تأمین علوفه چالش محیط‌زیست در استان سمنان دست گرم مردم بر سر وحوش

مردم استان سمنان نشان داده‌اند که هرکجا در میان مردم بوده‌اند، نتایج درخشانی رقم خورده است و امروز در این سرمای طاقت‌فرسای زمستان، یک میدان دیگر برای حضور مردم البرز نشین قومس گشایش‌یافته است و آن‌هم ضرورت تشکیل پویش‌های مردمی برای تأمین علوفه موردنیاز چهارپایان و جانورانی که این روزها در محیط‌زیست و منابع طبیعی استان سمنان پوزه بر زمین سرد و یخ‌زده می‌زنند تا شاید تکه گیاهی خشک به کام بگیرند.

سال‌ها است که استان سمنان با خشک‌سالی روبرو است و از سوی دیگر سرمای زودرس و البته مقاوم و جان‌سخت موضوع تأمین علوفه برای وحوش و جانوران زیست‌گاه‌های طبیعی استان را با چالش روبرو کرده است. در تابستان خشک‌سالی‌ها علوفه‌ها را می‌کاهد و در زمستان یخ‌زدگی زمین و چقدر بجا است، امروز انسان، همان عنصری که بخش عمده‌ای از عامل تغییر اقلیم، گرمایش زمین، خشک‌سالی و … است این بار برای جبران مافات به کمک محیط‌زیست بیاید.

قدرت فراخوان‌های مردمی

رئیس محیط‌زیست شاهرود در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه تأمین علوفه در فصل سرد سال به‌خصوص در ارتفاعاتی چون خوش ییلاق بسیار دشوار و چالشی جدی است، می‌گوید: اگر بتوانیم با کمک رسانه‌ها فراخوان‌های عمومی را داشته باشیم درزمینهٔ تأمین علوفه برای وحوش گام‌های اساسی برداشته‌ایم.

علی‌اکبر قربان لو بابیان اینکه کمک‌های خوبی برای تأمین علوفه به اداره محیط‌زیست شده که ازجمله آن‌ها می‌توان به وقف مرحوم طبسی اشاره کرد که علوفه موردنیاز وحوش حتی پس از وفات وی از سوی خانواده‌شان تداوم‌یافته است، بیان داشت: باید سعی کنیم تا محیط‌زیست را نیز به‌مثابه یکی از نیات واقفان قرار دهیم.

وی بابیان اینکه خیران خوبی در شاهرود هستند اما باید به کمک رسانه‌ها و ایجاد پویش‌های مردمی توجه همگان را به موضوع محیط‌زیست نیز جلب کنیم.

مهریه‌هایی که بوی محیط‌زیست می‌دهند

یک نکته قابل‌توجه اما این است که کمک به وحوش و محیط‌زیست برای برخی خانواده‌ها نهادینه‌شده است برای مثال سال گذشته اعلام شد نوعروسی بخشی از مهریه خودش را وقف تأمین علوفه برای وحوش کرده و این چه‌کار زیبایی است که علاوه بر تأمین بخشی از علوفه موردنیاز وحوش، در راستای فرهنگ‌سازی نیز می‌تواند مؤثر باشد.

علی‌رضا معصومی مدرس دانشگاه و کارشناس حوزه اجتماعی بابیان اینکه مردم استان سمنان درزمینهٔ خیرات دستی بلند دارند اما باید زمینه‌های وقف‌ها به‌خصوص نیات جدید به آن‌ها معرفی شود، به خبرنگار مهر، می‌گوید: مردم نیک‌اندیش ما علاقه بسیاری به محیط‌زیست دارند اما ایجاد پویش‌های همگانی با همراهی رسانه‌ها بهترین گزینه برای جلب‌توجه به این موضوع است.

وی افزود: دومین موضوع اما این است که جرایم جایگزین یا بدل از زندان و یا جرم‌هایی که مجازاتشان دیات و یا جریمه‌ها و … است به موضوع محیط‌زیست و تأمین علوفه برای وحوش اختصاص یابد یا حداقل بخشی از آن اختصاص یابد.

معصومی می‌گوید: می‌توان اعلام کرد که مثلاً در استان سمنان هرکس جریمه‌ای از سوی دادگاه شده می‌بایست مبلغ ۲۰ هزار تومان از آن را به‌حساب محیط‌زیست برای تأمین علوفه واریز کند یا در حوزه احکام بدل از زندان می‌توان یک جوان توانمند را به‌جای زندان مجبور کرد در تأمین علوفه وحوش و توزیع آن در مناطق طبیعی با نظارت محیط‌زیست اقدام کند.

آگاهی شرط مهم

یک کارشناس محیط‌زیست نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه در صورتی ما در راستای ایجاد کمپین‌ها و پویش‌ها موفق خواهیم شد که کار مستمری انجام دهیم، می‌گوید: اینکه صرفاً پویشی باید و تمام شود فایده‌ای ندارد مانند دیوار مهربانی یک‌زمانی غوغایی کرده بود اما یک‌باره خاموش شد لذا امروز اصلاً دیده هم نمی‌شود حال‌آنکه محیط‌زیست نیازمند کار ریشه‌ای و اساسی است.

محمدعلی زمانی بیان می‌کند: باید پویش‌های جدی را راه‌اندازی کرد و از رسانه‌ها، چهره‌ها، نمایندگان مجلس، مسئولان دولتی و.... کمک گرفت تا بتوانیم کاری ماندگار برای محیط‌زیست انجام دهیم ما مردم خوبی داریم که پیشگام هستند اما باید یک نفر آن‌ها را تهییج کند.

وی همچنین با انتقاد از اداره اوقاف و امور خیریه استان سمنان، بیان می‌کند: روزی مدیرکل اوقاف استان از وجود بیش از ۶۰۰ نوع نیات واقفان خبر داد و از سوی دیگر این اداره کل بارها و بارها در طول سال طرح‌هایی می‌گذارد که در آن مشاوران وقف می‌آیند و به مردم می‌گویند که پولتان را چگونه وقف کنید اما سوال ما این است که چقدر این موقوفات به محیط‌زیست ارتباط دارد؟

باید آموزش دهیم

این کارشناس و مدرس دانشگاه تأکید کرد: از طرف دیگر باید گفت اینکه مردم ندانند طبیعت امروز نیازمند چیست طبیعی است چراکه آموزشی ندیده‌ایم سیستم‌های آموزشی ما همه‌چیز رادارند جز درس شناخت جامعه! یعنی جوان حساب و هندسه و ادبیات و عربی و … را یاد می‌گیرد اما نمی‌داند چه چیزی به درد جامعه‌اش می‌خورد!

زمانی می‌افزاید: همین استان سمنان را مثال بزنیم در این استان محیط‌زیست برخلاف برخی استان‌های دیگر یک اولویت اساسی است یعنی در کنار آب، اشتغال و … شاید در زمره چهار یا پنج اولویت اساسی باشد اما چند درصد کتاب‌های درسی و سیستم آموزشی ما در این استان درباره محیط‌زیست است؟ چند درصد از دانش آموزان ما می‌دانند اینجا زیستگاه یوز آسیایی است؟ متأسفانه باید به حال این سیستم آموزشی تأسف خورد.

وی می‌گوید: ما امروز آن چیزی درو می‌کنیم که دیروز کاشته‌ایم. این بی‌توجهی به محیط‌زیست نشان از همان آموزش‌هایی است که درگذشته دیده‌ایم و امروز شاهد آن هستیم.

خطر جدی است

مرتضی آشوری فعال محیط‌زیست و عضو یکی از ان جی اوهای استان سمنان نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: مردم شاید خطر کمبود علوفه را در فصل زمستان درک نکرده‌اند وگرنه مردم بسیار نیک‌اندیشی داریم که بالا فاصله با درک شرایط به کمک وحوش می‌آیند.

آشوری می‌گوید: کافی است یک نیسان علوفه یا بی ده خشک برای وحوش مثلاً خوش ییلاق شاهرود که یکی از نقاط کوهستانی است خریداری شود تا بتوانیم شاهد سیر شدن یک‌کله ۲۰۰ رأسی کل و بز و قوچ و میش باشیم که از قبل آن این‌گونه‌ها به زاد و ولد می‌پردازند چرخه زیست کامل می‌شود و گوشت‌خواران نیز تغذیه می‌کنند همچنین از این علوفه‌ها جوندگان نیز تغذیه می‌کنند و درنهایت حیات‌وحش می‌تواند با یک و نیم میلیون تومان کمک مردم مدتی دوام بیاورد.

وی می‌گوید: مردم اگر یک وانت شامل یک‌تن علوفه خشک را راهی طبیعت کنند با کرایه و … بیش از یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار تومان هزینه ندارد و اگر ۱۰۰ نفر گرد هم‌آیند و هرکدام ۱۲ هزار تومان بدهند برای مدتی علوفه بخشی از چهارپایان و جوندگانی چون خرگوش، موش و… در طبیعت خشن زمستان، تأمین‌شده است.

نذر طبیعت به خودمان برمی‌گردد

یکی از مسائلی که باید در نذر طبیعت در نظر داشت این است که این نذورات درنهایت به خودمان بازمی‌گردد یعنی محیط‌زیست سالم به شهرها سرایت کرده و شهرمان را نیز سالم می‌سازد، لذا وقتی حال محیط‌زیست‌مان خوب باشد حال مردم هم خوب است.

از طرف دیگر دسته‌های چهارپایان، پرندگان و … سرمایه‌های طبیعی ما محسوب می‌شوند و نگهداری از آنها نه صرفاً وظیفه محیط‌زیست بلکه رسالت همگانی ما است.

اگر می‌خواهیم برای آیندگان محیط‌زیست سالمی برجای بگذاریم باید از امروز آغاز کنیم آغازی دوباره …، در خاتمه باید گفت مردم استان سمنان می‌توانند برای شرکت در نذر طبیعت و کمک به تأمین علوفه با ادارات محیط‌زیست استان سمنان تماس و یا به آن‌ها مراجعه کنند همچنین ان جی اوهای فعال در حوزه محیط‌زیست نیز کمک یار اداره کل حفاظت از محیط‌زیست استان سمنان هستند.