دراین مطلب آمده است: در سال های گذشته مبحث دروغ به عنوان یکی از مسائل و مشکلات اغلب مردم مطرح است و این که چرا بسیاری از مردم ما عادت کرده اند به راحتی دروغ بگویند، بی آن که دچار عذاب وجدان شوند و خاطرشان ذره ای مکدر؟!
آنچه که بر اساس آموزش ها از دوران کودکی در خانواده به همه داده می شود و بر همه روشن است این است که دروغ، کلید صندوق زشتی های دیگر است و اگر در جامعه ای رواج یابد، ریاکاری، خیانت در امانت، دزدی و اختلاس، بی عفتی و دیگر ناهنجاری ها هم می آید. این در حالی است که راستگویی به عنوان یک ارزش اخلاقی هم در باورهای دینی مورد تأکید است و هم در آموزه های ملی و تاریخی.
دروغ و میزان دروغ گفتن حکایت داستان پینوکیو است و در پس داستان یک عروسک خیمه شب بازی که سعی می کند پسر خوبی باشد٬ این داستان کودکانه درباره ی “خوب بودن”، که پر از درسهائی از قبیل “دروغ نگفتن” است، داستان و تصویر بی رحم داستان پینوکیو٬ یک منظره ی ترسناک و ظالمانه از دنیای مدرن ما را نمایش داده و حالا با یاد آن داستان کودکانه چه بسا دروغ هایی که از فرط زیاد شدن، دماغ ها چشم ها را کور کرده اند
در طول تاریخ؛ آنچه از ایرانیان یه یادگار مانده است صفاتی چون راستگویی و صداقت در گفتار و رفتار در نزد دیگر جوامع بوده و زبانزد عام و خاص بوده اند؛ برای مثال جمله فیثاغورث در کتابی را می خوانیم که درباره ایرانیان نوشته است از نظر ایرانیان؛ شرم آورترین کار در جهان این است که دروغ بگویند؛؛؛و راستی و حقیقت گویی از منش های شاخص ایرانیان است و آنها رباخور نیستند؛
در روابط اجتماعی و روزمره گاها شرایطی بوجود می آید که در این وضعیت ها افراد خود را ناتوان از گفتن حقیقت و کل حقیقت می یابند. و در اکثر موارد، بیان و توصیف واقعیت به نحوی غیر از آنچه واقعا هست را، سبب بهبود شرایط دانسته و خود را از مخمصه خلاص می یابند.
برای اکثر ما این مورد مصداق دارد که صداقت تنها یک مسئله اخلاقی است و آنچه برای ما تبدیل به عادت شده است به راحتی با شنیدن سخن دروغ و مواجه با فرد دروغگو با لبخند و بی تفاوت از کنار آن عبور میکنیم و متأسفانه شروع به توجیه این عمل ناپسند پرداخته و بدتر از آن در برخی موارد با رفتار و کردار خودمان افراد را نه تنها در راست گفتن تشویق نمیکنیم بلکه وادار به دروغگویی نیز میکنیم. البته در توضیح علل دروغگویی بر دو نکته تاکید دارد: «ما به دو دلیل دروغ می گوییم: 1. برای به دست آوردن یک موقعیت خوب؛ 2. برای اجتناب از یک وضعیت بدعدم صراحت و تعارفات در روابط اجتماعی و خوش آیند دیگران رفتار کردن و سخن گفتن و خوش آیند جلوه کردن از جمله دستورالعمل هایی هستند که کم و بیش در بسیاری جوامع به انسان ها آموخته می شوند.
در بیشتر موارد دروغ هایی که می گوییم را با نام دروغ های مصلحتی می دانیم و این دروغ ها برای این گفته می شوند که به ما به نحوی فرصت زندگی بدون خشونت و پرخاشگری دهند زیرا اغلب ترجیح می دهیم آنچه مورد پسند ماست را بشنویم تا واقعیت هایی که ممکن است تلخ جلوه کند.
دروغ دیگر مسئله ای پنهان در هیچ مورد نیست،از مسائل اجتماعی و عاطفی گرفته تا اقتصادی، علمی،سیاسی و.....
چه زندگی ها که برای موجه نشان دادن با دروغ شروع نمی شود همان ضرب المثل مشهور که خشت اول گر نهد معمار کج تا ثریا می رود دیوار کج را به همراه داشت. یا مسائل اقتصادی یا سیاسی که در سطح کلان نیز شاهد آن هستیم برای مثال در بحث تبلیغات نامزدهای انتخاباتی. آنچه دیده میشود نه تنها در این دوره بلکه در سنوات گذشته چه بسیار وعده هایی که تحقق نیافته....
وقتی مردم می بینند که که برخی از مسؤولان شان به راحتی دروغ می گویند و سریع در صورت انتشار مطلبشان تکذیب می کنند حتی با وجود عکس و فیلم، یادمان باشد تکرار دروغ خود باعث می شود تا حرف باورمان بشود.یا وجود اختلاس ها در بحث اقتصادی، یا چهره های دروغین و پشت نقاب در فضای مجازی و هزاران دروغ رواج یافته دیگر....
به این نکته توجه شود که حقیقت راه روشن است و مردم به دنبال صداقت حتی جان نیز می دهند و مثال بارز آن حرف و کلام امام (ره) در اوایل انقلاب است. تا هنگامی که دروغ هزینهای نداشته باشد و حتی منفعت کلانی برای دروغگو به بار آورد نه تنها دروغ از میان نخواهد رفت، بلکه هر روز گستردهتر هم خواهد شد. پس بر همه ماست که ابتدا، خود را ملزم به راستگویی کنیم و سپس بدان حد که از دست مان بر می آید، صداقت را ترویج دهیم چه بسا که در غیر این صورت، خودمان هم در منجلاب جامعه ای که به دروغ و عوارض بعدی گرفتار شده، غرق خواهیم شد و اینچنین خواهد شد که طیف وسیعی از ساختارهای اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و فرهنگی را مبتلا و به خود معطوف بنماید؛ ودر ادامه نیز قبح و ماهیت ناپسندی آن عمل نیز در اجتماع شکسته می شود. آنچه به آن در این مطلب کوتاه پرداخته شد، تنها بخش کوچکی از علل رواج دروغ است که باعث شده در جامعه ما گسترده شود و اعتماد عمومی را در تمامی سطوح ،به نازل ترین حد خود برساند. گرچه که هنوز راستگویی هم قطعا وجود دارد ولی دروغ، حتی اندکش هم مهلک و زیان آور است. در پایان به کلام گهربار حضرت امیرالمومنین علی (ع) اشاره می کنم که میفرمایند: بزرگترین خطاها نزد خداوند زبان دروغپرداز است. یادمان باشد اگر واقعا سبک زندگی اسلامی بر گرفته از آیات و روایات در جامعه به خوبی محقق شود آن موقع است که دیگر بسیاری از نابسامانیها و معضلات اخلاقی در جامعه مرتفع خواهد شد.
8006**6081
انتهای پیام آنچه که بر اساس آموزش ها از دوران کودکی در خانواده به همه داده می شود و بر همه روشن است این است که دروغ، کلید صندوق زشتی های دیگر است و اگر در جامعه ای رواج یابد، ریاکاری، خیانت در امانت، دزدی و اختلاس، بی عفتی و دیگر ناهنجاری ها هم می آید. این در حالی است که راستگویی به عنوان یک ارزش اخلاقی هم در باورهای دینی مورد تأکید است و هم در آموزه های ملی و تاریخی.
دروغ و میزان دروغ گفتن حکایت داستان پینوکیو است و در پس داستان یک عروسک خیمه شب بازی که سعی می کند پسر خوبی باشد٬ این داستان کودکانه درباره ی “خوب بودن”، که پر از درسهائی از قبیل “دروغ نگفتن” است، داستان و تصویر بی رحم داستان پینوکیو٬ یک منظره ی ترسناک و ظالمانه از دنیای مدرن ما را نمایش داده و حالا با یاد آن داستان کودکانه چه بسا دروغ هایی که از فرط زیاد شدن، دماغ ها چشم ها را کور کرده اند
در طول تاریخ؛ آنچه از ایرانیان یه یادگار مانده است صفاتی چون راستگویی و صداقت در گفتار و رفتار در نزد دیگر جوامع بوده و زبانزد عام و خاص بوده اند؛ برای مثال جمله فیثاغورث در کتابی را می خوانیم که درباره ایرانیان نوشته است از نظر ایرانیان؛ شرم آورترین کار در جهان این است که دروغ بگویند؛؛؛و راستی و حقیقت گویی از منش های شاخص ایرانیان است و آنها رباخور نیستند؛
در روابط اجتماعی و روزمره گاها شرایطی بوجود می آید که در این وضعیت ها افراد خود را ناتوان از گفتن حقیقت و کل حقیقت می یابند. و در اکثر موارد، بیان و توصیف واقعیت به نحوی غیر از آنچه واقعا هست را، سبب بهبود شرایط دانسته و خود را از مخمصه خلاص می یابند.
برای اکثر ما این مورد مصداق دارد که صداقت تنها یک مسئله اخلاقی است و آنچه برای ما تبدیل به عادت شده است به راحتی با شنیدن سخن دروغ و مواجه با فرد دروغگو با لبخند و بی تفاوت از کنار آن عبور میکنیم و متأسفانه شروع به توجیه این عمل ناپسند پرداخته و بدتر از آن در برخی موارد با رفتار و کردار خودمان افراد را نه تنها در راست گفتن تشویق نمیکنیم بلکه وادار به دروغگویی نیز میکنیم. البته در توضیح علل دروغگویی بر دو نکته تاکید دارد: «ما به دو دلیل دروغ می گوییم: 1. برای به دست آوردن یک موقعیت خوب؛ 2. برای اجتناب از یک وضعیت بدعدم صراحت و تعارفات در روابط اجتماعی و خوش آیند دیگران رفتار کردن و سخن گفتن و خوش آیند جلوه کردن از جمله دستورالعمل هایی هستند که کم و بیش در بسیاری جوامع به انسان ها آموخته می شوند.
در بیشتر موارد دروغ هایی که می گوییم را با نام دروغ های مصلحتی می دانیم و این دروغ ها برای این گفته می شوند که به ما به نحوی فرصت زندگی بدون خشونت و پرخاشگری دهند زیرا اغلب ترجیح می دهیم آنچه مورد پسند ماست را بشنویم تا واقعیت هایی که ممکن است تلخ جلوه کند.
دروغ دیگر مسئله ای پنهان در هیچ مورد نیست،از مسائل اجتماعی و عاطفی گرفته تا اقتصادی، علمی،سیاسی و.....
چه زندگی ها که برای موجه نشان دادن با دروغ شروع نمی شود همان ضرب المثل مشهور که خشت اول گر نهد معمار کج تا ثریا می رود دیوار کج را به همراه داشت. یا مسائل اقتصادی یا سیاسی که در سطح کلان نیز شاهد آن هستیم برای مثال در بحث تبلیغات نامزدهای انتخاباتی. آنچه دیده میشود نه تنها در این دوره بلکه در سنوات گذشته چه بسیار وعده هایی که تحقق نیافته....
وقتی مردم می بینند که که برخی از مسؤولان شان به راحتی دروغ می گویند و سریع در صورت انتشار مطلبشان تکذیب می کنند حتی با وجود عکس و فیلم، یادمان باشد تکرار دروغ خود باعث می شود تا حرف باورمان بشود.یا وجود اختلاس ها در بحث اقتصادی، یا چهره های دروغین و پشت نقاب در فضای مجازی و هزاران دروغ رواج یافته دیگر....
به این نکته توجه شود که حقیقت راه روشن است و مردم به دنبال صداقت حتی جان نیز می دهند و مثال بارز آن حرف و کلام امام (ره) در اوایل انقلاب است. تا هنگامی که دروغ هزینهای نداشته باشد و حتی منفعت کلانی برای دروغگو به بار آورد نه تنها دروغ از میان نخواهد رفت، بلکه هر روز گستردهتر هم خواهد شد. پس بر همه ماست که ابتدا، خود را ملزم به راستگویی کنیم و سپس بدان حد که از دست مان بر می آید، صداقت را ترویج دهیم چه بسا که در غیر این صورت، خودمان هم در منجلاب جامعه ای که به دروغ و عوارض بعدی گرفتار شده، غرق خواهیم شد و اینچنین خواهد شد که طیف وسیعی از ساختارهای اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و فرهنگی را مبتلا و به خود معطوف بنماید؛ ودر ادامه نیز قبح و ماهیت ناپسندی آن عمل نیز در اجتماع شکسته می شود. آنچه به آن در این مطلب کوتاه پرداخته شد، تنها بخش کوچکی از علل رواج دروغ است که باعث شده در جامعه ما گسترده شود و اعتماد عمومی را در تمامی سطوح ،به نازل ترین حد خود برساند. گرچه که هنوز راستگویی هم قطعا وجود دارد ولی دروغ، حتی اندکش هم مهلک و زیان آور است. در پایان به کلام گهربار حضرت امیرالمومنین علی (ع) اشاره می کنم که میفرمایند: بزرگترین خطاها نزد خداوند زبان دروغپرداز است. یادمان باشد اگر واقعا سبک زندگی اسلامی بر گرفته از آیات و روایات در جامعه به خوبی محقق شود آن موقع است که دیگر بسیاری از نابسامانیها و معضلات اخلاقی در جامعه مرتفع خواهد شد.
8006**6081
کپی شد
