منطقه آبستن تحولات خطرناک است: بیدار باشیم/ کمپین های ضد جنگ منطقه ای و جهانی راه بیاندازیم/ هر کس می تواند سفیر صلح باشد/ صیانت از فضای باز سیاسی و پرهیز از تنش داخلی
فضای باز سیاسی مقدمه توسعه و رشد ملی است و اقتضای آزادی، امکان بیان دیدگاه هاست. اما هجو و هتک بخشی از سیستم از سوی بخشی دیگر آنهم از تریبون های رسمی، آزادی بیان نیست بلکه القای شکاف و دوگانگی در حاکمیت است. آزادی این نیست که فرد یا نهادی که که از حمایت و پشتیبانی بخشی از سیستم مطمئن است به بخش دیگر نظام حمله ور شود و اقامه دعوی کند، آزادی آن است که به عموم مردم و نخبگان که فاقد چنین پشتوانه هایی هستند فرصت ارائه بیان و نقد داده شود. حر کسی است که بدون پشت گرمی حکومت و علیرغم آنکه می داند نصیحت و نقدش ممکن است به مذاق متولیان خوش نیاید مخاطره می کند و برای اصلاح امور می نویسد و فریاد می زند. نماد چنین آزادی و حریتی رسانه آزاد، احزاب مقتدر و انجمن های صنفی، سیاسی و اجتماعی و مجلس مستقل و مردمی است. بنابراین آنچه در نماز عید فطر تهران و روز قدس شریف روی داد نه نشانه حکمت در حاکمیت است و نه نشانه حریت منتقد. بلکه تداعی غفلت یا بی تدبیری بخشی از حکومت علیه بخشی دیگر است که در هر دو حالت ارزش افزوده ای برای قدرت ملی ندارد و نقدی جدی بر آن وارد است.
توطئه تغییر نقشه منطقه
همزمان منطقه آبستن تحولات و بحران های خطرناک است. اغیار برنامه های جدی برای تغییر نقشه منطقه و نابودی سرمایه های آن دارند. سال هاست مسلمین را به جان یکدیگر انداخته اند و حال که دیگر نه از سوریه و لیبی و نه از افغانستان و مصر و نه از پاکستان و سودان و نه از سومالی و یمن و فلسطین چیزی باقی نمانده است و بلیه دست ساز و انحرافی داعش جهان اسلام را نحیف کرده است، در اندیشه نابودی دو کشور قدرتمند ایران و ثروتمند عربستان افتاده اند و متاسفانه در خام کردن عربستان تا حد زیادی موفق شده اند. سعودی ها به خوبی از قدرت ملی و دفاعی ایران و عدم واهمه ایران به عنوان یک قدرت مستحکم منطقه با خبرند اما بعید نیست با وسوسه آمریکا و اسرائیل که از مواجهه مستقیم با ایران واهمه دارند و حتی مواضع متزلزل و مرموز روس ها تحریک شده و به ویژه با تغییرات کودتاگونه اخیر این کشور به چنین اقدام نابخردانه ای دست زده و موجب خسارت به ابهت و سرمایه های مسلمین شوند. ایران عزیز که الحمدلله از ظرفیت های یک قدرت مطرح و با توان دفاعی و ثبات بخش منطقه ای برخوردار است متاسفانه از سوی اغیار و رقبا و البته با کمک رفتار و ادبیات تهاجمی و غیر ضروری برخی داخلی ها به عنوان یک تهدید معرفی می شود. مجموع این شرایط منطقه را به بشکه ای از باروت مبدل ساخته است که با اندک خامی، خودسری یا غفلت ممکن است بزرگترین بحران خانمان سوز جهان اسلام را بیافریند و زور مداران بین المللی بتوانند به تماشای زخمی عمیق بر پیکر مسلمین بنشینند تا اسرائیل را برای همیشه تثبیت کنند و منطقه را به آتش برادر کشی و خاکستر انهدام بنشانند.
اقدامات پیشگیرانه
کمپین های ضد جنگ، گفت و گوی منطقه ای
این شرایط نیازمند دقت و فراستی مضاعف است. درست است که اگر منازعه ای صورت بگیرد همه ایرانیان هر جای جهان که باشند در برابر متجاوز به دین و میهن ایستادگی خواهند کرد اما این سبب نمی شود تا سرمایه های ما و ملت مسلمان عربستان مصروف هماوردی شود که تنها برنده آن آمریکا و اسرائیل و بدخواهان باشند. در چنین شرایطی و برای عبور خردمندانه از بحران های کنونی نیازمند ثبات و آرامش منطقه ای و داخلی هستیم. آرامشی که تداوم فضای باز سیاسی داخل کشور- که به هیچ بهانه ای نباید محدود شود- را در برداشته باشد و کمک کند تا حکیمانه از هر گونه نمایش تشتت و شکاف و دوگانگی بی دلیل و بی فایده پرهیز کنیم . چنین رویه خردمندانه ای کمک خواهد کرد تا هم در عرصه داخلی و هم خارجی ابهت و قدرت ملی خود را چنان به تصویر بکشیم که نه بهانه ای برای منازعه پیدا شود و نه کسی جرات منازعه گرم با ایران را پیدا کند.
علاوه بر آن در شرایط کنونی منطقه جهت پیشگیری از برخورد نظامی و تبعات سنگین آن نیازمند اقدامی پیشگیرانه از موضع حکمت و عزت در سطح منطقه و جهان هستیم. چنین اقدامی نیازمند گفت و گویی وسیع و بیدارساز با دیگر کشورهای منطقه و حتی عربستان سعودی است. اقدامات پیشگیرانه ضروریست و باید بدون تعصب این گفت و گو ها را تشویق کرد. باید همه نخبگان و مردمان ضد جنگ را در عرصه منطقه و جهان فعال کرد و با فعال سازی کمپین های ضد جنگ وسفیران صلح تا جایی که ممکن است سعودی ها وحامیانشان را به رفتار عاقبت اندیشانه فراخواند.
قدرت نظامی سرمایه ملی است نه جناحی
امکانات نظامی ایران یک افتخار همگانی و قدرت پیشگیرانه ملی است. چنانچه در طول دفاع مقدس این قدرت صرفا برای خدا به کار بسته شد تا از ملک و ملت صیانت کند و هیچکس آن را مصروف ریا و یا نقد و منکوب دیگری نکرد و همین نیات الهی پیروزی را به ارمغان آورد. این سرمایه ملی متعلق به هیچ جریان و جناح و حزبی در کشور نیست و نباید آن را به نفع جناح یا حزبی سیاسی مصادره کرد و در منازعات سیاسی روزمره این قدرت را هدف مناقشه قرار داد یا آنکه برای خوش آمد یا نقد جناحی دیگر آن را مصروف کرد. حفظ این حریم وظیفه همگانی است و البته بیش از همه رعایت حرمت آن با متولیان امر است. چنان که حفظ حرمت نهاد های داوری و تریبون های مذهبی و اجماعی با متولیان است و کسی نباید این تریبون ها را به تریبون اختلاف تبدیل کند و آنگاه از خود سلب مسئولیت نماید و خودسری را بهانه کند. 40 سال پس از انقلاب اسلامی، خودسری آن هم خدایی نکرده در نهادهای رسمی و امنیتی و نظامی فاجعه است نه افتخار.
هجمه به ریاست جهوری و بگو مگوی مخرب
علاوه بر آن ریاست جمهوری نیز که از دل آراء واقعی ملت بیرون امده، نماد انتخابات و مردمسالاری در ایران است. دلیل هجمه های غیر عادی اخیر روشن نیست بویژه آنکه از سوی تریبون های رسمی و نه مردم عادی و یا احزاب و نهادهای مدنی بیان می شود. چنین رخدادهایی متاسفانه نشان دهنده مداخله و علائق این تریبونها و قدرت های حامی آنها در انتخابات تلقی می شود و تداوم و شدت یافتن آن تنها چند هفته پس از انتخابات نارضایتی شدید این نهادها از نتیجه انتخابات و تلاش آنها برای تلافی شکست را تداعی می کند. البته از سوی برندگان انتخابات نیز مراقبت بیشتری برای حفظ شئون ارکان دیگر حکومت، پرهیز از گسترش فاصله ها و مراقبت از حریم ها و نیافتادن به چرخه بگو و مگوی مخرب ضروریست. درس های بزرگی در دل تاریخ برای ما نهفته است. داستان امیر کبیر و مصدق و کاشانی و ... پیش روی ماست. قانون اساسی باید فصل الخطاب باشد.
بازگشت به ادبیات دو جناح و چرخه قدرت
متاسفانه در دوران پسا انتخابات شاهد هستیم که این شکاف ها و تضادها و مخاصمه ها رو به فزونی نهاده اند. امر به جایی رسیده است که افراد سطوح پایین تر نیز به این صرافت افتاده اند تا از این فضا بهره گرفته و هر کاری که می توانند در تخطئه حریف انجام بدهند که نتیجه ای جز آسیب به اقتدار ملی ندارد. حال آنکه باید موضوع همکاری دو جناح سیاسی در کشور مجددا زنده شود. کسی نمی تواند جریان فکری و ریشه دار دیگر را حذف کند اما باید نقد کند. باید به ادبیات شناسایی جناح ها به عنوان بالهای کشور بازگشت و اندیشه اداره کل کشور با یک جناح را کنار گذاشت. چرخه قدرت اجتناب ناپذیر است. تخلف از چنین رویکردی در شرایط کنونی کشور و منطقه سم مهلک است.
مخاطبان این تذهبون امام که بودند؟
در چالش پیش روی منطقه، این شکاف ها و مخاصمه های بی حاصل داخلی، دستگاه های ذیربط فعال از جمله سیاست خارجی را تحت تاثیر قرار می دهد. در دوران دفاع مقدس امام عظیم الشان اجازه تضعیف دستگاه سیاست خارجی را نمی دادند و همه به یاد دارند که فریاد این تذهبون امام عظیم الشان بر سر چه کسانی بود: همان ها که از موضع راست، مقدس مابی و به ظاهر انقلابی آن روز بر سر تصمیمات دستگاه سیاست خارجی به نام خائن و منفعل فریاد زدند. روشن است که ادامه این وضعیت بارش تهمت و هتک و اهانت، اغیار فرامنطقه ای و ابلهان منطقه ای را به طمع انداخته و احتمال درگیری نظامی که اساسا به مصلحت عالی مسلمین نیست را نیز افزایش می دهد. لذا بر همگان است که سطح تشتت و تنش را به سرعت کاهش دهند.
نیازمند نگرش راهبردی هستیم
امروز کشور نیازمند نگرش راهبردی، هماهنگ و همه جانبه تمامی دستگاه های حاکمیتی، سیاستگذاری و اجرایی است تا در ثبات و صلح منطقه ای نقش آفرینی کنیم و آتش بیاران منطقه را از خیالات واهی چالش آفرینی خارج سازیم. امید است دستگاه ها و نهادهای ذیربط بیش از این مردم را از تماشای این مجادلات بی حاصل داخلی حیران نساخته و اغیار را امیدوار نسازند و ارتقاء امنیت ملی که ماموریت اصلیشان است را اولویت خود قرار دهند. امروز مبانی حفظ ارزش های بنیادی انقلاب می گوید نیازمند دقتیم. کسانی که برای حمایت یا اعتراض فراقانونی مبنایی دیگر دارند در این شرایط به وجدان و مصلحت کشور بیاندیشند، شاید تصمیم دیگری بگیرند و آنانکه همواره اخبار و هیجان زدگی بی بی سی و فاکس نیوز و ... را ملاک خیر و شر تصمیماتشان و محکومیت منتقدانشان می دانستند خوب است این روزها نگاهی به رسانه های آمریکا و انگلیس و اسرائیل و سعودی بیندازند تا مشاهده کنند از ماجرای روز قدس و نماز عید فطر و بگو مگوهای سطوح رسمی و بلند مرتبه کشور چه کسانی شادمان شده اند؟
باید عربستان را وادار به تعقل کرد
چنانچه پیشتر گفته شد عربستان و حامیانش را باید وادار به تعقل و همکاری منطقه ای کرد و اجازه نداد به سوی منازعه گرم حرکت کنند.
ابوالفضل فاتح
پنج شنبه هشتم تیر 1396
