا بلند کرد و راهنمایی‌شان کرد تا در جای درست قرار بگیرند.
باز و بسته شدن در ورودی، باعث ورود نور می‌شود، رفت و آمد‌ها هم کمابیش تا پایان فیلم ادامه داد. یکی می‌رود تا دوباره تنقلات تهیه کند، یکی باید به موبایلش پاسخ دهد.
بچه‌هایی هم که به نظر می‌رسید شور و شوقشان در بیرون از سالن برای ورود به سالن و تماشای فیلم بوده است، همچنان سر و صدا می‌کنند و روی صندلی بند نمی‌شوند.
** شلوغی و سروصدا مجال تماشای فیلم نمی‌دهد
بعد از تماشای فیلم با چند تن از مخاطبان درباره وضعیت خدمات ارائه شده پرسیدیم. یکی از آن‌ها مردی جوان است که با همسر و فرزندش به سینما آمده است.
او به ایرنا گفت: روز‌های نیم بها فرصتی مناسب است تا بتوانیم فیلم‌ها را تماشا کنیم اما همیشه با همین معضل شلوغی و سر و صدا و رفت و آمد بیش از حد مواجهیم تا جایی که گمان می‌کنم شاید برای دفعات بعد، به سینماهایی برویم که باوجود بعد مسافت این مسائل در آن‌ها کنترل شده باشد.
یکی دیگر از مخاطبان خانواده‌ای است که از شهرستان به شیراز آمده، در شهر آن‌ها سینما وجود ندارد و پدر خانواده که خاطره‌ای خوش از سینماهای قدیمی شیراز دارد خانواده‌اش را برای تماشای فیلم به همین سینماهای خیابان زند آورده است.
او می‌گوید: سال‌ها پیش در دوران رونق سینما، هر زمان که به شیراز می‌آمدیم خیابان زند و سینما سعدی را فراموش نمی‌کردیم و محال بود شب‌هایمان را در این سینماها نگذارنیم.
پدر این خانواده ادامه می‌دهد: آن زمان سینما سعدی از همه سینماها وضعیت بهتری داشت و با قرار گرفتن در خیابان قصردشت جای لوکسی برای تماشای فیلم به شمار می‌رفت.
این مخاطب سینما درباره وضعیت کنونی سینماها می‌گوید: سینماهای زند چندان تغییری نکرده‌اند، البته برخی از آن‌ها امروز دیگر وجود ندارند یا بسته شده اند یا مخروبه یا به پارکینگ تبدیل شده‌اند اما همین‌ها که مانده‌اند، جز چند تغییر ساده و ظاهری هنوز مانند گذشته‌اند هرچند این وضعیت خاطره‌انگیز است.
دیگر مخاطب این سینما، جوانی است که برای ویزیت دکتر به خیابان زند آمده است، می‌گوید: ساعت‌ها منتظر بودم که دکتر را ببینم اما همه وقت‌های امروز کنسل شد و برای رفع کلافگی به این سینما آمدم.
او درباره وضعیت سینما و کیفیت تماشای فیلم معتقد است: سینمارفتن با این قیمت بلیت‌ها کمتر برای خانواده‌ها دست می‌دهد چراکه علاوه بر هزینه رفت و آمد باید هزینه تنقلات و شام کوچکی را هم لحاظ کرد. نمی‌شود همین‌طور ساده آمد و رفت، به همین دلیل فروش نیم بهای بلیت می‌تواند خانواده‌ها را بیشتر به سینما بکشاند.
** به روز شدن امکانات، سینماها را باب میل جوانان می‌کند
این جوان می‌افزاید: البته شخصا دیدن فیلم را در خانه ترجیح می‌دهم، سیستم صوتی چندان به روز نیست و صدا به‌درستی به گوش نمی‌رسد، رژه کودکان در سالن سینما به صورت کنترل نشده تمرکز را از مخاطبان را می‌گیرد و صندلی‌ها هم برای نشستن چند ساعته راحت نیست.
او امیدوار است روزی سینماهای قدیمی شیراز دوباره زنده شوند و رونق گذشته خود را باز یابند؛ البته تاکید می‌کند این مهم در صورتی میسر می‌شود که تغییرات و تعمیرات اساسی در این سینماها رخ دهد.
** شلوغی در سینماها یک حسن است
از مدیر امور سینمایی حوزه هنری فارس، درباره مشکلات سینماهای شیراز پرسیدیم، او به ایرنا گفت: ظرفیت سینماهای ما با برخورداری از بیش از ۵۰۰ صندلی به گونه‌ای است که به هرحال باعث ازدحام می‌شود.
رسول شهابیان با بیان اینکه سینماهای حوزه هنری برخلاف سینماهای خصوصی بیش از ۵۰۰ نفر ظرفیت دارد، گفت: ازدحام لابی این سینماها طبیعی است و این را یک حسن می‌دانیم؛ چراکه براساس نظر سنجی‌های ما مردم دوست دارند فیلم را در جای شلوغ ببینند.
وی درباره رفت و آمد و ورود مخاطبان پس از آغاز فیلم گفت: به‌هر حال رفت و آمد وجود دارد، ممکن است کسی از در وارد شده باشد و یک جا نشسته باشد، ظرفیت سینماهای ما بالاست و مسئول کنترل تا به این فرد رسیدگی کند، کمی زمان می‌برد به همین دلیل گاه همزمان با پخش فیلم شاهد جا به جایی افراد هستیم.
شهابیان افزود: در مواردی هم پیش می‌آید که مردم سر جای یکدیگر بنشینند که این موضوع هم همیشه وجود داشته است؛ البته شماره صندلی‌ها در بلیت کاملا درست ثبت می‌شود و از آنجا که سیستم بلیت فروشی رایانه‌ای است مشکلی از این نظر پیش نمی‌آید.
وی در پاسخ به اینکه چه مقدار بلیت در گیشه و چه تعداد بلیت به صورت اینترنتی به فروش می‌رسد عنوان کرد: برخی بلیت‌ها از طریق سایت سینما تیکت فروخته می‌شود و برخی نیز به صورت الکترونیکی در سالن سینما کد می‌گیرند و دیگر صفی برای خرید بلیت تشکیل نمی‌شود و به صورت دستی هم بلیت فروخته می‌شود.
مدیر امور سینمایی حوزه هنری فارس اضافه کرد: نسبت فروش بلیت اینترنتی از فیلم به فیلم و سینما به سینما فرق می‌کند. در سینما سعدی آمار فروش اینترنتی بیشتر است.
با توجه به آمار فروش سینماها در شیراز، این شهر بعد از تهران، از پرمخاطب‌ترین سینماهای ایران برخوردار است. سینماهای خیابان زند و سینما سعدی که جزو سینماهای خاطره انگیز محسوب می‌شوند، امروز باید به صورت جدی بازسازی و بهسازی شوند تا همچون گذشته مورد استقبال مردم قرار گیرند.
تبدیل سینماها به پردیس‌ها با چند سالن و قابلیت نمایش همزمان چند فیلم، برگزاری رویداد‌های فرهنگی، برخورداری از کافه و لابی برای گذران مناسب و درخور وقت و نیز سیستمی برای ارائه خدمات به صورت هوشمند و پیش‌بینی پذیر این سینماها را از فراموشی تدریجی نجات خواهد داد.
امروزه مردم بیش از آنکه به تماشای فیلم در سالن‌های بیش از ۵۰۰ نفر علاقه مند باشند، علاقه‌مندند فیلم را با امکاناتی ببینند که تماشای آن را شیرین تر می‌کند، برخوداری از سیستم صوتی و تصویری به روز، سینمای سه بعدی و صندلی‌های استاندارد خواسته مردم در جهانی است که سینماها در آن به پذیرایی خانه‌ها نیز راه یافته‌اند.
از: سیده سمیرا متین نژاد
۷۳۷۵ /1876
انتهای پیام هم اکنون چهار سینمای شیراز، ایران، فلسطین و پیام در خیابان زند همچنان فعالیت می‌کنند و سینماسعدی هم در خیابان قصردشت شیراز از سینماهای بنام قدیمی به شمار می‌رود.
در طی سالیان گذشته، تغییر نوع نگاه فرهنگی جامعه به مقوله سینما و افزایش توقعات مردم از وضعیت سینماها، باعث رواج پردیس‌های سینما با چند کارکرد فرهنگی شد.
ساخت سینما فرهنگ در کتابخانه ملی و مرکز اسناد شیراز و دو پردیس سینمایی گلستان و هنر شهر آفتاب از سال ۹۴ تا ۹۶ در شمال غرب شیراز ۱۲ سالن سینمایی به شیراز افزود.
پردیس‌هایی که به علت تعدد سالن‌ها و سانس‌ها، عموما همه فیلم‌های روز را اکران می‌کنند و در کنار آن برگزاری رویداد‌های فرهنگی و هنری مانند تئاتر، کنسرت موسیقی و استقرار فروشگاه کتاب آن‌ها را به مکانی برای تلاقی هنر‌ها بدل کرده است.
افزون بر این، در سال‌های گذشته سیاست‌هایی برای دعوت مردم به سینماها از سوی دولت اعمال شده است. سه‌شنبه‌های نیم‌بها و به تازگی شنبه‌های نیم‌بها، مردم را به سالن‌های سینما می‌کشاند.
در یکی از سه شنبه‌های نیم بها به یکی از سینماهای خیابان زند سری زدیم تا شاید بتوان دوباره حال و هوای سینماهای قدیمی شهر را از دل خیابانی که پیوندش با سینما ناگسستنی است، دوباره حس کرد.
خیابانی که امروز کارکرد فرهنگی‌اش کمتر از همیشه به چشم می‌خورد،تعدد بسیار مطب پزشکان، دفتر وکلا،افزایش ساختمان‌های بلند مرتبه دولتی و تجمع شرکت‌ها، افزایش تعداد پاساژها و بوتیک‌ها و ترافیک همیشگی، این خیابان را از چهره گذشته‌اش دور کرده است.
با این حال، فضای سینماهای زند،همچون گذشته باقی مانده است، برخی با اندک تغییراتی، کمی جوان‌تر شده‌اند اما ساختار و شاکله اصلی همان است که بود.
لابی‌ها چندان بزرگ نیست، محل نشستن برای همه فراهم نیست، بلیت فروشی از گیشه همچنان رواج دارد و دستفروش‌ها هم البته در اطراف هر سینما بساط دارند.
سیستم صوت و نور و صدا هم گرچه شاید تغییراتی در این سال‌ها کرده باشد، اما به پای تجربه سینماباز‌ها از سینماهای خصوصی مدرن نمی‌رسد.
صندلی ها و شیب سینما و سالنی بزرگ که روزگاری برای دیدن یک فیلم مملو از جمعیت می‌شد، سه شنبه شاید کمی پررونق تر از دیگر روز‌های هفته باشد چراکه سیل جمعیت منطقه که عموماً از طبقه متوسط جامعه هستند، ترجیح می‌دهند بیشتر فیلم‌ها را نیم‌بها ببینند اما همین موضوع باعث شلوغی بیش از حد لابی می‌شود که ظرفیتی بسیار محدود دارد و فاقد جاذبه‌های بصری و هنری جدید است تا دمی منتظران را سرگرم کند.
بچه‌ها مشغول بازی و دویدن هستند و به‌گونه‌ای خود را مشغول کرده‌اند، بعضی هم با خوراکی‌هایشان چشم به راه آغاز فیلم‌اند.
وارد سینما که می‌شویم، روی صندلی‌های نه چندان استاندارد و راحت می‌نشینیم. راهنمای سالن مردم را راهنمایی می‌کند تا آنکه چراغ‌ها خاموش می‌شود اما مردم همچنان درحال ورود هستند، برخی به اشتباه هر جایی که خواسته‌اند نشسته‌اند، حالا صاحب صندلی رسیده است و باید آن‌هایی را که اشتباه یا به دلخواه نشسته‌اند یا جایشان را خودخواسته به خیال خالی بودن صندلی عوض کرده‌اند، از جا بلند کرد و راهنمایی‌شان کرد تا در جای درست قرار بگیرند.
باز و بسته شدن در ورودی، باعث ورود نور می‌شود، رفت و آمد‌ها هم کمابیش تا پایان فیلم ادامه داد. یکی می‌رود تا دوباره تنقلات تهیه کند، یکی باید به موبایلش پاسخ دهد.
بچه‌هایی هم که به نظر می‌رسید شور و شوقشان در بیرون از سالن برای ورود به سالن و تماشای فیلم بوده است، همچنان سر و صدا می‌کنند و روی صندلی بند نمی‌شوند.
** شلوغی و سروصدا مجال تماشای فیلم نمی‌دهد
بعد از تماشای فیلم با چند تن از مخاطبان درباره وضعیت خدمات ارائه شده پرسیدیم. یکی از آن‌ها مردی جوان است که با همسر و فرزندش به سینما آمده است.
او به ایرنا گفت: روز‌های نیم بها فرصتی مناسب است تا بتوانیم فیلم‌ها را تماشا کنیم اما همیشه با همین معضل شلوغی و سر و صدا و رفت و آمد بیش از حد مواجهیم تا جایی که گمان می‌کنم شاید برای دفعات بعد، به سینماهایی برویم که باوجود بعد مسافت این مسائل در آن‌ها کنترل شده باشد.
یکی دیگر از مخاطبان خانواده‌ای است که از شهرستان به شیراز آمده، در شهر آن‌ها سینما وجود ندارد و پدر خانواده که خاطره‌ای خوش از سینماهای قدیمی شیراز دارد خانواده‌اش را برای تماشای فیلم به همین سینماهای خیابان زند آورده است.
او می‌گوید: سال‌ها پیش در دوران رونق سینما، هر زمان که به شیراز می‌آمدیم خیابان زند و سینما سعدی را فراموش نمی‌کردیم و محال بود شب‌هایمان را در این سینماها نگذارنیم.
پدر این خانواده ادامه می‌دهد: آن زمان سینما سعدی از همه سینماها وضعیت بهتری داشت و با قرار گرفتن در خیابان قصردشت جای لوکسی برای تماشای فیلم به شمار می‌رفت.
این مخاطب سینما درباره وضعیت کنونی سینماها می‌گوید: سینماهای زند چندان تغییری نکرده‌اند، البته برخی از آن‌ها امروز دیگر وجود ندارند یا بسته شده اند یا مخروبه یا به پارکینگ تبدیل شده‌اند اما همین‌ها که مانده‌اند، جز چند تغییر ساده و ظاهری هنوز مانند گذشته‌اند هرچند این وضعیت خاطره‌انگیز است.
دیگر مخاطب این سینما، جوانی است که برای ویزیت دکتر به خیابان زند آمده است، می‌گوید: ساعت‌ها منتظر بودم که دکتر را ببینم اما همه وقت‌های امروز کنسل شد و برای رفع کلافگی به این سینما آمدم.
او درباره وضعیت سینما و کیفیت تماشای فیلم معتقد است: سینمارفتن با این قیمت بلیت‌ها کمتر برای خانواده‌ها دست می‌دهد چراکه علاوه بر هزینه رفت و آمد باید هزینه تنقلات و شام کوچکی را هم لحاظ کرد. نمی‌شود همین‌طور ساده آمد و رفت، به همین دلیل فروش نیم بهای بلیت می‌تواند خانواده‌ها را بیشتر به سینما بکشاند.
** به روز شدن امکانات، سینماها را باب میل جوانان می‌کند
این جوان می‌افزاید: البته شخصا دیدن فیلم را در خانه ترجیح می‌دهم، سیستم صوتی چندان به روز نیست و صدا به‌درستی به گوش نمی‌رسد، رژه کودکان در سالن سینما به صورت کنترل نشده تمرکز را از مخاطبان را می‌گیرد و صندلی‌ها هم برای نشستن چند ساعته راحت نیست.
او امیدوار است روزی سینماهای قدیمی شیراز دوباره زنده شوند و رونق گذشته خود را باز یابند؛ البته تاکید می‌کند این مهم در صورتی میسر می‌شود که تغییرات و تعمیرات اساسی در این سینماها رخ دهد.
** شلوغی در سینماها یک حسن است
از مدیر امور سینمایی حوزه هنری فارس، درباره مشکلات سینماهای شیراز پرسیدیم، او به ایرنا گفت: ظرفیت سینماهای ما با برخورداری از بیش از ۵۰۰ صندلی به گونه‌ای است که به هرحال باعث ازدحام می‌شود.
رسول شهابیان با بیان اینکه سینماهای حوزه هنری برخلاف سینماهای خصوصی بیش از ۵۰۰ نفر ظرفیت دارد، گفت: ازدحام لابی این سینماها طبیعی است و این را یک حسن می‌دانیم؛ چراکه براساس نظر سنجی‌های ما مردم دوست دارند فیلم را در جای شلوغ ببینند.
وی درباره رفت و آمد و ورود مخاطبان پس از آغاز فیلم گفت: به‌هر حال رفت و آمد وجود دارد، ممکن است کسی از در وارد شده باشد و یک جا نشسته باشد، ظرفیت سینماهای ما بالاست و مسئول کنترل تا به این فرد رسیدگی کند، کمی زمان می‌برد به همین دلیل گاه همزمان با پخش فیلم شاهد جا به جایی افراد هستیم.
شهابیان افزود: در مواردی هم پیش می‌آید که مردم سر جای یکدیگر بنشینند که این موضوع هم همیشه وجود داشته است؛ البته شماره صندلی‌ها در بلیت کاملا درست ثبت می‌شود و از آنجا که سیستم بلیت فروشی رایانه‌ای است مشکلی از این نظر پیش نمی‌آید.
وی در پاسخ به اینکه چه مقدار بلیت در گیشه و چه تعداد بلیت به صورت اینترنتی به فروش می‌رسد عنوان کرد: برخی بلیت‌ها از طریق سایت سینما تیکت فروخته می‌شود و برخی نیز به صورت الکترونیکی در سالن سینما کد می‌گیرند و دیگر صفی برای خرید بلیت تشکیل نمی‌شود و به صورت دستی هم بلیت فروخته می‌شود.
مدیر امور سینمایی حوزه هنری فارس اضافه کرد: نسبت فروش بلیت اینترنتی از فیلم به فیلم و سینما به سینما فرق می‌کند. در سینما سعدی آمار فروش اینترنتی بیشتر است.
با توجه به آمار فروش سینماها در شیراز، این شهر بعد از تهران، از پرمخاطب‌ترین سینماهای ایران برخوردار است. سینماهای خیابان زند و سینما سعدی که جزو سینماهای خاطره انگیز محسوب می‌شوند، امروز باید به صورت جدی بازسازی و بهسازی شوند تا همچون گذشته مورد استقبال مردم قرار گیرند.
تبدیل سینماها به پردیس‌ها با چند سالن و قابلیت نمایش همزمان چند فیلم، برگزاری رویداد‌های فرهنگی، برخورداری از کافه و لابی برای گذران مناسب و درخور وقت و نیز سیستمی برای ارائه خدمات به صورت هوشمند و پیش‌بینی پذیر این سینماها را از فراموشی تدریجی نجات خواهد داد.
امروزه مردم بیش از آنکه به تماشای فیلم در سالن‌های بیش از ۵۰۰ نفر علاقه مند باشند، علاقه‌مندند فیلم را با امکاناتی ببینند که تماشای آن را شیرین تر می‌کند، برخوداری از سیستم صوتی و تصویری به روز، سینمای سه بعدی و صندلی‌های استاندارد خواسته مردم در جهانی است که سینماها در آن به پذیرایی خانه‌ها نیز راه یافته‌اند.
از: سیده سمیرا متین نژاد
۷۳۷۵ /1876
کپی شد
