پژوهشگران ناسا اعلام کردهاند صفحات عظیمی از یخهای آب را در عمق کمی از سطح سیاره مریخ یافتهاند. این صفحات همانند سنگهای رسوبی زمین، لایههای متفاوتی دارند و با استفاده از آنها میتوان تاریخچه عجیب مریخ را موردبررسی قرار داد.
به گزارش جی پلاس، این یخچالهای زیرسطحی در برخی نقاط فقط یکیدو متر با سطح مریخ فاصله دارند و این، بدان معنی است که مسافران مریخ در آینده میتوانند برای تأمین آب موردنیاز خود، به حفر چاههای کمعمق اکتفا کنند.
شرح عکس: برای نخستین بار، پژوهشگران با استفاده از تصاویر وضوح بالای مدارگرد شناسایی مریخ توانستهاند ساختار سهبعدی ذخایر عظیم یخ را در مریخ آشکار کنند. در این نمای رنگآمیزیشده که دوربین HiRISE ثبت کرده، سطحمقطع یکی از این ذخایر یخ را زیر سطح مریخ میبینید.
پژوهشگران مرکز علوم اختر-زمینشناسی به سرپرستی «کالین دانداس» با تحلیل تصاویر ارسالی مدارگرد شناسایی مریخ (MRO) موفق به این اکتشاف شدند. آنها با بررسی تصاویری که دوربین «HiRISE» (سرنام عبارت آزمایش علمی تصویربردار با وضوح بالا) طی سالهای متمادی ارسال کرده بود، ۸ ناحیه را در سطح مریخ شناسایی کردند که فرسایش، یخچالهای پنهان زیر سطح را آشکار کرده بود. برخی از این یخچالها تا عمق ۱۰ متر زیر سطح سیاره سرخ نفوذ کرده بودند.
شرح عکس: یکی از یخچالهای آشکارشده به دنبال فرسایش در سطح مریخ. تصویر بالاتر، نمای رنگآمیزیشده در این عکس را نشان میدهد.
این ۸ ناحیه، سطوح شیبداری رو به قطبهای مریخ هستند که در عرضهای جغرافیایی ۵۵ تا ۶۰ درجه شمال و جنوب استوای این سیاره واقع شدهاند و شیب تندی دارند. سطح مریخ در این نواحی، دهانههای برخوردی کمی دارد که نشان میدهد از نظر زمینشناختی، زمان زیادی از شکلگیری آنها نمیگذرد.
اما این ذخایر یخچالی چگونه پدید آمدهاند؟ به نظر میرسد که پیدایش این ذخایر با تغییر زاویه تمایل محور دوران وضعی سیاره نسبت به صفحه مداریاش در ارتباط باشد. طی چند میلیون سال گذشته، زاویه تمایل محور شمال-جنوب مریخ از ۱۵ تا ۳۵ درجه نسبت به صفحه مداریاش تغییر کرده است (این زاویه برای زمین ۲۳ درجه و ۲۷ دقیقه است) و سبب شده در دورههایی، قطبهای مریخ بیشتر در معرض تابش آفتاب قرار بگیرند. این افزایش دما، ذوب شدن ذخایر یخی قطبی را به همراه داشته و با جریان یافتن آب به سمت استوا و انجماد دوباره آنها در نواحی خنکتر، یخچالهای زیرسطحی در مناطق کشفشده پدید آمدهاند.
پژوهشگران سالهاست که میدانند آب در سیاره سرخ به شکل ذخایر یخ وجود دارد. البته بیشتر این ذخایر در کلاهکهای قطبی مریخ واقع شدهاند و یافته اخیر از آنرو مهم است که منابع آب را در عرضهای جغرافیایی میانی و در عمق بسیار کمی از سطح مریخ، شناسایی کرده است.
جزئیات این اکتشاف در نشریه ساینس منتشر شده است.