به گزارش ایرنا، سالهاست دلم گرفته از این روزگار بی توجهی ها ، هنرت مثل عمرت پایان می رسد، آه ! کسی نیست بگوید 65 سال با او زندگی کرده ای چرا فراموش شده است؟ بی رحم ترین زمانه همین روزگار ماست که عشق به خورجین بافی را از تو گرفته است.
روزگاری نه چندان دور در اطراف دشت ها و کوچ روهای عشایر سمنان، صدای موسیقی قلاب ها و دفه زنی همراه با شور و نشاط زنان و دختران نشسته بردار خورجین بافی، روح و جان هر رهگذری را نوازش می داد.
این بخشی از رنجنامه شعبان پور علم خورجین بافی از نسل مانده از آن روزگاران قدیم است که از صدای محزونش می توان فهمید چه بر سر هنرهای دستی از جمله خورجین بافی آمده است.
خورجین سمنان که آوازه آن در کشور زبانزد بود در 2 دهه اخیر به دلیل ورود لجام گسیخته خورجین های چینی و تغییر سبک زندگی آسیب جدید قرار گرفته و فراموش شده است.
سمنان در گذشته ای نه چندان دور سومین تولید کننده خورجین کشور بعد از استان های یزد و همدان بود و این هنر دستی زیبا، با وجود این که نسبت به بافت سایر خورجین ها قدمت کمتری دارد اما توانسته بود به عنوان رکن اشتغال آفرین در مناطق عشایری استان مطرح باشد.
به باور کارشناسان، هنر خورجین بافی نقش برجسته با مزیت های اقتصادی و طرح و نقشه متنوع ، به آسانی می تواند با یک مهارت آموزی به پایه اشتغالزایی تبدیل شود اما اکنون دست این هنر فراموش شده را باید گرفت و حمایت کرد.
اکنون از شمار خروجین بافان قدیم استان سمنان فقط چند تن زنده اند و از بی توجهی آنچه بر سر هنرشان رفته هزاران گلایه دارند.
پورعلم می گوید : یش از 70 سال پیش 14 و 15 ساله بودم که هنر خورجین بافی را از مادرم آموختم و تا دقایق پایانی عمرم با آن زندگی می کنم و به زودی با هنرم به خورجین تاریخ می رویم.
خورجین بافی به گفته این هنرمند دیگر مثل گذشته رونقی ندارد چرا که حمل و نقل با قاطر و اسب بسیار کم شده و عشایر بیشتر با خودرو از مناطق عشایری جا به جا می شوند.
هنرمندان دیروز با عشق و علاوقه با هنرشان کار و زندگی می کردند اما امروز این رغبت و انگیزه باید در جوانان ما بیشتر شود تا این هنرها را بیاموزند و مسوولان امر نیز حامی باشند و تدبیر کنند.
**سبگ زندگی جدید بر هنر خورجین بافی تاثیرگذاشت
استاد رشته صنایع دستی دانشگاه سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود : خورجین بافی از هنرهای اصیل استان و ایل سنگسری است که با زندگی ماشینی و کاهش تردد عشایر با چهارپایان دیگر کمتر تولید می شود.
سعید عبادی ادامه داد : بعضی از مردم همچنان راغب حفظ و احیا صنایع دستی هستند و با راه اندازی مرکز فروش می توان برای رونق بازار این هنر اقدام کرد.
وی اضافه کرد : بیشتر عشایر ایل سنگسر با این هنر دستی شناخت دارند زیرا مرغوب ترین نوع خورجین های کشور در سمنان تولید می شده است.
این استاد دانشگاه سمنان اضافه کرد : ارایه تسهیلات بانکی و آموزش های لازم در زمینه خورجین بافی مهمترین حمایت به این هنرمندان است.
عبادی تصریح کرد : بعضی از هنرها به دلیل شرایط زمانی و تغییر سبک زندگی در حال رخت بستن از سمنان هستند که باید عشایر و روستانشین ها را برای خرید و رونق تولید و فروش خورجین بافی ترغیب کرد.
** هنر خورجین بافی احیا شود
مدیرکل امور عشایری سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود : خورجین بافی یکی از راحتترین راهکارهای اشتغالزایی است که می تواند به عنوان راه حلی برای رفع مشکل بیکاری جوانان عشایر مورد توجه قرار گیرد.
حمیدرضا حسینی گفت : این هنر در بین عشایر و روستاهای کوچک محل کسب درآمد برای تعداد بی شماری از خانواده ها محسوب می شود و در گذشته جوانان خورجین باف عشایر بدون آموزش و تنها به واسطه قدرت خلاقیت خود خورجین های زیبایی می بافتند.
وی اظهارداشت : این نهاد آماده همکاری با نهادهای مربوط برای احیا هنرهای اصیل عشایر است.
حسینی بیان داشت : بی رونقی بازار فروش، بسیاری از فعالان این بخش را اکنون خانه نشین کرده است.
این مسوول امور عشایری سمنان اضافه کرد : بازاریابی مهمترین مشکل خورجین بافان است و در صورت حمایت های لازم، خورجین سمنان می تواند به عنوان راهکاری برای افزایش ارزش افزوده استان باشد.
**خورجین همراه همیشگی عشایر بود
کارشناس صنایع دستی در گفت و گو با ایرنا افزود : مسیرهای کوچ عشایر به دلیل وجود کوه ها و صخره ها به طور معمول غیر قابل تردد است، خورجین وسیله ای مناسب است.
سولماز سامع افزود : روش بافت خورجین به این صورت است که بافنده که از تجربه و تبحر بسیار خوبی برخوردار است و به اندازه دلخواه، دار را روی زمین علم کرده و چله دوانی صورت می گیرد.
این کارشناس صنایع دستی تصریح کرد : خورجین در این استان جنبه خود مصرفی دارد خرید و فروش آن هنوز در بین عشایر رایج است.
** توسعه هنر خورجین بافی نیازمند حمایت
عضو اتحادیه صنایع دستی عشایر سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود : هنر خورجین بافی به دلیل هزینه کمتر و سود بیشتر آن در مقایسه با گلیم و فرش بافی مورد استقبال جوانان عشایری مهدی شهر است.
سعید آراسته خاطرنشان کرد : کم حجم بودن و قابلیت حمل خورجین باعث شده که بیشتر مورد توجه گردشگران قرار گیرد.
وی ادامه داد : در گذشته خورجین بافی با طرح های ساده رواج داشت و تنوع در آن کمتر دیده می شد اما امروز به منظور جلب توجه مصرف کنندگان تغییر و تحول در طرح ، رنگ و نوع بافت آن به وجود آمده است که در مقایسه با گذشته مشتری پسند تر شده است.
عضو اتحادیه صنایع دستی عشایر سمنان گفت : اکنون طرح خورجین برجسته تولید می شود که بسیار مورد توجه هنردوستان و گردشگران است.
آراسته ادامه داد : کمبود مواد اولیه مرغوب طبیعی یکی از مهمترین مشکلات تولید خورجین است و وجود رنگ های شیمیایی و تقلبی در بازار باعث شده میزان تقاضا خرید کاهش یابد.
وی همکاری نهادهای مسوول برای رونق خورجین بافی را ضروری دانست و گفت : نهادهای دولتی می توانند با ایجاد مراکزی برای عرضه محصولات هنرمندان خورجین باف به صورت متمرکز در این زمینه اقداماتی را انجام دهند.
** هنر خورجین بافی معرفی شود
هنرمند خورجین باف دیگری از سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود : این هنر در بین جوانان امروزی آن طور که باید شناسانده نشده است و کمتر فرد تحصیل کرده ای را می توان یافت که تمایل به انجام این کار داشته باشد.
رستم قندالی ادامه داد : از طرفی در آمد پایین، افزایش روز افزون قیمت مواد ، مصالح و ابزار کار نسبت به قیمت خورجین تمایل مردم به خصوص عشایر استان را کاهش و ادامه کار را با مشکلات جدی مواجه کرده است.
وی برگزاری کلاس های آموزشی در راستای آشنایی بیشتر جوانان با این هنر را از اقدامات ضروری به منظور بهبود کیفیت این کار دانست و افزود : باید مسوولان برای افزایش اشتغال در استان سمنان احیا شود.
**احیای هنرهای دستی به شناسایی صنعتگر نیاز است
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سمنان با اشاره به از بین رفتن 11 رشته از صنایع دستی این استان، افزود : رشته هایی مانند چاقوسازی، قفل سازی، گره چینی، ارسی سازی، شیشه گری فوتی، رفوگری، چهل تکه دوزی، پلاس بافی، طراحی سنتی، حجاری، سنگ تراشی سنتی و کلاه نمدی از رشته های منسوخ شده است.
همایون جورابلو با اشاره به اینکه 18 رشته صنایع دستی استان نیز در خطر منسوخ شدن قرار دارد، تصریح کرد : نمد مالی، چاپ قلمکار، قلمزنی، مرواربافی، البسه محلی، مسگری، ملیله سازی، خراطی، چلنگری، حکاکی روی فلز، مشبک فلز، سرمه دوزی، سوخت روی چوب، حصیربافی، حجم های چوبی، کرباس بافی، حمام سَری و فوت بافی در خطر فراموشی قرار دارند.
وی با اشاره به برخی رشته های فعال صنایع دستی بیان داشت : در رشته هایی مانند سفال و سرامیک، بافته های داری، نساجی، صنایع دستی سنگی و انواع رودوزی، استان هنرمندان صاحب نام و مطرح دارد.
جورابلو یادآور شد : احیای رشته های فراموش شده صنایع دستی به شناسایی صنعتگر نیاز دارد تا با هماهنگی و تعریف دوره های آموزشی، هنرآموز برای این رشته ها تربیت شود.
به گزارش ایرنا، مواد اولیه آن از پشم های رنگی، نخ پنبه ای و گاه موی بز می باشد که موارد مصرفی نظیر حمل و نقل پشت دوچرخه و موتور و یا چهارپایان را دارد.
عرض این دست بافته بین 30 تا 90 سانتی متر بوده و به صورت قواره ای بافته می شود. عشایر از خورجین در حمل و نگهداری اشیا نفیس و قیمتی به ویژه در مواقع کوچ استفاده می کنند و حکم صندوقچه را برای آن ها دارد.
خورجین ها به دلیل ارزش کاربردی، معنوی و هنری جزو جهیزیه دختر عشایری هم در نظر گرفته می شود.
در زمان حاضر از 250 رشته صنایع دستی موجود در کشور 80 رشته در سمنان وجود دارد که از این تعداد 50 رشته فعال است.
6026/7339
انتهای پیام روزگاری نه چندان دور در اطراف دشت ها و کوچ روهای عشایر سمنان، صدای موسیقی قلاب ها و دفه زنی همراه با شور و نشاط زنان و دختران نشسته بردار خورجین بافی، روح و جان هر رهگذری را نوازش می داد.
این بخشی از رنجنامه شعبان پور علم خورجین بافی از نسل مانده از آن روزگاران قدیم است که از صدای محزونش می توان فهمید چه بر سر هنرهای دستی از جمله خورجین بافی آمده است.
خورجین سمنان که آوازه آن در کشور زبانزد بود در 2 دهه اخیر به دلیل ورود لجام گسیخته خورجین های چینی و تغییر سبک زندگی آسیب جدید قرار گرفته و فراموش شده است.
سمنان در گذشته ای نه چندان دور سومین تولید کننده خورجین کشور بعد از استان های یزد و همدان بود و این هنر دستی زیبا، با وجود این که نسبت به بافت سایر خورجین ها قدمت کمتری دارد اما توانسته بود به عنوان رکن اشتغال آفرین در مناطق عشایری استان مطرح باشد.
به باور کارشناسان، هنر خورجین بافی نقش برجسته با مزیت های اقتصادی و طرح و نقشه متنوع ، به آسانی می تواند با یک مهارت آموزی به پایه اشتغالزایی تبدیل شود اما اکنون دست این هنر فراموش شده را باید گرفت و حمایت کرد.
اکنون از شمار خروجین بافان قدیم استان سمنان فقط چند تن زنده اند و از بی توجهی آنچه بر سر هنرشان رفته هزاران گلایه دارند.
پورعلم می گوید : یش از 70 سال پیش 14 و 15 ساله بودم که هنر خورجین بافی را از مادرم آموختم و تا دقایق پایانی عمرم با آن زندگی می کنم و به زودی با هنرم به خورجین تاریخ می رویم.
خورجین بافی به گفته این هنرمند دیگر مثل گذشته رونقی ندارد چرا که حمل و نقل با قاطر و اسب بسیار کم شده و عشایر بیشتر با خودرو از مناطق عشایری جا به جا می شوند.
هنرمندان دیروز با عشق و علاوقه با هنرشان کار و زندگی می کردند اما امروز این رغبت و انگیزه باید در جوانان ما بیشتر شود تا این هنرها را بیاموزند و مسوولان امر نیز حامی باشند و تدبیر کنند.
**سبگ زندگی جدید بر هنر خورجین بافی تاثیرگذاشت
استاد رشته صنایع دستی دانشگاه سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود : خورجین بافی از هنرهای اصیل استان و ایل سنگسری است که با زندگی ماشینی و کاهش تردد عشایر با چهارپایان دیگر کمتر تولید می شود.
سعید عبادی ادامه داد : بعضی از مردم همچنان راغب حفظ و احیا صنایع دستی هستند و با راه اندازی مرکز فروش می توان برای رونق بازار این هنر اقدام کرد.
وی اضافه کرد : بیشتر عشایر ایل سنگسر با این هنر دستی شناخت دارند زیرا مرغوب ترین نوع خورجین های کشور در سمنان تولید می شده است.
این استاد دانشگاه سمنان اضافه کرد : ارایه تسهیلات بانکی و آموزش های لازم در زمینه خورجین بافی مهمترین حمایت به این هنرمندان است.
عبادی تصریح کرد : بعضی از هنرها به دلیل شرایط زمانی و تغییر سبک زندگی در حال رخت بستن از سمنان هستند که باید عشایر و روستانشین ها را برای خرید و رونق تولید و فروش خورجین بافی ترغیب کرد.
** هنر خورجین بافی احیا شود
مدیرکل امور عشایری سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود : خورجین بافی یکی از راحتترین راهکارهای اشتغالزایی است که می تواند به عنوان راه حلی برای رفع مشکل بیکاری جوانان عشایر مورد توجه قرار گیرد.
حمیدرضا حسینی گفت : این هنر در بین عشایر و روستاهای کوچک محل کسب درآمد برای تعداد بی شماری از خانواده ها محسوب می شود و در گذشته جوانان خورجین باف عشایر بدون آموزش و تنها به واسطه قدرت خلاقیت خود خورجین های زیبایی می بافتند.
وی اظهارداشت : این نهاد آماده همکاری با نهادهای مربوط برای احیا هنرهای اصیل عشایر است.
حسینی بیان داشت : بی رونقی بازار فروش، بسیاری از فعالان این بخش را اکنون خانه نشین کرده است.
این مسوول امور عشایری سمنان اضافه کرد : بازاریابی مهمترین مشکل خورجین بافان است و در صورت حمایت های لازم، خورجین سمنان می تواند به عنوان راهکاری برای افزایش ارزش افزوده استان باشد.
**خورجین همراه همیشگی عشایر بود
کارشناس صنایع دستی در گفت و گو با ایرنا افزود : مسیرهای کوچ عشایر به دلیل وجود کوه ها و صخره ها به طور معمول غیر قابل تردد است، خورجین وسیله ای مناسب است.
سولماز سامع افزود : روش بافت خورجین به این صورت است که بافنده که از تجربه و تبحر بسیار خوبی برخوردار است و به اندازه دلخواه، دار را روی زمین علم کرده و چله دوانی صورت می گیرد.
این کارشناس صنایع دستی تصریح کرد : خورجین در این استان جنبه خود مصرفی دارد خرید و فروش آن هنوز در بین عشایر رایج است.
** توسعه هنر خورجین بافی نیازمند حمایت
عضو اتحادیه صنایع دستی عشایر سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود : هنر خورجین بافی به دلیل هزینه کمتر و سود بیشتر آن در مقایسه با گلیم و فرش بافی مورد استقبال جوانان عشایری مهدی شهر است.
سعید آراسته خاطرنشان کرد : کم حجم بودن و قابلیت حمل خورجین باعث شده که بیشتر مورد توجه گردشگران قرار گیرد.
وی ادامه داد : در گذشته خورجین بافی با طرح های ساده رواج داشت و تنوع در آن کمتر دیده می شد اما امروز به منظور جلب توجه مصرف کنندگان تغییر و تحول در طرح ، رنگ و نوع بافت آن به وجود آمده است که در مقایسه با گذشته مشتری پسند تر شده است.
عضو اتحادیه صنایع دستی عشایر سمنان گفت : اکنون طرح خورجین برجسته تولید می شود که بسیار مورد توجه هنردوستان و گردشگران است.
آراسته ادامه داد : کمبود مواد اولیه مرغوب طبیعی یکی از مهمترین مشکلات تولید خورجین است و وجود رنگ های شیمیایی و تقلبی در بازار باعث شده میزان تقاضا خرید کاهش یابد.
وی همکاری نهادهای مسوول برای رونق خورجین بافی را ضروری دانست و گفت : نهادهای دولتی می توانند با ایجاد مراکزی برای عرضه محصولات هنرمندان خورجین باف به صورت متمرکز در این زمینه اقداماتی را انجام دهند.
** هنر خورجین بافی معرفی شود
هنرمند خورجین باف دیگری از سمنان در گفت و گو با ایرنا افزود : این هنر در بین جوانان امروزی آن طور که باید شناسانده نشده است و کمتر فرد تحصیل کرده ای را می توان یافت که تمایل به انجام این کار داشته باشد.
رستم قندالی ادامه داد : از طرفی در آمد پایین، افزایش روز افزون قیمت مواد ، مصالح و ابزار کار نسبت به قیمت خورجین تمایل مردم به خصوص عشایر استان را کاهش و ادامه کار را با مشکلات جدی مواجه کرده است.
وی برگزاری کلاس های آموزشی در راستای آشنایی بیشتر جوانان با این هنر را از اقدامات ضروری به منظور بهبود کیفیت این کار دانست و افزود : باید مسوولان برای افزایش اشتغال در استان سمنان احیا شود.
**احیای هنرهای دستی به شناسایی صنعتگر نیاز است
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سمنان با اشاره به از بین رفتن 11 رشته از صنایع دستی این استان، افزود : رشته هایی مانند چاقوسازی، قفل سازی، گره چینی، ارسی سازی، شیشه گری فوتی، رفوگری، چهل تکه دوزی، پلاس بافی، طراحی سنتی، حجاری، سنگ تراشی سنتی و کلاه نمدی از رشته های منسوخ شده است.
همایون جورابلو با اشاره به اینکه 18 رشته صنایع دستی استان نیز در خطر منسوخ شدن قرار دارد، تصریح کرد : نمد مالی، چاپ قلمکار، قلمزنی، مرواربافی، البسه محلی، مسگری، ملیله سازی، خراطی، چلنگری، حکاکی روی فلز، مشبک فلز، سرمه دوزی، سوخت روی چوب، حصیربافی، حجم های چوبی، کرباس بافی، حمام سَری و فوت بافی در خطر فراموشی قرار دارند.
وی با اشاره به برخی رشته های فعال صنایع دستی بیان داشت : در رشته هایی مانند سفال و سرامیک، بافته های داری، نساجی، صنایع دستی سنگی و انواع رودوزی، استان هنرمندان صاحب نام و مطرح دارد.
جورابلو یادآور شد : احیای رشته های فراموش شده صنایع دستی به شناسایی صنعتگر نیاز دارد تا با هماهنگی و تعریف دوره های آموزشی، هنرآموز برای این رشته ها تربیت شود.
به گزارش ایرنا، مواد اولیه آن از پشم های رنگی، نخ پنبه ای و گاه موی بز می باشد که موارد مصرفی نظیر حمل و نقل پشت دوچرخه و موتور و یا چهارپایان را دارد.
عرض این دست بافته بین 30 تا 90 سانتی متر بوده و به صورت قواره ای بافته می شود. عشایر از خورجین در حمل و نگهداری اشیا نفیس و قیمتی به ویژه در مواقع کوچ استفاده می کنند و حکم صندوقچه را برای آن ها دارد.
خورجین ها به دلیل ارزش کاربردی، معنوی و هنری جزو جهیزیه دختر عشایری هم در نظر گرفته می شود.
در زمان حاضر از 250 رشته صنایع دستی موجود در کشور 80 رشته در سمنان وجود دارد که از این تعداد 50 رشته فعال است.
6026/7339
کپی شد
