محمود صادقی: مهمترین چالش اصلاح طلبان «امید اجتماعی» و «اعتماد» است

دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها با اشاره به سردرگمی اصلاح طلبان بعد از انتخابات 98، گفت: نهادهای امنیتی که خودشان را رقیب اصلاح طلبان می دانند فشارهای زیادی روی اعضای جبهه اصلاحات وارد می کنند و نمی خواهند بگذارند این جبهه شکل بگیرد. این نشان می دهد که این نهاد می تواند مؤثر باشد.

به گزارش خبرنگار جماران، محمود صادقی در نشست مجازی «فرصت ها و چالش های پیش روی اصلاح طلبان در انتخابات 1400» گفت: طی چهار دهه گذشته به طور متوسط هر سال یک انتخابات برگزار شده و 37 انتخابات تاکنون داشته ایم و این کارنامه بزرگی برای ملت ایران است که با گذر از یک رژیم استبدادی شاهنشاهی موروثی و سرنگونی آن رژیم به دلیل اصلاح ناپذیر بودن، ملت ایران نظامی را جایگزین کرد که با اراده مردم اداره شود.

دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها با اشاره به اینکه در جمهوری اسلامی قدرت به طور عادلانه تقسیم می شود، افزود: در 42 سال گذشته فرصت ها و چالش های فراوانی را پشت سر گذاشتیم. بعد از انتخابات سال 88 کشور دچار یک دو قطبی عمیق شد و یک شکاف سیاسی بزرگ در کشور به وجود آمد و کماکان این چالش به وجود آمده حل نشده و هنوز ابهامات و سؤال ها از هر دو سوی ماجرا وجود دارد.

یکی از ضعف هایی که در جامعه ما وجود دارد عدم توانایی برای حل و فصل خصومت ها است

وی یادآور شد: شاید یکی از ضعف هایی که در جامعه ما وجود دارد عدم توانایی برای حل و فصل خصومت ها است. ما در سطوح میانی و بالایی جامعه با این روبرو هستیم که وقتی خصومت، تنازع، کشمکش و قهر و نوعی درگیری به وجود می آید اگر جامعه توانایی حل و فصل نداشته باشد این نزاع عمیق تر می شود و جامعه را دچار بحران می کند. توانایی حل و فصل بحران را ملت ها بر اثر تجربه دست آورده اند. مثلا در حوزه بین المللی سازمان هایی برای این موضوع به وجود آمده است.

نماینده مردم تهران در مجلس دهم افزود: به نظر می آید یکی از ضعف هایی که ما در چهار دهه گذشته داشته ایم همین بوده که وقتی یک بحران سر باز می کند چندان توانایی برای حل و فصل آن وجود ندارد و به درازا کشیده می شود. بحران انتخابات 88 هنوز هم حل نشده و به عنوان یک زخم کهنه بیش از یک دهه از آن می گذرد ولی نه تلاشی برای رفع آن شده و نه چشم اندازی برای حل آن دیده می شود.

سال 92 کاندیدای اصلی اصلاح طلبان شانس حضور نداشت

وی ادامه داد: در بستر این تنازع و بحران سیاسی ما وارد انتخابات سال 92 شدیم در حالی که کاندیدای اصلی اصلاح طلبان شانس حضور نداشت؛ مانند همیشه که در این زمینه مشکل دارند. ناگزیر از یک کاندیدای اعتدالی حمایت کردند و توفیق بزرگی هم به دست آوردند. آقای روحانی با 18 میلیون رأی در مقابل صف آرایی طیف اصولگرا و اصولگرای تندرو به پیروزی رسید.

عملکرد روحانی بعد از سال 96 مورد رضایت اصلاح طلبان نبود

صادقی اظهار داشت: آقای روحانی بعد از انتخابات سال 96 عملکردی داشت که چندان مورد رضایت اصلاح طلبان نبود. یکی از ضعف های اصلاح طلبان این بوده که آن حمایت ها چک سفید امضا بود و در واقع ائتلاف نانوشته و بدون تقسیم صندلی های قدرت انجام شد. به هر حال انتظار می رفت که آقای روحانی در دوره دوم دولت با عیار اصلاح طلبی بیشتری داشته باشد اما به دلایلی دولتی با عیار کمتر اصلاح طلبی را معرفی کرد.

صادقی با اشاره به شیوع کرونا در یک سال گذشته، گفت: بحران ضعف اعتماد اجتماعی و امید به آینده در مردم بسیار فراگیر شده که البته این بحران هم کل حاکمیت را گرفته و هم متوجه دولت و به تبع آن اصلاح طلبان است. یکی از دلایلش این است که مردم حس می کنند پشتیبان اصلی این دولت اصلاح طلبان بودند و مقصر اصلی شرایط موجود را اصلاح طلبان می دانند. البته بخش هایی از حاکمیت و هژمونی رسانه ای که دارند به این دامن می زنند.

وی افزود: بر اساس نظرسنجی هایی که انجام شده، در حال حاضر مردم سه خواسته و اولویت دارند. یکی عادی شدن روابط ایران با دنیا و خروج از وضعیت نه جنگ و نه صلح با قدرت های جهانی و به ویژه ایالات متحده است. دومین خواسته مردم برابری و عدم تبعیض است. احساس تبعیض به شدت مردم را کلافه کرده و با هر گونه احساس تبعیض مردم واکنش نشان می دهند. مثلا بعد از صحنه سیلی زدن به سرباز راهور مردم چگونه یک حس عصبانیت، ناراحتی و به نوعی همراهی با آن سرباز را در مقابل آن نماینده مجلس دارند که در واقع واکنش در برابر این حس تبعیض است.

به دلیل شتاب روز افزون تورم مردم هر روز یک حس مالباختگی دارند

دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها اظهار داشت: به دلیل شتاب روز افزون تورم مردم هر روز یک حس مالباختگی دارند. انگار هر روز ارزش اموال آنها کمتر می شود و یا سارقی اموال را از جیب آنها می دزدد. یک نوع درخواست پدرسالارانه برای حمایت از اقشار ضعیف می بینیم. انگار از نهادهای انتخابی و دولت کاری بر نمی آید و رجوع می کنند به حکومتی که هسته سخت قدرت در دست اوست تا با نگاه از بالا به پایین مشکل را حل کند. ما این را در قالب شعار «رضا شاه روحت شاد» می بینیم که انگار می خواهند یک پدرسالاری بیاید و مشکل را حل و بحران ها را مدیریت کند.

مجلس یازدهم کمتر از 20 نفر اصلاح طلب دارد

وی یادآور شد: اصلاح طلبان بعد از اینکه سال 98 به این جمع بندی رسیدند که نتیجه انتخابات بیش از 160 کرسی مجلس از قبل معلوم است، ترجیح دادند که لیست ندهند و شهرستان ها را به نوعی آتش به اختیار گذاشتند که تا جای ممکن از کاندیدایی حمایت کنند و در تهران هم شورای عالی اصلاح طلبان به احزاب واگذار کرد و ناکامی بی سابقه ای داشتند. بر اساس برآوردی که الآن از مجلس هست، کمتر از 20 نفر اصلاح طلب و تعدادی هم مستقل داریم که بنابر بعضی برآوردها 45 تا 50 نفر می شوند که گویا در صدد تشکیل فراکسیون مستقلین هستند.

بعد از انتخابات 98 اصلاح طلبان دچار نوعی سردرگمی شدند

صادقی ادامه داد: بعد از انتخابات 98 و عدم مشارکت کم سابقه مردم در انتخابات اصلاح طلبان هم دچار نوعی سردرگمی شدند. البته تجربه بزرگی کردند که لیستی ندادند و تحلیلگران طیف مقابل اسم این را تحریم خاموش گذاشتند. البته اصلاح طلبان قصد تحریم نداشتند و در انتخابات هم شرکت کردند. خود بنده با این رد صلاحیت شده بودم در ایلام برای آقای میرجانی و در گرگان برای آقای مازنی تبلیغ کردم و روز جمعه هم رأی دادم.

وی تأکید کرد: به هر حال نمی شود انکار کرد که نوعی احساس شکست در اصلاح طلبان به وجود آمد و یک احساس شکست و اختلاف نظری که بروز کرد باعث شد ماه ها اردوی اصلاح طلبان در یک حالت کما قرار گرفت. به خصوص با تعللی که رئیس محترم شورا و یکی از نواب رئیس انجام دادند و یک حالت ابهام ایجاد کردند که استعفا داده اند یا نداده اند و تا چندین ماه با این وضعیت دست به گریبان بودیم تا نهایتا شورای هماهنگی جبهه اصلاحات تصمیم گرفتند که ساختار جدیدی را ایجاد کنند و منجر به شکل گیری نهاد اجماع سازی به نام «جبهه اصلاحات ایران» شد که متشکل از 31 حزب و 15 شخص حقیقی است و برای انتخابات 1400 برنامه ریزی می کنند.

گرایش های موجود در اصلاح طلبان برای انتخابات 1400

نماینده مردم تهران در مجلس دهم افزود: الآن دو گرایش وجود دارد. یک گرایش اینکه شرکت در انتخابات اصل و نتیجه فرع است. بنابر این باید به حداقل های بعد از تأیید صلاحیت ها هم تن بدهیم و استفاده کنیم. گرایش دیگر این است که اگر بعد از تأیید صلاحیت ها توانستیم کاندیدای مطلوب اصلاح طلب را داشته باشیم کاندیدا معرفی می کنیم و اگر نتوانستیم کاندیدا معرفی نمی کنیم. هر دو این طیف ها دارند همکاری می کنند و بنا دارند به اجماعی برسند و از فرصت انتخابات که از نظر اصلاح طلبان تنها راه موجود برای اصلاح وضع کشور است، بتوانند استفاده کنند.

مهمترین چالش اصلاح طلبان «امید اجتماعی» و «اعتماد» است

وی اظهار داشت: آرام آرام موتور این جبهه دارد روشن می شود و امید داریم که بشود این فضای یأس و ناامیدی و عدم تمایل به مشارکت رفته رفته هرچه به انتخابات نزدیک می شویم مقداری تغییر کند و مهمترین چالش اصالح طلبان «امید اجتماعی» و «اعتماد» است که هم نیاز به محرک های قوی و شوک دارد و هم نیاز به اعتماد دارد و اصلاح طلبان امید دارند که از رهگذر فرصتی که در انتخابات فراهم می شود بتوانند هم به یک بازسازی گفتمانی دست بزنند و هم اگر شرایط و روزنه هایی باز شد، یک نوع بهبود خواهی و بهینه سازی نظام حکمرانی را بها بدهند.

صادقی با اشاره به میزان امید مردم در انتخابات سال 96، گفت: این امید به دنبال تحولاتی بود که در دولت اول آقای روحانی ایجاد شده بود. بحث توافق هسته ای و چشم اندازی از گشایش اقتصادی مردم را بسیار امیدوار کرده بود. این امید با شروع دولت دوم آقای روحانی رفته شده کاهش پیدا کرد. ما به مردم وعده می دادیم و خودمان هم امیدوار بودیم و می گفتیم که آقای روحانی دولت اولش را از یک مجلس اصولگرا رأی اعتماد گرفت و دولت دوم که قرار است از مجلس دهم که اصلاح طلبان حضور بهتری دارند رأی اعتماد بگیرد، حضور اصلاح طلبان پررنگ تر باشد. اما به هر دلیلی آقای روحانی در چینش کابینه نتوانست این انتظارات را برآورده کند.

مردم اعتمادشان را از دست داده اند

وی تأکید کرد: من در مجلس بودم و دیدم هم تیم اقتصادی دولت ناهماهنگ بود و هم فشارها روی دولت بود. اتفاقا دولت با فراکسیون امید هم تعامل خوبی نداشت و با اصولگرایان و حتی افراطی ها ارتباط داشت. گرفتاری های زیادی مثل سیل، زلزله و کرونا برای این دولت پیش آمد و این عوامل را هم باید در نظر گرفت اما به هر حال این دولت یا نمی خواهد و یا نمی گذارند کار کند و عملا مردم اعتمادشان را از دست داده اند. این حس ناامیدی که در مردم به وجود آمده بزرگترین چالش ما است.

دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها در پاسخ به سؤالی در خصوص نحوه شکل گیری نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان، گفت: انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها از ابتدا در شکل گیری نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان شرکت کرده و من در کمیته پنج نفره تدوین آیین نامه حضور داشتم و الآن هم رئیس یکی از کمیته ها هستم. بنابر این می شود گفت حضور تمام قدی را در جبهه اصلاح طلبان داریم. ایده پشت این نهاد این است که در فقدان یک حزب فراگیر بتواند تمام ظرفیت های حزبی و غیر حزبی اصلاح طلبان را تجمیع کند و یک نوع هم افزایی به وجود بیاورد.

نهادهای امنیتی خودشان را رقیب اصلاح طلبان می دانند

وی افزود: این در حالی است که اصولگرایان با همه امکاناتی که دارند هنوز نتوانسته اند تشکل واحدی را ایجاد کنند و هنوز نتوانسته اند بر تفرق های خود فائق بیایند و به شدت احساس خطر می کنند. ولی اصلاح طلبان با همه تنگناها توانسته اند این جبهه را تشکیل بدهند که پوشش 100 درصدی ندارد اما پوشش نسبتا بالایی را دارد. نهادهای امنیتی که خودشان را رقیب اصلاح طلبان می دانند فشارهای زیادی روی اعضای این جبهه وارد می کنند و نمی خواهند بگذارند این جبهه شکل بگیرد. این نشان می دهد که این نهاد می تواند مؤثر باشد.

شروط اصلاح طلبان برای شرکت فعال در انتخابات

صادقی همچنین در پاسخ به سؤالی در خصوص کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری از طرف انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها اظهار داشت: استراتژی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها از چند ماه قبل تدوین شده و استراتژی ما شرکت فعال در انتخابات است اما این شرکت فعال بلاشرط نیست و مشروط به چند شرط است. یکی اینکه ما بتوانیم کاندیدای اصلاح طلب معرفی کنیم؛ کاندیدای اصلاح طلبی که مقبول و محبوب باشد و پایگاه رأی داشته باشد. شاید یک نفر ممنوعیت قانونی داشته باشد ولی کسی که ممنوعیت قانونی ندارد و سلیقه ها می خواهد اثر بگذارد، ما از او نمی گذریم.

نماینده مردم تهران در مجلس دهم ادامه داد: نکته دیگر اینکه این کاندیدا باید برنامه محور باشد و بتواند برنامه راهگشایی را برای ایجاد امید به تغییر و بهبود اوضاع ارائه کند. البته ایده ای هست که می گوید کاندیدا هم برنامه و هم تیم همراه داشته باشد. حداقل پست هایی که نیاز به رأی اعتماد مجلس ندارد مثل معاون اول، سایر معاونین و رئیس سازمان برنامه و بودجه را معرفی کند و وزارت ها هم منوط به رأی اعتماد مجلس می شود.

وی تأکید کرد: اگر ما نتوانیم در اردیبهشت 1400 بعد از تأیید صلاحیت ها چنین کاندیدایی را داشته باشیم عملا دیگر تکلیفی برای معرفی کاندیدا نداریم. البته گرایش های دیگری هم وجود دارد که باید به جمع بندی برسیم و تفرق هم که سمّ مهلکی است در بین ما وجود نداشته باشد و تلاش کنیم به هر نظری در خصوص معرفی کاندیدا و یا عدم معرفی که می خواهیم برسیم با اجماع باشد.

اعلام تلویحی کاندیداتوری محمود صادقی

صادقی گفت: چندین ماه است که دوستان محبت دارند و با نظرسنجی که از اعضای شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین شده انتظار دارند که بنده در این عرصه حضور پیدا کنم. زود نمی شود در این مورد تصمیم گرفت. حتما باید بدنه خود انجمن در این بحث ها مشارکت کند و با این جمع بندی شورای مرکزی احساس همراهی کند. اگر به اجماعی در سطح انجمن رسیدیم با احزاب همسو رایزنی می کنیم. همسوترین حزب، اتحاد ملت  است. حزب اتحاد برنامه مفصلی داشت و کاندیدای اصلی آنها آقای دکتر شکوری راد بودند که متأسفانه با آن بیماری سخت روبرو شدند. بعد کاندیدای انجمن پزشکی آقای دکتر ظفرقندی و قبل از آن دکتر محمدرضا خاتمی بودند و تا این تاریخ نتوانسته اند به کاندیدای خودشان برسند.

وی افزود: انجمن ما کاندیدای خودش را در نظر گرفته و باید با اینها رایزنی کند و اگر همنظری ایجاد شود من می توانم در جمع بندی نهایی بله یا نه خودم را بگویم. حقیقت این است که خوشبختانه تمایل نفسانی برای ورود به این عرصه ندارم اما ممکن است تشکیلات تکلیف داشته باشد و آمادگی دارم که اگر به این جمع بندی رسید در صحنه حاضر شوم.

استفاده از ظرفیت ها را در اولویت قرار دهیم

دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها در پایان گفت: مسائل را صفر و یک نکنیم و استفاده از ظرفیت ها را در اولویت قرار دهیم. قطعی نگوییم که شرکت می کنیم یا نمی کنیم؛ به اقتضای شرایط باید تصمیم بگیریم و اگر حاکمیت فرصت را فراهم کرد از این فرصت نگذریم. البته محدودیت هایی داریم ولی توانمندی هایی برای اثرگذاری هم وجود دارد. در بستر همه این شرایط باید مقوله تحول خواهی اساسی که بحث جامعه محوری اصلاح طلبان هست را در نظر داشته باشیم. ما کنشگری خودمان را نباید فراموش کنیم و نباید ناامید شویم. ان شاء الله می توانیم هرکس به سهم خودش در امیدوار کردن جامعه و اثرگذاری بر آینده جامعه مؤثر باشد.