اثرات بلندمدت مصرف ریتالین

جی پلاس، ریتالین نام یک برند دارویی است که در فرم ژنریک آن، متیل فنیدات نامیده می‌شود. ریتالین یکی از متداول‌ترین داروهای تجویزی مغز و اعصاب است که برای درمان ADHD کاربرد دارد. این داروی سیستم عصبی مرکزی (CNS) برای درمان نارکولپسی یا حمله خواب نیز به کار می‌رود. ازآنجایی‌که ریتالین محرک سیستم عصبی مرکزی است، بر فرارسان‌های عصبی به‌خصوصی در مغز از جمله دوپامین و نورپی نفرین اثر می‌گذارد.

بهداشت نیوز نوشت؛ وقتی کسی ADHD دارد و در یک دوز درمانی تجویز شده ریتالین مصرف می‌کند، دقت و تمرکزش بهتر شده و در کنترل پیام‌های عصبی خود بهتر عمل می‌کند. متأسفانه ریتالین این پتانسیل را دارد که مورد سوءمصرف قرار گرفته و اعتیاد ایجاد کند. همان‌طور که گفتیم ریتالین بر فرارسان‌های عصبی مانند دوپامین اثر می‌گذارد و به همین دلیل  احساس سرخوشی ایجاد می‌کند که می‌تواند منجر به اعتیاد شود. سایر تأثیرات شامل سرکوب اشتها، افزایش انرژی و بهبود سطح عملکرد می‌شود. وقتی افراد از دوزهای بالای ریتالین و به طور نادرست استفاده می‌کنند، اثرات آن می‌تواند شبیه اثرات کوکائین احساس شود.

علائم سوءمصرف ریتالین

سوءمصرف ریتالین می‌تواند علائم فیزیکی ایجاد نماید که برای اطرافیان قابل‌توجه است. برخی از علائم سوءمصرف ریتالین شامل بی‌اشتهایی عصبی و کاهش وزن، تحریک‌پذیری عصبی، اضطراب و آشفتگی، گشاد شدن مردمک و افسردگی می‌شود. دیگر علائم سوءمصرف ریتالین نیز می‌تواند شامل سردرد، تعریق، بی‌خوابی و مشکلات بینایی شود. کسی که از ریتالین سوءاستفاده می‌کند، ممکن است بتواند ساعت‌های طولانی بیدار و هشیار بماند اما بعد از آن دچار افت شدید و ناگهانی خواهد شد که طی این دوره و باتوجه‌به ازبین‌رفتن اثرات ریتالین، فرد خیلی خسته، عصبی، افسرده و بی‌انگیزه به نظر می‌رسد.

کسی که از ریتالین سوءاستفاده می‌کند دچار احساس نادرستی از اعتمادبه‌نفس شده، کارهای تکراری انجام می‌دهد و ممکن است پارانوئید به نظر برسد یا دچار توهم شود. علائم سوءمصرف ریتالین می‌تواند این هم باشد که فرد اجتماعی‌تر و هشیارتر و پُرحرف‌تر از حد نرمال به نظر می‌رسد.

عوارض سوءمصرف ریتالین

برخی از عوارض جانبی سوءمصرف ریتالین می‌تواند شامل تغییرات در خلق‌وخو یا رفتار شود، مثلاً اضطراب و آشفتگی. عوارض جانبی جدی نیز می‌تواند وجود داشته باشد که شامل افزایش فشارخون و تندی ضربان قلب می‌شود. ایجاد مقاومت به ریتالین می‌تواند نسبتاً سریع رخ بدهد که عاملی برای اوردوز کردن ریتالین خواهد بود. علائم اوردوز ریتالین شامل توهم، آشفتگی، استفراغ و تشنج می‌شود. اعتیاد و وابستگی نیز از عوارض سوءمصرف ریتالین هستند. در مورد همهٔ داروهای محرکی که برای درمان ADHD به کار می‌روند، ریسک مشکلات قلبی و عروقی وجود دارد که در افراد بزرگسال و کسانی که از قبل مشکل قلبی دارند بیشتر است. عوارض قلبی و عروقی سوءمصرف ریتالین می‌تواند شامل تغییراتی در ریتم قلب، سکته مغزی، حمله قلبی و مرگ ناگهانی شود اما این عوارض نادرند.

اعتیاد به ریتالین

ازآنجایی‌که ریتالین بر نواحی از مغز اثر می‌گذارد که مسئول لذت و پاداش هستند، اعتیاد به این دارو ممکن است. زمانی که فرد ریتالین را به‌عنوان یک داروی تجویزی مصرف می‌کند اعتیادی رخ نمی‌دهد. اعتیاد به ریتالین بیشتر در افرادی ایجاد می‌شود که از این دارو سوءاستفاده می‌کنند. علائم اعتیاد به ریتالین شامل وسواس بی‌اختیار و جستجوی دارو و مصرف آن می‌شود. دیگر علائم اعتیاد به ریتالین نیز می‌تواند شامل عدم توانایی در توقف مصرف آن می‌شود و اینکه فرد بیشتر اوقات توجه و تمرکز خود را روی استفاده از ریتالین می‌گذارد. کسی که به ریتالین اعتیاد دارد ممکن است احساس کند بدون این دارو هیچ کاری نمی‌تواند بکند. اعتیاد به ریتالین می‌تواند باعث شود فرد حتی در حالتی که عوارض جانبی بدی را تجربه می‌کند همچنان به مصرف آن ادامه دهد. اعتیاد به ریتالین می‌تواند سبب شود فرد از دوستان و خانواده و مسئولیت‌های خود کناره بگیرد یا خود را در موقعیت‌های خطرناکی قرار دهد تا پاسخ اعتیاد و نیازش را بدهد.

اثرات بلندمدت مصرف ریتالین

حتی وقتی بچه‌ها به‌عنوان یک داروی تجویز شده ریتالین مصرف می‌کنند، احتمال اثرات بلندمدت و خطرناک این دارو وجود دارد. مثلاً تحقیقی جدید نشان داده ریتالین بر مغز کودکانی که از آن استفاده می‌کردند اثر می‌گذارد. مطالعه‌ای نشان داد مصرف ریتالین طی دوران کودکی منجر به کاهش سطح GABA (گاما آمینو بوتیریک اسید) در مغز می‌شود. دیگر عوارض جانبی بلندمدت می‌تواند شامل ظاهرشدن علائم روحی و روانی جدید یا تشدید علائم قبلی شود. اثرات بلندمدت ریتالین می‌تواند شامل تغییرات در خلق‌وخو و افسردگی شود. علائم سایکوتیک یا مانیک نیز ممکن است ظاهر شوند، خصوصاً در افرادی که سابقهٔ این علائم را دارند اما در سایر افرادی که چنین سابقه‌ای ندارند نیز می‌تواند دیده شود. وابستگی به دارو می‌تواند با استفاده طولانی‌مدت از ریتالین ایجاد شود. ریتالین و دیگر محرک‌های سیستم عصبی مرکزی اگر به مدت طولانی اشتباها مصرف شوند می‌توانند سبب آسیب به قلب و دیگر اعضای بدن نیز شوند.