پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران: امام خمینی (س) بر این قضیه تأکید داشتند که در دعای عرفه حضرت سید الشهداء مسائلی هست که ما از آنها غافل هستیم. (رجوع کنید به صحیفه امام، جلد 21، صفحه 2)
بر این اساس به دیگر نظرات امام خمینی (س) در مورد دعای عرفه مراجعه کردیم و دیدیم که ایشان در برخی موارد به شرح مختصری از این دعا پرداخته اند. از جمله این موارد این است که در قسمتی از سخنرانی عید قربان سال 64 خود می فرمایند: «ما باید مردم را با توحید آشنا کنیم، علماى اعلام باید مردم را با توحید آشنا کنند، با معارف الهى آشنا کنند. «أَ لغیرک مِنَ الظُهُور ما لَیسَ لَک»؛ دعاى عرفه حضرت سید الشهدا- سلام اللَّه علیه- «متى غِبْت حتى تحتاج الى» چه. قرآن هم همین است، هر کدام یک زبانى دارد. قرآن نازل شده تا اینجا رسیده است و ادعیه ائمه ما- علیهم السلام- به حسب تعبیر بعض مشایخ، «قرآن صاعد» است و هر چه مسائل بخواهید، در ادعیه هست. زبان ادعیه با زبان عادىاى که احکام مىخواهند بگویند دوتاست. زبان ادعیه با زبان فلسفه هم دوتاست، با زبان عرفان علمى هم دوتاست، یک زبان دیگرى است ما فوق اینها، منتها زبان فهم مىخواهد، باید کسانى که آن زبان را مىفهمند توجه کنند. قرآن یک نعمتى است که همه ازش استفاده مىکنند، اما استفادهاى که پیغمبر اکرم مىکرده است از قرآن، غیر استفادهاى است که دیگران مىکردند. انّما یعرف القرآن من خُوطِبَ به، دیگران نمىدانند، ماها یک ذرهاى، یک چیزى، یک خیالاتى پیش خودمان داریم، آن که قرآن برش نازل شده مىداند چیست، چه جور نازل شده، کیفیت نزول چیست، چه مقصد در این نزول است و محتوا چیست و غایت این کار چیست، او مىداند. آنهایى هم که به تعلیم او تربیت شدهاند، آنها هم براى خاطر تربیت او مىدانند. هنر انبیا این بوده است که مسائل را، مسائل دقیق عرفانى را با یک لفظى مىگفتند که هر کسى یک جورى ازش، خودش مىفهمیده، ولى واقعش مال آنهایى است که بالاتر از این افقشان است، و این هنر در قرآن از همه جا بالاتر است و در ادعیه هم هست. (صحیفه امام، جلد 19، صفحه 356)
ایشان همچنین در تفسیر دعای عرفه می فرمایند: «ادعیه اى که از ائمه اطهار وارد شده است این هم یک سفرهاى است، پهن شده است براى اینکه همه از آن استفاده کنند، هر کس به مقدار فهمش. و اکثراً چیزهایى است که عامه مردم از آن استفاده مىکنند و فقراتى در ادعیه هست که فلاسفه از آن استفاده مىکنند. فقراتى هست که عرفا از آن استفاده مىکنند. فقراتى هست که خاصه اولیا باید از آن استفاده کنند. همین در دعاى عرفهاى که حضرت سید الشهدا- سلام اللَّه علیه- در روز عید خوانده، در روز عرفه خواندهاند، این دعا اکثراً چیزهایى است که اکثر بینندگان از آن استفاده مىکنند، لکن در بین آن یک چیزهاى دیگرى هست که استفاده از او مشکل است، حتى براى عرفاى بزرگ أَ یَکُونُ لِغَیْرِکَ الظُّهُورْ حتى اینکه ما لَیسَ لَکَ این تعبیر غیر از این است که هُوَ الْمُظْهِرُ، أَ یَکُونُ لِغَیْرِکَ الظُّهور ما لَیْسَ لَکَ یعنى ظهور همه از توست، ظهور توست مَتى غِبْتَ حَتّى تَحْتاجُ الى دَلیل چه وقت غائب بودى؟ هیچ وقت غائب نبودى، از تو باید استدلال به دیگران بشود، نه از دیگران استدلال به تو، و هکذا. این از نعمتهاى بزرگى است که براى بندگان خدا آمده است، و هر کس به اندازه خودش از او استفاده مىکند. و بسیارى هم هستند که گمان مىکنند استفاده کردند، لکن واقع مطلب بسیار مشکل است. یعنى بعضى امور است که تصدیقش آسان است لکن تصورش مشکل. بعضى از مسائل هست که تصور، انسان نمىتواند بکند، لکن تصدیقش مىکند، و مسائل که مال اهل معرفت است از این جور مسائل هستند، تصدیق مىشود کرد به اینکه هو الظاهر، لکن تصور هو الظاهر یک تصورى است که بسیار مشکل است، مگر براى آنهایى که خاصه اولیا هستند و عید شریف قربان و اینکه همه را خواستند، فى الناس، فریاد بزن بین ناس که بیایند و بیایند به سوى تو اى ابراهیم، و به سوى رسول خدا در وقتى که رسول خدا هست، و به سوى ولىّ در وقتى که ولىّ هست، به سوى او بیایند و به سوى او آمدن، به سوى خدا رفتن است، نه اینکه به سوى او بیایند در مقابل به سوى خدا رفتن، به سوى او رفتن عین به سوى خدا رفتن است (صحیفه امام، جلد 18، صفحه 121)
