پایگاه خبری جماران: شعیب بهمن، پژوهشگر مسائل اوراسیا در گفت و گو با خبرنگار جماران سفر ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به عربستان سعودی را در چارچوب تعاملات و روابط دوجانبه مسکو و ریاض قابل تحلیل و ارزیابی دانست و گفت: ملک سلمان سال گذشته به روسیه سفر کرده بود و عملا می توان گفت پاسخ آن دیدار مقامات عربستان سعودی در سفر پوتین داده شد.
این کارشناس مسائل روسیه ادامه داد: اهداف دیگری از جمله توسعه همکاری های اقتصادی، در حوزه های مختلف، همچنین مسائل منطقه ای و بین المللی هم در دستور کار آقای پوتین در این سفر قرار داشت؛ کما اینکه هم درباره توسعه همکاری های اقتصادی رایزنی های مختلفی صورت گرفته و حدود 30 سند همکاری یا یادداشت تفاهم و توافقنامه در این حوزه بین دو کشور منعقد شده است.
یکی از مهمترین محورهای سفر پوتین تعاملی دو کشور در حوزه انرژی است
این تحلیل گر سیاست خارجی معتقد است هرچند درباره مسائل منطقه ای مثل سوریه، یمن و روابط ایران و عربستان، امنیت در خلیج فارس و دریای سرخ اخبار و اطلاعاتی منتشر نشده است اما قاعدتا درباره این آنها نیز رایزنی شده باشد.
وی افزود: یکی از مهمترین محورهای این سفر مساله انرژی و تعاملی بوده که در سال های اخیر بین روسیه و عربستان البته در یک چارچوب بزرگتر یعنی بین روسیه و اوپک برای تثبیت بهای جهانی نفت ایجاد شده است. در این چارچوب قاعدتا روسیه و عربستان هم مثل کشورهای دیگر دارای رایزنی های متعددی هستند.
روس ها مایل به همکاری نظامی و هسته ای با ریاض بوده اند
بهمن گفت: در گذشته روس ها تمایل داشتند که در صنایع انرژی عربستان حضور داشته باشند، در صنایع هسته ای عربستان سرمایه گذاری کنند یا در صنایع نظامی این کشور دست به معاملات تسلیحاتی بزنند.
این پژوهشگر مسائل اوراسیا افزود: اگرچه تا کنون هیچ یک از حوزه ها تا به امروز محقق نشده است و چشم انداز روشنی هم برای این نوع همکاری ها وجود ندارد اما به هرحال روس ها دارند به تلاش های خود در این زمینه ادامه می دهند تا بتوانند از این طریق منابع اقتصادی جدیدی کسب کنند.
موضوع ایران و عربستان دستور کار اصلی سفر آقای پوتین به عربستان نبود
این تحلیلگر سیاست خارجی ادامه داد: نمی توانیم بگوییم که مساله ایران و رایزنی در خصوص بهبود روابط ایران و عربستان هم در دستور کار نبوده است. روس ها در ماه های اخیر در ارتباط با امنیت خلیج فارس طرحی ارائه کرده اند مورد مذاکره بین طرفین قرار گرفته است. این کشور همچنین از مدتها پیش اعلام کرده بود که آمادگی دارد که به نوعی به میانجی گری بین ایران و عربستان بپردازد؛ اما به هرحال این موضوع دستور کار اصلی سفر آقای پوتین به عربستان نبود.
عربستان باید رفتارهای خود را تغییر دهد
به اعتقاد این تحلیلگر سیاست خارجی، روسیه به عنوان کشور و بازیگری که در سطح بین المللی از نقش قابل توجهی در تحولات جهانی برخوردار است و در گذشته هم تجربه های موفقی در حوزه میانجی گری داشته در شرایط فعلی هم می تواند بین ایران و عربستان میانجی گری کند، اما واقعیت این است که مهمتر از اینکه چه کسی یا چه کشوری بخواهد نقش میانجی گری را ایفا کند، این عربستان سعودی است که باید رفتارهای منطقه ای خود را در قبال کشورهای منطقه و ایران تغییر دهد.
اگر عربستان جنگ در یمن را متوقف نکند هرنوع میانجی گری با شسکت رو به رو می شود
بهمن گفت: تا زمانی که عربستان سعودی جنگ در یمن را متوقف نکند عملا هر نوع میانجی گری برای بهبود تهران و ریاض با شکست مواجه خواهد شد. اگر عربستان سعودی برخی از سیاست های خصمانه خود علیه تهران را متوقف نکند عملا نمی توانیم شاهد بهبود روابط دو طرف باشیم. بنابراین پیش نیاز و پیش شرط بهبود روابط ایران و عربستان وجود میانجی های خوب و قوی نیست بلکه این مساله بیش از همه به تغییر رفتار و سیاست عربستان در سطح منطقه بستگی دارد.
تهران و ریاض نیاز به میانجی ندارند
وی در پایان خاطرنشان کرد: اگر تغییر رفتار و سیاست از سوی عربستان اتفاق بیفتد اساسا ایران و عربستان نیاز به وجود میانجی هم ندارند. هرکدام از آنها، دو کشور با سابقه تعاملات تاریخی و همجواری در کنار همدیگر هستند و خودشان می توانند مشکلات خودشان را حل و فصل کنند. پیش شرط و لازمه آن است که عربستان تغییری در سیاست ها و رویکردهای خود ایجاد کنند تا زمینه برای مذاکرات مستقیم بین دو طرف فراهم شود.
