در حاشیه و متن سفر «نماینده دولت» به خوزستان چه گذشت؟/ «باید مردم را قانع کنیم»

مهم ترین قسمت سفر اسحاق جهانگیری به خوزستان را می توان دیدار با سران عشایر و نخبگان استان دانست.

به گزارش خبرنگار جماران، وی که به نمایندگی از دولت ابتدا از دزفول وارد استان خوزستان شد، به بازدید سد کرخه رفت. در کنار دریچه های گشوده سدّ با 170 متر بر ثانیه به طرف هورالعظیم، قاسم تقی زاده خامسی معاون منابع آبی وزیر نیرو به خبرنگار جماران گفت: «در وسط راه کشت های غیر قانونی صورت گرفته و متاسفانه این کشت های غیرقانونی با پمپ های غیرقانونی آب برداشت می کنند و آب کمتری از این آب-از همین 170 متر بر ثانیه-می ماند و بیشتر از چیزی حدود 25 تا 26 متر بر ثانیه آب به هورالعظیم نمی رسد».

جهانگیری و همراهان پس از بازدید از سدّ کرخه دوباره سوار بر هواپیما شده و به اهواز رفتند.

معاون اول رئیس جمهور بلافاصله با حضور در مجمتع فرهنگی-تفریحی فجر متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به دیدار صدها تن از سران عشایر و قبایل عرب، لر، بختیاری و بهمئی نشست. دقایقی از حضور وی نگذشته بود که چند تن از نمایندگان اقوام عرب از صندلی های خود برخاستند. 

یکی از آنها دولت را به «گفتار درمانی» و دیگری به «عدم اجرای دستوران و توصیه های رهبری» متهم کردند. «قطع کردن آب»، «بیکاری جوانان»و... از جمله گلایه های حضار بود.

کروشاتی از روحانیون عرب حاضر در جلسه نیز که محورهای متنوعی را در سخنان خود برگزیده بود، ضمن بیان مطالبات مردم استان مدعی شد: «عده ای ضدانقلاب در بدنه دولت با این بلبشو می خواسته اند با ایجاد شرایط فعلی کار دولت آینده را سخت کنند»! 

وی همچنین آزادی تمام بازداشت شدگان حوادث خوزستان را خواستار شد.

با طولانی شدن سخنان چندنفر از میان جمعیت، آیت الله محسن حیدری عضو مجلس خبرگان و امام جمعه اهواز به زبان عربی از آنها خواست تا آرام شوند. سپس خود پست تریبون رفت.

او ضمن یادآوری «حرمت میهمان» در فرهنگ عشیره ای عرب، انتقادات خود از وضع خوزستان را بیان کرده و البته در پایان از پیشرفت «احیاء و توسعه زمین های کشاورزی خوزستان»، تصویب شده در سفر سال 1375 رهبر انقلاب به خوزستان، تمجید کرده و تأکید کردف دولت بعدی باید این راه را ادامه دهد.

نکته مهم سخنان حیدری آن بود که «آب بهانه است» و مردم خوزستان شکایت های زیادی از اوضاع استان خود دارند.

« ممنوعیت هرگونه برداشت از سرشاخه ها به جز مصارف شرب» از محورهای مشترک سخنان این سخنرانان بود.

در پایان جهانگیری در سخنرانی خود ضمن همدلی با معترضین، به تشریح سیاست های دولت پرداخت.

مهم ترین قسمت سخنان او آنجا بود که گفت: «به عنوان کسی که عمر خود را در توسعه سپری کرده ام باید عوارض برخی از مباحث توسعه ای در کشور را در نظر می گرفتیم و باید توسعه با رضایت مردم باشد و وقتی مردم نفع می برند که تبعیض، بی عدالتی و نابرابری از آن توسعه را متوجه نشوند. در سفر به ماهشهر اعلام کردم که این شهر مهمترین کانون سرمایه گذاری صنعتی کشور است، اما در سال 98 مشکلاتی داشتیم و به این نتیجه رسیدم که آنچه مردم را رنج می دهد تبعیض است که در مسیر توسعه عده ای منتفع و برخی مانده اند که باید همه کمک کنیم تا مشکلات کشور حل شود».».

این سخنان در شبکه های اجتماعی بازتاب گسترده ای یافت. 

محمد فاضلی استاد دانشگاه در خصوص این سخنان نوشت: «آقای جهانگیری درخوزستان گفته: این خیلی بد است به عنوان کسی که همه عمرم را در توسعه گذاشتم بگویم، برنامه توسعه‌ای که ما اجرا کردیم، دارد عوارضش را اینگونه نشان می‌دهد. اذعان به شکست الگوی ساخت و سازی ناپایدار، باید آغاز بازنگری باشد. ساخت و ساز مساوی توسعه نیست».

علی اصغر سیدآبادی نویسنده حوزه فرهنگی نیز در صفحه اینستاگرام خود با اشاره به سخنان جهانگیری مبنی بر شکست «سیاست توسعه» به دلیل «نابرابری و پیامدهای زیست محیطی آن، نوشت: «صنعتی سازی باسمه ای بدون توجه به انسان و طبیعت راه به جایی نمی برد».

جهانگیری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مصوبه دولت در سال 1392 مبنی بر ممنوعیت انتقال اب از خوزستان گفت: «دولت یک قدم خلاف آن سیاست حرکت نکرد و هیچ انتقال آبی انجام نشد. طبق سیاست و مصوبه شورای عالی آب انتقال آب بین حوزه های آبی تنها برای شرب انجام شده است و دولت تدبیر و امید به سمتی حرکت کرد که انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس به کرمان، یزد و به زودی به اصفهان انجام شود»

معاون اول رئیس جمهور همچنین با اشاره به موضوع کشت محصولات پر آب در خوزستان، گفت: « اگر مسئولان دولت و استانی در خصوص کشت نوع خاصی از محصول مطالبی ارائه می کنند بر این مبنا بوده که به دلیل کم آبی محصولی با نیاز به آب کمتر کاشته شود و باید در نظر داشت که 80 هزار شلتوک برای چه جمعیتی از خوزستان درنظر گرفته می شود و نباید مابقی استان نادیده گرفته شوند اما به خوبی می دانیم که با دستور هیچ مدیری نمی توان جلوی کشت مردم را گرفت.

جهانگیری ادامه داد: «از وزرای نیرو و کشاورزی خواستم تا دغدغه کشاورزانی خرده پا که تنها چند هکتار زمین دارند برطرف شود».

معاون اول رییس جمهور تاکید کرد: «از شما سران عشایر و نخبگان خوزستان درخواست می کنم مسئله آب مورد نیاز این استان در مهرماه و آبان توجه ویژه داشته باشید و در آن زمان نگویید که چرا فصل کشت است، اما آب نداریم و نخبگان در این زمینه به دولت کمک نمایند تا آنچه مصلحت است اتفاق بیفتد».

صبح شنبه اما جلسه مشترک ستاد بحران، قرارگاه کشاورزی و قرارگاه ابرسانی خوزستان در محل ستاد مدیریت بحران خوزستان برگزار شد. 

در این جلسه که مانند جلسه روز قبل امام جمعه اهواز و فرمانده سپاه استان غایب بودند، جمع زیادی از مسئولین محلی، نمایندگان مجلس، وزرای نیرو و جهاد کشاورزی، استاندار و اسحاق جهانگیری به ایراد سخن پرداختند.

رئیس سازمان هواشناسی استان آمار تکان دهنده ای از کاهش بازندگی در سال اخیر بیان کرد و نمایندگان مجلس نیز برخی ملایم و برخی به تندی از اوضاع خوزستان انتقاد کرده و حتی بعضا به دولت هجمه بردند که جهانگیری ضمن شنیدن، به آنها توصیه کرد که در جلسه ی «کاری» سخنانی متناسب با جلسه بیان کنند.

رئیس جهاد کشاورزی استان هم از تلفات 600 رأس دام در کم آبی های اخیر خبر داد.

سخنی که در پایان جلسه به نوعی آن را ادامه داد و گفت: « باید قدرت مدیریت را در جلسات حفظ کرده و با تسلط کامل و اعصابی آرام مباحث را مورد بررسی قرار داد زیرا مردم شرایط برگزاری چنین جلساتی را می بینند و نباید اجازه دهیم فشارها به مردم منتقل شود و در چنین جلسات به گونه ای تصمیم گیری و عمل شود که اگر دو سال بعد از این جلسه بحث و بررسی انجام شد همه اذعان داشته باشند که تصمیمات عاقلانه و به نفع کشور گرفته شده است».

در ادامه جلسه، وزیر نیرو نیز مجددا تأکید کرد که هیچ انتقال آبی در دولت های یازدهم و دوازدهم صورت نگرفته است.

در پایان جلسه نیز جهانگیری با اشاره به اقدامات مختلف در جبران خسارات کشاورزان، سیل 98 و... در خصوص زمین های کشاورزی در استان، گفت: «پس از اعلام مقام معظم رهبری برای عملیاتی شدن طرح 550 هزار هکتاری در سال 75 تا سال 92 تنها 75 هزار هکتار از این اراضی عملیاتی شده بود اما امروز با اجرای فاز اول 300 هزار هکتار از این اراضی اجرایی شده است و فاز دوم نیز در حال انجام امور مطالعاتی و اجرایی است و در بودجه سال 1400 اعتبار لازم تعیین شده است و برای 250 هزار هکتار باقیمانده نیز مجوزهای لازم گرفته شده است».

دولت حق اعتراض مردم را به رسمیت می شناسد؛ از زخم زبان ها نمی ترسیم

او تأکید کرد: «دولت حق اعتراض و انتقاد مردم را به رسمیت می شناسد و باید با ارائه توضیحات مردم را قانع کنیم و اجازه سوء استفاده از اعتراضات مردمی را ندهیم».

معاون اول رییس جمهور در بخش دیگری از جلسه در رابطه با انتقاداتی که از دولت می شود، گفت: «درباره کارآمدی دولت همین کافی است که در دوره ای با چنین محدودیت های تحریمی به گونه ای عمل کردیم که با کمترین خسارت بیشترین بازدهی را داشتیم».

جهانگیری یادآور شد: «از زخم زبان ها نمی ترسیم؛ بزودی هرسه قوه یکدست خواهد شد؛ ما نظاره کرده و حرف خواهیم زد؛ می بینم که یک من شیر چقدر پنیر دارد!».