پیوند عمیق شیعیان افغانستان و بیت امام خمینی (ره) ریشه در نجف دارد

هزاره‌ها که اکثریت قاطع شیعیان افغانستان را تشکیل می‌دهند، شیعیان مخلص اهل بیت پیامبر‌اند، این مردم، تاریخی مملو از مرارت‌ها، قتل عام‌ها و تبعیض‌های سیستماتیک را تجربه کرده‌اند. ستم‌های تاریخی چندین قرنه علیه شیعیان افغانستان به خصوص هزاره‌ها، در دنیا بی‌نظیر و یا حداقلّ کم نظیر است.

عبدالرحمان نه تنها به قتل عام مردم هزاره پرداخت، بلکه افتخارات علمی افغانستان را نیز از بین برد و آثار علمی بلخ و غزنه را نابود کرد. سجستان و بلخ و هرات در روزگاران خود، از درخشان‌ترین مراکز علمی بودند، ولی این شکوه علمی در این خطه با حملات افرادی مانند عبد الرحمان ستمگر، نابود شد.

در دوران طالبان، مردم هزاره قتل عام شدند به خصوص در مزار شریف اکنون  هویت مذهبی، سیاسی و فرهنگی  جامعه شیعه با تهدیدات آشکار و پنهان مواجه است. در دوره جمهوریت کذایی نیز به طور سریالی مکاتب، مدارس، مساجد و اماکن جمعی مردم هزاره شیعه، مورد حمله‌های وحشیانه قرار گرفت؛ حتی به زایشگاهی در منطقه غرب کابل حمله کردند، زنان در حال زایمان و کودکان تازه به دنیا آمده را به رگبار بستند که شاید در دنیا نظیر این جنایت انجام نشده باشد.

پیشینه ارتباط با مراجع تقلید و حوزه‌های علمیه

علمای افغانستانی در حوزه علمیه نجف بزرگانی در زمره مجتهدان داشتند ولی به دلیل همان مظلومیت تاریخی یا ابراز وجود نتوانستند و یا اگر رساله خود را عرضه کردند، مورد حمایت قرار نگرفته و دچار مشکلاتی شدند؛ مانند: سید محمد کابلی که آیت الله مرعشی نجفی از وی اجازه نقل حدیث گرفته و او را تمجید کرده است؛ شیخ محمد صالح غرجستانی از شاگردان شیخ حر عاملی مقیم هرات، نماینده صاحب وسایل الشیعه؛ آیت الله شیخ محمد علی مالستانی در نجف به حد اجتهاد رسیده در مشهد رساله اش را با عنوان «مصباح الانام فی مسائل الحلال و الحرام۱۳۷۳ق عرضه کرده بود؛ شیخ محمد زمان کابلی حدود بیش از صدسال پیش صاحب رساله و مقلد بوده

رابطه شیعیان افغانستان و حوزه علمیه نجف و امام خمینی

برخورد منطقی امام خمینی در حوزه نجف باعث ارتباط گرم علمای افغانستانی با امام خمینی گردید و از طریق همین روابط، وکالت‌نامه‌ها و اجازه‌نامه‌های متعدّدی برای علما و مردم افغانستان از سوی امام خمینی صادر شده است، برخی علما و وکلای امام خمینی افزون بر وظیفه وکالت شرعی، رابطه مبارزاتی تنگاتنگ نیز با امام خمینی داشته و جزوه‌ها و نوارها و نیز اسناد مربوط به امام خمینی را به ایران و کشورهای منطقه از جمله افغانستان منتقل می‌کردند، رسالتی که خطر جان داشت و برخی از این بابت، زندان و شکنجه‌های ساواک را نیز به‌جان خریدند و بر ارتباط و امانت‌داری خود امانت دار ماندند.

آیت الله محمد علی مدرس افغانی استاد ادبیات حوزه علمیه نجف وقم؛ آیت الله محمد عیسی محقق خراسانی، ؛ آیت الله رییس یکاولنگی؛ شهید آیت الله العظمی سید سرور واعظ صاحب مصباح الاصول؛ آیت الله العظمی اسحاق فیاض، صاحب محاضرات فی الاصول، آیت الله العظمی محقق کابلی، صاحب تحریر العروه. شهید آیت الله سلطان محمّد ترکستانی. آیت ‌الله محمّدحسین شیخ زاده غزنوی. آیت ‌الله میر حسین صادقی پروانی. شهید آیت ‌الله سید علی احمد عالم ... از وکلای امام خمینی(س) در افغانستان بودند که هرکدام شان فعالیت های دینی- سیاسی وفرهنگی زیادی را انجام دادند.

*ضامن علی حبیبی، دکتری حقوق جزا و جرم شناسی و پژوهشگر اندیشه سیاسی امام خمینی