در دنیای پرسرعت کسب و کار، هیچ کسی گزینه فناوری را نادیده نمیگیرد و حوزه حسابداری نیز از همین قانون پیروی میکند.
حسابداری برپایه هوش مصنوعی
منبع: تامسون رویترز
گروه علم و فناوری: هوش مصنوعی به عنوان یکی از پیشروترین فناوریها، حسابداران را قادر ساخته است تا فرآیند زنجیره پردازش دادههای شرکتی را سرعت بخشند، صحت را ارتقاء دهند و در نهایت ارزش افزوده بیشتری برای مشتریان خود ایجاد کنند.
تامسون رویترز در ادامه می نویسد: نتایج تحقیقی که در بازه زمانی سوم تا پانزدهم سال 2023 انجام شده است، نشان داد که 73درصد از مجموع 771 مشاور مالیاتی که در تحقیق، شرکت داشتند، تایید کردند که فناوری میتواند فرآیندهای مرتبط با محاسبات مالیاتی، حسابداری و حسابرسی را بهبود بخشد؛ این در حالی است که تنها نیمی از این افراد به عنوان یک باید به آن نگاه میکردند.
میزان استفاده کنونی شرکتها از هوش مصنوعی در حسابداری چقدر است؟
واقعیت این است که تعداد شرکتهایی که هم اکنون از این فناوری بهره میگیرند زیاد نیست، ولی یک رشد سریع در این حوزه مورد انتظار است و شرکتهای ارائه دهنده خدمات حسابداری و مشاوره مالی چه آنهایی که در ابعاد کوچک فعالیت دارند و چه شرکتهای که در سطح جهانی نامآور هستند، برای ارائه خدمات خودشان به سمت هوش مصنوعی در حال حرکت هستند.
ریشه این تغییر را باید در دستاوردهایی که هوش مصنوعی به ارمغان میآورد جستجو کرد؛ از جمله این که می توان کارهای جاری و روتین را به خوبی به آن واگذار کرد. هوش مصنوعی خطاها را کاهش میدهد و در نهایت وقت حسابداران خبره را باز میکند تا خدماتی ارزشمندتر ارایه دهند.
با همه این مزیتها باید به خاطر داشته باشیم که شرکتهای حسابداری برای به کارگیری هوش مصنوعی با ابهامهایی روبرو هستند!
نخست این که هوش مصنوعی هنوز بسیار جدید است و ابعاد و آثار آن به خوبی مشخص نیست، امنیت آن برای شرکتهای مالی تضمین شده نیست و در نهایت ارائه پاسخهای غلط، گمراه کننده و یا ناقص از سوی آن نیز ممکن است.
دو سوم از پاسخ دهندگان به این تحقیق نیز استفاده از ChatGPT و سایر ابزارهای هوش مصنوعی را در سطح شرکتی و یا برای ارائه خدمات به مشتریان توام با ریسک عنوان کردهاند و 73درصد نیز گفتهاند برنامهایی برای به کارگیری از این فناوری در دست ندارند. به عنوان نمونه یکی از شرکت کنندگان در تحقیق گفته است: «هوش مصنوعی هوش واقعی نیست و فقط یک منبع متنی از انبوه دادههاست.»
اما هم چنان 15درصد از پاسخ دهندگان در حال استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی هستند و یا برنامه توسعه برای بهره گیری دارند. از این تعداد 11 درصد هم اکنون از هوش مصنوعی استفاده میکنند و 51 درصد هم بازه زمانی شش تا دوازده ماه آینده را به عنوان چارچوب زمانی برای ورود به این عرصه اعلام کردهاند.
حرکت غولهای دنیای حسابداری به سمت هوش مصنوعی
چهار شرکت مهم دنیای حسابداری معروف به Big4[1] در حال حرکت به سمت استفاده از هوش مصنوعی هستند. آنها سرمایهگذاری عظیمی در ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی انجام دادهاند و هدفشان ارایه خدمات پیشرفتهتر به مشتریانش است.
به صورت کلی آنها در حوزههای زیر از این ابزارهای نوین بهره خواهند گرفت:
- تجزیه و تحلیل روندهای آتی: این چهار شرکت بزرگ بنا دارند به مشتریانشان برای تصمیم گیری مبتنی بر داده کمک کنند. این رویکرد شامل پیش بینی روندهای مالی، شناسایی ریسکهای بالقوه و بهینه کردن سیاستهای سودآوری میشود.
- حسابرسی: ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند انبوهی از دادهها را با رعایت دو اصل «سرعت» و «دقت» تجزیه و تحلیل کنند، ناهنجاریها و مشکلات بالقوه را شناسایی کنند و در نهایت بر دقت و اثربخشی فرآیند حسابرسی بیافزایند.
- انطباق با قوانین مالیاتی: قوانین مالیاتی بیشتر وقتها مجموعه پیچیدهایی از مقررات و آئیننامهها را شامل میشوند که انطباق با آنها کار آسانی نیست و این شرکتهای مطرح به راحتی با استفاده از هوش مصنوعی این بخش از کار را به آنها میسپارند.
- شناخت مشتریان: پلتفرم های مبتنی بر هوش مصنوعی قادرند دید دقیقتری از مشتری شامل نیازها و رفتارهای احتمالیاش ارائه دهند و همین امر به این شرکتها اجازه میدهد خدماتی با کیفیتتر و متناسبتر با شرایط مشتریان ارائه کنند و در نهایت رابطه عمیقتری با آنها پیدا کنند.
کاربرد هوش مصنوعی برای شرکت های کوچک
مسلم است که شرکتهای کوچکتر فاقد منابع لازم برای سرمایهگذاری کلان هستند، اما آنها نیز هم چنان برای بازی در بازار رقابت ناگزیر از به کارگیری هوش مصنوعی هستند. از جمله کاربردهای هوش مصنوعی برای آنها اتوماسیون است که به آنها اجازه میدهد گزارشهای مالی یا طبقهبندی هزینهها را به سرعت انجام بدهند و همین امر ضمن کاهش زمان انجام کار، میتواند خطاهای انسانی معمول را نیز از بین ببرد.
از دیگر کاربردهای هوش مصنوعی برای شرکت های حسابداری کوچک، محول کردن بخش مهم حوزه ارتباط با مشتری در بخش استعلامهای روزمره است، به شکلی که هوش مصنوعی میتواند خدمات 24 ساعته پشتیبانی ارائه دهد و همین امر زمان کارکنان را برای رسیدگی به موضوعات پیچیده تر آزاد خواهد کرد.
در نهایت این که هر چند این شرکتها فاقد پلت فرمهایی مانند شرکتهای بزرگ خواهند بود، اما با اتکاء به همین امکانات موجود، خواهند توانست مشاورههای دقیقتر و تخصصیتری به مشتریانشان ارائه دهند؛ ضمن این که دقت و سرعت ارائه خدمات هم بهبود چشمگیری پیدا خواهد کرد.
حسابداران آینده
به گزارش جماران، در ارتباط با دنیای حسابداری هم چنان این پرسش پابرجاست که آیا هوش مصنوعی جای حسابداران را خواهد گرفت یا خیر؟
پاسخ دقیق به این پرسش هنوز میسر نیست اما به نظر میرسد هوش مصنوعی به حسابداران کمک خواهد کرد به جای پرداختن به فعالیتهای روزمره، توان خبرگی خود را افزایش دهند.