خشونت علیه زنان محدود به قشر، اقلیم، منطقه و طبقه خاص جامعه نیست بلکه در سراسر جهان این نوع خشونت وجود دارد و نمیتوان منکر این مساله شد، اما روند افزایشی خشونت علیه زنان مشکلی نگران کننده است و در استان سمنان نیز اختلاف حاد خانوادگی، کودک آزاری و همسرآزاری جزو سه فراوانی تماسها با اورژانس اجتماعی است که خشونت علیه زنان در هر سهمورد مشهود است.
خشونت علیه زنان تنها به آزار و اذیت جسمی و جنسی و فیزیکی ختم نمیشود بلکه توهین کردن، ترساندن، منزوی کردن، تلاش برای کنترل کردن، تکرار رفتارهای حسادت آمیز، محروم کردن زن از دیدن دوستان و اعضای خانواده خود، تلاش برای محروم کردن زن از ادامه کار یا تحصیل، جلوگیری از مراجعه زن به پزشک، تهدید کردن و تصمیم گرفتن به جای زن از مصداقهای خشونت علیه زنان به شمار میرود که پیامدهای خشونت کلامی چند برابر خشونت فیزیکی است.
اهمیت و تاثیر منفی خشونت علیه زنان در خانواده و جامعه چنان خودنمایی میکند که از سال ۱۹۸۱، ۲۵ نوامبر هر سال برابر با چهارم آذر به عنوان روز جهانی رفع خشونت علیه زنان برگزیده شده تا گوشزدی به منظور عزم همگانی برای مبارزه با خشونت باشد.
این روز به دلیل ترور «سه خواهر میرابال» از فعالان سیاسی اهل جمهوری دومینیکن در۱۹۶۰ میلادی انتخاب شده است. این سه تن در زمان مبارزه با «رافائل تروخیو» دیکتاتور اهل دومینیکن به وسیله عوامل او به قتل رسیدند.
برآوردهای جهانی نشان میدهد که به ازای هر سه زن، یک تن در طول زندگی خود حداقل یکبار خشونت جسمی یا جنسی را تجربه میکند. در ایران نیز با روی کار آمدن دولت یازدهم لایحه تأمین امنیت خشونت علیه زنان در دستور کار قرار گرفت و تدابیر بسیاری در این راستا لحاظ شد. همچنین با همکاری مرکز آمار ایران، شاخص های بومی برای کمک به کاهش خشونتها در حال تدوین است.
افزایش آگاهیهای خانوادهها بهویژه در جوامع روستایی و شهرهای کوچک درباره چگونگی رفتار با زنان و دختران و محافظت از آنها و دادن اطلاعات حیاتی به خانوادهها درباره خطراتی که زنان و دختران را تهدید میکند، آموزش مهارت های زندگی در زمان مناسب خود از دوران کودکی و حتی پیش از تولد فرزند، پیش و بعد از ازدواج جدی، اصلاح قوانین متناسب با شرایط روز جامعه، تحقیق و پژوهش اصولی و دقیق در زمینه مقابله، ارایه فیلم های آموزشی و تخصصی با استفاده از دانش روانشاسان، استفاده از ظرفیت پژوهشگران کارآمد و تهیه پژوهش های کاربردی، از جمله راهکارهای مقابله با خشونت علیه زنان است که در حد مطلوب به این موارد پرداخته نشده است.
همچنین برای مقابله با خشونت علیه زنان نباید از آگاهسازی و آموزش به مردان غافل شد و باید با آگاه سازی، مردان را نسبت به تغییر شیوه رفتاری در مقابل زنان و دختران متقاعد کرد.
لایحه تامین امنیت زنان در انتظار قانونی شدن
وکیل پایه یک دادگستری در استان سمنان گفت: برای برداشتن سایه ترسناک خشونت علیه زنان در ابعاد و مصداقهای مختلف تنها قانون یارای مقابله دارد و باید قانون محکم وضع شود.
رمضان بهاریان در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: اکنون لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت هفت سال است که تقدیم مجلس شورای اسلامی شده و اکنون در مجلس خاک میخورد و به آن پرداخته نمیشود.
وی یادآور شد: لایحه قابلیت اجرایی ندارد و ضمانت اجرای لایحه تبدیل شدن آن به قانون است.
بهاریان ادامه داد: کشور با ضعف جدی قانونی در مقابله با خشونت علیه زنان مواجه است و در واقع قانونی که به تنهایی حامی حقوق زنان باشد در کشور وجود ندارد.
این وکیل پایه یک دادگستری بیان کرد: قانونهای مربوط به حمایت از خانواده در کشور وجود دارد ولی برای شدت بازدارندگی خشونت علیه زنان باید در قوانین بازنگری شود.
وی ابراز داشت: تامین امنیت اجتماعی زنان یک مساله مهم است که نبود آن نوعی خشونت علیه زنان محسوب میشود و باید قوانین محکم و با شدت مجازات وضع شود تا هیچ عامل و فردی نتواند این امنیت را بر هم زند و یک زن بتواند با خیال آسوده در شب در شهر تردد داشتهباشد.
این وکیل پایه یک دادگستری تصریح کرد:پرداختن به مقوله خشونت علیه زنان نباید فقط مربوط به یک روز باشد و باید در تمام طول سال به آن پرداخته شود.
مجلس شورای اسلامی تصویب قوانین حمایت از زنان را مدنظر دارد
نماینده مردم شهرستانهای سمنان، مهدیشهر و سرخه در مجلس شورای اسلامی گفت: لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت آماده ارائه در صحن مجلسشورای اسلامی بوده و امید است تا پایان این دوره از مجلسشورای اسلامی به تصویب برسد.
احمد همتی در گفت و گو با ایرنا، اظهار داشت: مجلس شورای اسلامی برای حمایت از زنان بیکار نبوده و تصویب طرح رفع مشکل تابعیت زنان از جمله اقدامهای انجام شده است.
وی ادامه داد: با اجرای این طرح تصویب شده خانمهای ایرانی دارای همسر غیر ایرانی میتوانند برای فرزندان خود شناسنامه ایرانی بگیرند.
وی ابراز داشت: به منظور عدالت جنسیتی و احترام به حقوق زنان، سیاست دولت واگذاری ۳۰ درصد پستهای مدیریتی به زنان است.
نماینده مردم شهرستانهای سمنان، مهدیشهر و سرخه در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: رسانه و فرهنگسازی نقشی مهم در تقویت و ارتقای جایگاه زنان در جامعه و کاهش خشونت علیه زنان دارد.
خشونت علیه زنان عارضهای جهانی
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان گفت: خشونت میتواند بدنی، جسمی، جنسی، روانی ، مالی و کلامی باشد و محدود به یک منطقه، اقلیم و طبقه اجتماعی خاص نیست و در تمام طبقات جامعه خشونت وجود دارد ولی میزان و شدت آن در قشرهای مختلف جامعه متفاوت است.
ساره امیرجان در گفت و گو با ایرنا، ابراز داشت: تهدید، اعمال زور، سلب آزادی، منع از تحصیل و منع از اشتغال، از مصداقهای مختلف خشونت محسوب میشود که در دراز مدت موجب بروز اختلال روانی، آشفتگی، از بین رفتن اعتماد به نفس و عزت نفس از جمله پیامدهای خشونت علیه زنان است.
وی ادامه داد: خشنونت علیه زنان موجب تنش در خانواده میشود که بر تربیت فرزندان نیز موثر و ممکن است عوارض بدی را تربیت فرزندان ایجاد کند.
امیرجان بیان کرد: زنانی که دچار خشونت میشوند یا با یادگیری مهارتهای زندگی موجب کاهش خشونت علیه خود میشوند یا طلاق میگیرند که در هردو صورت فرد را دچار مشکل میکند.
به گفته وی، خرده فرهنگی حاکم بر مناطق حاشیه و روستایی، از عوامل مهم خشونت علیه زنان است، به طور مثال اجبار ازدواج در سنین پایین نمونه بارز خشونت علیه زنان است که هنوز هم با وجود آموزش واطلاعرسانی در برخی مناطق روستایی استان سمنان و کشور رخ میدهد.
اورژانس اجتماعی پشتیبان زنان تحت خشونت
امیرجان خاطرنشان کرد: اورژانس اجتماعی برای حمایت و کمک به زنان در معرض خشونت در کشور و استان سمنان راهاندازی شده و زنان و دخترانی که مورد خشونت واقع میشوند می توانند با تماس با شماره ۱۲۳ از خدمات سیار این حوزه بهرهمند شوند.
وی اضافه کرد: اورژانش اجتماعی در چهار شهرستان سمنان، دامغان، شاهرود و گرمسار وجود دارد که در سمنان مرکز به صورت شبانهروزی خدمات ارائه میدهد و همچنین سهپایگاه در مناطق حاشیهنشین استان به منظور توانمندسازی مردم منطقه ایجاد شده است.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان یادآور شد: مراکز خانه امن برای زنان در معرض خشونت در کشور ایجاد شده و در استان سمنان نیز مراکز مداخله در بحران آماده حمایت و ارائه خدمات به زنان و دختران تحت خشونت است.
وی اضافه کرد: مادرانی که تحت خشونت هستند به همراه فرزندان خود میتوانند در مرکز اقامت داشته باشند و خدمات اجتماعی و روانشناختی دریافت کنند.
وی بیان کرد: اختلاف حاد خانوادگی، کودکآزاری و همسر آزاری جزو سه موضوع اول تماس با شماره اورژانس اجتماعی ۱۲۳ است و اعتیاد و فقر فرهنگی، فقر اقتصادی، فقدان یادگیری فقدان کنترل خشم ریشه بسیاری از تماسها با اورژانس اجتماعی استان سمنان است.
امیرجان بیان کرد: مدیریت استرس، کنترل خشم، یادگیری مهارتهای زندگی از بروز آسیبهای اجتماعی جلوگیری میکند.
وی ابراز داشت: قدرت حل مساله، مدیریت استرس، مدیریت خشم، ارتباط موثر و خودآگاهی از جمله مهارتهای ۱۰ گانه است که فرد با یادگیری این مهارتها میتواند از بروز خشونت علیه خود جلوگیری کند.
آموزش مهارتهای زندگی کمک کننده در مقابله با خشونت علیه زنان
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان افزود: آموزش مهارتهای زندگی قبل از ازدواج و یا در سالهای ابتدایی ازدواج موثر در کاهش همسرآزاری و خشونت علیه زنان است.
وی ادامه داد: فردی که مورد خشونت قرار میگیرد خشونت را در زندگی خود تکرار میکند و این چرخه اشتباه تکرار و خانوادهها را دچار چالش میکند.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان گفت: براساس پژوهشهای انجام شده بیشترین آمار طلاق مربوط به بازه سنی ۳۰ تا ۴۰ سال است و فردی که طلاق میگیرد بدون شک مورد خشونت قرار گرفته است.
آموزش بهترین راه پیشگیرانه علیه خشونت
مشاور روانشناسی دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان نیز به ایرنا گفت: آموزش و توانمندسازی عامل مهم در مهار خشونت علیه زنان است، زنان برای جلوگیری از تحت خشونت قرار گرفتن باید خلق و خوی همسر خود را بشناسند و بدانند در چه موقعیتی و چه زمانی صحبت کنند تا خشم شوهر خود را برانگیخته نکنند.
رقیه عمرانی در گفت و گو با ایرنا ابراز داشت: خشونت علیه زنان فقط جسمی و فیزیکی نیست، بلکه تحقیر و توهین از جمله خشونت روانی و کلامی محسوب میشود که حتی گاه تاثیر خشونت روانی بیش از جسمی است و فرد را تا سالیان دراز دچار اختلالهای روانی میکند.
وی ادامه داد: اگر روابط زن و شوهر بهبود یابد خشونت علیه زنان به صورت چشمگیری کاهش مییابد و لازمه بهبود روابط آموزش است.
وی ابراز داشت: فرد وقتی یک ماشین لباسشویی خریداری میکند برای آشنایی با نحوه کار با دستگاه، کتابچه راهنما را مطالعه میکند، ولی در ازدواج جوانان صرف دوستداشتن اقدام به شروع زندگی میکنند بدون اینکه آموزش مربوط به بهبود روابط را فراگیری گیرند و این فقر آموزشی منجر به خشونت علیه زنان میشود.
عمرانی بیان کرد: پیشگیری بهتر از درمان است و باید به جای هزینه در حوزه اجتماعی به عنوان درمان در زمینه پیشگیری و آموزش هزینه شود.
مشاور روانشناسی دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان گفت: هزینه هر ۴۵ دقیقه مشاوره بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار ریال است و با یک جلسه مشاوره روانشناسی مشکلی حل نمیشود و حداقل فرد باید ۱۰ جلسه مشاوره بگیرد که هزینه ۱۰ جلسه مشاوره سنگین است و خانوادهها از مراجعه سر با میزنند.
عمرانی یادآور شد: دولت میتواند با درنظرگرفتن یارانه برای مشاوره حداقل خانوادههای در معرض خطر به عنوان اقدامی پیشگیرانه از آسیب اجتماعی و خشونت علیه زنان اقدام کند.