نامه تاریخی امام خمینی (س) توسط هیأت منتخب ایشان مرکب از آیت الله العظمی جوادی آملی، محمدجواد لاریجانی و خانم مرضیه حدیده چی دباغ، 13دی 1367در مسکو به گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی تحویل داده شد. پس از 33 سال، اهمیت آن نامه را از زبان آیت الله العظمی جوادی آملی بشنوید.
به گزارش جماران؛ آیت الله العظمی جوادی آملی گفت: آن نامه بزرگ مرجع جهان اسلام را وقتی برای جناب گورباچف می نویسد، آنجا سخن از فقه فصوص و فتوحات است. فرمود: در فتوحات این است، در فصوص این است، حرف های ابن عربی این است؛ باید کسانی به ایران اسلامی بیایند، این معارف بلند را از حوزه پر برکت قم و امثال قم فرا بگیرند.* آنجا نامه از فتوحات و فصوص است، اینجا (ایران) دستور از فقه جواهری است. (امام) هم والی ولایت فقیه جواهری بودند، هم والی ولاین فقه عرفانی بودند که توانستند بلند اندیشی کنند، نه بیراهه بروند، نه راه کسی را ببندند.
(امام) به این فکر بود که آن قطب عظیم سیاسی روز را به نامه (تعلیم) کند و نه (تسلیم)! هیات اعزامی را دستور داد این نامه را تعلیم کنید نه تسلیم ؛ هیات اعزامی* هم تعلیم کرد و نه تسلیم. این مقام شامخ عرفان است. این آسمانی فکر می کند نه زمینی، این الهی فکر می کند نه زمینی؛ راه امام یعنی این!
غرض آن است: اخلاق هدف هست و حکومت وسیله است که به این بارگاه امین باید رسید. و امام (رضوان الله تعالی علیه) با ولایت ( فقه اکبر ) برای میخائیل گورباچف آنطور نامه می نویسد، با داشتن ولایت ( فقه اصغر ) ایران اسلامی را احیاء می کند، از اسنبداد ، از استعمار ، از استحمار آزاد می کند؛ و با جهان ارتباط برقرار می کند، امّا عزیزانه با همه کشورهایی که نه بیراهه می روند، نه گزندی دارند، نه مرموزانه کار می کنند، نه قصد ایذاء دارند.