دوره بلوغ را می توان دوره ای بسیار مهم در زندگی هر فرد دانست که عدم مدیریت این دوره می تواند تاثیرات بسیار مخربی بر شرایط نوجوان و خانواده وی داشته باشد. در این میان کارشناسان برخی راهکارها را برای مدیریت این دوران ارائه می دهد.
جی پلاس، بسیاری از خانواده ها که دارای فرزند نوجوان و در سن بلوغ هستند، با مشکلات متعدد رفتاری فرزندشان مواجه بوده و شاهد پرخاشگری و تغییر اخلاقیات وی هستند. باید توجه داشت که این تغییر رفتار به دلیل تغییر در ساختار هورمون های انسان در سن بلوغ است .
سلامت نیوز نوشت؛ بیشتر والدین، زمانی که فرزندشان شروع به حاضر جوابی کرده؛ فریاد کشیده یا هر وقت که شما شروع به حرف زدن می‌کنید، هیچ توجهی نمی کند، ممکن است شوکه شده و احساس خشم و ناراحتی کنند.
متخصصین در این رابطه توصیه می کنند: در ابتدا وقتی با پرخاشگری فرزند نوجوان خود مواجه می شوید، سعی می کنید دنبال دلیلی برای کار وی بگردید. دقیقا مثل وقتی که سن فرزندتان کمتر بود. از خود می پرسید: آیا او گرسنه یا خسته است؟ و سپس در می یابید که وی وارد مرحله ای از زندگیش شده که مقارن با سن بلوغ است. (در تعریف علمی، tween به کودکان بین ۹ تا ۱۴ سال گفته می شود که نوبالغ بوده در مرحله بین کودکی و بلوغ قرار دارند.)
این موضوع طبیعی است ولی وقتی همه چیز را برای آن ها فراهم کرده اید و فرزندتان در برابر شما می ایستند و با بی ادبی جواب می دهد؛ احساس می کنید که در تربیت آن ها کوتاهی کرده و والدین خوبی نبوده اید.
این یک حقیقت است که فرزندان شما در این سنین ممکن است ناگهان از حالت شاد و سرزنده به یک موجود پرخاشگر تبدیل شوند. از این گذشته؛ این نوع رفتار به گونه ای است که شما انتظار دارید فرزندتان در سنین ۱۳ تا ۱۴ سالگی از خود بروز دهد؛ نه وقتی که هنوز سن وی دو رقمی نشده است. به گزارش سیناپرس،اما این رفتار آن ها و با بی احترامی سخن گفتن، تقصیر شما نیست. همزمان با فرارسیدن نوجوانی، کودکان به طور طبیعی احساس می کنند باید مسیر خود را انتخاب کرده و در آن حرکت کنند.
ماری آن لوری (Mary-Ann Lowry)، متخصص راهنمای والدین و مربی مرکز Thousand Oaks در کالیفرنیا در این رابطه می گوید: نوجوانان در سن بلوغ، از روی عمد نا فرمانی نمی کنند. آن ها در مسیر شکل گیری شخصیتشان در حال حرکت بوده و تلاش می کنند نشان دهند که از شما مستقل شده اند و البته در این میان ده ها هزار تاثیرات جانبی و عوامل بیرونی نیز وجود داشته و در حال حاضر با توجه به فناوری هایی مانند تلفن ها همراه و شبکه های اجتماعی؛ آن ها به روش های مختلفی مانند پیام های متنی و ... با گروه های همسن خود ارتباط بیشتری برقرار کرده و به نسبت زمانی که کم سن تر بودند، از والدین خود دورتر می شوند.
از سوی دیگر متاسفانه در بسیاری از برنامه های تلوزیونی و کتاب هایی که این گروه سنی را هدف قرار می دهند، والدین به عنوان افرادی ابله و فاقد کارائی برای حل مشکلات نمایش داده می شوند.
ماری آن لوری در ادامه توضیحاتش می گوید: نوع رفتار کودکان نوبالغ و در آستانه نوجوانی بر اساس جنسیت و بین دخترها و پسرها متفاوت است. در این دوره دختران رفتاری احساسی و دراماتیک داشته و واکنش های افراطی نشان می دهند، در حالی که پسران به طور متناوب رفتارهایی حاکی از سرپیچی و طغیان و سپس عقب نشینی نشان می دهند.
زندگی با یک فرزند در حال بلوغ، چه پسر یا دختر، گیج کننده، همراه با چالش و برخی اوقات کمی ترسناک است. به گزارش سیناپرس،البته این دشواری ها پاداشی را هم در دل خود دارد.
نکاتی برای والدین و فرزندان که طی کردن این دوره را برای طرفین آسان تر می کند:
شان و منزلت مقام خود را به عنوان والدین حفظ کنید
این دوره، زمان مناسبی نیست که در آن تلاش کنید تا دوست صمیمی فرزندتان باشید، زمانی که دقیقا همه چیز بر خلاف این شرایط به نظر می رسد. دکتر لیندا سونا (Linda Sonna) نویسنده کتاب همه چیز درباره کودکان در حال بلوغ (The Everything Tween Book) در این رابطه می گوید: فرزندتان از شما انتظار دارد به وی در گذر از این دوره سخت کمک کنید. در نهایت وی با الگو برداری از شما در نحوه برخورد با مسائل مختلف، نوع رفتار خود را شکل خواهد داد.
مرزها و قوانین را مشخص کنید
در این دوران شما باید قوانین جدیدی منطبق با رشد احساس استقلال در فرزندتان وضع کنید. برای شروع بهتر است مشخص کنید که چه مواردی برای شما در اولویت قرار دارد؟ چه کارهایی درست، چه کارهایی غلط، چه مواردی صادقانه و با اهمیت است؟ برخی از کارهای قابل انجام را که نشان دهنده استقلال است مانند شستن جوراب ها یا تمییز کردن اتاق شخصی اش، به فرزندتان واگذار کنید. سپس مطمئن شوید که فرزند شما از نکات مهم و کلیدی قوانین مطلع شده است.
شما با ایجاد گفتگوی دو طرفه و البته توام با آرامش و مهربانی می توانید به سرعت از شروع هر رفتار غیر قابل قبول در کودکان، پیشگیری کنید. هیچ وقت زمان را از دست نداده و آنقدر صبر نکنید تا شرایط از کنترل شما خارج شده و کودکتان نسبت به شما احساس نفرت کند.
از تنبیهات متناسب با شرایط بلوغ برای تخلفات احتمالی استفاده کنید
زمانی که فرزند شما نوپا بوده و در سنین پیش از مدرسه قرار دارد و حتی ممکن است این شرایط تا همین مدت زمان اخیر و حدود یک سال پیش ادامه داشته، شما به راحتی قادر بودید وی را مجبور به انجام رفتاری که می خواهید کرده و با جوایز و رویکرد مثبت برخورد کنید. (برای مثال هنگام انجام کار خوب از سوی وی، برایش عکس برگردان هدیه بخرید) در مواجه با کودکان در حال بلوغ اما والدین نیاز به اسلحه بزرگتری دارند. در این زمان شاید وعده خرید یک بستنی در ازای نکوبیدن درهای خانه به مدت یک هفته، تنها برای تعداد کمی از کودکان، نتیجه بخش باشد.
در این سن، محروم کردن کودکان از وسایل مورد علاقه شان از قبیل ایکس باکس یا تلفن همراه، وقتی که رو در روی شما ایستاده و زیر لب حرف های نامربوطی می زنند، بسیار تاثیرگذار است.
وقتی شما تصمیمی می گیرید، کودکان آن را یک اخطار تلقی می کنند؛ اما اگر آن را اجرا نکنید، آن ها احساس می کنند در جنگ با شما برنده شده و شما از موضع برتر خود، سقوط خواهید کرد.
بر اساس احترام متقابل عمل کنید
این موضوع بسیار با اهمیت است که به فرزندتان این حس را القا کنید که یک فرد قابل احترام است. به طور همزمان شما باید به خاطر داشته باشید که احترام یک امر دو جانبه محسوب می شود، به ویژه وقتی که شما درگیر یک بحث احساساتی هستید. برای نمونه اگر به طور اتفاقی حرف فرزندتان را قطع می کنید، باید بگویید: متاسفم!
برای آرام شدن وی زمان بدهید
وقتی بحث بین شما و فرزند در سن بلوغتان بالا گرفته و تبدیل به مشاجره ای عصبی از طرف وی می شود، سکوت کرده و محل را ترک کنید تا شرایط کمی آرام تر شود. از کودکان بخواهید نفس عمیقی کشیده و کمی صبر کند. این کار به خروج وی از شرایط بحرانی کمک کرده و حالت احساساتی وی را خنثی می کند.
زمانی را به طور خاص به وی اختصاص دهید
برخی اوقات کودک در سن بلوغتان را به رستوران دعوت کنید یا دو نفره و تنها با وی و به پیاده روی بروید. برنامه خاصی تنظیم نکنید اما اجازه بدهید فرزندتان موضوع بحث را پیش ببرد، حتی اگر دوست داشت درباره موضوعی مانند بازی جدید رایانه ای صحبت کند، به وی این اجازه را بدهید.
شما هیچگاه نمی‌توانید حدس بزنید که پایان این مکالمه به کجا ختم خواهد شد، حتی اگر گفتگوی شما به جای خاصی هم نرسید، مهم نیست! شما به حرف‌های فرزندتان گوش داده اید.
در این دوران همواره آمادگی داشته باشید تا اگر فرزندتان قصد داشت با شما صحبت کند، استقبال کنید. متخصصین اعتقاد دارند اگر فرزند شما در سن بلوغ احساس کند که به حرف هایش توجه کرده و بدون قضاوت کردن و حساسیت روی جزئیات غیر مهم به سخنانش گوش می‌دهید، به شما اعتماد کرده و به سمتتان خواهد آمد.
گرم کردن کانون خانواده
به همان میزان که فرزند شما در این سن تمایل و نیاز دارد که احساس استقلال و عدم وابستگی کند، به همان میزان هم هنوز کودک بوده و به شما و امنیت ناشی از حضورتان نیازمند است. دانا هس در این مورد راهکار جالبی ارائه می‌دهد.
وی در این رابطه می‌گوید: وقتی احساس کردم فعالیت های فوق برنامه ای که در این سن کودکان با آن درگیر هستند سبب شده تا آن ها از محیط خانواده دور شوند، در یک طرح ابتکاری؛ شب های سه شنبه را به عنوان شب های خانواده تعیین کرده و قرار شد در این شب ملاقات با دوستان، بازی های کامپیوتری، فعالیت های جانبی، تلفن همراه و پیام های متنی و ... ممنوع شوند.
در این شب همه اعضای خانواده با یکدیگر جمع شده و با هم غذا درست می‌کنیم، بازی کرده و هیچ موضوع خارج از خانواده مطرح نمی‌شود. این موضوع به کودکان یادآوری می‌کند که اعضای یک خانواده بوده و همانطور که هستند، از سوی سایر اعضای خانواده پذیرفته خواهند شد. آن ها در خانه نیازی ندارند تا نقش بازی کرده و چیزی غیر از ماهیت اصلیشان باشند.
