به گزارش ایرنا توسعه زیرساخت ها در سیستان و بلوچستان از جمله دغدغه های دولت و نظام جمهوری اسلامی ایران بعد از انقلاب بوده و هست چرا که این استان پهناور با وجود ظرفیت های بسیار به دلیل دوری از مرکز کشور و بی توجهی رژیم ستم شاهی، سال ها با محرومیت دست و پنجه نرم کرده و مشکلات و بلایای طبیعی مانند خشکسالی نیز روز به روز بر عمق این محرومیت افزوده است.
هر چند در سیستان و بلوچستان به دلیل محدودیت منابع آبی و شرایط جغرافیایی امکان گسترش، توسعه و سرمایه گذاری در فعالیت های اقتصادی و زودبازده مانند کشاورزی وجود ندارد اما این استان به لحاظ موقعیت استراتژیک خود ظرفیتی ویژه در حوزه ترانزیت و تجارت دارد. همچنین وجود بیش از هزار و 500 کیلومتر مرز خاکی و آبی سبب شده تا این استان به یکی از دروازه های ورود و خروج کالا در کشور تبدیل شود.
اتصال ایران از طریق بندر اقیانوسی چابهار با آب های آزاد شاید مهمترین مزیتی باشد که اهمیت موقعیت استراتژیک سیستان و بلوچستان برای کشور را نشان دهد همانگونه که رئیس جمهوری این استان را مهمترین و استراتژیک ترین استان کشور خواند. دسترسی به آب های آزاد و استفاده از حمل و نقل دریایی برای بسیاری از کشورهای محصور در خشکی آرزویی بزرگ است که در نبود آن برای انواع صادرات و واردات به کشورهای دارای این مزیت وابسته می شوند.
ایران نیز با استفاده از ظرفیت ترانزیتی سیستان و بلوچستان می تواند این نیاز کشورهای همسایه را به راحتی پاسخ دهد و در ازای آن درآمدی معادل و یا حتی چند برابر درآمد حاصل از فروش نفت بدست آورد به همین دلیل در سال های گذشته توجه به توسعه زیرساخت های ارتباطی سیستان و بلوچستان به عنوان اولین شرط ترانزیت در دستور کار دولت قرار گرفته است و هر سال شاهد پیشرفت های بسیاری در این زمینه هستیم.
طرح های بزرگی همچون افزایش ظرفیت بندر شهید بهشتی چابهار، خط آهن چابهار – زاهدان، توسعه بزرگراه ها و افزایش ظرفیت ترانزیت پایانه ها و بازارچه های مرزی از جمله اقدامات دولت و نظام برای افزایش زیرساخت های توسعه دراین استان مرزی و استراتژیک است.
** بندر چابهار هیچ محدودیتی برای تخلیه و بارگیری ندارد
طرح توسعه بندر چابهار یکی از بزرگترین طرح های کشور بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است که اجرای آن پس از تکمیل فاز مطالعاتی، در قالب پنج فاز عملیاتی توسط هفت مشاور بندری و دریایی از سال 1386 شروع شد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان درباره روند اجرایی این طرح در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار در 8 سال اول، 30 درصد پیشرفت داشت اما در سال 95 با پیگیری هایی که سازمان بنادر و دریانوردی انجام داد و عملا اصل را بر پیشرفت و توسعه بنادر گذاشت، این طرح بیش از 14 درصد پیشرفت کرد.
بهروز آقایی افزود: با فضایی که بعد از برجام به وجود آمد اولین 'ال سی' را در تیر ماه سال 95 گشایش کردیم و به موجب آن اولین پارت از تجهیزات در بهمن ماه سال 95 به بندر چابهار وارد شد.
وی ادامه داد: در فاز اول توسعه بندر شهید بهشتی، 203 هکتار استحصال از دریا را انجام دادیم و هزار و 700 متر اسکله به این بندر اضافه شد. عمق پایه اسکله این بندر نیز حدود 16.5 متر ارتقا پیدا کرد که با این شرایط هم اینک بندر چابهار هیچ محدودیتی در پذیرش کشتی های 'سوپر پست پاناماکس' ندارد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: در فاز نخست توسعه بندر شهید بهشتی موج شکنی به طول یک هزار و 470 متر طراحی و ساخته شد که عملا بندر چابهار را در خصوص پهلوگیری و جداسازی کشتی ها در فصل مونسون ایمن کرد و در حال حاضر هیچ محدودیتی برای پهلوگیری و جداسازی کشتی ها در فصل های مختلف در این بندر وجود ندارد.
آقایی اظهار داشت: اگر بخواهیم در یک جمله چابهار را توصیف کنیم، بندری است که بدون محدودیت و به عنوان پشتوانه بنادر جنوبی کشور می توان عملیات تخلیه و بارگیری واردات کالاهای اساسی داخل و همچنین کالاهای صادراتی و ترانزیتی را در آن انجام داد.
وی خاطر نشان کرد: کار بزرگ دیگری که در 2 سال گذشته انجام شد، ورود تجهیزات استراتژیک به بندر چابهار بود به طوری که خرید تجهیزات بندر شهید بهشتی چابهار یکی از نقاط قوت دولت تدبیر و امید و از ثمرات برجام است که طی آن 30 دستگاه در سه نوبت به این بندر وارد شد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان ادامه داد: در نوبت اول، 9 دستگاه جرثقیل ساحلی و محوطه ای با اعتبار بیش از 20 میلیون دلار خریداری و به این بندر وارد شد و بلافاصله در همان روزهای نخست موضوع مونتاژ تجهیزات استارت خورد.
وی با بیان اینکه پس از حدود 2 ماه کل این تجهیزات مونتاژ شد و به بهره برداری رسید، افزود: نوبت دوم و سوم ورود تجهیزات نیز در شهریور و مهرماه سال 96 انجام شد که 13 دستگاه ریجستیکر، آنتی استیکر و لیفتراک به بندر چابهار وارد شد و این تجهیزات نیز در کوتاه ترین زمان ممکن مونتاژ شدند.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان اظهار داشت: بعد از ورود تجهیزات ذکر شده، 8 دستگاه مکنده تخلیه غلات به بندر چابهار وارد شد که ساخت ایران و آلمان بوده است. در واقع نخستین بار است که در ایران اقدام به ساخت مکنده های نایرو که یکی از با کیفیت ترین برندهای مکنده غلات در دنیاست، می شود. قسمت های حجیم این دستگاه ها در ماشین سازی اراک ساخته و بعد از انتقال به بندر به طور کامل مونتاژ شد که در ماه گذشته اولین کشتی با همین تجهیزات تخلیه شد.
آقایی خاطر نشان کرد: امروز به جرات می توان گفت بندر چابهار از نظر تجهیزاتی هیچگونه محدودیتی در زمینه تخلیه و بارگیری انواع و اقسام کالاها ندارد و برای هر نوع کالا به صورت فله، کانتینری و جنرال کارگو قابلیت تخلیه و بارگیری دارد.
وی افزود: در فاز بعدی توسعه بندر چابهار بازاریابی گسترده ای در سطح منطقه و کشور انجام دادیم که انتقال هشت کشتی گندم از هند به کشور افغانستان، بزرگترین دستاورد ما در حوزه بازاریابی بین المللی بود به طوری که این کار در کوتاه ترین زمان و حداقل هزینه و با کیفیت بالا انجام شد.
آقایی تصریح کرد: بعد از آن نوبت به انتقال محموله حبوبات افغانستان از طریق بندر چابهار به این کشور رسید که آن ها هم به خوبی منتقل شد و اکنون افغانستان به این نتیجه رسیده است که بندر چابهار بندری کم هزینه است که می تواند کالا را با بهترین کیفیت و کمترین زمان به این کشور منتقل کند.
**توسعه شبکه ریل بین المللی در سیستان و بلوچستان
توسعه شبکه ریلی یکی دیگر از دستاوردهای انقلاب اسلامی در توسعه زیرساخت های ارتباطی کشور و همچنین سیستان و بلوچستان است. راه آهن جنوب شرق که از سال 1348 تا 1389 با عنوان راه آهن سیستان وبلوچستان فعالیت می کرد، با نزدیک به یک قرن قدمت یکی از قدیمی ترین خطوط ریلی است که در کشور ساخته شد.
راه آهن سیستان وبلوچستان را می توان ادامه راه آهن هندوستان محسوب کرد که در سالهای 1297 و 1298 (1918-1919 میلادی ) یعنی اواخر جنگ جهانی اول، توسط انگلیسی ها به منظور گسترش نفوذ نظامی واستعماری آنان در قاره آسیا و شبه قاره هند به طول 600 کیلومتر از کویته به سمت زاهدان احداث شد.
اداره کل راه آهن سیستان وبلوچستان تا سال 89 با محدوده حد فاصل ایستگاه زاهدان - میرجاوه به طول 94 کیلومتر با تعداد 10 ایستگاه ارتباط ریلی ایران با پاکستان و شبکه ریلی شبه قاره هند را برقرار می کرد.
** افزایش 300 درصدی شبکه ریلی سیستان و بلوچستان بعد از انقلاب اسلامی
به گفته مدیرکل راه آهن جنوب شرق کشور با اتمام کار ساخت محور ریلی بم - زاهدان در مرداد سال 89 ، اداره کل راه آهن سیستان و بلوچستان به اداره کل راه آهن جنوب شرق به مرکزیت زاهدان تغییر کرد. به طور کلی هم اینک طول راه آهن جنوب شرق 408 کیلومتر است که نسبت به قبل از انقلاب بیش از 300 درصد افزایش داشته و حدفاصل ایستگاه میل 72 تا ایستگاه شوره گز را پوشش می دهد و حوزه اول تحت پوشش این اداره از ایستگاه میل 72 در نقطه صفر مرزی میرجاوه آغاز و با عبور از شهر میرجاوه به شهر زاهدان ختم می شود.
با اتمام کار ساخت محور ریلی زاهدان - بم در سال 89 و اتصال استان سیستان و بلوچستان به شبکه ریلی کشور حوزه دوم تحت پوشش اداره کل راه آهن جنوب شرق از ایستگاه زاهدان آغاز و پس از عبور از منطقه کوهستانی و زیبای رودماهی به منطقه کویری و ماسه گیر شوره گز ختم می شود.
در حال حاضر راه آهن جنوب شرق با داشتن دو نوع خط عریض و استاندارد، اتصال ریلی به کشور پاکستان و قرار گرفتن در مسیر کریدور بین المللی شرق به غرب که باعث اتصال کشورهای پاکستان و شبه قاره هند به ترکیه، اروپا و آسیای مرکزی شده از اهمیت بین المللی ویژه ای برخوردار است به گونه ای که مورد تایید سازمان اکو و اسکاپ نیز قرار دارد.
** خط آهن چابهار – زاهدان؛ مکمل طرح توسعه بندر چابهار
افزایش ظرفیت بارگیری و تخلیه در بندر چابهار نیاز به توسعه پس کرانه ها را نیز ضروری می کند چرا که استفاده از زیرساخت های ارتباطی همچون راه آهن و شبکه بزرگراهی در کاهش زمان و هزینه حمل و نقل کالاها موثر خواهد بود. بر همین اساس خط آهن چابهار – مشهد نیز یکی دیگر از بزرگترین طرح های عمرانی کشور برای بهره برداری از ظرفیت ترانزیت سیستان و بلوچستان است که با توجه به معافیت بندر چابهار از تحریم های اقتصادی انجام آن بسیار ضروری است چرا که با وجود این زیرساخت ظرفیت بالقوه تنها بندر اقیانوسی ایران به فعل می رسد و تاثیر بسیار زیادی در پیشرفت اقتصادی این استان و جنوب شرق کشور ایجاد خواهد کرد.
نماینده شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در سیستان و بلوچستان درباره پیشرفت خط آهن چابهار – زاهدان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این طرح به هشت قطعه اجرایی تقسیم شده که از چابهار تا ایرانشهر چهار قطعه، از ایرانشهر تا خاش 2 قطعه و از خاش تا زاهدان نیز 2 قطعه را شامل می شود.
مهدی رضایی با بیان اینکه مجموع عملیات اجرایی در کل این هشت قطعه، 35 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، افزود: طول این مسیر 610 کیلومتر ریل است که با احتساب ایستگاه ها این مسافت به 730 کیلومتر افزایش می یابد.
وی ادامه داد: این طرح اکنون در مرحله زیرسازی یعنی عملیات خاکریزی و ساخت پل ها، تونل و دیگر اقدامات زیربنایی است.
نماینده شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در سیستان و بلوچستان درباره اعتبارات موردنیاز تصریح کرد: تا کنون هزار میلیارد تومان برای این طرح هزینه شده است که برای رسیدن به مرحله بهره برداری به چهار هزار میلیارد تومان دیگر نیاز است.
رضایی درباره عملیات اجرایی در قطعات مختلف این طرح گفت: قطعه یک این طرح از سمت چابهار حدود 80 درصد، قطعه دوم 54 درصد، قطعه سوم 68 درصد و قطعه چهارم 72 درصد پیشرفت فیزیکی و زیربنایی دارد.
وی همچنین به پیشرفت فیزیکی دو قطعه انتهایی این پروژه از سمت زاهدان به خاش اشاره کرد و افزود: قطعه هفتم حدود 23 درصد و قطعه هشتم نیز 72 درصد پیشرفت فیزیکی دارد. همچنین از دو قطعه پنجم و ششم در حد فاصل خاش تا ایرانشهر یک قطعه غیرفعال و دیگری حدود 2 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
**بهره برداری از خط آهن چابهار – زاهدان تا پایان دولت دوازدهم
نماینده شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در سیستان و بلوچستان با تاکید بر این که بیشترین حجم فعالیت این پروژه صرف تهیه زیرساخت ها می شود، ادامه داد: برای مرحله روسازی و ریل گذاری نیاز به مدت زمان زیادی نیست چرا که در صورت تامین اعتبار و خرید ریل، این کار به سرعت پیش می رود اما با توجه به موقعیت جغرافیایی منطقه انجام عملیات زیرسازی زمان بر است به عنوان مثال در طول این مسیر 35 تونل پیش بینی شده است که تا کنون برای 20 تونل عملیات حفاری انجام شده و 15 تونل دیگر باقی مانده است.
رضایی تصریح کرد: اکنون بیش از 2 هزار نیروی انسانی در این طرح شاغل و بیش از 700 دستگاه ماشین آلات راه سازی در طول مسیر فعال هستند.
وی خاطر نشان کرد: با توجه به روند فعلی عملیات اجرایی پیش بینی می شود تا پایان دولت دوازدهم خط آهن چابهار - زاهدان به بهره برداری برسد.
** اهمیت جهانی خط آهن چابهار - مشهد
نماینده شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در سیستان و بلوچستان اظهار داشت: هیچ منطقه ای در کشور مانند این استان، ظرفیت حمل و نقلی ندارد پس این خط آهن می تواند برای کل کشور درآمد ترانزیتی مشابه درآمد نفت یا حتی بیشتر از آن داشته باشد.
رضایی ادامه داد: این طرح طبق برنامه ریزی های کلان ملی، قرار است خط آهن چابهار – مشهد باشد و نباید آن را محدود به چابهار – زاهدان دانست بنابراین انجام عملیات در قطعات چابهار تا ایرانشهر یک قسمت بسیار کوچک از این طرح است.
وی با بیان این که این خط آهن، مکمل پروژه توسعه بندر چابهار است، خاطر نشان کرد: اهمیت خط آهن چابهار – مشهد برای کشورهای دیگر بیشتر از ما است. به عنوان مثال هندی ها برای ارسال کالاهای خود به آسیای میانه و حتی اروپا به این خط آهن چشم دوخته اند زیرا تخلیه و بارگیری از بندر چابهار برای آنها بسیار مقرون به صرفه تر از بندر عباس است چون مسافت کوتاه تری را تا اروپا و آسیای میانه طی می کنند.
** ساخت 264 کیلومتر بزرگراه در سیستان و بلوچستان بعد از انقلاب اسلامی
شبکه بزرگراهی نیز یکی دیگر از زیرساخت های ارتباطی لازم برای بهره برداری از موقعیت استراتژیک سیستان و بلوچستان است که وسعت، تفاوت جغرافیای مناطق این استان از شمال تا جنوب و فاصله زیاد شهرها از یکدیگر از جمله عواملی است که توسعه شبکه بزرگراهی را تحت تاثیر قرار می دهد اما بعد از انقلاب اسلامی در این استان 264 کیلومتر بزرگراه ساخته شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است.
مدیر ساخت و توسعه راههای اداره کل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: ساخت شبکه بزرگراهی در این استان بعد از انقلاب اسلامی شروع شد و تا کنون 264 کیلومتر بزرگراه در سیستان و بلوچستان مورد بهره برداری قرار می گیرد.
مهدی پارسی ادامه داد: هزینه ساخت هر کیلومتر بزرگراه با توجه به موقعیت های جغرافیای در مناطق مختلف سیستان و بلوچستان به طور میانگین 2 میلیارد تومان است.
وی ادامه داد: علاوه بر شبکه بزرگراهی هم اینک هزار و 883 کیلومتر راه اصلی، چهار هزار و 919 کیلومتر راه فرعی و 16 هزار و 968 کیلومتر راه روستایی در سیستان و بلوچستان وجود دارد که 6 هزار و 266 کیلومتر راه روستایی آسفالت شده است.
** بزرگراه چابهار - میلک تا سال آینده ردیف بودجه خواهد داشت
اتصال بندرچابهار به پایانه مرزی میلک در شمال سیستان و بلوچستان برای ارتباط با کشور افغانستان یکی دیگر از طرح های مهم زیرساختی در این استان است که سفر اخیر معاون اول رئیس جمهوری به سیستان و بلوچستان نتایج خوبی برای این طرح و همچنین راه آهن چابهار - زاهدان دربرداشت.
استاندار سیستان و بلوچستان در این باره در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در سفر آقای جهانگیری به سیستان و بلوچستان پیشنهاد تخصیص یک میلیارد دلار از محل صندوق توسعه ملی مطرح شد تا در سه حوزه مهم آب آشامیدنی، بزرگراه و کریدور جنوب به شمال و راه آهن مشکلات سیستان و بلوچستان را رفع کند.
احمدعلی موهبتی ادامه داد: بزرگراه چابهار به زاهدان که از نیازهای اصلی بهره برداری از بندر شهید بهشتی است، از دهه 60 مورد تاکید دولت های مختلف بوده است اما تاکنون برای آن ردیف بودجه وجود نداشت که در سفر معاون اول رئیس جمهوری مقرر شد سال آینده برای این طرح مهم ردیف بودجه تصویب شود.
وی تصریح کرد: همچنین در سند توسعه سیستان و بلوچستان که پیرو این سفر در هیات دولت تصویب شد، چهار هزار میلیارد تومان برای توسعه راه آهن تصویب شد که قطعا بستر مناسبی برای شتاب گرفتن توسعه این استان خواهد بود.
اهمیت موقعیت سیستان و بلوچستان هم اینک نه تنها برای مسئولان کشوری بلکه برای کشورهای دیگر نیز کاملا مشهود است. سرمایه گذاری هندی ها در بندر چابهار، توجه افغانستان به دریافت کالاهای مورد نیاز از طریق این استان و معافیت بندر چابهار از تحریم های اقتصادی آمریکا همه نشان دهنده اهمیت بین المللی سیستان و بلوچستان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است که امید می رود در سال های آینده با بهره برداری از طرح های عظیم زیرساختی زمینه سرمایه گذاری هر چه بیشتر در این استان فراهم و محرومیت آن به فرصت تاریخی برای کشور تبدیل شود.
9908*9923 **6081
انتهای پیام هر چند در سیستان و بلوچستان به دلیل محدودیت منابع آبی و شرایط جغرافیایی امکان گسترش، توسعه و سرمایه گذاری در فعالیت های اقتصادی و زودبازده مانند کشاورزی وجود ندارد اما این استان به لحاظ موقعیت استراتژیک خود ظرفیتی ویژه در حوزه ترانزیت و تجارت دارد. همچنین وجود بیش از هزار و 500 کیلومتر مرز خاکی و آبی سبب شده تا این استان به یکی از دروازه های ورود و خروج کالا در کشور تبدیل شود.
اتصال ایران از طریق بندر اقیانوسی چابهار با آب های آزاد شاید مهمترین مزیتی باشد که اهمیت موقعیت استراتژیک سیستان و بلوچستان برای کشور را نشان دهد همانگونه که رئیس جمهوری این استان را مهمترین و استراتژیک ترین استان کشور خواند. دسترسی به آب های آزاد و استفاده از حمل و نقل دریایی برای بسیاری از کشورهای محصور در خشکی آرزویی بزرگ است که در نبود آن برای انواع صادرات و واردات به کشورهای دارای این مزیت وابسته می شوند.
ایران نیز با استفاده از ظرفیت ترانزیتی سیستان و بلوچستان می تواند این نیاز کشورهای همسایه را به راحتی پاسخ دهد و در ازای آن درآمدی معادل و یا حتی چند برابر درآمد حاصل از فروش نفت بدست آورد به همین دلیل در سال های گذشته توجه به توسعه زیرساخت های ارتباطی سیستان و بلوچستان به عنوان اولین شرط ترانزیت در دستور کار دولت قرار گرفته است و هر سال شاهد پیشرفت های بسیاری در این زمینه هستیم.
طرح های بزرگی همچون افزایش ظرفیت بندر شهید بهشتی چابهار، خط آهن چابهار – زاهدان، توسعه بزرگراه ها و افزایش ظرفیت ترانزیت پایانه ها و بازارچه های مرزی از جمله اقدامات دولت و نظام برای افزایش زیرساخت های توسعه دراین استان مرزی و استراتژیک است.
** بندر چابهار هیچ محدودیتی برای تخلیه و بارگیری ندارد
طرح توسعه بندر چابهار یکی از بزرگترین طرح های کشور بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است که اجرای آن پس از تکمیل فاز مطالعاتی، در قالب پنج فاز عملیاتی توسط هفت مشاور بندری و دریایی از سال 1386 شروع شد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان درباره روند اجرایی این طرح در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار در 8 سال اول، 30 درصد پیشرفت داشت اما در سال 95 با پیگیری هایی که سازمان بنادر و دریانوردی انجام داد و عملا اصل را بر پیشرفت و توسعه بنادر گذاشت، این طرح بیش از 14 درصد پیشرفت کرد.
بهروز آقایی افزود: با فضایی که بعد از برجام به وجود آمد اولین 'ال سی' را در تیر ماه سال 95 گشایش کردیم و به موجب آن اولین پارت از تجهیزات در بهمن ماه سال 95 به بندر چابهار وارد شد.
وی ادامه داد: در فاز اول توسعه بندر شهید بهشتی، 203 هکتار استحصال از دریا را انجام دادیم و هزار و 700 متر اسکله به این بندر اضافه شد. عمق پایه اسکله این بندر نیز حدود 16.5 متر ارتقا پیدا کرد که با این شرایط هم اینک بندر چابهار هیچ محدودیتی در پذیرش کشتی های 'سوپر پست پاناماکس' ندارد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: در فاز نخست توسعه بندر شهید بهشتی موج شکنی به طول یک هزار و 470 متر طراحی و ساخته شد که عملا بندر چابهار را در خصوص پهلوگیری و جداسازی کشتی ها در فصل مونسون ایمن کرد و در حال حاضر هیچ محدودیتی برای پهلوگیری و جداسازی کشتی ها در فصل های مختلف در این بندر وجود ندارد.
آقایی اظهار داشت: اگر بخواهیم در یک جمله چابهار را توصیف کنیم، بندری است که بدون محدودیت و به عنوان پشتوانه بنادر جنوبی کشور می توان عملیات تخلیه و بارگیری واردات کالاهای اساسی داخل و همچنین کالاهای صادراتی و ترانزیتی را در آن انجام داد.
وی خاطر نشان کرد: کار بزرگ دیگری که در 2 سال گذشته انجام شد، ورود تجهیزات استراتژیک به بندر چابهار بود به طوری که خرید تجهیزات بندر شهید بهشتی چابهار یکی از نقاط قوت دولت تدبیر و امید و از ثمرات برجام است که طی آن 30 دستگاه در سه نوبت به این بندر وارد شد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان ادامه داد: در نوبت اول، 9 دستگاه جرثقیل ساحلی و محوطه ای با اعتبار بیش از 20 میلیون دلار خریداری و به این بندر وارد شد و بلافاصله در همان روزهای نخست موضوع مونتاژ تجهیزات استارت خورد.
وی با بیان اینکه پس از حدود 2 ماه کل این تجهیزات مونتاژ شد و به بهره برداری رسید، افزود: نوبت دوم و سوم ورود تجهیزات نیز در شهریور و مهرماه سال 96 انجام شد که 13 دستگاه ریجستیکر، آنتی استیکر و لیفتراک به بندر چابهار وارد شد و این تجهیزات نیز در کوتاه ترین زمان ممکن مونتاژ شدند.
مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان اظهار داشت: بعد از ورود تجهیزات ذکر شده، 8 دستگاه مکنده تخلیه غلات به بندر چابهار وارد شد که ساخت ایران و آلمان بوده است. در واقع نخستین بار است که در ایران اقدام به ساخت مکنده های نایرو که یکی از با کیفیت ترین برندهای مکنده غلات در دنیاست، می شود. قسمت های حجیم این دستگاه ها در ماشین سازی اراک ساخته و بعد از انتقال به بندر به طور کامل مونتاژ شد که در ماه گذشته اولین کشتی با همین تجهیزات تخلیه شد.
آقایی خاطر نشان کرد: امروز به جرات می توان گفت بندر چابهار از نظر تجهیزاتی هیچگونه محدودیتی در زمینه تخلیه و بارگیری انواع و اقسام کالاها ندارد و برای هر نوع کالا به صورت فله، کانتینری و جنرال کارگو قابلیت تخلیه و بارگیری دارد.
وی افزود: در فاز بعدی توسعه بندر چابهار بازاریابی گسترده ای در سطح منطقه و کشور انجام دادیم که انتقال هشت کشتی گندم از هند به کشور افغانستان، بزرگترین دستاورد ما در حوزه بازاریابی بین المللی بود به طوری که این کار در کوتاه ترین زمان و حداقل هزینه و با کیفیت بالا انجام شد.
آقایی تصریح کرد: بعد از آن نوبت به انتقال محموله حبوبات افغانستان از طریق بندر چابهار به این کشور رسید که آن ها هم به خوبی منتقل شد و اکنون افغانستان به این نتیجه رسیده است که بندر چابهار بندری کم هزینه است که می تواند کالا را با بهترین کیفیت و کمترین زمان به این کشور منتقل کند.
**توسعه شبکه ریل بین المللی در سیستان و بلوچستان
توسعه شبکه ریلی یکی دیگر از دستاوردهای انقلاب اسلامی در توسعه زیرساخت های ارتباطی کشور و همچنین سیستان و بلوچستان است. راه آهن جنوب شرق که از سال 1348 تا 1389 با عنوان راه آهن سیستان وبلوچستان فعالیت می کرد، با نزدیک به یک قرن قدمت یکی از قدیمی ترین خطوط ریلی است که در کشور ساخته شد.
راه آهن سیستان وبلوچستان را می توان ادامه راه آهن هندوستان محسوب کرد که در سالهای 1297 و 1298 (1918-1919 میلادی ) یعنی اواخر جنگ جهانی اول، توسط انگلیسی ها به منظور گسترش نفوذ نظامی واستعماری آنان در قاره آسیا و شبه قاره هند به طول 600 کیلومتر از کویته به سمت زاهدان احداث شد.
اداره کل راه آهن سیستان وبلوچستان تا سال 89 با محدوده حد فاصل ایستگاه زاهدان - میرجاوه به طول 94 کیلومتر با تعداد 10 ایستگاه ارتباط ریلی ایران با پاکستان و شبکه ریلی شبه قاره هند را برقرار می کرد.
** افزایش 300 درصدی شبکه ریلی سیستان و بلوچستان بعد از انقلاب اسلامی
به گفته مدیرکل راه آهن جنوب شرق کشور با اتمام کار ساخت محور ریلی بم - زاهدان در مرداد سال 89 ، اداره کل راه آهن سیستان و بلوچستان به اداره کل راه آهن جنوب شرق به مرکزیت زاهدان تغییر کرد. به طور کلی هم اینک طول راه آهن جنوب شرق 408 کیلومتر است که نسبت به قبل از انقلاب بیش از 300 درصد افزایش داشته و حدفاصل ایستگاه میل 72 تا ایستگاه شوره گز را پوشش می دهد و حوزه اول تحت پوشش این اداره از ایستگاه میل 72 در نقطه صفر مرزی میرجاوه آغاز و با عبور از شهر میرجاوه به شهر زاهدان ختم می شود.
با اتمام کار ساخت محور ریلی زاهدان - بم در سال 89 و اتصال استان سیستان و بلوچستان به شبکه ریلی کشور حوزه دوم تحت پوشش اداره کل راه آهن جنوب شرق از ایستگاه زاهدان آغاز و پس از عبور از منطقه کوهستانی و زیبای رودماهی به منطقه کویری و ماسه گیر شوره گز ختم می شود.
در حال حاضر راه آهن جنوب شرق با داشتن دو نوع خط عریض و استاندارد، اتصال ریلی به کشور پاکستان و قرار گرفتن در مسیر کریدور بین المللی شرق به غرب که باعث اتصال کشورهای پاکستان و شبه قاره هند به ترکیه، اروپا و آسیای مرکزی شده از اهمیت بین المللی ویژه ای برخوردار است به گونه ای که مورد تایید سازمان اکو و اسکاپ نیز قرار دارد.
** خط آهن چابهار – زاهدان؛ مکمل طرح توسعه بندر چابهار
افزایش ظرفیت بارگیری و تخلیه در بندر چابهار نیاز به توسعه پس کرانه ها را نیز ضروری می کند چرا که استفاده از زیرساخت های ارتباطی همچون راه آهن و شبکه بزرگراهی در کاهش زمان و هزینه حمل و نقل کالاها موثر خواهد بود. بر همین اساس خط آهن چابهار – مشهد نیز یکی دیگر از بزرگترین طرح های عمرانی کشور برای بهره برداری از ظرفیت ترانزیت سیستان و بلوچستان است که با توجه به معافیت بندر چابهار از تحریم های اقتصادی انجام آن بسیار ضروری است چرا که با وجود این زیرساخت ظرفیت بالقوه تنها بندر اقیانوسی ایران به فعل می رسد و تاثیر بسیار زیادی در پیشرفت اقتصادی این استان و جنوب شرق کشور ایجاد خواهد کرد.
نماینده شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در سیستان و بلوچستان درباره پیشرفت خط آهن چابهار – زاهدان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این طرح به هشت قطعه اجرایی تقسیم شده که از چابهار تا ایرانشهر چهار قطعه، از ایرانشهر تا خاش 2 قطعه و از خاش تا زاهدان نیز 2 قطعه را شامل می شود.
مهدی رضایی با بیان اینکه مجموع عملیات اجرایی در کل این هشت قطعه، 35 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، افزود: طول این مسیر 610 کیلومتر ریل است که با احتساب ایستگاه ها این مسافت به 730 کیلومتر افزایش می یابد.
وی ادامه داد: این طرح اکنون در مرحله زیرسازی یعنی عملیات خاکریزی و ساخت پل ها، تونل و دیگر اقدامات زیربنایی است.
نماینده شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در سیستان و بلوچستان درباره اعتبارات موردنیاز تصریح کرد: تا کنون هزار میلیارد تومان برای این طرح هزینه شده است که برای رسیدن به مرحله بهره برداری به چهار هزار میلیارد تومان دیگر نیاز است.
رضایی درباره عملیات اجرایی در قطعات مختلف این طرح گفت: قطعه یک این طرح از سمت چابهار حدود 80 درصد، قطعه دوم 54 درصد، قطعه سوم 68 درصد و قطعه چهارم 72 درصد پیشرفت فیزیکی و زیربنایی دارد.
وی همچنین به پیشرفت فیزیکی دو قطعه انتهایی این پروژه از سمت زاهدان به خاش اشاره کرد و افزود: قطعه هفتم حدود 23 درصد و قطعه هشتم نیز 72 درصد پیشرفت فیزیکی دارد. همچنین از دو قطعه پنجم و ششم در حد فاصل خاش تا ایرانشهر یک قطعه غیرفعال و دیگری حدود 2 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
**بهره برداری از خط آهن چابهار – زاهدان تا پایان دولت دوازدهم
نماینده شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در سیستان و بلوچستان با تاکید بر این که بیشترین حجم فعالیت این پروژه صرف تهیه زیرساخت ها می شود، ادامه داد: برای مرحله روسازی و ریل گذاری نیاز به مدت زمان زیادی نیست چرا که در صورت تامین اعتبار و خرید ریل، این کار به سرعت پیش می رود اما با توجه به موقعیت جغرافیایی منطقه انجام عملیات زیرسازی زمان بر است به عنوان مثال در طول این مسیر 35 تونل پیش بینی شده است که تا کنون برای 20 تونل عملیات حفاری انجام شده و 15 تونل دیگر باقی مانده است.
رضایی تصریح کرد: اکنون بیش از 2 هزار نیروی انسانی در این طرح شاغل و بیش از 700 دستگاه ماشین آلات راه سازی در طول مسیر فعال هستند.
وی خاطر نشان کرد: با توجه به روند فعلی عملیات اجرایی پیش بینی می شود تا پایان دولت دوازدهم خط آهن چابهار - زاهدان به بهره برداری برسد.
** اهمیت جهانی خط آهن چابهار - مشهد
نماینده شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در سیستان و بلوچستان اظهار داشت: هیچ منطقه ای در کشور مانند این استان، ظرفیت حمل و نقلی ندارد پس این خط آهن می تواند برای کل کشور درآمد ترانزیتی مشابه درآمد نفت یا حتی بیشتر از آن داشته باشد.
رضایی ادامه داد: این طرح طبق برنامه ریزی های کلان ملی، قرار است خط آهن چابهار – مشهد باشد و نباید آن را محدود به چابهار – زاهدان دانست بنابراین انجام عملیات در قطعات چابهار تا ایرانشهر یک قسمت بسیار کوچک از این طرح است.
وی با بیان این که این خط آهن، مکمل پروژه توسعه بندر چابهار است، خاطر نشان کرد: اهمیت خط آهن چابهار – مشهد برای کشورهای دیگر بیشتر از ما است. به عنوان مثال هندی ها برای ارسال کالاهای خود به آسیای میانه و حتی اروپا به این خط آهن چشم دوخته اند زیرا تخلیه و بارگیری از بندر چابهار برای آنها بسیار مقرون به صرفه تر از بندر عباس است چون مسافت کوتاه تری را تا اروپا و آسیای میانه طی می کنند.
** ساخت 264 کیلومتر بزرگراه در سیستان و بلوچستان بعد از انقلاب اسلامی
شبکه بزرگراهی نیز یکی دیگر از زیرساخت های ارتباطی لازم برای بهره برداری از موقعیت استراتژیک سیستان و بلوچستان است که وسعت، تفاوت جغرافیای مناطق این استان از شمال تا جنوب و فاصله زیاد شهرها از یکدیگر از جمله عواملی است که توسعه شبکه بزرگراهی را تحت تاثیر قرار می دهد اما بعد از انقلاب اسلامی در این استان 264 کیلومتر بزرگراه ساخته شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است.
مدیر ساخت و توسعه راههای اداره کل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: ساخت شبکه بزرگراهی در این استان بعد از انقلاب اسلامی شروع شد و تا کنون 264 کیلومتر بزرگراه در سیستان و بلوچستان مورد بهره برداری قرار می گیرد.
مهدی پارسی ادامه داد: هزینه ساخت هر کیلومتر بزرگراه با توجه به موقعیت های جغرافیای در مناطق مختلف سیستان و بلوچستان به طور میانگین 2 میلیارد تومان است.
وی ادامه داد: علاوه بر شبکه بزرگراهی هم اینک هزار و 883 کیلومتر راه اصلی، چهار هزار و 919 کیلومتر راه فرعی و 16 هزار و 968 کیلومتر راه روستایی در سیستان و بلوچستان وجود دارد که 6 هزار و 266 کیلومتر راه روستایی آسفالت شده است.
** بزرگراه چابهار - میلک تا سال آینده ردیف بودجه خواهد داشت
اتصال بندرچابهار به پایانه مرزی میلک در شمال سیستان و بلوچستان برای ارتباط با کشور افغانستان یکی دیگر از طرح های مهم زیرساختی در این استان است که سفر اخیر معاون اول رئیس جمهوری به سیستان و بلوچستان نتایج خوبی برای این طرح و همچنین راه آهن چابهار - زاهدان دربرداشت.
استاندار سیستان و بلوچستان در این باره در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در سفر آقای جهانگیری به سیستان و بلوچستان پیشنهاد تخصیص یک میلیارد دلار از محل صندوق توسعه ملی مطرح شد تا در سه حوزه مهم آب آشامیدنی، بزرگراه و کریدور جنوب به شمال و راه آهن مشکلات سیستان و بلوچستان را رفع کند.
احمدعلی موهبتی ادامه داد: بزرگراه چابهار به زاهدان که از نیازهای اصلی بهره برداری از بندر شهید بهشتی است، از دهه 60 مورد تاکید دولت های مختلف بوده است اما تاکنون برای آن ردیف بودجه وجود نداشت که در سفر معاون اول رئیس جمهوری مقرر شد سال آینده برای این طرح مهم ردیف بودجه تصویب شود.
وی تصریح کرد: همچنین در سند توسعه سیستان و بلوچستان که پیرو این سفر در هیات دولت تصویب شد، چهار هزار میلیارد تومان برای توسعه راه آهن تصویب شد که قطعا بستر مناسبی برای شتاب گرفتن توسعه این استان خواهد بود.
اهمیت موقعیت سیستان و بلوچستان هم اینک نه تنها برای مسئولان کشوری بلکه برای کشورهای دیگر نیز کاملا مشهود است. سرمایه گذاری هندی ها در بندر چابهار، توجه افغانستان به دریافت کالاهای مورد نیاز از طریق این استان و معافیت بندر چابهار از تحریم های اقتصادی آمریکا همه نشان دهنده اهمیت بین المللی سیستان و بلوچستان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است که امید می رود در سال های آینده با بهره برداری از طرح های عظیم زیرساختی زمینه سرمایه گذاری هر چه بیشتر در این استان فراهم و محرومیت آن به فرصت تاریخی برای کشور تبدیل شود.
9908*9923 **6081
کپی شد
