پایگاه خبری جماران: یک مقام اسبق وزارت خارجه با تأکید بر اینکه مشکل اصلی ما با آمریکا است، گفت: دیدار با رهبران اروپایی مثل فرانسه، آلمان یا انگلیس می تواند مؤثر باشد و بحث این است که چگونه این پیام منتقل شود. اما تا وقتی که مناقشه ما برنامه هسته ای است، مسأله ما با آمریکا حل و فصل نشده و سیاست خاورمیانه ای ما اصلاح نشده طبیعتا انتظار اینکه مؤثر باشد خیلی بالا نیست.
مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با قاسم محبعلی را در ادامه می خوانید:
تحلیل شما از اهداف سفر رئیس جمهور کشورمان به نیویورک چیست؟ این سفر چه طور می تواند به منافع ملی کشور ما کمک کند؟
البته اینکه این سفر در شرایط فعلی مناسب بوده یا نبوده، خودش مسأله قابل تأملی است؛ به خصوص با شرایطی که داخل کشور وجود دارد و مسأله حقوق بشر و درگذشت خانم مهسا امینی.
دوم اینکه، چالش عمده ایران مسأله برنامه هسته ای و برجام است. اگر این سفر به حل و فصل این مسأله و بازگشت ایران و آمریکا به برجام کمک کند، می شود گفت که در خدمت منافع ملی است و در غیر این صورت یک سری الفاظ و بیانات گفته می شود و تأثیری هم ندارد و حتی ممکن است تأثیر منفی در وضعیت مناسبات خارجی ایران داشته باشد.
دیدارهای احتمالی رئیس جمهور در حاشیه هفتاد و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل چه قدر می تواند کمک کننده باشد؟
بستگی دارد به دستورالعمل این سفر و اینکه دیدار با چه کسانی صورت بگیرد. اگر با رهبران قدرت های بزرگ دیدار کند و دستورالعملش این باشد که مسأله برجام را پیش ببرد، یک بحث است ولی دیدار با کشورهای درجه دوم و سوم تأثیری در قضیه نمی گذارد.
آقای رئیسی قبلا هم تأکید کرده بود که در این سفر دیداری با بایدن ندارد و پیش از سفر هم این سخن را تکرار کرد که هیچ دیداری با رئیس جمهور آمریکا نخواهد داشت. قدرت های بزرگی که اشاره کردید چه کشورهایی هستند که می توانند با رئیس جمهور ما دیدار داشته باشند؟
مشکل اصلی ما با آمریکا است؛ و وقتی ما این اشتباه تاریخی را صورت می دهیم و درک درستی از مسائل سیاست خارجی نداریم، مشکل باقی است. البته دیدار با رهبران اروپایی مثل فرانسه، آلمان یا انگلیس می تواند مؤثر باشد و بحث این است که چگونه این پیام منتقل شود. اما تا وقتی که مناقشه ما برنامه هسته ای است، مسأله ما با آمریکا حل و فصل نشده و سیاست خاورمیانه ای ما اصلاح نشده طبیعتا انتظار اینکه مؤثر باشد خیلی بالا نیست.
یعنی سیاست خاورمیانه ای ما هم باید در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل پیگیری شود؟
طبیعی است؛ مسأله برجام به امنیت مربوط است و مناسبات با کشورهای خاورمیانه مثل عربستان و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس همگی در چهار چوب امنیت بین الملل مطرح هست و اگر اینها با مسأله هسته ای در کنار هم حل و فصل نشود، فکر نمی کنم ملاقات های حاشیه ای این شکلی خیلی مؤثر واقع شود.
با توجه به اینکه مذاکرات احیای برجام تا الآن در سطح معاون وزیر خارجه بوده و حالا در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل این پتانسیل وجود دارد که رئیس جمهور کشور ما با رئیس جمهور کشورهای عضو برجام و سایر کشورها دیدار و احیانا در این مورد صحبت داشته باشد، این قضیه چه قدر به حل گره های برجام کمک می کند؟
مسأله برجام در اختیار دولت و رئیس جمهور نیست. مسأله این است که ایشان چه مجوز و دستورالعملی داشته باشد که آن پیام را منتقل کند.
دوم اینکه، همان طور که اشاره کردم تا وقتی بین ایران و آمریکا توافق نشده ملاقات با کشورهای دیگر فقط انتقال پیام است؛ این پیام می تواند مثبت یا منفی باشد.