عبدالرضا اعتمادیان در یادداشتی در روزنامه صدای زنجان نوشت: آب و آبادانی، از جملات نثری است که تمام مردم از آن به عنوان اصل ادامه حیات و بشاشیت زندگی اسم میبرند. هر آبادی به منبعی از آب توام با تابش آفتاب نیاز دارد تا بتواند هنر زیست را در آن منطقه به خلاقیت در آورد. پیداست که، هر منطقه، با توجه به موقعیت جغرافیایی و اقلیم حاکم بر آن ناحیه، دارای ظرفیت ثابت آب و هوائی است؛ که اقلیمشناسان در دورههای بلند و کوتاه مدت بر اساس دوری و نزدیکی به مدار استوای کره زمین بدست میآورند و استان زنجان نیز از آن ویژگیها مستثنی نیست.
موقعیت جغرافیایی استان زنجان نشان میدهد این استان در 47 درجه و 10 دقیقه تا 50 درجه و 5 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 25 دقیق تا 37 درجه و 10 دقیق عرض شمالی خط استوا ، با مساحتی نزدیک به 39369 کیلومتر مربع قرار گرفته است.
اقلیم استان زنجان میگوید با توجه به ارتفاعات(بیش از 3000 متر در انگوران، 300 متر در گلیوان از سطح دریا)، تنوع آب و هوائی را بصورت چهار فصل در آورده است. بدین سبب تنوع زیستی فراوانی از ناحیه گرم سیری تا سرد سیری، توأم با متوسط بارش 323 میلیمتر، با دمای حداقل و حداکثر بین (40+،30- درجه سانتیگراد) بدان داده است.
منابع آب گویای آن است کل حجم بارش استان6.3 میلیارد متر مکعب و حجم تبخیر 4.9 میلیارد متر مکعب است یعنی 1.4 میلیارد متر مکعب بصورت رواناب و ذخیره در پتانسیل مصرف سالانه برای استان در زمینه شرب و کشاورزی و صنعت و سایر موارد وجود دارد و بیش از این هم نیست.
اما آمار تولیدات کشاورزی و میزان اراضی آبی (168 هزار هکتار) (مرکز تحقیقات کشاورزی)و تعداد چاه های مجاز(12779 حلقه)( مهندسین مشاور کنکاش عمران) و چاههای غیر مجاز 7300 حلقه نشان میدهد برای هر 1/ 13 هکتار، یک حلقه چاه در حال حاضر وجود دارد. اسفناک اینکه تاراج آب طبق اعلام رسمی بیش از 350 میلیون متر مکعب از مخازن است.
آنچه از روح قانون ماده 3 توزیع عادلانه آب استنباط میشود، خصوصیات هیدرولوژیکی و طبقات زمین(عمق آبرفتها) در هر منطقه نشان میدهد که شعاع تاثیر چاه عمیق و نیمه عمیق برای استفاده از آبهای زیرزمینی نسبت به هم چقدر باید باشد که بر چشمهها و قنوات اثر نگذارد ولی شوربختانه مورد توجه هیج احدی نیست هر کس با میل خود عمل میکند.
شواهد صدور مجوز پروانه بهرهبرداری و کفشکنیها نشان میدهد فواصل بین 400 تا 500 متر در نوسان بوده است اما آمار چاه مجاز و غیرمجاز میگوید فاصله چاهها، رفته رفته به زیر 200 متر نزدیک میشوند. این همان نقطه عطف است که تعادل پایداری دشتها را بهم میزند تا جایی که هر ساله از ظرفیت مخازن کاسته، بر ظرفیت فشردگی مخاذن با نشست زمین میافزاید. اثرات ناشی از چشماندازهای طبیعی مانند چشمهها را نیز از بین میبرد. به عبارت دیگر، احیای دوباره آن را غیر ممکن میسازد.
آنچه بایستی مورد توجه مدیریت منابع آب و سازمان جهاد کشاورزی قرار گیرد افت سطح ایستابی مخازن و ضریب آبدهی و کیفیت لایههای تحتانی است که در نظر داشته باشند چراکه، چالش ماهیت بقای سرزمین مورد تهدید قرار گرفته است. جداً بایستی کوشش شود در قوانین شعاع تأثیر و الگوی کشت تجدیدنظر نمایند زیرا، باتوجه به روند افزایش دما، در طی سالهای آتی، چشمانداز مناسبی در پیش رو نیست.
* روزنامه صدای زنجان، 1397،4،3.
3088/8068
موقعیت جغرافیایی استان زنجان نشان میدهد این استان در 47 درجه و 10 دقیقه تا 50 درجه و 5 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 25 دقیق تا 37 درجه و 10 دقیق عرض شمالی خط استوا ، با مساحتی نزدیک به 39369 کیلومتر مربع قرار گرفته است.
اقلیم استان زنجان میگوید با توجه به ارتفاعات(بیش از 3000 متر در انگوران، 300 متر در گلیوان از سطح دریا)، تنوع آب و هوائی را بصورت چهار فصل در آورده است. بدین سبب تنوع زیستی فراوانی از ناحیه گرم سیری تا سرد سیری، توأم با متوسط بارش 323 میلیمتر، با دمای حداقل و حداکثر بین (40+،30- درجه سانتیگراد) بدان داده است.
منابع آب گویای آن است کل حجم بارش استان6.3 میلیارد متر مکعب و حجم تبخیر 4.9 میلیارد متر مکعب است یعنی 1.4 میلیارد متر مکعب بصورت رواناب و ذخیره در پتانسیل مصرف سالانه برای استان در زمینه شرب و کشاورزی و صنعت و سایر موارد وجود دارد و بیش از این هم نیست.
اما آمار تولیدات کشاورزی و میزان اراضی آبی (168 هزار هکتار) (مرکز تحقیقات کشاورزی)و تعداد چاه های مجاز(12779 حلقه)( مهندسین مشاور کنکاش عمران) و چاههای غیر مجاز 7300 حلقه نشان میدهد برای هر 1/ 13 هکتار، یک حلقه چاه در حال حاضر وجود دارد. اسفناک اینکه تاراج آب طبق اعلام رسمی بیش از 350 میلیون متر مکعب از مخازن است.
آنچه از روح قانون ماده 3 توزیع عادلانه آب استنباط میشود، خصوصیات هیدرولوژیکی و طبقات زمین(عمق آبرفتها) در هر منطقه نشان میدهد که شعاع تاثیر چاه عمیق و نیمه عمیق برای استفاده از آبهای زیرزمینی نسبت به هم چقدر باید باشد که بر چشمهها و قنوات اثر نگذارد ولی شوربختانه مورد توجه هیج احدی نیست هر کس با میل خود عمل میکند.
شواهد صدور مجوز پروانه بهرهبرداری و کفشکنیها نشان میدهد فواصل بین 400 تا 500 متر در نوسان بوده است اما آمار چاه مجاز و غیرمجاز میگوید فاصله چاهها، رفته رفته به زیر 200 متر نزدیک میشوند. این همان نقطه عطف است که تعادل پایداری دشتها را بهم میزند تا جایی که هر ساله از ظرفیت مخازن کاسته، بر ظرفیت فشردگی مخاذن با نشست زمین میافزاید. اثرات ناشی از چشماندازهای طبیعی مانند چشمهها را نیز از بین میبرد. به عبارت دیگر، احیای دوباره آن را غیر ممکن میسازد.
آنچه بایستی مورد توجه مدیریت منابع آب و سازمان جهاد کشاورزی قرار گیرد افت سطح ایستابی مخازن و ضریب آبدهی و کیفیت لایههای تحتانی است که در نظر داشته باشند چراکه، چالش ماهیت بقای سرزمین مورد تهدید قرار گرفته است. جداً بایستی کوشش شود در قوانین شعاع تأثیر و الگوی کشت تجدیدنظر نمایند زیرا، باتوجه به روند افزایش دما، در طی سالهای آتی، چشمانداز مناسبی در پیش رو نیست.
* روزنامه صدای زنجان، 1397،4،3.
3088/8068
کپی شد