شهر هوشمند از مفاهیمی است که این روزها بیشتر از قبل وارد ادبیات مسوولان شهری شده است؛ مفهومی که درصورت تحقق می‌تواند بسیاری از مسائل شهری از جمله آلودگی هوا و ترافیک را به مراتب کاهش دهد.
به گزارش جی پلاس، مدیریت شهرهای بزرگ به دلیل مسائل بسیاری که با آن روبه‌رو هستند کار بسیار سخت و پیچیده‌ای است؛ تصور کنید در پی عدم آگاهی از ساعات اوج شلوغی جمعیت، تعداد اتوبوس‌های وارد شده به هر ایستگاه بیشتر نشود. این اتفاق نارضایتی شهروندان و بی‌نظمی و هرج و مرج در شهر را به دنبال دارد.
ابزارهای دیجیتال و فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی ابزارهایی هستند که می‌توانند در دریافت و پردازش اطلاعات به مدیران شهری کمک کنند. این روند بخشی از فرایند بزرگتر شهر هوشمند است. هوشمندسازی در بخش حمل و نقل که شاهرگ اصلی شهرهای بزرگ محسوب می‌شوند می‌تواند بخش بزرگی از پروسه شهر هوشمند را محقق کند. امری که با تجربه تاکسی‌های اینترنتی همچون اسنپ و تپسی در شهر تهران کلید خورد و باعث اشتغال‌زایی از سویی و رفاه بیشتر شهروندان از سوی دیگر شد.
این سیستم‌های جدید حمل و نقلی هوشمند همچنین می‌توانند در کاهش ترافیک و آلودگی هوا موثر باشند؛ تصور کنید تا پیش از این بسیاری از تاکسی‌ها و ماشین‌های شخصی که فقط مسیرهای دربستی را می‌رفتند، مجبور بودند برای پیدا کردن مسافرهای خود ساعت‌ها در خیابان بچرخند اما حالا با استفاده از سیستم‌های اینترنتی هوشمند در مصرف سوخت و زمان صرفه‌جویی بیش‌تری می‌شود.
اکنون شهروند هوشمند، خانه هوشمند، اقتصاد هوشمند، حمل و نقل هوشمند و انرژی هوشمند از جمله مباحث مربوط به هوشمندسازی شهرها هستند که درصورت تحقق یافتن می‌توانند در کنار هم پازل شهر الکترونیکی یا هوشمند را کامل کنند.
اما اخیرا وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در همایش تهران هوشمند، تاکید کرد که حرکت به سمت شهر هوشمند و هوشمندسازی شهر در سراسر کشور به گفتمان‌سازی نیاز دارد و این همایش‌ها و نمایشگاه‌ها می‌تواند بر گفتمان‌سازی و آشنایی دست‌اندرکاران این عرصه با اهمیت شهر هوشمند موثر باشد.
شهر هوشمند اما کالای لوکس، فرصت و موقعیت نیست بلکه ضرورت حکمرانی آینده شهری بوده که باید صورت پذیرد. ورود فناوری اطلاعات در عرصه‌های مختلف که یکی از آنها مدیریت شهری است، با بهبود بهره‌وری همراه بوده است. بنابراین نتیجه ترویج فناوری اطلاعات و مدیریت شهری، بهبود بهره‌وری است که این مهم می‌تواند در عرصه‌های مختلف وجود داشته باشد.
محمدجواد آذری جهرمی با بیان اینکه شهر هوشمند، کالای لوکس، فرصت و موقعیت نیست و ضرورت حکمرانی آینده شهرهاست تصریح کرده است که حوزه تخصصی شهر هوشمند و تاثیر آن در زندگی بشر به عنوان الزاماتی است که باید به آن پرداخته شود و اگر بخواهیم مدیریت منابع را بهتر و برای مردم رفاه ایجاد کنیم و همچنین به مبارزه با فساد و بهبود شاخص‌های مدیریتی بپردازیم، چاره‌ای جز روی آوردن به شهر هوشمند نداریم. بخش عمده‌ای از رشد اقتصادی در دنیا با نگاه بهره‌وری بوده که یکی از پیشران‌هایش حوزه فناوری است.
البته نباید از نگاه تبلیغات و برندینگ نیز غافل شد و به تاکید وزیر ارتباطات لازم است خدمات شهری ایجاد شده، به درستی تبلیغ شوند و توجه کنیم که یکی از مولفه‌های جدی شهر هوشمند، شهروند هوشمند است و باید شهروند از خدمات ارائه شده به او آگاه شود.
در هر صورت ایدهٔ شهر هوشمند در واقع ادغام فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و دستگاه‌های مختلف متصل به شبکه (اینترنت اشیاء یا IoT) است، برای بهینه‌سازی بهره‌وری از خدمات و کاربری‌های شهری و اتصال آن به شهروندان است. تکنولوژی شهر هوشمند اجازه می‌دهد تا مقامات یک شهر با جامعه و زیرساخت‌های شهری و نظارت بر آنچه اتفاق می‌افتد و آنچه در حال تحول است، تعامل مستقیم پیدا کنند.
در نتیجه شهر هوشمند در واقع یک منطقه شهری است که از انواع مختلف سنسورهای الکترونیکی برای جمع‌آوری اطلاعات و تحلیل آنها استفاده می‌کند که این اطلاعات برای مدیریت دارایی‌ها و منابع شهری کارآمد است. این پروسه، شامل اطلاعات جمع‌آوری شده از شهروندان، دستگاه‌ها و منابع شهری است که پردازش و تجزیه و تحلیل می‌شود تا به نظارت و مدیریت ترافیک و حمل و نقل، سیستم، نیروگاه، آب، تأمین شبکه های، زباله، مدیریت، قانون اجرای سیستم‌های اطلاعاتی و مدارس و کتابخانه‌ها و بیمارستان‌ها و دیگر خدمات اجتماعی کمک کند.
