روایت مرحوم محتشمی پور از اختلاف شورای نگهبان و وزارت کشور در انتخابات مجلس سوم و عملکرد امام

به گزارش خبرنگار جی پلاس، در کتاب مجموعه آثار، جلد سیزدهم که به انتشار گفت و گویی با مرحوم حجت الاسلام والمسلمین سید علی اکبر محتشمی پور پرداخته است، وی در پاسخ به پرسش "در همین زمینه اگر در بعد از انقلاب در مورد کارهای حکومتی و رهبری خاطراتی دارید که کسانی مخالفت هایی داشته باشند و انتقاد کنند و امام بپذیرند، بفرمایید"، چنین پاسخ گفته است:

 البته گاهی انتقاد مستقیماً به شخص امام بود و گاهی انتقاد به یک جریان و نهاد منسوب به امام، که از آن تلقی انتقاد به امام می شد. مثلاً امام در مواردی به طور جدی از شورای نگهبان دفاع کرده بودند و با مخالفان شورای نگهبان برخورد کرده بودند. برای بنده به عنوان وزیر کشور این شبهه وجود داشت که در جریان انتخابات دورۀ سوم مجلس، مخالفت با شورای نگهبان، مخالفت با امام تلقی شود و امام از شورای نگهبان حمایت کنند. لذا رفتم خدمت امام و عرض کردم با توجه به صحبت هایی که ما با فقهای شورای نگهبان داریم، احتمال این که در جریان انتخابات اصطکاکی داشته باشیم، وجود دارد. ما می خواهیم با قانون عمل کنیم؛ در حالی که بعضی از علمای شورای نگهبان معتقدند که نظر شورا اصالت دارد و باید به آن عمل شود. اگر قرار است وزارت کشور از نظرات شورای نگهبان تبعیت کند، شما بفرمایید تا از همین الآن هر چه شورای نگهبان می گوید، همان را عمل کنیم. امام فرمودند نه، شما باید به قانون عمل کنید. عرض کردم اگر ما به قانون عمل کردیم و بین ما و شورای نگهبان اختلاف ایجاد شد، حضرت عالی از ما حمایت می کنید یا از شورای نگهبان؟ امام فرمودند من از قانون حمایت می کنم. گفتم این کمال مطلوب ما است و من دیگر هیچ مشکلی ندارم.

امام در طول دورۀ ده سالۀ رهبری خود، تنها موردی که به صورت شفاف از جریان و نهادی که مقابل شورای نگهبان قرار گرفته بود، حمایت کردند، در انتخابات دورۀ سوم مجلس بود. البته بنده هم تمام سعی و تلاشم این بود که هر کاری که می کنیم، آن را با مستندات قانونی، به صورت مکتوب خدمت امام بفرستیم که ما امروز این کار را بر اساس این مواد قانون کردیم و شورای نگهبان مخالفت کرد و مخالفتش مخالفت با قانون است. هر نامه ای را هم که خدمت امام می نوشتم، رونوشت آن را برای رئیس جمهور، رئیس مجلس و اعضای شورای نگهبان می فرستادم تا همه در جریان امور باشند که ما یک طرفه به قاضی نرفته باشیم. بالاخره کار به آن جا کشید که در اواسط انتخابات، کل اعضای شورا ـ اعم از فقها و حقوق دانان ـ رفتند خدمت امام که استعفای دسته جمعی بدهند که دیگر اصلاً برای ما حیثیتی باقی نمانده است؛ وزیر کشور هر روز مصاحبه می کند، انتقاد می کند و با شورای نگهبان مخالفت می کند. امام فرمودند استعفا که معنا ندارد. شما بگویید وزارت کشور کجا مخالف قانون عمل کرده تا من با آن برخورد کنم. اگر خلاف قانون عمل نکرده، شما بروید به کارتان برسید. البته آقایان نتوانستد مواردی ارائه دهند که ما خلاف قانون عمل کرده باشیم.

با این وجود، مخالفت ها ادامه پیدا کرد و در نتیجه حضرت امام آقای شیخ محمد علی انصاری را به عنوان نمایندۀ خودشان در رأس هیأتی قرار دادند که مرکب از دو نمایندۀ وزارت کشور و دو نفر منتخب شورای نگهبان بود تا این هیأت مواردی را که شورا روی آن اشکال دارند، بررسی کنند و به امام گزارش بدهند. در نهایت این هیأت رفتند خدمت امام و اعلام کردند که انتخابات درست بوده و هیچ اشکالی نداشته است.

با این حال، باز هم مشاهده کردیم که شورای نگهبان مخالفت می کند که امام در نامه ای به شورای نگهبان فرمودند نماینده های خود شما آمدند پیش من و اعتراف کردند که هیچ مشکلی وجود نداشته است، باز هم شما به این راهتان ادامه می دهید؟! این نمونه ای بود از انتقادپذیری حضرت امام در رابطه با مسائل حکومتی و نهادهای زیر مجموعۀ خودشان. انصاف امام، قانون گرایی و برخورد امام با مسائل به صورت واقعی و عینی، الگوی یک حکومت اصیل اسلامی است.

برشی از مجموعه آثار 13 ـ امام خمینی و اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی (مصاحبه های علمی)، ص ۳۱۹.