به گزارش ایرنا، آموزش و پرورش در توسعه آموزشی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور نقشی اساسی دارد و شرایط هر جامعه را می توان از وضعیت امروز آموزش و پرورش آن پیش بینی کرد.
از این رو نقش نهاد تعلیم و تربیت بسیار مهم است زیرا سرمایه گذاری همه جانبه در این نهاد بر توسعه تمام بخش ها از حوزه های اجتماعی تا رشد اقتصادی تاثیرگذار است.
صاحبنظران امر معتقدند امروز از عوامل پایین بودن سطح رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه، چالش ها و کمبود اعتبارهای آموزشی و نادیده گرفتن تاثیر آموزش و تربیت نیروی انسانی ماهر است.
هدف هر دولتی پیشرفت همه جانبه کشور است که جز با توسعه منابع انسانی و سرمایه اجتماعی محقق نمی شود و این امر وابسته به ارتقای وضعیت آموزش و پرورش است.
امروز 2 چالش در مسیر آموزش و پرورش قرار دارد، نخست توقعی است که از این نظام در جامعه و تمام دستگاه ها وجود دارد و چالش دوم نقص در امکانات، ظرفیت و داشته های این نظام در کشور است که این 2 امر موجب شد تا بین آن و جامعه همواره فاصله ایجاد شود.
در شرایط موجود با توجه به انتظارات بلندمدت و برنامه ریزی شده در کنار شرایط و امکانات موجود نظام تربیتی کشور، برای این که انتظارات انقلاب برآورده شود به یک نگاه و روش جدید در این مسیر تا رسیدن به نقطه مطلوب نیاز است که در قالب سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تدوین و ابلاغ شد.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در سال 1390 بعد از تصویب در شورای عالی آموزش و پرورش برای اجرا در کشور از سوی رئیس جمهوری وقت ابلاغ شد و در تهیه این سند ملی تلاش شده است تا با بهره مندی از اسناد بالادستی و توجه به اهداف راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران، چشم‌انداز و اهداف تعلیم و تربیت در افق 1404 هجری شمسی تبیین شود.
6 زیرنظام برای سند تحول بنیادین در نظر گرفته شده است که برای اجرای این زیرنظام ها در گام اول به منابع مالی نیاز است.
سند تحول بنیادین مسیر آموزش و پرورش را روشن کرده است که نیازمند برنامه ریزی مناسب مسوولان امر در این راه برای دست یابی به اهداف مطلوب است و با تخصیص منابع و امکانات لازم با بهبود زیرساخت ها و با اولویت قرار دادن این سازمان در انجام امور، یاری بخش این وزارتخانه مهم باشند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) استان سمنان در همین ارتباط میزگردی با عنوان «موانع اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» با حضور قاسم شریفی معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان، سعید رضایی مدرس دانشگاه فرهنگیان استان و ربابه اسکندری کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی برگزار کرد.
آنان در این میزگرد تاکید کردند که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بعد از تدوین و ابلاغ، به معنی واقعی در کشور اجرا نشده است.
** سند تحول بنیادین در مسیر اهداف انقلاب
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان گفت: منابع انسانی یا استعدادها، همانند منابع طبیعی، در درون انسان ها وجود دارد و برای بروز و ظهور این استعدادها، باید موقعیت های مختلفی را خلق کرد.
شریفی افزود: شرایط آموزش و پرورش باید به سمت و سوی خلق موقعیت شکوفایی استعدادهای افراد برود.
وی با اشاره به ضرورت تحول آموزشی و پرورشی در کشور، خاطرنشان کرد: «تکامل و یا اصلاح» برای از بین بردن عیب های جزئی یک نظام است در صورتی که منظور از «تحول بنیادین» برچیده شدن کلیه ساختارها و جایگزین کردن «الگویی مطلوب» است که در نظام تعلیم و تربیت کشور یک ضرورت بر شمرده می شود.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان یادآور شد: در گذشته بحث بر اصلاح مدل های معیوب بوده، اما سند تحول بنیادین، تغییر اساسی کلیه ساختارهای آموزشی و پرورشی یا «انقلاب یادگیری» محسوب می شود.
** اجرای سند تحول به شتابزدگی دچار شد
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان گفت: اولین بار تغییر نظام آموزشی در پایه چهارم در دهه 70 اتفاق افتاد و با گذشت چهار سال پس از ناموفقیت بودن آن، نظام آموزشی به سالی- واحدی برگردانده شد.
رضایی، توجه به اساس و بنیان آموزش و پرورش را ضروری برشمرد و افزود: تغییر نظام آموزشی یا نظام 6، سه، سه در قالب سند تحول بنیادین شکل گرفت.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان با اشاره به جاگذاری پایه ششم در دوره ابتدایی به عنوان سرآغاز تحول بنیادین در نظام آموزشی کشور، تصریح کرد: بدون ابزار و مقدمه های لازم و ابتدایی برای تحقق این مهم، نظام 6، سه، سه شکل گرفت.
وی اظهار داشت: فضای فیزیکی و آموزشی کشور مناسب این کار نبود و بدون آموزش های لازم و کافی به مدیران و معلمان تحول در نظام آموزش و پرورش رخ داد.
** تامین زیرساخت ها پیش نیاز اجرای سند تحول
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان افزود: تمام برنامه های آموزشی با وجود تخصصی بودن در اجرا نیازمند برخی مقدمات است.
وی تاکید کرد: توجیه مجریان برای محقق شدن سند تحول بنیادین امری اجتناب ناپذیر است، اما کارگاه های توجیهی برای معلمان هنوز آن ها را با این سند همراه نکرده است.
رضایی بیان کرد: نه تنها معلمان بلکه تمام مسوولان مرتبط باید این سند را به خوبی شناخته باشند.
وی گفت: توجیه مخاطبان و یا همان خانواده ها و دانش آموزان از دیگر مقدمه ها و ضرورت های اجرای سند تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت کشور است.
به گفته وی، دانش آموزان به عنوان خمیر مایه و عنصر اصلی این تحول از چون و چرایی سند بی اطلاع هستند و باید این قشر نیز برای اهداف سند آمادگی لازم را کسب کنند.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان بیان کرد: تخصیص اعتبار برای تحقق هر امری به ویژه مسایل آموزشی لازم است.
** آمادگی آینده سازان کشور در گرو اجرای درست سند بنیادین
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی استان سمنان با بیان این که آموزش و پرورش نقش خطیری در اجرای سند تحول بنیادین دارد، ادامه داد: مسئولیت اجرای این سند تنها بر دوش آموزش و پرورش نیست بلکه اکثر دستگاه ها، موظف به همکاری در اجرای آن هستند.
اسکندری گفت: تحول بنیادین در نظام آموزش و پرورش از دیرباز به منظور رشد و تعالی هر چه بهتر دانش آموزان مورد توجه و خواست دولت ها و مسوولان در نظام آموزشی بود.
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی سمنان بر لزوم تحقق عملی سند تحول بنیادین تاکید کرد و افزود: آموزش و پرورشِ فرزندان با نگاهی هنری، رویکرد شاد، آمیخته با مسایل معنوی و اعتقادی، از پایه ابتدایی تا رشد کامل آینده سازان کشور با عملی شدن این سند محقق می شود.
** آموزش و پرورش در اجرای سند تحول تنها ماند
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان ابراز داشت: سند تحول بنیادین سندی ملی است که نیازمند همکاری همه دستگاه ها برای اجرایی شدن است.
رضایی با اشاره به این که نظام آموزشی به طور دائم در حال آزمون و خطاست، اضافه کرد: نبود حمایت سایر دستگاه ها و گذاشتن بار مسئولیت ها تنها به عهده آموزش و پرورش کشور منجر به محقق نشدن سند تحول بنیادین می شود.
وی ادامه داد: با وجود تخصیص اعتبار به دیگر دستگاه ها به منظور همکاری با آموزش و پرورش در اجرا شدن سندهای قبلی، اما تعامل لازم از سوی آن ها صورت نگرفت و آموزش و پرورش بی حامی باقی ماند.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان تصریح کرد: هم افزایی و هماهنگی دستگاه ها و ایجاد عزم ملی برای اجرای دقیق و اصولی این سند حائز اهمیت است.
** توجه به معیشت معلمان ایجاد انگیزه می کند
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان گفت: راضی بودن مالی کارکنان نظام آموزشی به ویژه معلمان در جهت تحقق ساحت های سند تحول بنیادی باید مورد توجه مسوولان امر قرار گیرد.
رضایی به مشکلات و دغدغه های معلمان در نظام آموزشی اشاره و خاطرنشان کرد: مربیان و معلمان دچار مشکلات فراوانی هستند به گونه ای که به این سند و تحقق اجرای آن فکر نمی کنند.
رضایی، نبود منابع انسانی کمی و کیفی را از مهمترین چالش های این نهاد برشمرد و افزود: توجه به معلمان توسعه هر کشور را رقم می‌زند و از این رو توجه به افزایش انگیزه و نیز منزلت و معیشت این قشر از جامعه ضروری است.
وی با تاکید بر این که نیروی انسانی موتور محرکه هر سازمان و دستگاهی است، افزود: رکن اساسی تحول جامعه، معلم است و فضا و تجهیزات به تنهایی قادر به ایجاد تحولات نیستند اما معلم با انگیزه، با توانمندی و مهارتی که دارد می‌تواند منشأ تحول باشد.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان افزود: در تمام سطوح مدیریتی آموزش و پرورش باید تغییر نگرش و دانش و ایجاد انگیزه صورت گیرد تا رویکرد آنان بر قبول مسولیت اجرای سند نیز تغییر کند.
وی با تاکید بر ضرورت تحول در رهیافت و رویکرد خانواده ها، اظهارداشت: از همراهی و همدلی خانواده نباید غفلت کرد چرا که نقش مهم و اثرگذاری بر کودکان دارند.
رضایی یادآور شد: مهارت نیروی انسانی آموزش و پرورش باید به فعلیت برسد.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان ابراز داشت: مولفه های شناسایی و ظهور استعداد، علاقه، نیازهای شغلی و منطقه ای با در کنار هم بودن دانش آموز، خانواده، مدرسه و رسانه محقق می شود.
** آسیب دیدگاه های جناحی در اجرای سند
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی سمنان گفت: نظام آموزشی مکان رسمی و اصلی آموزش و پرورش کودکان است هرچند در کنار آن دیگر ارگان ها نیز مسولیت هایی دارند.
اسکندری افزود: تغییر در چشم اندازهای نظام آموزشی مشکلی است که همواره وجود داشته است.
وی با بیان این که با روی کار آمدن دولت ها چشم اندازهای نظام آموزشی تغییر می کند، تصریح کرد: متاسفانه در اجرا و عملی شدن این سند نیز دیدگاه های جناحی وجود دارد.
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی سمنان، به ضرورت نظارت ها طی مسیر اجرای سند تحول بنیادین اشاره و بیان کرد: با وجود برخی منابع و امکانات اما نگاه سلیقه ای در زمینه فرهنگی، مذهبی و هنری این سند در تحقق کامل آن خدشه وارد می کند.
اسکندری ادامه داد: تقسیم کار به درستی برای اجرای سند انجام نشده است.
به گفته وی، به کارگیری کارشناسان و روانشناسان متعهد، متخصص و کارآمد از دیگر راهکارهای تحقق صحیح سند تحول بنیادین است.
** تخصص مربیان در کنار تعهد آن ها
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی سمنان، به وجود متعهدان بی تخصص در نظام آموزشی اشاره کرد و گفت: تعهد خالی به تنهایی یک معضل است و تخصص در کنار تعهد زمینه رشد و تعالی سرمایه های آینده کشور را فراهم می شازد.
اسکندری یادآور شد: بهره گیری از نخبگان دانشگاهی، یادگیری و تربیت اقتصادی به کودکان و نهادینه سازی کارآفرینی و مهارت آموزی از جمله مسایلی است که باید مورد توجه مسوولان قرار گیرد.
وی با بیان این که مربیان آموزشی و پرورشی جایگاه حقوقی در مدارس ندارند، خاطرنشان کرد: اهمیت به تخصص های مربیان در نظام آموزشی باید بیش از پیش اهمیت داده شود.
اسکندری با اشاره به این که نشاط، راستگویی و افزایش هوش هیجانی کودکان در گرو تربیت اعتقادی و معنوی است، گفت: در نظام آموزشی کشور، به مقوله پرورش در کنار آموزش توجه نمی شود.
** تاثیر مشکلات برون و درون سازمانی
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل اموزش و پرورش استان سمنان گفت: چالش های اجرایی نشدنِ سند تحول به دو گروه درون و برون سازمانی نظام تعلیم و تربیت تقسیم می شود.
وی، به رفع چالش ها به صورت همزمان در هر 2 حوزه تاکید و بیان کرد: نگاه تک حوزه ای به مشکلات یکی از موانع حل و فصل آن هاست و چالش ها را مرتفع نخواهد کرد.
شریفی، اهمیت دادن به تمام عناصر درون سازمانی را ضروری برشمرد و تصریح کرد: به منظور اجرای دقیق مفاد سند تحول بنیادین باید همزمان به معلم، خانواده، دانش آموز، محتوا و تجهیزات توجه داشت.
وی، به رفع چالش ها به صورت همزمان تاکید و بیان کرد: نگاه تک بعدی به مشکلات یکی از موانع حل و فصل آن هاست و به سیستم آموزشی و تربیتی آسیب وارد می کند.
وی با اشاره به یکی از چالش های درون سازمانی اجرای سند تحول، تاکید کرد: ضعف ارتباطی لایه های مختلف مدیریتی، انتقال مفاهیم و اجرای فرآیندها را در سطوح مختلف آموزش و پرورش با مشکل مواجه کرده است.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل اموزش و پرورش استان سمنان ادامه داد: هر چه از ستاد به سمت صف حرکت می کنیم، وجود مشکلات، به ویژه مسایل معیشتی و تبعیض و احساس ناشی از تبعیض در بدنه آموزش و پرورش، فقدان توجه و اعتماد به دستورالعمل ها و تصمیم های بالادستی بیشتر احساس می شود، در نتیجه فاصله معلم از مسئولان رده بالا افزایش یافته و مقبولیت و محبوبیت مدیران فرادستی کاهش می یابد.
به گفته وی، ایجاد زیرساخت ها و بسترهای لازم معیشتی، جهت درک متقابل برای اجرای سند تحول بنیادین اجتناب ناپذیر است.
شریفی، به مشکل تمرکزگرایی در نظام آموزشی کشور اشاره و خاطرنشان کرد: غفلت از وسعت و گستره تعلیم و تربیت کشور ما و تمرکزگرایی در نظام آموزشی، همچنان سایه سنگینی دارد.
وی ادامه داد: پیشرفت نظام آموزشی مستلزم تمرکززدایی، البته نه یکباره، بلکه آرام و مرحله به مرحله است.
شریفی، حرکت آرام از تمرکزگرایی به نقطه مقابل آن را نیازمند وجود عزم راسخ، تامین بودجه و ارتقای آگاهی مسوولان محلی دانست.
وی، یه در اولویت نبودن آموزش و پرورش انتقاد کرد و یادآور شد: آموزش و پرورش مساله و دغدغه اصلی خیلی از نهادهای فرهنگی، مسئولان شهرستانی، استانی، منطقه ای و حتی در سطح ملی نیست.
به گفته وی، به همین خاطر برخی از مسوولان توجه ویژه به نظام آموزش و پرورش ندارند و این مهم ترین چالش برون سازمانی سند تحول بنیادین است.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان گفت: برخی از دستگاه های اجرایی و حتی فرهنگی، نگاه ابزاری به آموزش و پرورش دارند.
شریفی به نبود همراهی لازم از سوی دیگر دستگاه ها با نظام آموزشی کشور اشاره کرد و یادآور شد: وزیر آموزش و پرورش می گوید کنکور باید طبق مصوبه مجلس حذف شود، اما همزمان شاهد تبلیغات گسترده در رسانه ملی و دیگر رسانه ها برای کلاس های کمک آموزشی آمادگی کنکور هستیم.
** آموزش و پرورش در کشور اولویت نیست
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان گفت: سند تحول بنیادین نیازمند این است که آموزش و پرورش در کشور دغدغه ای ملی شود.
رضایی با اشاره به کمبود تخصیص بودجه به نظام آموزشی کشور، افزود: تا زمانی که 99 درصد بودجه آموزش و پرورش کفاف پرداخت حقوق به معلمان را می دهد چگونه می توان به بقیه موارد رسیدگی کرد.
وی افزود: معلم شاه بیت تمام فعالیت ها است، در صورتی که در کشور کمتر دانش آموزی علاقه به این شغل دارد و موفقیت خود را در مشاغلی مانند پزشکی و مهندسی می بیند.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان ادامه داد: خروج شوراهای آموزش و پرورشی از نقش نمادین از دیگر راهکارهای توسعه نظام آموزشی و مقدمه ای بر محقق شدن سند تحول بنیادین است.
** لزوم هم سویی خانواده ها و مدارس
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی گفت: توجه به معیشت معلم ها با سال ها سابقه باید مورد توجه قرار گیرد.
اسکندری افزود: فضای ظاهری مدارس آن چنان نامناسب است که خانواده ها، کودکان را به مدرسه های غیرانتفاعی می برند.
وی بیان کرد: دغدغه های آموزشی در کنار فضای فیزیکی آموزشی نامناسب مدارس وجود دارد.
به گفته وی، تامین اعتبار برای اجرای سند تحول بنیادین از ضرورت هاست.
اسکندری تصریح کرد: هم سویی خانواده و مدارس ژاپن نمونه بارزی از هماهنگی این 2 نهاد است که در تربیت و پرورش کودکان تاثیرگذار است.
وی با اشاره به این که در مدارس باید قدرت تخیل کودکان را افزایش داد، خاطرنشان کرد: آموزش کودکان به منظور بالا بردن قدرت تخیل، خلاقیت این قشر را ارتقاء می دهد.
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی ادامه داد: مهارت های زندگی و مواجهه با بحران های آن، آموزش موسیقی های سنتی به کودکان و بازی های گروهی از جمله مواردی است که باید به کودکان آموزش داده شود.
** جای خالی منزلت معلمان در اجرای سند تحول
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان یادآور شد: در کنار تامین شرایط فیزیکی، تجهیزات و امکانات، باید اصلاح نگرش معلمان و مدیران، تامین معیشت و ارتقاء منزلت معلمان کشور نیز برای اجرای سند تحول بنیادین مدنظر قرار داد.
شریفی با بیان این که برای اسناد اجرایی دیگر دستگاه ها در کشور اعتبار مجزا تخصیص داده می شود، افزود: تاکنون هیچ اعتبار مجزایی برای تحقق سند تحول بنیادین در نظر نگرفته شده است.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان گفت : انسجام و هماهنگی در بین رسانه ها در جهت اطلاع رسانی مشکلات آموزشی و تربیتی کشور ضروری است.
شریفی، مشارکت و مطالبه همراه با اعتماد را لازمه اجرایی شدن سند تحول بنیادین برشمرد و افزود: حرکت و همراهی همه جانبه رسانه ها با تفکراتِ مختلف، تاثیر زیادی بر حل و فصل مشکلات آموزشی و پرورشی کشور دارد.
** رسانه همپای آموزش و پرورش
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان گفت: اخبار در زمینه سند تحول بنیادین بیشتر رفع تکلیف است تا با هدف تاثیرگذاری در مسیر اجرای سند.
رضایی با اشاره به برگزاری کارگروه های آموزش و پرورشی با هزینه های گزاف، بیان کرد: تنها مساله ای که در آن ها توجه نمی شود، عملیاتی شدن تحقیق ها است.
وی افزود: در تحقق سند تحول بنیادین نقش اطلاع رسانی و آگاهی بخشی جامعه بر عهده رسانه هاست و دیگر اقشار و ارگان های جامعه نیز مسولیت هایی برای محقق شدن این سند برعهده دارند.
رضایی به مطالبات مردم از نظام آموزشی اشاره و تصریح کرد: جامعه در آینده خواهان نتایج فعالیت های مسوولان آموزشی و حاکمیتی است.
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی نیز گفت: رسانه ها با بازگو کردن دائم مشکلات آموزش و پرورش و دغدغه های معیشتی و کاری معلمان در حل بسیاری از معضلات تاثیرگذار هستند.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان نیز گفت: انسجام و هماهنگی در بین رسانه ها در جهت اطلاع رسانی مشکلات آموزشی و تربیتی کشور ضروری است.
9891/6103/7408
انتهای پیام از این رو نقش نهاد تعلیم و تربیت بسیار مهم است زیرا سرمایه گذاری همه جانبه در این نهاد بر توسعه تمام بخش ها از حوزه های اجتماعی تا رشد اقتصادی تاثیرگذار است.
صاحبنظران امر معتقدند امروز از عوامل پایین بودن سطح رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه، چالش ها و کمبود اعتبارهای آموزشی و نادیده گرفتن تاثیر آموزش و تربیت نیروی انسانی ماهر است.
هدف هر دولتی پیشرفت همه جانبه کشور است که جز با توسعه منابع انسانی و سرمایه اجتماعی محقق نمی شود و این امر وابسته به ارتقای وضعیت آموزش و پرورش است.
امروز 2 چالش در مسیر آموزش و پرورش قرار دارد، نخست توقعی است که از این نظام در جامعه و تمام دستگاه ها وجود دارد و چالش دوم نقص در امکانات، ظرفیت و داشته های این نظام در کشور است که این 2 امر موجب شد تا بین آن و جامعه همواره فاصله ایجاد شود.
در شرایط موجود با توجه به انتظارات بلندمدت و برنامه ریزی شده در کنار شرایط و امکانات موجود نظام تربیتی کشور، برای این که انتظارات انقلاب برآورده شود به یک نگاه و روش جدید در این مسیر تا رسیدن به نقطه مطلوب نیاز است که در قالب سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تدوین و ابلاغ شد.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در سال 1390 بعد از تصویب در شورای عالی آموزش و پرورش برای اجرا در کشور از سوی رئیس جمهوری وقت ابلاغ شد و در تهیه این سند ملی تلاش شده است تا با بهره مندی از اسناد بالادستی و توجه به اهداف راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران، چشم‌انداز و اهداف تعلیم و تربیت در افق 1404 هجری شمسی تبیین شود.
6 زیرنظام برای سند تحول بنیادین در نظر گرفته شده است که برای اجرای این زیرنظام ها در گام اول به منابع مالی نیاز است.
سند تحول بنیادین مسیر آموزش و پرورش را روشن کرده است که نیازمند برنامه ریزی مناسب مسوولان امر در این راه برای دست یابی به اهداف مطلوب است و با تخصیص منابع و امکانات لازم با بهبود زیرساخت ها و با اولویت قرار دادن این سازمان در انجام امور، یاری بخش این وزارتخانه مهم باشند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) استان سمنان در همین ارتباط میزگردی با عنوان «موانع اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» با حضور قاسم شریفی معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان، سعید رضایی مدرس دانشگاه فرهنگیان استان و ربابه اسکندری کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی برگزار کرد.
آنان در این میزگرد تاکید کردند که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بعد از تدوین و ابلاغ، به معنی واقعی در کشور اجرا نشده است.
** سند تحول بنیادین در مسیر اهداف انقلاب
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان گفت: منابع انسانی یا استعدادها، همانند منابع طبیعی، در درون انسان ها وجود دارد و برای بروز و ظهور این استعدادها، باید موقعیت های مختلفی را خلق کرد.
شریفی افزود: شرایط آموزش و پرورش باید به سمت و سوی خلق موقعیت شکوفایی استعدادهای افراد برود.
وی با اشاره به ضرورت تحول آموزشی و پرورشی در کشور، خاطرنشان کرد: «تکامل و یا اصلاح» برای از بین بردن عیب های جزئی یک نظام است در صورتی که منظور از «تحول بنیادین» برچیده شدن کلیه ساختارها و جایگزین کردن «الگویی مطلوب» است که در نظام تعلیم و تربیت کشور یک ضرورت بر شمرده می شود.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان یادآور شد: در گذشته بحث بر اصلاح مدل های معیوب بوده، اما سند تحول بنیادین، تغییر اساسی کلیه ساختارهای آموزشی و پرورشی یا «انقلاب یادگیری» محسوب می شود.
** اجرای سند تحول به شتابزدگی دچار شد
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان گفت: اولین بار تغییر نظام آموزشی در پایه چهارم در دهه 70 اتفاق افتاد و با گذشت چهار سال پس از ناموفقیت بودن آن، نظام آموزشی به سالی- واحدی برگردانده شد.
رضایی، توجه به اساس و بنیان آموزش و پرورش را ضروری برشمرد و افزود: تغییر نظام آموزشی یا نظام 6، سه، سه در قالب سند تحول بنیادین شکل گرفت.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان با اشاره به جاگذاری پایه ششم در دوره ابتدایی به عنوان سرآغاز تحول بنیادین در نظام آموزشی کشور، تصریح کرد: بدون ابزار و مقدمه های لازم و ابتدایی برای تحقق این مهم، نظام 6، سه، سه شکل گرفت.
وی اظهار داشت: فضای فیزیکی و آموزشی کشور مناسب این کار نبود و بدون آموزش های لازم و کافی به مدیران و معلمان تحول در نظام آموزش و پرورش رخ داد.
** تامین زیرساخت ها پیش نیاز اجرای سند تحول
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان افزود: تمام برنامه های آموزشی با وجود تخصصی بودن در اجرا نیازمند برخی مقدمات است.
وی تاکید کرد: توجیه مجریان برای محقق شدن سند تحول بنیادین امری اجتناب ناپذیر است، اما کارگاه های توجیهی برای معلمان هنوز آن ها را با این سند همراه نکرده است.
رضایی بیان کرد: نه تنها معلمان بلکه تمام مسوولان مرتبط باید این سند را به خوبی شناخته باشند.
وی گفت: توجیه مخاطبان و یا همان خانواده ها و دانش آموزان از دیگر مقدمه ها و ضرورت های اجرای سند تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت کشور است.
به گفته وی، دانش آموزان به عنوان خمیر مایه و عنصر اصلی این تحول از چون و چرایی سند بی اطلاع هستند و باید این قشر نیز برای اهداف سند آمادگی لازم را کسب کنند.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان بیان کرد: تخصیص اعتبار برای تحقق هر امری به ویژه مسایل آموزشی لازم است.
** آمادگی آینده سازان کشور در گرو اجرای درست سند بنیادین
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی استان سمنان با بیان این که آموزش و پرورش نقش خطیری در اجرای سند تحول بنیادین دارد، ادامه داد: مسئولیت اجرای این سند تنها بر دوش آموزش و پرورش نیست بلکه اکثر دستگاه ها، موظف به همکاری در اجرای آن هستند.
اسکندری گفت: تحول بنیادین در نظام آموزش و پرورش از دیرباز به منظور رشد و تعالی هر چه بهتر دانش آموزان مورد توجه و خواست دولت ها و مسوولان در نظام آموزشی بود.
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی سمنان بر لزوم تحقق عملی سند تحول بنیادین تاکید کرد و افزود: آموزش و پرورشِ فرزندان با نگاهی هنری، رویکرد شاد، آمیخته با مسایل معنوی و اعتقادی، از پایه ابتدایی تا رشد کامل آینده سازان کشور با عملی شدن این سند محقق می شود.
** آموزش و پرورش در اجرای سند تحول تنها ماند
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان ابراز داشت: سند تحول بنیادین سندی ملی است که نیازمند همکاری همه دستگاه ها برای اجرایی شدن است.
رضایی با اشاره به این که نظام آموزشی به طور دائم در حال آزمون و خطاست، اضافه کرد: نبود حمایت سایر دستگاه ها و گذاشتن بار مسئولیت ها تنها به عهده آموزش و پرورش کشور منجر به محقق نشدن سند تحول بنیادین می شود.
وی ادامه داد: با وجود تخصیص اعتبار به دیگر دستگاه ها به منظور همکاری با آموزش و پرورش در اجرا شدن سندهای قبلی، اما تعامل لازم از سوی آن ها صورت نگرفت و آموزش و پرورش بی حامی باقی ماند.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان تصریح کرد: هم افزایی و هماهنگی دستگاه ها و ایجاد عزم ملی برای اجرای دقیق و اصولی این سند حائز اهمیت است.
** توجه به معیشت معلمان ایجاد انگیزه می کند
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان گفت: راضی بودن مالی کارکنان نظام آموزشی به ویژه معلمان در جهت تحقق ساحت های سند تحول بنیادی باید مورد توجه مسوولان امر قرار گیرد.
رضایی به مشکلات و دغدغه های معلمان در نظام آموزشی اشاره و خاطرنشان کرد: مربیان و معلمان دچار مشکلات فراوانی هستند به گونه ای که به این سند و تحقق اجرای آن فکر نمی کنند.
رضایی، نبود منابع انسانی کمی و کیفی را از مهمترین چالش های این نهاد برشمرد و افزود: توجه به معلمان توسعه هر کشور را رقم می‌زند و از این رو توجه به افزایش انگیزه و نیز منزلت و معیشت این قشر از جامعه ضروری است.
وی با تاکید بر این که نیروی انسانی موتور محرکه هر سازمان و دستگاهی است، افزود: رکن اساسی تحول جامعه، معلم است و فضا و تجهیزات به تنهایی قادر به ایجاد تحولات نیستند اما معلم با انگیزه، با توانمندی و مهارتی که دارد می‌تواند منشأ تحول باشد.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان افزود: در تمام سطوح مدیریتی آموزش و پرورش باید تغییر نگرش و دانش و ایجاد انگیزه صورت گیرد تا رویکرد آنان بر قبول مسولیت اجرای سند نیز تغییر کند.
وی با تاکید بر ضرورت تحول در رهیافت و رویکرد خانواده ها، اظهارداشت: از همراهی و همدلی خانواده نباید غفلت کرد چرا که نقش مهم و اثرگذاری بر کودکان دارند.
رضایی یادآور شد: مهارت نیروی انسانی آموزش و پرورش باید به فعلیت برسد.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان ابراز داشت: مولفه های شناسایی و ظهور استعداد، علاقه، نیازهای شغلی و منطقه ای با در کنار هم بودن دانش آموز، خانواده، مدرسه و رسانه محقق می شود.
** آسیب دیدگاه های جناحی در اجرای سند
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی سمنان گفت: نظام آموزشی مکان رسمی و اصلی آموزش و پرورش کودکان است هرچند در کنار آن دیگر ارگان ها نیز مسولیت هایی دارند.
اسکندری افزود: تغییر در چشم اندازهای نظام آموزشی مشکلی است که همواره وجود داشته است.
وی با بیان این که با روی کار آمدن دولت ها چشم اندازهای نظام آموزشی تغییر می کند، تصریح کرد: متاسفانه در اجرا و عملی شدن این سند نیز دیدگاه های جناحی وجود دارد.
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی سمنان، به ضرورت نظارت ها طی مسیر اجرای سند تحول بنیادین اشاره و بیان کرد: با وجود برخی منابع و امکانات اما نگاه سلیقه ای در زمینه فرهنگی، مذهبی و هنری این سند در تحقق کامل آن خدشه وارد می کند.
اسکندری ادامه داد: تقسیم کار به درستی برای اجرای سند انجام نشده است.
به گفته وی، به کارگیری کارشناسان و روانشناسان متعهد، متخصص و کارآمد از دیگر راهکارهای تحقق صحیح سند تحول بنیادین است.
** تخصص مربیان در کنار تعهد آن ها
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی سمنان، به وجود متعهدان بی تخصص در نظام آموزشی اشاره کرد و گفت: تعهد خالی به تنهایی یک معضل است و تخصص در کنار تعهد زمینه رشد و تعالی سرمایه های آینده کشور را فراهم می شازد.
اسکندری یادآور شد: بهره گیری از نخبگان دانشگاهی، یادگیری و تربیت اقتصادی به کودکان و نهادینه سازی کارآفرینی و مهارت آموزی از جمله مسایلی است که باید مورد توجه مسوولان قرار گیرد.
وی با بیان این که مربیان آموزشی و پرورشی جایگاه حقوقی در مدارس ندارند، خاطرنشان کرد: اهمیت به تخصص های مربیان در نظام آموزشی باید بیش از پیش اهمیت داده شود.
اسکندری با اشاره به این که نشاط، راستگویی و افزایش هوش هیجانی کودکان در گرو تربیت اعتقادی و معنوی است، گفت: در نظام آموزشی کشور، به مقوله پرورش در کنار آموزش توجه نمی شود.
** تاثیر مشکلات برون و درون سازمانی
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل اموزش و پرورش استان سمنان گفت: چالش های اجرایی نشدنِ سند تحول به دو گروه درون و برون سازمانی نظام تعلیم و تربیت تقسیم می شود.
وی، به رفع چالش ها به صورت همزمان در هر 2 حوزه تاکید و بیان کرد: نگاه تک حوزه ای به مشکلات یکی از موانع حل و فصل آن هاست و چالش ها را مرتفع نخواهد کرد.
شریفی، اهمیت دادن به تمام عناصر درون سازمانی را ضروری برشمرد و تصریح کرد: به منظور اجرای دقیق مفاد سند تحول بنیادین باید همزمان به معلم، خانواده، دانش آموز، محتوا و تجهیزات توجه داشت.
وی، به رفع چالش ها به صورت همزمان تاکید و بیان کرد: نگاه تک بعدی به مشکلات یکی از موانع حل و فصل آن هاست و به سیستم آموزشی و تربیتی آسیب وارد می کند.
وی با اشاره به یکی از چالش های درون سازمانی اجرای سند تحول، تاکید کرد: ضعف ارتباطی لایه های مختلف مدیریتی، انتقال مفاهیم و اجرای فرآیندها را در سطوح مختلف آموزش و پرورش با مشکل مواجه کرده است.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل اموزش و پرورش استان سمنان ادامه داد: هر چه از ستاد به سمت صف حرکت می کنیم، وجود مشکلات، به ویژه مسایل معیشتی و تبعیض و احساس ناشی از تبعیض در بدنه آموزش و پرورش، فقدان توجه و اعتماد به دستورالعمل ها و تصمیم های بالادستی بیشتر احساس می شود، در نتیجه فاصله معلم از مسئولان رده بالا افزایش یافته و مقبولیت و محبوبیت مدیران فرادستی کاهش می یابد.
به گفته وی، ایجاد زیرساخت ها و بسترهای لازم معیشتی، جهت درک متقابل برای اجرای سند تحول بنیادین اجتناب ناپذیر است.
شریفی، به مشکل تمرکزگرایی در نظام آموزشی کشور اشاره و خاطرنشان کرد: غفلت از وسعت و گستره تعلیم و تربیت کشور ما و تمرکزگرایی در نظام آموزشی، همچنان سایه سنگینی دارد.
وی ادامه داد: پیشرفت نظام آموزشی مستلزم تمرکززدایی، البته نه یکباره، بلکه آرام و مرحله به مرحله است.
شریفی، حرکت آرام از تمرکزگرایی به نقطه مقابل آن را نیازمند وجود عزم راسخ، تامین بودجه و ارتقای آگاهی مسوولان محلی دانست.
وی، یه در اولویت نبودن آموزش و پرورش انتقاد کرد و یادآور شد: آموزش و پرورش مساله و دغدغه اصلی خیلی از نهادهای فرهنگی، مسئولان شهرستانی، استانی، منطقه ای و حتی در سطح ملی نیست.
به گفته وی، به همین خاطر برخی از مسوولان توجه ویژه به نظام آموزش و پرورش ندارند و این مهم ترین چالش برون سازمانی سند تحول بنیادین است.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان گفت: برخی از دستگاه های اجرایی و حتی فرهنگی، نگاه ابزاری به آموزش و پرورش دارند.
شریفی به نبود همراهی لازم از سوی دیگر دستگاه ها با نظام آموزشی کشور اشاره کرد و یادآور شد: وزیر آموزش و پرورش می گوید کنکور باید طبق مصوبه مجلس حذف شود، اما همزمان شاهد تبلیغات گسترده در رسانه ملی و دیگر رسانه ها برای کلاس های کمک آموزشی آمادگی کنکور هستیم.
** آموزش و پرورش در کشور اولویت نیست
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان گفت: سند تحول بنیادین نیازمند این است که آموزش و پرورش در کشور دغدغه ای ملی شود.
رضایی با اشاره به کمبود تخصیص بودجه به نظام آموزشی کشور، افزود: تا زمانی که 99 درصد بودجه آموزش و پرورش کفاف پرداخت حقوق به معلمان را می دهد چگونه می توان به بقیه موارد رسیدگی کرد.
وی افزود: معلم شاه بیت تمام فعالیت ها است، در صورتی که در کشور کمتر دانش آموزی علاقه به این شغل دارد و موفقیت خود را در مشاغلی مانند پزشکی و مهندسی می بیند.
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان ادامه داد: خروج شوراهای آموزش و پرورشی از نقش نمادین از دیگر راهکارهای توسعه نظام آموزشی و مقدمه ای بر محقق شدن سند تحول بنیادین است.
** لزوم هم سویی خانواده ها و مدارس
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی گفت: توجه به معیشت معلم ها با سال ها سابقه باید مورد توجه قرار گیرد.
اسکندری افزود: فضای ظاهری مدارس آن چنان نامناسب است که خانواده ها، کودکان را به مدرسه های غیرانتفاعی می برند.
وی بیان کرد: دغدغه های آموزشی در کنار فضای فیزیکی آموزشی نامناسب مدارس وجود دارد.
به گفته وی، تامین اعتبار برای اجرای سند تحول بنیادین از ضرورت هاست.
اسکندری تصریح کرد: هم سویی خانواده و مدارس ژاپن نمونه بارزی از هماهنگی این 2 نهاد است که در تربیت و پرورش کودکان تاثیرگذار است.
وی با اشاره به این که در مدارس باید قدرت تخیل کودکان را افزایش داد، خاطرنشان کرد: آموزش کودکان به منظور بالا بردن قدرت تخیل، خلاقیت این قشر را ارتقاء می دهد.
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی ادامه داد: مهارت های زندگی و مواجهه با بحران های آن، آموزش موسیقی های سنتی به کودکان و بازی های گروهی از جمله مواردی است که باید به کودکان آموزش داده شود.
** جای خالی منزلت معلمان در اجرای سند تحول
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان یادآور شد: در کنار تامین شرایط فیزیکی، تجهیزات و امکانات، باید اصلاح نگرش معلمان و مدیران، تامین معیشت و ارتقاء منزلت معلمان کشور نیز برای اجرای سند تحول بنیادین مدنظر قرار داد.
شریفی با بیان این که برای اسناد اجرایی دیگر دستگاه ها در کشور اعتبار مجزا تخصیص داده می شود، افزود: تاکنون هیچ اعتبار مجزایی برای تحقق سند تحول بنیادین در نظر نگرفته شده است.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان گفت : انسجام و هماهنگی در بین رسانه ها در جهت اطلاع رسانی مشکلات آموزشی و تربیتی کشور ضروری است.
شریفی، مشارکت و مطالبه همراه با اعتماد را لازمه اجرایی شدن سند تحول بنیادین برشمرد و افزود: حرکت و همراهی همه جانبه رسانه ها با تفکراتِ مختلف، تاثیر زیادی بر حل و فصل مشکلات آموزشی و پرورشی کشور دارد.
** رسانه همپای آموزش و پرورش
مدرس دانشگاه فرهنگیان استان سمنان گفت: اخبار در زمینه سند تحول بنیادین بیشتر رفع تکلیف است تا با هدف تاثیرگذاری در مسیر اجرای سند.
رضایی با اشاره به برگزاری کارگروه های آموزش و پرورشی با هزینه های گزاف، بیان کرد: تنها مساله ای که در آن ها توجه نمی شود، عملیاتی شدن تحقیق ها است.
وی افزود: در تحقق سند تحول بنیادین نقش اطلاع رسانی و آگاهی بخشی جامعه بر عهده رسانه هاست و دیگر اقشار و ارگان های جامعه نیز مسولیت هایی برای محقق شدن این سند برعهده دارند.
رضایی به مطالبات مردم از نظام آموزشی اشاره و تصریح کرد: جامعه در آینده خواهان نتایج فعالیت های مسوولان آموزشی و حاکمیتی است.
کارشناس مراکز مشاوره مسایل تربیتی و آموزشی نیز گفت: رسانه ها با بازگو کردن دائم مشکلات آموزش و پرورش و دغدغه های معیشتی و کاری معلمان در حل بسیاری از معضلات تاثیرگذار هستند.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان نیز گفت: انسجام و هماهنگی در بین رسانه ها در جهت اطلاع رسانی مشکلات آموزشی و تربیتی کشور ضروری است.
9891/6103/7408
کپی شد
