به گزارش ایرنا آیین شب یلدا با وجود دگرگونی ها جامعه امروز به عنوان گوشه ای از نمادهای فرهنگی و قومی تاریخی این مرز بوم هنوز پابرجاست به طوری که اعضای خانواده از کوچک و بزرگ در خانه بزرگ قوم خویش گردهم می آیند و به قصه هایی که پدربزرگها و مادر بزرگها برایشان نقل می کنند، گوش می دهند.
یلدا که به معنای طلوع خورشید و آغازگر انقلاب زمستانی است از گذشته‌های دور تاکنون همواره یکی از بیاد ماندنی ترین و زیباترین شب‌های مردم دیار نخل و خورشید بوده است.
در سیستان شب چله به جای واژه یلدا با همان مفاهیم فراگیر در میان مردم به کار می رود و این شب بلند‌ترین شب سال و آغاز زایش دوباره خورشید و بازگشت گرما و روشنی به زندگی است که چله بزرگ نام دارد و تا دهم بهمن به درازا می کشد و پس از آن چله خرد یا کوچک آغاز می شود و تا بیستم اسفند ادامه می یابد.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: شب یلدا شب زندگی، شادابی و مهرورزی و نیز شب انس و الفت است و از آنجا که در دین مبین اسلام نیز صله رحم یکی از آموزه های اخلاقی و دینی مورد تاکید است در این شب پیوند دین، مذهب و سنت را به خوبی شاهدیم.
مجتبی میرحسینی افزود: مردم سیستان برای شب چله از پیش آماده می شدند به طوری که در این شب سفره ای بزرگ از دست بافته‌های مردم منطقه پهن و با خوراکی‌های خوشمزه ای که پیشتر آماده کرده بودند تزیین می شد.
وی تصریح کرد: مردم این دیار از هندوانه هایی که از لابه لای کاه های که تابستان را به زمستان پیوند می دادند (هندوانه را در آخر فصل تابستان در میان انبار کاه قرار می دادند تا برای شب چله سالم بماند) به همراه پودر خوشمزه و مقوی شیرینک استفاده می کردند.
وی ادامه داد: افزون بر اینها مردم این دیار از پودر خوشخور دیگری به نام ستو که از ترکیب پودر جوی آبدارو بوداده شده با شکر و نبات و خوردنی خوشمزه دوشو (دوشاب) که از ترکیب خرمای خوب مضافتی به همراه روغن زرد حیوانی که در یک مشک برای این شب آماده می شد استفاده می کردند.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: مردم این استان همچنین با انواع تخمه‌های بوداده شور هندوانه و خربزه و انار سیستان که در یک سفره بزرگ گذاشته می شد از مهمانان خود پذیرایی می کردند.
میرحسینی افزود: اعضای فامیل با رفتن به خانه سپید مویان و سالخوردگان این شب را در حلقه خانواده و بزرگان و شنیدن روایت‌های کهن و شاهنامه به صبح می رساندند.
وی تاکید کرد: در سیستان واژه‌های «کهن سال و پیر» با «زندگی و تدبیر» هم خانواده هستند، پیران نماد کهن سالی هستی و موی سپیدشان نیز در این شب بلند، نشان خرد و تدبیر است.
وی بیان کرد: در این شب افراد فامیل در نشستی صمیمی دور کرسی چوبی یا بخاری هیزمی جمع می شدند و به قصه های بزرگترها و شاهنامه خوانی ها گوش فرا می دادند و اگر این شب با مراسم مذهبی همزمان بود معمولا به دعا و نیایش و اجرای برنامه هایی در خورشان بزرگان دین برگزار می کردند.
وی گفت: شب چله به گاه شماری مردم سیستان ارتباط دارد زیرا مردم این منطقه با یک تقویم و گاه شماری خیلی قوی ویژه خود شب چله را مشخص می کردند.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: در سیستان نام های محلی دیگری برای ماههای قمری وجود داشته که هنوز هم در میان سپید مویان منطقه کاربرد دارد که از ماه شوال نیز آغاز می شد.
میرحسینی افزود: این تقویم به روشنی نشان می دهد که در این دیار سنتهای کهن گاه شماری و تقویم وجود داشته و پاسداشت شب چله و آگاهی از زمان دقیق آن و درک انقلاب زمستانه ریشه درهمین توان علمی دانش مردمان این سرزمین دارد که با اصول اقتصاد معیشتی دامپروری و کشاورزی پیوند داشته است.
وی بیان کرد: امروزه نیز گاه شماری قمری مردم این دیار که حساب محرم، عید فطر و قربان را با آن نگاه می دارند ویژه خودشان است هم از این روست که برای حساب و کتاب میان خودشان از نام ماه‌هایی استفاده می‌کنند که در هیچ منبع دیگری جز فرهنگ سیستان نمونه ندارد.
وی تصریح کرد: ابوریحان بیرونی این گاه شماری قدیمی سیستان را در کتاب مال الهند خود این مطلب را به نقل از ابوسعید آورده است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: در تاریخ کهن سیستان ماه های قدیمی ویژه خود مردم منطقه وجود داشت که شروع آن از چله بود که به آن کریست می گفتند.
میرحسینی ادامه داد: این کریست یک پیوندی دارد با کریسمس اروپاییان زیرا زمان شروع سال میلادی نیزدر همین زمان است و این سنت قدیمی سیستان حاکی از پیوند و تمدن این منطقه با تمدن بشری است.
وی گفت: همچنین در بلوچستان گاه شماری شمسی با نوع تولید در ارتباط بود به طوری که طوایف حوزه جغرافیایی خاش زمان جفت گیری و زایش شکار را مبدا سنجش زمان می دانند.
وی افزود: شب چله در بین مردم بلوچستان نیز جایگاه ویژه ای داشته به گونه ای که مردم این دیار با دور هم جمع شدن و تهیه تنقلاتی محلی نظیردان کوه، حلوای خرما، نوعی شیرینی محلی به نام چنگال و دیگر خوراکی های مرسوم استفاده و با قصه های قدیمی مانند یوسف و زلیخا، فرهاد و شیرین و قصه های بومی منطقه، اجرای موسیقی محلی، ضرب والمثل شب را به صبح می رساندند.
به گزارش ایرنا یلدا یک سنت باستانی است که در آن ایرانیان این شب را شب تولد ایزد مهر «میترا» میپنداشتند و به همین دلیل آن را جشن می گرفتند.
یلدا به زمان بین غروب آفتاب 30 آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب اول ماه دی (نخستین روز زمستان) گفته می شود که خانواده های ایرانی در شب یلدا، معمولا شامی فاخر و همچنین انواع میوه ها به ویژه هندوانه و تنقلات رایج را مهیا کرده و با اجرای یکی از مهمترین دستورات دینی که همانا بجای آوردن صله رحم است، نشست فامیلی در منزل بزرگتر فامیل و خانواده برای همه به ویژه نوجوانان و کودکان جذاب و شیرین می کنند.
7316** 3213 خبرنگار: عصمت جهانی **انتشاردهنده: اکبر نوری
انتهای پیام یلدا که به معنای طلوع خورشید و آغازگر انقلاب زمستانی است از گذشته‌های دور تاکنون همواره یکی از بیاد ماندنی ترین و زیباترین شب‌های مردم دیار نخل و خورشید بوده است.
در سیستان شب چله به جای واژه یلدا با همان مفاهیم فراگیر در میان مردم به کار می رود و این شب بلند‌ترین شب سال و آغاز زایش دوباره خورشید و بازگشت گرما و روشنی به زندگی است که چله بزرگ نام دارد و تا دهم بهمن به درازا می کشد و پس از آن چله خرد یا کوچک آغاز می شود و تا بیستم اسفند ادامه می یابد.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: شب یلدا شب زندگی، شادابی و مهرورزی و نیز شب انس و الفت است و از آنجا که در دین مبین اسلام نیز صله رحم یکی از آموزه های اخلاقی و دینی مورد تاکید است در این شب پیوند دین، مذهب و سنت را به خوبی شاهدیم.
مجتبی میرحسینی افزود: مردم سیستان برای شب چله از پیش آماده می شدند به طوری که در این شب سفره ای بزرگ از دست بافته‌های مردم منطقه پهن و با خوراکی‌های خوشمزه ای که پیشتر آماده کرده بودند تزیین می شد.
وی تصریح کرد: مردم این دیار از هندوانه هایی که از لابه لای کاه های که تابستان را به زمستان پیوند می دادند (هندوانه را در آخر فصل تابستان در میان انبار کاه قرار می دادند تا برای شب چله سالم بماند) به همراه پودر خوشمزه و مقوی شیرینک استفاده می کردند.
وی ادامه داد: افزون بر اینها مردم این دیار از پودر خوشخور دیگری به نام ستو که از ترکیب پودر جوی آبدارو بوداده شده با شکر و نبات و خوردنی خوشمزه دوشو (دوشاب) که از ترکیب خرمای خوب مضافتی به همراه روغن زرد حیوانی که در یک مشک برای این شب آماده می شد استفاده می کردند.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: مردم این استان همچنین با انواع تخمه‌های بوداده شور هندوانه و خربزه و انار سیستان که در یک سفره بزرگ گذاشته می شد از مهمانان خود پذیرایی می کردند.
میرحسینی افزود: اعضای فامیل با رفتن به خانه سپید مویان و سالخوردگان این شب را در حلقه خانواده و بزرگان و شنیدن روایت‌های کهن و شاهنامه به صبح می رساندند.
وی تاکید کرد: در سیستان واژه‌های «کهن سال و پیر» با «زندگی و تدبیر» هم خانواده هستند، پیران نماد کهن سالی هستی و موی سپیدشان نیز در این شب بلند، نشان خرد و تدبیر است.
وی بیان کرد: در این شب افراد فامیل در نشستی صمیمی دور کرسی چوبی یا بخاری هیزمی جمع می شدند و به قصه های بزرگترها و شاهنامه خوانی ها گوش فرا می دادند و اگر این شب با مراسم مذهبی همزمان بود معمولا به دعا و نیایش و اجرای برنامه هایی در خورشان بزرگان دین برگزار می کردند.
وی گفت: شب چله به گاه شماری مردم سیستان ارتباط دارد زیرا مردم این منطقه با یک تقویم و گاه شماری خیلی قوی ویژه خود شب چله را مشخص می کردند.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: در سیستان نام های محلی دیگری برای ماههای قمری وجود داشته که هنوز هم در میان سپید مویان منطقه کاربرد دارد که از ماه شوال نیز آغاز می شد.
میرحسینی افزود: این تقویم به روشنی نشان می دهد که در این دیار سنتهای کهن گاه شماری و تقویم وجود داشته و پاسداشت شب چله و آگاهی از زمان دقیق آن و درک انقلاب زمستانه ریشه درهمین توان علمی دانش مردمان این سرزمین دارد که با اصول اقتصاد معیشتی دامپروری و کشاورزی پیوند داشته است.
وی بیان کرد: امروزه نیز گاه شماری قمری مردم این دیار که حساب محرم، عید فطر و قربان را با آن نگاه می دارند ویژه خودشان است هم از این روست که برای حساب و کتاب میان خودشان از نام ماه‌هایی استفاده می‌کنند که در هیچ منبع دیگری جز فرهنگ سیستان نمونه ندارد.
وی تصریح کرد: ابوریحان بیرونی این گاه شماری قدیمی سیستان را در کتاب مال الهند خود این مطلب را به نقل از ابوسعید آورده است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: در تاریخ کهن سیستان ماه های قدیمی ویژه خود مردم منطقه وجود داشت که شروع آن از چله بود که به آن کریست می گفتند.
میرحسینی ادامه داد: این کریست یک پیوندی دارد با کریسمس اروپاییان زیرا زمان شروع سال میلادی نیزدر همین زمان است و این سنت قدیمی سیستان حاکی از پیوند و تمدن این منطقه با تمدن بشری است.
وی گفت: همچنین در بلوچستان گاه شماری شمسی با نوع تولید در ارتباط بود به طوری که طوایف حوزه جغرافیایی خاش زمان جفت گیری و زایش شکار را مبدا سنجش زمان می دانند.
وی افزود: شب چله در بین مردم بلوچستان نیز جایگاه ویژه ای داشته به گونه ای که مردم این دیار با دور هم جمع شدن و تهیه تنقلاتی محلی نظیردان کوه، حلوای خرما، نوعی شیرینی محلی به نام چنگال و دیگر خوراکی های مرسوم استفاده و با قصه های قدیمی مانند یوسف و زلیخا، فرهاد و شیرین و قصه های بومی منطقه، اجرای موسیقی محلی، ضرب والمثل شب را به صبح می رساندند.
به گزارش ایرنا یلدا یک سنت باستانی است که در آن ایرانیان این شب را شب تولد ایزد مهر «میترا» میپنداشتند و به همین دلیل آن را جشن می گرفتند.
یلدا به زمان بین غروب آفتاب 30 آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب اول ماه دی (نخستین روز زمستان) گفته می شود که خانواده های ایرانی در شب یلدا، معمولا شامی فاخر و همچنین انواع میوه ها به ویژه هندوانه و تنقلات رایج را مهیا کرده و با اجرای یکی از مهمترین دستورات دینی که همانا بجای آوردن صله رحم است، نشست فامیلی در منزل بزرگتر فامیل و خانواده برای همه به ویژه نوجوانان و کودکان جذاب و شیرین می کنند.
7316** 3213 خبرنگار: عصمت جهانی **انتشاردهنده: اکبر نوری
کپی شد
