به گزارش ایرنا، سوگواری ماه محرم در شاهرود 2 بار به اوج خود می رسد. یک بار در روز عاشورا و بار دیگر در میانه دهه و هم زمان باپنجمین روز از این ماه است که عزاداران شاهرودی با نوای 'یا عباس، یا عباس' خود آسمان و زمین را به لرزه درمی آورند.
آیینی به وسعت یک قرن که به شکل خاصی برگزار شده و بندرت می توان نظیر آن را در دیگر شهرهای کشور یافت. مراسم سوگواری پنجم محرم همچنین با آیین سنتی 'طوق بندان' همراه است.
از صبح روز پنجم محرم، خانواده های شاهرودی طوق هایی را که هریک از اجداد خود به ارث برده اند ، برای مراسم ظهر آماده می کنند. زنان با بستن پارچه ها و روسری ها به طوق ها این شعر را زمزمه می کنند: 'ای داد از این عزا، فریاد از این عزا، فریاد وامصیبتا و دوصد داد از این عزا'.
با نزدیک شدن به اذان ظهر و پیش از آنکه ندای موذن به گوش رسد، 'باز این چه شورش است که در خلق عالم است ... 'محتشم کاشانی هم بر لبان مردانی زمزمه می شود که طوق را بر دست گرفته و به مسجد یا تکیه محل خود می برند.
مراسم اصلی اما بعد از ظهر اجرا می شود. آن زمان که دسته های عزاداری معروف به 'یا عباس یا عباس' به سمت تکیه زنجیری به راه افتاده و طوق ها پیشاپیش آن ها حرکت می کنند. حرکت هر طوق نیاز به همراهی چندین نفر دارد. به دلیل وزن زیاد و احتمال برخورد نوک طوق با سیم های برق یا شاخه های درختان، باید فرد حمل کننده را راهنمایی کرده و زمانی که خسته شد به یاری بشتابند. آنگاه نفر بعد آماده شده و طوق با نوای 'یا حسین' و 'یا عباس 'جمع، از روی زمین بلند می شود.
دسته های سینه زنی هم با روش مخصوص خود در مسیر خیابان مزار به راه می افتند. سینه زنان دست به کمر یکدیگر زده و با دست دیگر محکم برسینه می کوبند و در پاسخ به هر مصرع بیتی که توسط مداح خوانده می شود، می گویند: یا عباس، یا عباس. سینه زنی در شاهرود شیوه مخصوص به خود را دارد و به همین دلیل افرادی که نتوانند حرکت پاهای خود را با جمع هماهنگ کنند، از دایره سینه زنان خارج می شوند.
اما ماجرا به همین جا ختم نمی شود. مقصد نهایی تکیه بازار است. دسته های مختلف از نقاط گوناگون شهر در این تکیه گرد هم آمده و ساعتی را همراه با نوحه خوان سینه زده و یا بر سر می کوبند. دسته های عزاداری با ورود به تکیه دایره وار در صحن، به سینه زنی می پردازند و دیگران هم از قسمت های شاه نشین دور تکیه، به تماشا می ایستند.
این شیوه سنتی سوگواری برای علمدار دشت کربلا، به گفته پیرغلامان اباعبدالله (ع) در شاهرود، از زمان قاجار در این شهر اجرا می شده است. رسمی کهن که سینه به سینه به نسل های بعد منتقل شده و اکنون به یکی از محوری ترین برنامه های عزاداری در شاهرود تبدیل شده است. از این رو، ضرورت توجه به حفظ آن و جلوگیری از تحریف در شیوه اجرا و یا تغییر اشعار خوانده شده، یکی از موارد مهمی است که باید در دستور کار متولیان این امر قرار گیرد.
7359/6167
انتهای پیام آیینی به وسعت یک قرن که به شکل خاصی برگزار شده و بندرت می توان نظیر آن را در دیگر شهرهای کشور یافت. مراسم سوگواری پنجم محرم همچنین با آیین سنتی 'طوق بندان' همراه است.
از صبح روز پنجم محرم، خانواده های شاهرودی طوق هایی را که هریک از اجداد خود به ارث برده اند ، برای مراسم ظهر آماده می کنند. زنان با بستن پارچه ها و روسری ها به طوق ها این شعر را زمزمه می کنند: 'ای داد از این عزا، فریاد از این عزا، فریاد وامصیبتا و دوصد داد از این عزا'.
با نزدیک شدن به اذان ظهر و پیش از آنکه ندای موذن به گوش رسد، 'باز این چه شورش است که در خلق عالم است ... 'محتشم کاشانی هم بر لبان مردانی زمزمه می شود که طوق را بر دست گرفته و به مسجد یا تکیه محل خود می برند.
مراسم اصلی اما بعد از ظهر اجرا می شود. آن زمان که دسته های عزاداری معروف به 'یا عباس یا عباس' به سمت تکیه زنجیری به راه افتاده و طوق ها پیشاپیش آن ها حرکت می کنند. حرکت هر طوق نیاز به همراهی چندین نفر دارد. به دلیل وزن زیاد و احتمال برخورد نوک طوق با سیم های برق یا شاخه های درختان، باید فرد حمل کننده را راهنمایی کرده و زمانی که خسته شد به یاری بشتابند. آنگاه نفر بعد آماده شده و طوق با نوای 'یا حسین' و 'یا عباس 'جمع، از روی زمین بلند می شود.
دسته های سینه زنی هم با روش مخصوص خود در مسیر خیابان مزار به راه می افتند. سینه زنان دست به کمر یکدیگر زده و با دست دیگر محکم برسینه می کوبند و در پاسخ به هر مصرع بیتی که توسط مداح خوانده می شود، می گویند: یا عباس، یا عباس. سینه زنی در شاهرود شیوه مخصوص به خود را دارد و به همین دلیل افرادی که نتوانند حرکت پاهای خود را با جمع هماهنگ کنند، از دایره سینه زنان خارج می شوند.
اما ماجرا به همین جا ختم نمی شود. مقصد نهایی تکیه بازار است. دسته های مختلف از نقاط گوناگون شهر در این تکیه گرد هم آمده و ساعتی را همراه با نوحه خوان سینه زده و یا بر سر می کوبند. دسته های عزاداری با ورود به تکیه دایره وار در صحن، به سینه زنی می پردازند و دیگران هم از قسمت های شاه نشین دور تکیه، به تماشا می ایستند.
این شیوه سنتی سوگواری برای علمدار دشت کربلا، به گفته پیرغلامان اباعبدالله (ع) در شاهرود، از زمان قاجار در این شهر اجرا می شده است. رسمی کهن که سینه به سینه به نسل های بعد منتقل شده و اکنون به یکی از محوری ترین برنامه های عزاداری در شاهرود تبدیل شده است. از این رو، ضرورت توجه به حفظ آن و جلوگیری از تحریف در شیوه اجرا و یا تغییر اشعار خوانده شده، یکی از موارد مهمی است که باید در دستور کار متولیان این امر قرار گیرد.
7359/6167
کپی شد
