نظرات و باورهای متفاوتی درباره مصرف شیر وجود دارد که همواره محل نزاع بود‌ه‌اند. در این نوشتار قصد داریم با دلایل علمی به رد، اصلاح یا تایید چنین باورهایی بپردازیم.
به گزارش جی پلاس، از این رو توصیه می‌کنیم تنها به خواندن عناوین هر بخش اکتفا نکنید و این نوشتار را به طور کامل بخوانید.
نوشیدن شیر گرم در ساعات پایانی شب
عقیده بر این است نوشیدن شیر گرم در ساعات پایانی شب با بی‌خوابی مقابله و باعث ایجاد آرامش در فرد می‌شود.
صحیح است که گرمی و سیری مطلوب ناشی از نوشیدن شیر گرم در اواخر شب و اسیدآمینه تریپتوفان آن به بهبود خواب کمک می‌کند، اما باید در نظر داشت شیر سنگین و هضم آن دشوار و حتی می‌تواند سبب نفخ شود و خواب راحت شبانه را مختل کند.
همچنین افرادی که به پروتئین و لاکتوز شیر حساسیت نشان می‌دهند بخصوص در ساعات انتهایی شب که آلرژی‌ها بیشتر بروز می‌کند، می‌تواند مصرف‌کننده را با علائم ناراحت‌کننده‌ای مواجه کند.
شیر سرد ملین، شیر گرم یبوست آور
بسیاری از افراد به محض بروز یبوست اقدام به مصرف شیر سرد می‌کنند و در اغلب موارد مشکل شان رفع و دچار لینت مزاج می‌شوند، اما باید بدانید شیر فاقد مواد فیبری است و نمی‌توان خصوصیت ملین بودن را به آن نسبت داد.
آن دسته از افرادی که با مصرف شیر به دفعات دچار اسهال یا لینت مزاج می‌شوند باید بدانند بدن‌شان به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز توانایی هضم قند لاکتوز موجود در شیر را ندارد و به همین دلیل با خوردن شیر دچار علائم ناشی از حساسیت به لاکتوز شیر می‌شوند که یکی از آنها بیرون روی مکرر یا اسهال است.
برخی افراد بر این باورند شیر گرم سبب یبوست می‌شود که این موضوع به تفاوت‌های فردی و بیولوژیکی بدن افراد مربوط می‌شود و نمی‌توان گفت شیر روی همه افراد چنین تاثیری دارد.
شیر لاغر می‌کند
تحقیقات علمی نشان داده است کلسیم موجود در شیر،سوخت و ساز سلول‌های چربی را افزایش می‌دهد و مانع ذخیره چربی در بدن بویژه اطراف شکم و کمر می‌شود و از تبدیل کربوهیدرات‌ها به چربی جلوگیری می‌کند البته این به آن معنا نیست که با خوردن شیر لاغر می‌شوید.
از شیر کم‌چرب می‌توان به عنوان یک نوشیدنی پرخاصیت در رژیم‌های لاغری همراه با دیگر پرهیزات غذایی استفاده کرد.
دیابتی‌ها شیر نخورند
قند شیر از نوع لاکتوز و دیرهضم است و به عنوان وعده غذایی یا میان‌وعده یا نوشیدنی هیچ‌گونه ضرری برای مبتلایان به دیابت ندارد اما شیرهای کم یا بدون لاکتوز که قند آن به واسطه افزودن آنزیم لاکتاز به قندهای ساده‌تر یعنی گلوکز و گالاکتوز تبدیل می‌شود بهتر است توسط دیابتی‌ها کمتر مصرف و قند آن مد نظر قرار گیرد.
شیر را می‌توان منجمد کرد
انجماد شیر تاثیری بر ارزش غذایی آن ندارد. اما خروج از انجماد باید در یخچال و بتدریج صورت پذیرد، چون در غیر این صورت ممکن است ترکیبات شیر حالت دو فاز پیدا کنند.
شیر تاریخ گذشته مسمومیت‌زاست
تاریخ انقضا حداقل زمان برای مصرف محصولات مختلف است. پس از این تاریخ چنانچه شیر پاستوریزه سالم باشد مصرف آن مشکلی ایجاد نمی‌کند.
در مورد شیر استریل نیز پس از انقضای تاریخ مصرف، ارزش غذایی آن کاهش می‌یابد ولی مضر و مسمومیت‌زا نیست. برخی افراد شیری را که پس از جوشاندن می‌برد با افزودن مایه پنیر به پنیر تبدیل می‌کنند و بر این عقیده‌اند که تاکنون مشکلی برای شان رخ نداده است.
معمولا بر اثر مصرف پنیر حاصل از شیرهای ترش شده یا شیرهای پاستوریزه، اما بریده شده مسمومیت ایجاد نمی‌شود، اما اگر شیر فله‌ای بریده باشد باید لزوما آن را دور ریخت و توصیه می‌شود محصولات پاستوریزه نیز پس از تاریخ انقضاء با احتیاط مصرف شوند .
سرطان‌زا شدن شیر در بطری‌های پلاستیکی
ظروف بسته‌بندی در کارخانجات شیر همواره باید مجوز مصرف داشته باشند. در مورد شیرهای پاستوریزه که ماندگاری کمی دارند، ترکیبات موجود در بسته‌بندی‌های پلاستیکی در طول مدت زمان مجاز مصرف شیر و حتی چند روز پس از آن، اثری بر محصول ندارد و توصیه بر این است پس از استفاده اولیه مجدد از این ظروف مصرف نشود. در مورد شیرهای مدت دار استریلیزه نیز پاکت بسته بندی از شش لایه تشکیل شده که لایه داخلی آن محافظ شیر است و بر کیفیت محصول تاثیری ندارد.
فقط شیر هموژنیزه بهداشتی است
هموژنیزه کردن بر خلاف پاستوریزه یا استریلیزه کردن، یک روش برای میکروب‌زدایی شیر نیست و ربطی به بهداشت شیر ندارد. از مزایای شیر هموژنیزه کمک به بهبود طعم و ظاهر شیر است و افرادی که از یک بطری شیر استفاده می‌کنند به دلیل توزیع یکسان چربی در شیر آن را با کیفیت و ارزش غذایی مساوی دریافت می‌کنند.
با هموژنیزه کردن، خاصیت شیر از بین نمی‌رود. اگر شیرهای بسته بندی شده بدرستی هموژنیزه نشوند چربی به طور یکنواخت در شیر پخش نمی‌شود و قطرات روغن در آن ملاحظه می‌شود و گاهی سطح شیر خامه می‌بندد.
شیر گاو بیشترین چربی و املاح را دارد
شیر گاومیش با 8 درصد چربی، بیشترین و شیر مادیان با کمتر از یک درصد، کمترین میزان چربی را دارند. پس از گاومیش به ترتیب شیر گوسفند (6درصد)، انسان (4.4 درصد)، بز (4.2 درصد) و گاو (با 3.5 درصد) از نظر میزان چربی درجه بندی شده‌اند.
از نظر پروتئین و املاح معدنی، شیر گوسفند و گاومیش بیشترین و شیر انسان کمترین میزان را دارد. شیر انسان تقریبا مشابه شیر مادیان است.
ارزش غذایی شیر استریلیزه کمتر از پاستوریزه
ارزش غذایی شیر استریلیزه مشابه شیر پاستوریزه است با این تفاوت که برای تولید شیر استریلیزه از شیرخام ممتاز و درجه یک با بهترین کیفیت استفاده می‌شود که بتواند ماندگاری شش ماهه خارج از یخچال داشته باشد.
شیرهای استریل از کیفیت ایمنی بسیار بالایی برخوردارند و یادآوری می‌شود در این نوع شیرها هرگز از مواد نگهدارنده استفاده نمی‌شود.
